دیوانه از قفس پرید

فیلمی از میلوش فورمن

پرواز برفراز آشیانهٔ فاخته (به انگلیسی: One Flew Over the Cuckoo's Nest) که در ایران به نام دیوانه از قفس پرید معروف است، فیلمی آمریکایی در ژانر درام و روان شناسانه به کارگردانی میلوش فورمن و بازی جک نیکلسون است که در سال ۱۹۷۵ میلادی بر اساس رمانی به همین نام نوشته کن کیسی ساخته شده‌است.

پرواز برفراز آشیانهٔ فاخته
پوستر فیلم
کارگردانمیلوش فورمن
تهیه‌کنندهمایکل داگلاس
شول زائِنتز
نویسندهرمان:
کن کیسی
فیلمنامه:
لورنس هاوبن
بو گَلدمن
بازیگرانجک نیکلسون
ویلیام ردفیلد
لوئیز فلچر
ویل سمسون
براد دوریف
موسیقیجک نیچه
فیلم‌بردارهسکل وکسلر
تدوین‌گرشلدون کان
لینزی کینگمن
توزیع‌کنندهیونایتد آرتیستز
وارنر هوم ویدئو
تاریخ‌های انتشار
۱۹ نوامبر ۱۹۷۵، آمریکا
مدت زمان
۱۳۳ دقیقه
زبانانگلیسی
هزینهٔ فیلمحدود ۴٫۴ میلیون دلار آمریکا
فروش گیشه۱۶۳٫۳ میلیون دلار آمریکا

فیلم‌برداری در ژانویه ۱۹۷۵ آغاز شد و سه ماه به طول انجامید، لوکیشن فیلم‌برداری در سیلم، اورگن و اطراف آن و همچنین دپ بای، اورگن در ساحل شمالی اورگن انجام شد. تهیه کنندگان تصمیم گرفتند که فیلم را در بیمارستان ایالتی اورگان، یک بیمارستان روانی واقعی فیلم‌برداری کنند، اگرچه ساختمان های اصلی که در فیلم دیده می شوند تخریب شده اند ولی هنوز این بیمارستان در حال فعالیت است. دیوانه از قفس پرید ۱۹ نوامبر سال ۱۹۷۵ اکران شد.

داستان

ویرایش

در سال ۱۹۶۳، رندل پاتریک مک مورفی (جک نیکلسون) را به جرم داشتن رابطه جنسی با دختری پانزده ساله (که در ایالات متحده جرم سنگینی محسوب می‌شود) دستگیر می‌کنند. از آنجایی که احتمال می‌رود وی برای اجتناب از اعمال شاقه (کار سخت در دوران محکومیت) است که تمارض به داشتن بیماری روانی می‌کند، وی به حکم دادگاه برای بررسی وضعیت روانی‌اش به تیمارستان ایالتی فرستاده می‌شود.

اما مک مورفی در تیمارستان، با مقررات سخت تیمارستان که توسط زن سرپرستاری (پرستار راچد با بازی لوئیز فلچر[۱]) اعمال می‌شود مخالفت می‌کند و حتی یکبار به همراه سایر بیماران اقدام به فرار می‌کنند اما دوباره به بیمارستان روانی برگردانده می‌شوند. این مخالفت‌ها باعث دشمنی سرپرستار با وی می‌گردد و پس از جدالی بین مک مورفی و برخی از دوستانش با سرپرستار، جدال کنندگان را به بخشی می‌فرستند که به آن‌ها شوک الکتریکی وارد می‌شود. بعد از وارد کردن شوک الکتریکی به سر او وی در تصمیمش برای فرار مجدد مصمم تر می‌شود. در سکانسهای پایانی داستان طی اتفاقاتی، یکی از بیماران خودکشی کرده و به خاطر نقش سرپرستار در خودکشی وی، مک مورفی به قصد خفه کردن و کشتن سر پرستار به وی حمله می‌کند اما با دخالت یکی از کارمندان مرد تیمارستان، سرپرستار در ثانیه‌های پایانی از مرگ نجات پیدا می‌کند. در نتیجهٔ این اقدام غیرقابل گذشت وی را با لوبوتومی (برداشتن تکه‌ای از مغز) به موجودی تبدیل می‌کنند که دیگر خودش نیست و زندگی نباتی پیدا کرده‌است. در پایان مشخص می‌شود فرد وعده داده شدهٔ داستان (دیوانه‌ای که از تیمارستان روانی فرار می‌کند) مک مورفی نبوده بلکه…

نام فیلم

ویرایش

ترجمهٔ واژه به واژه نام فیلم به فارسی «یکی از روی آشیانه فاخته پرید» است که با توجه به این که "Cuckoo's Nest" یا "آشیانهٔ فاخته" در زبان انگلیسی کنایه‌ای است به معنای بیمارستان روانی، نام آن دیوانه از قفس پرید ترجمه شده‌است. هرچند که رمان آن اولین بار با نام پرواز بر فراز آشیانه فاخته ترجمه شده‌است و تا به امروز کتاب با نام اول، و فیلم با نام دوم مشهور هستند.

همچنین این نام بخشی از یک از شعر کودکانه است:

Wire, briar, limber-lock
Three geese in a flock
One flew east, one flew west
And one flew over the cuckoo's nest.

[۲]

در کتاب، شخصیت سرخ‌پوست، این ترانه را از کودکی خود به یاد می‌آورده‌است. با وجودی که این بخش در فیلم‌نامه نیامده، هنوز عنوان فیلم وجه تسمیه خود را حفظ کرده‌است: دو نفر به دلایل مختلف مردند، و دیگری آزاد شد.

بازیگران

ویرایش

جوایز و افتخارات

ویرایش

اسکار سال ۱۹۷۵

ویرایش

فیلم پرواز بر فراز آشیانه فاخته موفق به دریافت اسکار در تمام پنج رده اصلی جوایز (مشهور به بیگ فایو Big Five) در چهل و هشتمین دوره جوایز اسکار (مخصوص فیلمهای ساخته شده در ۱۹۷۵) شد:

درکنار جوایز بالا، این فیلم نامزد (نه برنده) جایزه‌های زیر هم شد:

جوایز دیگر

منابع

ویرایش
  1. «پرستار راچد».
  2. . funtrivia.com What children's song is also known as "William Trimmytoes"? http://www.funtrivia.com/askft/Question52475.html What children's song is also known as "William Trimmytoes"? مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک). پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)

پيوند به بیرون

ویرایش