صربستان

کشوری در قاره اروپا

صِربِستان (به صربی: Србија) با نام رسمی جمهوری صربستان (به صربی: Република Србија) یک کشور محاط در خشکی در مرکز جنوب خاوری اروپا است که بخش جنوبی جلگهٔ پانونی و جنوب شبه‌جزیره بالکان را دربرگرفته‌است. این کشور با مجارستان در شمال، رومانی و بلغارستان در شرق، مقدونیه شمالی و مونته‌نگرو و کوزوو در جنوب، کرواسی و بوسنی و هرزگوین در غرب هم‌مرز است. بلگراد پایتخت این کشور است.

جمهوری صربستان

Република Србија
صربستان
موقعیت صربستان
صربستان (سبز)
کوزوو (سبز کم‌رنگ)
اروپا (خاکستری تیره)
پایتخت
و بزرگترین شهر
بلگراد
۴۴°۴۸′ شمالی ۲۰°۲۸′ شرقی / ۴۴٫۸۰۰°شمالی ۲۰٫۴۶۷°شرقی / 44.800; 20.467
زبان(های) رسمیصربی، رومانیایی، مجاری
حکومتجمهوری پارلمانی
الکساندر ووچیچ
-
بنیان‌گذاری۵ ژوئن ۲۰۰۶
مساحت
• کل
۸۸٬۳۶۱ کیلومتر مربع (۳۴٬۱۱۶ مایل مربع) (۱۱۳ام)
• آبها (٪)
۰٫۱۳
جمعیت
• سرشماری
۸٬۶۴۷٬۲۳۵ (۹۹ ام)
• تراکم
۱۱۵ بر کیلومتر مربع (۲۹۷٫۸ بر مایل مربع) (۹۴ام)
تولید ناخالص داخلی (GDP)  برابری قدرت خرید (PPP)برآورد ۲۰۰۷ 
• کل
۶۴ میلیارد دلار (۶۶ام)
• سرانه
۸٬۳۰۰ دلار (۸۱ام)
شاخص توسعه انسانی۰٫۷۸۷
{{{رتبه شاخص توسعه انسانی}}}(بالا)
واحد پولدینار صربی (RSD)
منطقه زمانیCET
• تابستان (ساعت تابستانی)
CEST
پیش‌شماره تلفنی۳۸۱
کد ایزو ۳۱۶۶RS
دامنه سطح‌بالا.rs (.yu)

برای قرن‌ها، در مرزهای فرهنگی میان شرق و غرب، یک پادشاهی قدرتمند صرب در قرون وسطی — بعدها با نام امپراتوری — بیشتر بالکان را در تصرف داشت. حکومت نوین صربستان در سال ۱۸۱۷ در پی قیام دوم صربها به‌وجود آمد. مرزهای امروزی کشور، پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفت. در آن زمان صربستان یک واحد فدرال درون جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی شد. صربستان در سال ۲۰۰۶ پس از آنکه مونته‌نگرو از اتحاد صربستان و مونته‌نگرو جدا شد، دوباره پس از فروپاشی یوگسلاوی در سال ۱۹۹۰ به وضعیت حکومت منفرد درآمد. در سال ۲۰۰۸، استان خودمختار کوزوو، به صورت یکطرفه از صربستان اعلان استقلال کرد. حکومت صربستان استقلال کوزوو را غیرقانونی دانسته و آن را به رسمیت نمی‌شناسد.[۱] کشورهای دنیا نیز واکنش‌های متفاوتی نسبت به این رویداد داشته‌اند. صربستان همچنین از تاریخ ۱ نوامبر ۲۰۰۰ در سازمان ملل متحد عضو است.

مساحت این کشور بدون احتساب کوزوو ۷۷٬۴۷۴ کیلومتر مربع است.

