رستاخیز زامبیها
سبک رستاخیز زامبیها یا زامبی-آخرالزمانی، یک ژانر داستانی است و در آثار هنری این سبک، تمدن بشری به دلیل ازدحام و پراکندگی زیاد زامبیها فرو میپاشد. بهطور معمول، در آثار این سبک، تنها تعداد کمی از افراد یا گروههای کوچکی از بازماندگان زنده ماندهاند.
در برخی از آثار هنری، دلیل ظهور و حمله مردگان ناشناخته است و این موضوع، کل وضعیت پیشآمده را غیرقابل توضیح میکند. در برخی آثار دیگر، یک انگل یا عفونت خاص، علت ظهور زامبیها معرفی شدهاست. در برخی از آثار این سبک، هر جنازهای بدون در نظر گرفتن علت مرگ، تبدیل به زامبی میشود، در حالی که در برخی دیگر، تنها افرادی زامبی میشوند که آلوده به عفونت شدهاند.
در هر دو مورد، خدمات اساسی مانند تأمین آب لولهکشی و جریان برق، فعالیت و پخش رسانههای عمومی متوقف شده و نیروهای نظامی و دولتها، سقوط کرده یا مخفی میشوند.
در این سبک، بازماندگان، معمولاً جستجوی غذا، سلاح و سایر لوازم را در دنیایی متفاوت، آغاز میکنند. معمولاً یک «منطقه امن» وجود دارد که افراد غیرآلوده میتوانند به آن پناه ببرند و دورهٔ جدیدی را آغاز کنند، که معمولاً توسط دیگر بازماندگان یا دولت حفاظت میشود.
بازخوردها
ویرایشپژوهشهای علمی
ویرایشطبق بررسیهای همهگیرشناسی در دانشگاه کارلتون، ظهور زامبیها میتواند باعث سرنگونی تمدنهای انسانی و در انتها باعث انقراض بشر شود.
مؤسسه مطالعات نظری زامبی (ZITS) یک پروژهٔ تحقیقاتی در دانشگاه گلاسکو است. هدف این پروژه، استفاده از علم است تا توضیح دهد که در صورت یک آخرالزمان واقعی زامبیها چه چیزی را میتوان انتظار داشت. بسیاری از این تحقیقات برای رد کردن باورهای رایج در مورد آخرالزمان زامبیها استفاده میشود.[۱]
دولتها
ویرایشدر ۱۸ مه ۲۰۱۱، مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC) مقالهای با عنوان Preparedness 101: Apocalypse Zombie منتشر کرد که نکاتی را در مورد آماده شدن برای زنده ماندن از حمله زامبیها ارائه میدهد.[۲] این مقاله ادعا نمیکند که ظهور زامبیها محتمل یا قریبالوقوع است، اما میگوید:
«درست است!، من گفتم وقوع آخرالزمان زامبیها امکانپذیر است. ممکن است اکنون بخندید، اما وقتی این اتفاق میافتد خوشحال خواهید بود که این مطلب را مطالعه کردهاید.»
و در ادامه، با خلاصهای از ارجاعات فرهنگی به رستاخیز زامبیها میپردازد.[۳]
در یک سند از طبقهبندی خارج شده با عنوان "CONOP 8888"، افسران فرماندهی راهبردی ایالات متحده از سناریوی ظهور آخرالزمانی و رستاخیز زامبیها به عنوان الگوی آموزشی برای عملیات در شرایط اضطراری و آمادگی جهت واکنش به فجایع و بلاهایی مانند سیل، زمینلرزه، آتشفشان و مواردی از این دست استفاده کردهاند.[۴][۵]
آثار هنری
ویرایشادبیات
ویرایشاولین اثر الهامبخش در مورد این ژانر، رمان ریچارد متیسون با نام I Am Legend (من افسانه هستم) در سال ۱۹۵۴ بود، که ماجرای بازماندهای تنها به نام رابرت نویل را روایت میکند.[۶] این رمان در چندین فیلمنامه، از جمله آخرین مرد روی زمین (۱۹۶۴) با بازی وینسنت پرایس، امگا من (۱۹۷۱) با بازی چارلتون هستون و فیلم ساختهٔ سال ۲۰۰۷ با عنوان من افسانه هستم با بازی ویل اسمیت، اقتباس شدهاست.[۷][۸]
شخصیتهای این گونه آثار معمولاً گروهی از بازماندگان هستند که ناگهان گرفتار این بحران شدهاند. رفتارهای ناشی از ترس، وحشت و استرس و واکنش بازماندگان موضوع اصلی این آثار است.[۱۰][۱۱]
عموماً زامبیها در این موقعیتها سرعتی آهسته دارند و فاقد درک و فهم و غیرهوشمند هستند. این موارد برای اولین بار در فیلم شب مردگان زنده در سال ۱۹۶۸ به تصویر کشیده شد.[۹] با این حال، آثار تصویری بعدی که در دهه ۲۰۰۰ ایجاد شدهاند، زامبیهایی را نشان میدهند که چابکتر، شرورتر، هوشمندتر و قویتر از زامبیهای سابق هستند.[۱۲]
علاوه بر این، در بازیهای ویدئویی مانند نیمهعمر ۲ و آخرین بازمانده از ما انواع ویژهای از زامبیها به دلایلی مانند وقوع یک جهش ژنتیکی، دارای قابلیتهای خاص مانند خشونت، قدرت، سرعت و وحشیگری بیشتری هستند.
