حمله ازبکها به ایران (۱۶۳۱–۱۶۳۲)
در ۹ شوال ۱۰۴۰ه.ق (۱۱ می ۱۶۳۱ میلادی) حمله جدید ازبکان به بالامرغاب و بادغیس شکست خورد. در نوامبر همان سال ازبکان به غوریان حمله کردند و به سوی تربت جام، خواف و باخزر میرفتند که با رسیدن نیروهای صفوی، به غارت بسنده کردند و به سمت قلمرو بخارا برگشتند.[۳] در اواخر سال ۱۰۴۱ ه.ق (۱۶۳۲ میلادی) عبدالعزیز خان از پیمانی که صفویان داشت سرباز زد و به تصور تسخیر دوباره خراسان به تجهیز قوا مشغول شد. وی دوباره به خراسان تاخت. خودش به ماروچاق حمله کرد و ندر دیوان بیگی به مرو. با وجود اینکه والی مرو تازه درگذشته بود، اما پانزده هزار سپاهی ازبک نتوانستند مرو را فتح کنند و به بخارا بازگشتند.[۴] عبدالعزیز با (سی هزار[۲] یا بیست هزار[۱] نفر) سپاهیاش به خراسان وارد شدند، پیش از آن مردم، منطقه را تخلیه کرده بودند و براساس سنت آن روزگار صفویان، آذوقهٔ مورد احتیاج سپاه مهاجم را از بین برده بودند.[۲] عبدالعزیز و نیروهایش توانستند در نبردی سنگین ماروچاق را فتح کنند.[۱] سپاهی به فرماندهی رستم بیگ و رستم محمدخان حاکم درجزین مأمور ختم غائله شدند،[۲] اما با شنیدن خبر آمدن سربازان خراسان، ناحیه را غارت و ترک نمودند. در مقابل سپاه قزلباش هم به چند شهر خاننشین بخارا حمله کردند و عدهای را اسیر نمودند که شاه صفی دستور داد ایشان را آزاد کنند. در ۱۶۳۳ م ازبکان سرخس را اشغال کردند و پادگانی را در آن مستقر نمودند.[۱] در بازپس گرفتن سرخس، دویست نفر از ازبکها اسیر شدند.
حمله ازبکها به ایران (۱۶۳۱–۱۶۳۲) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
بخشی از حمله ازبکها به ایران در دوران صفویه | |||||||
| |||||||
طرفهای درگیر | |||||||
امپراتوری صفوی | ازبکها | ||||||
فرماندهان و رهبران | |||||||
رستم بیگ رستم محمدخان |
عبدالعزیزخان ندر دیوان بیگی | ||||||
قوا | |||||||
نامعلوم | ۳۵۰۰۰[۱] یا ۴۵۰۰۰[۲] | ||||||
جنگهای شاه صفی
→ جنگهای شاه عباس یکم جنگهای شاه عباس دوم ← |
پانویس
ویرایش- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ Audrey Burton, “Imam Quli”, The Bukharans: A Dynastic, Diplomatic, and Commercial History, 1550-1702, 181.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ صفاکیش، صفویان در گذرگاه تاریخ، ۱۰۹.
- ↑ Audrey Burton, “Imam Quli”, The Bukharans: A Dynastic, Diplomatic, and Commercial History, 1550-1702, 179.
- ↑ Audrey Burton, “Imam Quli”, The Bukharans: A Dynastic, Diplomatic, and Commercial History, 1550-1702, 180.
منابع
ویرایش- صفاکیش، حمیدرضا (۱۳۹۰). صفویان در گذرگاه تاریخ. انتشارات سخن. شابک ۹۷۸۹۶۴۳۷۲۵۳۸۹.
- Audrey Burton (1997). "Imam Quli". The Bukharans: A Dynastic, Diplomatic, and Commercial History, 1550-1702 (به انگلیسی). Palgrave Macmillan. Retrieved October 15, 2012.