خبر
خبر اطلاعاتی دربارهٔ وقایع جاری است که از طریق رسانه‌های مختلف ارائه می‌شود مانند: چاپ خبر، پخش زنده، ارتباطات الکترونیکی، یا از طریق شهادت ناظران و شاهدان رویدادها.
موضوعات مشترک گزارش‌های خبری شامل جنگ، دولت، سیاست، آموزش، بهداشت، محیط زیست، اقتصاد، تجارت، مد و سرگرمی و همچنین رویدادهای ورزشی، رویدادهای عجیب و غریب یا غیر معمول است. اعلامیه‌های دولتی، در مورد تشریفات سلطنتی، قوانین، مالیات، بهداشت عمومی و جنایتکاران، از زمان‌های بسیار قدیم اخبار لقب گرفته‌اند. تحولات فن آوری و اجتماعی سرعت انتشار اخبار را افزایش داده و بر محتوای آن نیز تأثیر گذاشته‌است.
ارزش خبریویرایش
مناسب‌ترین زاویه دید از نظر مخاطب ارزش‌های خبری است. در خبر باید بخشی برجسته شود که ارزش خبری بیشتری نسبت به باقی ارزش‌های خبری داشته باشد. عوامل مختلفی وجود دارد که نشان دهید یک رویداد ارزش خبری دارد یا خیر.
وجود اختلاف نظر و تقابل، بروز رویدادی غیرعادی، شخص، مؤسسه یا مکان مهم و برجسته‌ای که نامش برای مردم آشنا باشد، مجاورت، علاقه شخصی یا وقتی موضوعی ارتباط مستقیمی با مخاطب پیدا می‌کند، جذابیت انسانی، خطوط زمانی (موضوعی که تازه اتفاق افتاده و شروع به اتفاق افتادن کرده‌است)، تغییر، تأثیر مستقیم بر زندگی مخاطب، خشونت و درام از مواردی هستند که در مواقع خاص دارای ارزش خبری هستند.[۱]ارزش‌های خبری به هفت دسته تقسیم می‌شوند.
- تازگی
- مجاورت
- دربرگیری
- شهرت
- شگفتی
- فراوانی و تعداد
- تضاد، برخورد و درگیری که یک خبر می‌تواند یک یا حتی همه آن‌ها را داشته باشد.
تازگی بستگی دارد که خبر مناسبتی باشد یا نه اگر مناسبتی باشد در صورتی که از آن مناسبت زمان زیادی بگذرد دیگر ارزش خبری نخواد داشت.
مجاورت به معنای نزدیکی خبر به زندگی مردم باشد مثلاً ممکن است برای یک کشور که هیچگونه مناطق نفت خیزی وجود ندارد خبر افزایش قیمت نفت مهم نباشد.
دربرگیری به دو صورت بیشتر قابل ملاحظه است قشری و جغرافیایی.
مثلاً خبر واکسیناسیون دانش آموزانی که تازه می‌خواهند وارد دبیرستان شوند برای دانش آموزان این سن و والدینشان بسیار مهم است اما برای یک فرد که مشکل او در جامعه بیکاری است اصلاً قابل توجه نیست.
شهرت وقتی خبر به دست آمده از یک شخص مشهور باشد مثل رئیس‌جمهور باشد آن خبر را جالب می‌سازد یا مثل خداحافظی یک بازیکن خیلی معروف از تیم ملی آن کشور که جنجال آفرین است.
شگفتی وقتی ارزش خبری یک خبر را بالا می‌بردکه آن خبر یک تاکنون به وجود نیامده باشد دو خارج از تصور باشد سه بسیار کمیاب باشد چهار خلاقانه باشد.
فروانی و تعداد هنگامی به وجود می‌آید که در آن خبر آمار و ارقامی باشد چه زیاد چه کم چه عجیب چه معمول البته هر چه جالب تر باشد ارزش بیشتری دارد.