فیلمها
ویرایش- قطار بوسان (۲۰۱۶)
- شبهجزیره (۲۰۲۰)
- زنده (۲۰۲۰)
- شب مردگان زنده (۱۹۶۸)، مردگان دفن نشده به زندگی بازمیگردند و به تعقیب و جستجوی انسانها میپردازند.
- طلوع مردگان (۱۹۷۸)
- زامبی ۲ (۱۹۷۹) داستان فیلم، با گروه کوچکی از زامبیها شروع میشود، که گسترش یافته و یک شهر را تسخیر میکنند.[۱۳]
- روز مردگان (۱۹۸۵)
- شب مردگان زنده (۱۹۹۰)
- ۲۸ روز بعد (۲۰۰۲) و دنباله آن ۲۸ هفته بعد (۲۰۰۷)، که در آن ویروس «خشم» ساخته دست بشر، در بریتانیا و سپس قاره اروپا منتشر میشود.[۱۴][۱۵]
- سرزمین مردگان (۲۰۰۵)
- میروتان (۲۰۰۶)، فیلمی به زبان تامیلی و هندی با بازی جایام راوی
- مجموعه فیلم رزیدنت ایول، بر اساس بازی رزیدنت ایول، شامل فیلمهای رزیدنت ایول (۲۰۰۲)، رزیدنت ایول: آخرالزمان (۲۰۰۴)، رزیدنت ایول: انقراض (۲۰۰۷)، رزیدنت ایول: زندگی پس از مرگ (۲۰۱۰)، رزیدنت ایول: قصاص (۲۰۱۲) و رزیدنت ایول: قسمت پایانی (۲۰۱۶)
- خاطرات زامبیها (۲۰۰۶).[۱۶]
- فیدو (۲۰۰۶).[۱۷]
- سیاره وحشت (۲۰۰۷)، ساخته رابرت رودریگز که یک عامل بیوشیمیایی باعث ظهور زامبیها در سراسر جهان میشود.[۱۸][۱۹][۲۰]
- زامبی آمریکایی (۲۰۰۷) یک فیلم مستندنما دربارهٔ زندگی روزمره یک جامعه کوچک از زامبیها در لس آنجلس است.[۲۱]
- خاطرات مردگان (۲۰۰۸)
- روز مردگان (۲۰۰۸)[۲۲]
- کالین (۲۰۰۸)[۲۳][۲۴]
- سرزمین زامبیها (۲۰۰۹)[۲۵]
- خوان مردگان (۲۰۱۰)، یک فیلم نقیضه کوبایی
- بقاء مردگان (۲۰۱۰)[۲۶]
- بازداشت مردگان (۲۰۱۲)
- بدنهای گرم (۲۰۱۳)
- جنگ جهانی زد (۲۰۱۳)، بر اساس کتاب مکس بروکس
- کی ال زامبی (۲۰۱۳)
- برو گوآ رفته (۲۰۱۳)
- شپشها (۲۰۱۴)، فیلمی کمدی که در آن دانشآموزان مدرسه با ویروسی به نام شپشها "cooties" آلوده میشوند. این ویروس فقط افراد خردسال را آلوده میکند.