جغرافیا

ویرایش

صربستان در اروپا، در شبه‌جزیره بالکان و در جلگه پانونین قرار دارد. جایی که پیوندگر میان مرکز، جنوب و خاور اروپاست. رودخانه دانوب (۲۸۵۰ کیلومتر) در یک‌سوم شمال کشور جاری است. طول ۵۸۸ کیلومتری این رودخانه در کشور، مرز با کرواسی و بخشی از مرز با رومانی را تشکیل داده‌است. از دیگر رودخانه‌های صربستان می‌توان «ساوا»، «تیمیش»، «درینا» و «بگج» را نام برد. بیش ار یک چهارم سرزمین صربستان (۲۷٪) پوشیده از جنگل است.

شرایط طبیعی و به‌ویژه ناهمواری‌ها و شرایط توپوگرافی صربستان به‌گونه‌ای است که برخلاف دیگر جمهوری‌های پیشین یوگسلاوی که غلبهٔ مناطق کوهستانی در آن‌ها چشمگیر است، بهره‌مند از دشت‌های واسطه‌ای کوچک و بزرگ است که به همراه اقلیمی نسبتاً مساعد و متنوع و وجود منابع آب تقریباً کافی به بزرگ‌ترین مرکز تولیدات فراورده‌های کشاورزی یوگسلاوی تبدیل شده‌بود. عبور رودخانه دانوب و شاخه‌های آن نیاز آب کشاورزی ۹۴٪ از زمین‌های زیر کشت صربستان و وویوودینا را بر طرف می‌کند.[۲]

تاریخ

ویرایش

صربستان به همراه مقدونیه، مونته‌نگرو و بوسنی و هرزگوین از سال ۱۳۸۹ میلادی زیر سلطهٔ امپراتوری عثمانی رفت و پس از ۴ سده در سال ۱۹۱۲ به دنبال جنگ کوزوو به آزادی دست یافت و بعد از آن به‌عنوان یکی از جمهوری‌های سه‌گانه، همراه با کرواسی و اسلوونی، پادشاهی یوگسلاوی را تشکیل داد که این حکومت نیز تا سال ۱۹۴۵ و به قدرت رسیدن تیتو ادامه داشت. مهاجرت صربها به سوی مناطق غربی‌تر به دنبال ورود ترک‌های عثمانی صورت گرفت و اصولاً اولین هسته‌های تداخل و تلفیق در جهت یوگسلاوی کنونی از همین زمان آغاز شد.[۲]

جنگ کوزوو

ویرایش

نوشتار اصلی: جنگ کوزوو

ارتش آزادی‌بخش کوزوو در سال ۱۹۹۱ تأسیس شد و از سال ۹۵ عملیات‌های نظامی خود را علیه پلیس صربستان آغاز کرد. افزایش قدرت شورشیان جدایی‌خواه کوزوویی و گسترش حملات آن‌ها موجب شد تا اسلوبودان میلوسویچ رئیس‌جمهور یوگسلاوی در اوایل سال ۱۹۹۸ نیروهای مسلح صرب را به منطقه وارد کند تا مناطق تحت تصرف چریک‌های آلبانیایی‌تبار را از آن‌ها بازپس بگیرند. پس از اینکه درخواست‌های جامعه بین‌المللی برای پایان درگیری‌ها مورد قبول دولت یوگسلاوی واقع نشد، ناتو تصمیم به مداخله مستقیم نظامی در حمایت از آلبانیایی‌تبارها گرفت. این نخستین جنگ ناتو در طول تاریخ حیات این سازمان نظامی بود. ناتو عملیات خود را یک «جنگ انسان‌دوستانه» توصیف می‌کرد اما انتقادهایی هم از آن صورت گرفت، چراکه هیچ‌یک از اعضای ناتو مورد حمله قرار نگرفته بودند و مجوزی از شورای امنیت سازمان ملل برای این مداخله اخذ نشد.[۳]