تضاد، برخورد و درگیری مثل سرکوب کردن مردم تظاهرات‌کننده علیه یک رژیم توسط نیروهای پلیس (برخورد)
یا درگیری دو مهمان در یک برنامه تلویزیونی زنده .(که شهرت هم به‌شمار می‌آید) تضاد مثل صدور اعلامیه علیه کشورهای دیگر.
رابطه خبر و منبعویرایش
هربرت گانز رابطه بین روزنامه‌نگار و منبع خبر را به رقص تانگو تشبیه می‌کند که یا منبع خبر این رابطه را هدایت می‌کند یا روزنامه‌نگار؛ گانز معتقد است در اکثر مواقع هدایت‌گر این رابطه منبع خبر است. روزنامه‌نگار معمولاً تنها به سراغ تعداد محدودی از منابع خبری که در گذشته نیز در دسترس او بوده و آن‌ها را مناسب تشخیص می‌داده‌است، می‌رود و نسبت به سایر منابع خبری به شکلی منفعلانه عمل می‌کند. پژوهشگرانی دیگری همچون کارلسون (۲۰۰۹٬۲۰۱۱) نیز طی یک دهه اخیر با الهام گرفتن از نظریات هربرت گانز به بررسی رابطه بین روزنامه‌نگار و منبع پرداخته‌اند و این رابطه را پویا و داینامیک توصیف کرده‌اند. اما به نظر می‌رسد رابطه روزنامه‌نگار و منبع خبر تا حد زیادی متأثر از نظام هنجاری و مدیریت رسانه‌ای حاکم در هر کشور باشد. مطالعات و تحقیقات گانز، سیگال، کارلسون و سایرین در خصوص رابطه بین روزنامه‌نگار و منبع خبر در جوامع غربی بوده‌است و به نظر می‌رسد برای رسیدن به شناخت دقیق‌تری از رابطه بین منبع و روزنامه‌نگار در جوامع شرقی و در سایر نظام‌های هنجاری رسانه‌ای، پژوهش‌های بیشتری نیاز است.[۲][۳]
نرم‌خبرویرایش
در فرهنگ روزنامه‌نگاری و ارتباطات، نرم‌خبر یکی از سبک‌های خبرنویسی است. نرم‌خبر، ماهیتی گزارش‌گونه دارد، و عمدتاً برای پوشش موضوعات مورد علاقهٔ انسانی در حوزهٔ عمومی به کار می‌رود. تمرکز نرم‌خبر، بیشتر بر روی سرگرمی یا آموزش است، و می‌تواند زبانی غیررسمی داشته باشد.
برای خبر نرم تعاریف متنوع وجود دارد. با این حال یکی از مشخصه معمولی آن عبارت است از «هر خبری که خبر سخت نباشد» (Davis 1996, 108-109). همچنین خبر سخت، با پوشش وقایع حال رهبران عالی‌مرتبه، مسائل بزرگ یا اغتشاشات مهم در جریان زندگی روزمره مثل زلزله یا سانحه هوایی شناخته می‌شود(Smith 1985).
یکی از تفاوت‌ها بین خبر سخت و خبر نرم در لحن ارائه آن می‌باشد. گزارش خبر سخت، واقعیتهایی دربارهٔ رخدادها به مخاطب می‌گوید سپس تصمیم‌گیری دربارهٔ اطلاعات را به خود مخاطب واگذار می‌کند.[۴] برخی از نرم‌خبرها با رویدادهای جاری ارتباط دارند، اما این رویدادها آنی و مقطعی نیستند، و استمرار دارند (مثال: تغییر دیدگاه سیاسی در یک حزب بزرگ، پیدایش یک سبک موسیقی جدید و امثالهم). نرم‌خبر به خواننده نگاهی تحلیلی، منتقدانه، و پرسشگر می‌دهد، و در حقیقت، او را به تعقیب رویداد ترغیب می‌کند.