- شب مردگان زنده: تاریکی سپیده دم (۲۰۱۵)
- راهنمای پیشاهنگها به دوره آخرالزمان زامبیوار (۲۰۱۵)
- غرور و تعصب و زامبیها (۲۰۱۶)
- قطار بوسان (۲۰۱۶)
- ایستگاه سئول (۲۰۱۶)، دولت در تلاش است تا منطقه اطراف شیوع زامبیها را کنترل کند.
- قیام اداری (۲۰۱۸)
- مردهها نمیمیرند (۲۰۱۹) سنترویل، یک شهر معمولی و آرام، شروع به تجربه یک رستاخیز زامبیها میکند.
- زنده (۲۰۲۰)
- ارتش مردگان (۲۰۲۱)
کتابهای مصور
ویرایش- مجموعه کمیک (دنیای مرده) Deadworld که انتشار آن توسط استوارت کر و رالف گریفیت از سال ۱۹۸۷ آغاز شد.[۲۷][۲۸]
- مجموعه مردگان متحرک (کتاب مصور) اثر رابرت کرکمن، که در سال ۲۰۰۳ آغاز شد، داستان بازماندگان در دنیایی است که توسط زامبیها تسخیر شدهاست.[۲۹] سریال مردگان متحرک (مجموعه تلویزیونی) با همین نام از همین رمان اقتباس شد.[۳۰]
- مجموعه Marvel Zombies در سال ۲۰۰۵ و دنبالههای آن: Marvel Zombies: Dead Days , Marvel Zombies vs. ارتش تاریکی،Marvel Zombies 2 Marvel Zombies 3.[۳۱]
- مجموعه مانگا / انیمه دبیرستان مردگان، که انتشار آن در سال ۲۰۰۶ آغاز شد، شامل گروهی از دانشآموزان دبیرستانی ژاپنی است که در آخرالزمان زامبیها گرفتار شدهاند.[۳۲][۳۳]
- دیسی کامیکس (۲۰۱۹)[۳۴][۳۵]
آثار ادبی
ویرایش- راهنمای بقاء در مواجهه با زامبیها (۲۰۰۳) مکس بروکس، جزئیات نحوه چگونگی زنده ماندن انسانها در برابر انواع مختلف زامبیها را، توضیح میدهد.[۳۶]
- Island , Monster
- جنگ جهانی Z نوشتهٔ مکس بروکس، داستان تلاشهای بشر برای شکست زامبیها در سراسر جهان است.[۳۷][۳۸]
- مردگان متحرک: ظهور فرماندار (۲۰۱۱) توسط رابرت کرکمن و جی بونانسینگا در جهان کمیکهای مردگان متحرک که توسط رابرت کرکمن نوشته شدهاست، تنظیم شدهاست. این فیلم یکی از شرورترین شخصیتهای کمیک، فیلیپ بلیک، با نام مستعار «فرماندار» را دنبال میکند.
تلویزیون
ویرایش- تابستان سیاه، شش هفته پس از آغاز آخرالزمان زامبیها، رز جیمی کینگ از دخترش آنا جدا میشود و او برای یافتن او سفری هولناک را آغاز میکند.
- دبیرستان مردگان (مجموعه انیمه)، یک انیمه بر اساس سری مانگا به همین نام است.[۳۳]
- کابانری از قلعه آهنی (مجموعه انیمه)
- اساتید وحشت، قسمت " رقص مردگان " (۲۰۰۵)، به کارگردانی توبی هوپر، شامل یک ویروس ساخته دست انسان است که باعث شیوع زامبیها پس از جنگ جهانی سوم میشود.[۳۹]
- سوپرنچرال
- مردگان متحرک (مجموعه تلویزیونی)، بر اساس مجموعه کامیک بوکهایی با همین نام، و نسخههای بعدی آن، از مردگان متحرک بترسید و The Walking Dead: World Beyond
- Z Nation، یک زامبی/ترسناک/کمدی، متمرکز بر مردی است که تنها فردی است که از گاز گرفتن یک زامبی زنده میماند.
- پادشاهی اولین مجموعه تلویزیونی کرهای ساخت نتفلیکس که در سال ۲۰۱۹ با اقتباس از مجموعهٔ وبکامیک «پادشاهی خدایان» ساخته شد.