تقسیمات کشوری

ویرایش

تقسیمات کشوری صربستان توسط تصویب‌نامهٔ دولت صربستان در تاریخ ۲۹ ژانویه ۱۹۹۲،[۴] و توسط قانون سازماندهی سرزمینی که توسط شورای ملی صربستان در ۲۹ دسامبر ۲۰۰۷ تصویب شده‌است، تنظیم می‌شود.[۵][۶]

صربستان با حکم دولت که در سال ۱۹۹۲ صادر شد به ۲۹ ناحیه تقسیم شده‌است.[۷] دیگر بخش‌بندی‌ها عبارتند از: شهرداری‌ها و شهرها و استان‌های خودمختار.[۵]

 

جمعیت‌شناسی

ویرایش

آمار جمعیت صربستان (برآورد مه ۲۰۰۵)

بیشتر جمعیت صربستان را صرب‌ها به خود اختصاص داده‌اند. مهم‌ترین اقلیت‌ها شامل آلبانیایی‌ها (که عمدتاً در کوزوو به‌سر می‌برند)، مجارها، بوسنیایی‌ها، کولی‌ها، کروات‌ها، چکها و اسلواک‌ها، مونته‌نگرویی‌ها، مقدونیه‌ای‌ها، بلغارها، رومانیایی‌ها هستند. دو استان وویوودینا و کوزوو از لحاظ تبار و مذهب متفاوت هستند. بر اساس آخرین سرشماری رسمی در سال ۲۰۰۲، ترکیب نژادی صربستان از این قرار است:

  • جمع: ۷٬۴۹۸٬۰۰۱
    • صرب‌ها: ۶٬۲۱۲٬۸۴۴ (۸۲٫۸۶ درصد)
    • مجارها: ۲۹۳٬۱۷۲ (۳٫۹۱ درصد)
    • بوسنیایی‌ها: ۱۳۶٬۴۶۴ (۱٫۸۲ درصد)
    • کولی‌ها: ۱۰۷٬۹۷۱ (۱٫۴۴ درصد)
    • یوگسلاوها: ۸۰٬۹۷۸ (۱٫۰۸ درصد)
    • دیگران: ۶۶۶٬۵۷۲ (۸٫۸۹ درصد)

شهرها

ویرایش
 
بلگراد پایتخت صربستان
 
مرکز شهر نیش

جمعیت شهرهای بزرگ (بیشتر از ۵۰٬۰۰۰ نفر) بر اساس سرشماری ۲۰۲۰[۸]

  • بلگراد: ۱٬۲۷۳٬۰۰۰
  • نووی ساد: ۲۱۶٬۰۰۰
  • نیش: ۲۵۰٬۰۰۰
  • کراگویواتس: ۱۴۸٬۰۰۰
  • سوبوتیتسا: ۱۰۰٬۰۰۰
  • زرنیانین: ۷۹٬۵۰۰
  • لسکوواتس: ۹۴٬۰۰۰
  • اسمدِرِوو: ۶۲٬۰۰۰
  • پانچِوو: ۷۶٬۰۰۰
  • کروشواتس: ۵۸٬۷۰۰
  • چاچاک: ۷۳٬۳۰۰
  • اوژیک: ۵۲٬۶۰۰
  • والیوو: ۵۸٬۹۰۰
  • کرالیوو: ۶۴٬۰۰۰
  • شاباتس: ۵۳٬۹۰۰
  • ورانیه: ۵۵٬۱۰۰
  • نووی پازار: ۶۶٬۵۰۰
  • سومبور: ۴۷٬۶۰۰