خبر کلامیویرایش
خبرهای کلامی به خبرهایی گویند که از گفته‌های چهره‌های خبرساز منشأ می‌گیرند، نه از رویدادها یا تحول در رویدادها. در این دسته از خبرها پیامی که مربوط به وقوع رویدادی باشد، نمی‌توان یافت. هر چه هست نقل گفته‌ها است. به همین سبب بسیاری از صاحبنظران این خبرها را شبه خبر نامیده‌اند. این صاحبنظران استدلال می‌کنند که چون در متن این خبرها حتی به ارزش جدا شدن برگی از درخت رویداد یا تحولی اتفاق نمی‌افتد، نمی‌توان این نقل‌ها را خبر نام نهاد؛ بنابراین در همه تعاریف خبر به روشنی یا به کنایه شرط اصلی برای خبر، وقوع یک رویداد یا بروز تحول در یک جریان خبری است.
خبر کلامی بیشتر در فضای بی‌اعتمادی میان مسئولان و رسانه‌ها (نمایندگان مردم) امکان گسترش می‌باید. به این معنا که در مجموعه بیشتر مسیر میان خبرسازان، به خبرنگار به رسانه و به مردم، ایستگاه خبرنگار حذف می‌شود. به همین دلیل نقش و کارکرد خبرنگاران و مهارت‌های حرفه‌ای آنان به تدریج زنگ می‌بازد و خبرهای رسمی و بدون خطر -و در نتیجه بدون جاذبه - رواج می‌یابد. چنان‌که خواهد آمد سایت‌های خبری پرتعداد که هر یک از سوی یک جریان سیاسی یا سازمان دولتی تأمین مالی و حمایت می‌شوند، در گسترش این شیوه نقش دارند. کارکنان این سایت‌ها اغلب خبرهای خود را از طریق تماس‌های تلفنی با اشخاص شکل می‌دهند و تردید نباید کرد که گزینش مصاحبه‌شونده و نوع پرسش‌ها و پاسخ‌ها با جهان بینی آن سایت‌ها ربط مستقیم دارد.[۵][۶]
انبوه‌سازی و خبرویرایش
اخبار مبتنی بر ارسالی‌های کاربران را انبوه سپاری در خبر می‌گویند. به دیگر سخن کاربران می‌نویسند کامنت می‌گذارند و رأی می‌دهند در واقع به نوعی به معنای اجتماعی شدن خبر است، قابلیتی که ریشه در خصوصیت وب دارد و می‌توان گفت منطق اتاق خبر عصر وب است.[۷]
ارزش‌های خبریویرایش
ارزش‌های خبری ۷ مورد است شامل:
- تازگی و نوبودن
- شگفت‌انگیز بودن
- بزرگی و فراوانی
- برخورد (جنگ و درگیری)
- مجاورت (جغرافیایی و معنوی)
- دربرگیری
- شهرت
شبکه‌های خبری تلویزیونیویرایش
خبرگزاری‌هاویرایش
پایگاه هاو یا شرکت‌هایی هستند که توسط افرادی تحت عنوان خبرنگار اخبار هر روز را از مناطق مختلف جهان جمع‌آوری کرده و در بانک اطلاعاتی خود ذخیره می‌کنند. برخی از این اخبار توسط مرکز انتشار اخبار خبرگزاری انتشار پیدا می‌کند. در حقیقت کار اصلی خبرگزاری‌ها تولید اخبار است.
برخی از خبرگزاری‌های معروف ایرانویرایش
جستارهای وابستهویرایش
منابعویرایش
- ↑ «همشهری آنلاین، اصول خبر نویسی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ دسامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۵ دسامبر ۲۰۱۲.
- ↑ «همشهری آنلاین». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ دسامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۳ دسامبر ۲۰۱۲.
- ↑ [Gans, Herbert J. (1979). Deciding What's News: A Study of CBS Evening News, NBC Nightly News, Newsweek, and Time. Pantheon Books. New York]
- ↑ [The International Encyclopedia of Communication, Volume 5, p.4736]
- ↑ رسانه، فصلنامه مطالعاتی و تحقیقاتی وسایل ارتباط جمعی، سال شانزدهم، شماره ۱، بهار ۱۳۸۴، صفحهٔ ۱۱۷
- ↑ پرتال جامع علوم انسانی
- ↑ «همشهری آنلاین». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ نوامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۳ دسامبر ۲۰۱۲.