- ما همه مردهایم مجموعه فیلم ساخته شده برپایهٔ وبتون ناور، اکنون در مدرسهٔ ما اثر جو دونگ-گون، محصول کشور کره جنوبی سال ۲۰۲۲
- شادی (۲۰۲۱-)
- شبهای برره نیز تنها سریال ایرانی است که با زبان طنز ، در دو اپیزود به این ژانر پرداخت.
بازیهای ویدئویی
ویرایش- روزهای از دست رفته.
- جزیره مرده، یک بازی اکشن و ماجراجویی اول شخص
- Dead Nation[۴۰]
- خیزش مرگ و دنباله آن خیزش مرگ ۲، ساخته شده توسط کپکام. یک بازی ماجراجویی که در آن شخصیت اصلی در یک مرکز خرید مملو از زامبیها به دام میافتد و تقریباً هر چیزی که در مرکز خرید یافت شود میتواند به عنوان یک سلاح استفاده شود.[۴۱]
- دایینگ لایت یک بازی پارکور زامبی است.
- فورت زامبی، یک بازی تیراندازی سوم شخص است که در آن بازیکن، خانهها را برای تجهیزات و مکانهای امن جستجو میکند
- لفت فور دد و دنباله آن لفت فور دد ۲، یک تیراندازی اول شخص است.[۴۲][۴۳]
- مجموعه بازیهای رزیدنت ایول
- آخرین بازمانده از ما - یک بازی ماجراجویی اکشن سوم شخص است که به دلیل قصه گویی پیچیده و ماهیت ادبی خود مشهور است.
- مردگان متحرک (سری بازی ویدئویی) مجموعه بازیهای ماجراجویی است.[۴۴]
- Urban Dead- یک بازی نقشآفرینی برخط چندنفره گسترده مبتنی بر HTML/متن رایگان است.
- جنگ جهانی زد (بازی ویدئویی ۲۰۱۹)، یک بازی ۳ نفره است که توسط Saber Interactive منتشر شدهاست، در ۵ کشور مختلف که طرحهای متفاوتی دارند و نحوه تلاش ۴ نفر در هر شهر برای نجات جمعیت
- Apocalypse Zombie[۴۵]
- وحشت زامبی[۴۶][۴۷]
- ZombiU - یک بازی ترسناک تیراندازی اول شخص/بقا که در آن بازیکن نقش یک بازمانده را در طول شیوع زامبی که لندن را از بین میبرد، بر عهده میگیرد.
- All Flesh Must Be Eaten، یک بازی نقشآفرینی ترس و بقا تولید شده توسط Eden Studios, Inc.[۴۸]
- طلوع زرد، ساخته دیوید جی راجر، ده سال پس از یک بیماری همهگیر جهانی مرموز، شهرها با انبوهی از مردگان گرسنه پر میشوند.[۴۹]
- Dead Reign، که توسط پالادیوم بوکس منتشر شدهاست، در دنیایی قرار دارد که زامبیهای انواع مختلف بر سیاره زمین تسلط دارند.[۵۰]
موسیقی
ویرایش- طنز زامبی بیتلز.[۵۱]
- آلبوم Apocalyptic Feasting گروه دث متال Brain Drill در سال ۲۰۰۸.
- موزیک ویدئوی متالیکا در سال ۲۰۰۸ برای آهنگ " All Nightmare Long ".[۵۲]
- گروه متالکور The Devil Wears Prada در ۲۴ اوت ۲۰۱۰ EP زامبی خود را منتشر کرد.[۵۳]
- Send More Paramedics یک گروه ترش متال تحت تأثیر فیلمهای ترسناک
- رستاخیز زامبیها غالباً با جزئیات واضح در آهنگهای گروه دث متال کنیبال کورپس به تصویر کشیده میشود.
منابع
ویرایش- مراکز کنترل بیماریهای ایالات متحده - نکات زامبی
- پیادهروی سریع خنده دار از طریق آمادگی کلیدی CDC برای دفاع از زامبی
- پادکست صوتی LF ep07.1 - بحثی در مورد آخرالزمان زامبیها بایگانیشده در ۵ اوت ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine
- پادکست صوتی LF ep07.2 - زنده ماندن در آخرالزمان زامبیها[پیوند مرده]
- ↑ "Zombie Institute for Theoretical Studies". 2011. Archived from the original on December 5, 2011. Retrieved December 4, 2011.