فرهنگ و مذهب

ویرایش

این مردم عادات بسیار خاصی دارند، شاید به نظر شما، مردمی کاملاً بی‌تفاوت نسبت به مسائل اطرافشان باشند اما اگر به چیزی علاقه داشته باشند، این بی‌تفاوتی جای خود را به شور و شوق خواهد داد. همچنین رک بودن و نداشتن کنایه در زبانشان، یکی دیگر از خصوصیات اخلاقی و رفتاری این مردم است. در حقیقت از شرایط زندگی در صربستان کنار آمدن با این خصوصیت افراد است. می‌توان مردم صربستان را متضاد مردم انگلستان دانست. شاید بتوان تاریخ پر از جنگ و دردناک مردم این کشور را علت چنین رفتاری دانست. در گذشته صربستان جزو کشور یوگسلاوی بود و بعدها توانست از این کشور جدا شده و همانند دیگر کشورهای کرواسی، اسلووانی، بوسنی و هرزگوین حکومتی مستقل برای خود فراهم آورد. هم‌اکنون این کشور برای عضو شدن در اتحادیه اروپا کاندید شده‌است و جمعیت رو به رشدی دارد. پنج نفر از شش نفر مردم آن، صرب هستند که شرایط زندگی در صربستان را ۷۳ درصد مساعد می‌دانند. در نظرسنجی‌هایی که برای این کشور انجام شده‌است، میزان رضایت از امکانات تفریحی را ۶۴ درصد، میزان حقوق شهروندی را ۵۳ درصد و نظر موافق گردشگران را ۷۷ درصد بیان نموده‌اند. با تمام مشکلاتی که زندگی در این کشور برای مردمش دارد، با این حال همیشه زمانی برای تفریح پیدا می‌کنند. در نتیجه مردم اینجا زندگی شادی دارند و در مقابل مشکلات سر خم نمی‌کنند. برای قرن‌ها دین‌های ارتودوکس و کاتولیک در این کشور نفوذ داشته‌اند. صربستان از لحاظ مذهبی یکی از ناهمگون‌ترین کشورهای قاره‌است. استان کوزوو با ۹۰ درصد مسلمان، استان وویوودینا با ۲۵ درصد کاتولیک یا پروتستان و صربستان مرکزی و بلگراد با بیش از ۹۰ درصد مسیحی ارتدوکس نشان دهنده این گوناگونی است. میزان خودکشی: رتبه ۶۰ در جهان. به ازای هر ۰۰۰’۱۰۰نفر، ۱۱ نفر (طبق آمار سال ۲۰۱۶).

مذاهب صربستان

  • ارتودوکس شرقی: ۸۵٫۴۷٪
  • کاتولیک: ۸٫۱۶٪
  • اسلام: ۳٫۹۱٪
  • پروتستان: ۲٫۱۱٪

جستارهای وابسته

ویرایش

پانویس

ویرایش
  1. خبرگزاری ایرنا http://www2.irna.ir/fa/news/view/line-15/8612022695162839.htm بایگانی‌شده در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ رحمانی، بیژن: یوگسلاوی، کشوری با ویژگی‌های طبیعی و انسانی متنوع و منحصر. در نشریه: «تحقیقات جغرافیایی» پاییز ۱۳۷۱ - شماره ۲۶. ص۵۱.
  3. http://www.srbija.ru/mat/grad/1445-id
  4. Government of Serbia: Districts In Serbia
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ Law on Territorial Organization and Local Self-Government بایگانی‌شده در ۲۰۱۱-۰۵-۱۳ توسط Wayback Machine, Parliament of Serbia (به صربی)
  6. "Lokalni i pokrajinski izbori u maju". b92.net (به صربی). Beta, Tanjug. 29 December 2007. Retrieved 20 March 2017.
  7. Palermo, Francesco (2013). Regional Dynamics in Central and Eastern Europe: New Approaches to Decentralization. Martinus Nijhoff Publishers. p. 210. ISBN 978-9-00424-230-2.
  8. "Serbia Population (2020) - Worldometer". www.worldometers.info (به انگلیسی). Retrieved 2020-05-28.

منابع

ویرایش
  • مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Serbia»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد. (بازیابی در ۲۲ فوریه ۲۰۰۸).
  • http://www.citypopulation.de/Serbia.html
  • Geographica (The complete Illustrated Atlas of the World) KONEMANN ۲۰۰۴