- ↑ "Preparedness 101: Zombie Apocalypse". Bt.cdc.gov. May 16, 2011. Archived from the original on December 8, 2017. Retrieved December 11, 2017.
- ↑ "CDC Zombie Preparedness articles". Bt.cdc.gov. May 16, 2011. Archived from the original on December 9, 2017. Retrieved December 11, 2017.
- ↑ Pentagon document lays out battle plan against zombies
- ↑ CONOP 8888
- ↑ Clasen, Mathias (2010). "Vampire Apocalypse: A Biocultural Critique of Richard Matheson's I Am Legend". Philosophy and Literature.
- ↑ "One for the Fire: The Legacy of Night of the Living Dead" — Night of the Living Dead DVD, 2008, Region 1, Dimension Home Entertainment
- ↑ ZRS Staff. "Romero Invented Flesh Eaters". Zombie Research Society. Archived from the original on November 15, 2011. Retrieved December 19, 2011.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ Brian Cronin (December 3, 2008). "John Seavey's Storytelling Engines: George Romero's "Dead" Films". Comic Book Resources. Archived from the original on December 6, 2008. Retrieved December 4, 2008.
- ↑ Todd Kenreck (November 17, 2008). "Surviving a zombie apocalypse: 'Left 4 Dead' writer talks about breathing life into zombie genre". Video game review. NBC News. Retrieved December 3, 2008.
- ↑ Daily, Patrick. "Max Brooks". Chicago Reader. Archived from the original on December 21, 2008. Retrieved October 28, 2008.
- ↑ Josh Levin (March 24, 2004). "Dead Run". Slate. Archived from the original on October 14, 2008. Retrieved December 4, 2008.
- ↑ "Zombi 2 – The Deuce". Grindhousedatabase.com. January 15, 2009. Archived from the original on March 10, 2009. Retrieved July 27, 2009.
- ↑ Mark Kermode (مه 6, 2007). "A capital place for panic attacks". London: Guardian News and Media Limited. Archived from the original on May 13, 2007. Retrieved May 12, 2007.
- ↑ "Stylus Magazine's Top 10 Zombie Films of All Time". Archived from the original on February 18, 2008.
- ↑ "The Zombie Diaries press kit" (PDF). ZombieDiaries.com. Archived from the original (PDF) on October 5, 2007. Retrieved September 17, 2007.
- ↑ Pascal. "Fido Movie Review". Movie review. Movies Online. Archived from the original on December 3, 2008. Retrieved December 3, 2008.
- ↑ ""Grindhouse" double feature a gloriously entertaining contrast". Scene Stealers. April 6, 2007. Archived from the original on September 9, 2009. Retrieved August 29, 2009.
- ↑ Quint. "Updated! GRINDHOUSE news from Comic-Con! Snake Plissken to be Tarantino's villain! Plus more!!!". Ain't It Cool News. Archived from the original on June 4, 2009. Retrieved January 6, 2007.
- ↑ Gleiberman, Owen (April 4, 2007). "Grindhouse (2007)". Entertainment Weekly. Archived from the original on July 3, 2009. Retrieved May 12, 2009.
- ↑ "American Zombie". March 28, 2008. Archived from the original on December 15, 2006.
- ↑ "TheMovieBoy Review – Dawn of the Dead (2004)". Themovieboy.com. مارس 20, 2004. Archived from the original on December 20, 2008.
- ↑ Michael Brookes: "Review: Colin" Sight and Sound 19:10: November 2009: 52–53
- ↑ "Nowhere Fast Productions – Colin". Colinmovie.com. Archived from the original on December 27, 2011. Retrieved February 27, 2012.
- ↑ Carroll, Larry (March 4, 2009). "'Zombieland' Monster Maker Has Emma Stone, Mila Kunis Eating Brains". MTV Movies Blog. MTV/Viacom. Archived from the original on March 10, 2009. Retrieved March 29, 2009.
- ↑ Dawn of the Dead در بانک اطلاعات اینترنتی فیلمها (IMDb)
- ↑ "Deadworld – Information about the comic series from Caliber Comics". Caliber Comics. Archived from the original on June 18, 2009. Retrieved July 27, 2009.
- ↑ Jeffrey Bloomer (June 12, 2009). "Zombie-Ridden Post-Apocalyptic Graphic Novel Gets Film Treatment". Paste. Archived from the original on June 15, 2009. Retrieved June 20, 2009.
- ↑ WEEK OF THE DEAD I: Robert Kirkman بایگانیشده در نوامبر ۳, ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine, Comic Book Resources, May 19, 2008
- ↑ "Gyo v1 Review - manga reviews, manga news, manga information, manga comics, manga webcomics, manga artists, Dark Horse, TokyoPop, Viz, Digital Manga Publishing, CMX, CPM, Central Park Manga, Broccoli Books, Del Rey". 2007-10-22. Archived from the original on 2007-10-22. Retrieved 2019-04-11.
- ↑ "I-Mockery.com - Tales from the Longbox!". www.i-mockery.com. Archived from the original on February 2, 2009.
- ↑ "HIGHSCHOOL OF THE DEAD story by Daisuke Sato, art by Shouji Sato". Yen Press. Archived from the original on August 16, 2011. Retrieved August 16, 2011.
- ↑ ۳۳٫۰ ۳۳٫۱ Bertschy, Zac (June 14, 2011). "High school of the Dead BLURAY – Complete Collection – Review". Anime News Network. Archived from the original on August 7, 2011. Retrieved August 16, 2011.
- ↑ Jason Cohen (May 1, 2019). "DCeased: How Every Major DC Character Dies in Issue #1". Comic Book Resources. Retrieved May 15, 2020.
- ↑ DCeased ({{{date}}}), DC Comics
- ↑ Halpern, Jake (December 23, 2009). "Beware, Zombies: This 'Guide' Will Save Humankind". NPR (به انگلیسی). Retrieved December 5, 2019.
- ↑ "Exclusive Interview: Max Brooks on World War Z". Eat My Brains!. October 20, 2006. Archived from the original on October 5, 2011. Retrieved April 26, 2008.
- ↑ Currie, Ron (September 5, 2008). "The End of the World as We Know it". Untitled Books. Archived from the original on December 20, 2008. Retrieved September 21, 2008.
- ↑ Dance of the Dead در بانک اطلاعات اینترنتی فیلمها (IMDb)
- ↑ David Bullshit (November 29, 2010). "Dead Nation Hits Playstation Store this Week, Eradicate the Infection!". Official US Playstation Blog. Archived from the original on June 14, 2011. Retrieved April 18, 2011.
- ↑ Jeff Cork (September 24, 2010). "Dead Rising 2 Review: The Apocalypse Shouldn't Be This Much Fun". Game Informer Magazine. Archived from the original on October 25, 2011. Retrieved April 13, 2011.
- ↑ Christopher T. Fong (December 2, 2008). "Playing Games: Left 4 Dead". Video game review, San Francisco Chronicle. Archived from the original on December 6, 2008. Retrieved December 3, 2008.
- ↑ "The Zombie Survival RPG". The Indie Stone. Archived from the original on July 2, 2011. Retrieved July 2, 2011.
- ↑ [۱] How adventure games came back from the dead
- ↑ "Zombie Apocalyse at Konami". Konami. October 16, 2009. Archived from the original on October 1, 2009. Retrieved October 16, 2009.
- ↑ "A Half-Life 1 & 2 Modification". Zombie Panic. Archived from the original on September 18, 2009. Retrieved July 27, 2009.
- ↑ "Zombie Panic: Source mod for Half-Life 2". Mod DB. Archived from the original on February 28, 2009. Retrieved July 27, 2009.
- ↑ "All Flesh Must Be Eaten RPG homepage". Archived from the original on July 7, 2011. Retrieved June 22, 2011.
- ↑ "Yellow Dawn RPG homepage". Archived from the original on October 7, 2011. Retrieved June 22, 2011.
- ↑ "Dead Reign RPG homepage". Archived from the original on August 13, 2011. Retrieved June 22, 2011.
- ↑ "The ZomBeatles: All You Need Is Brains Tastes Funny". Fan Cinema Today. March 24, 2009. Archived from the original on March 28, 2009. Retrieved April 9, 2009.
- ↑ Burkart, Gregory S. (December 8, 2008). "Behold Metallica's "Nightmare" Zombie Apocalypse!". FEARnet. Archived from the original on December 12, 2008. Retrieved December 8, 2008.
- ↑ "Zombie EP". Archived from the original on February 1, 2011. Retrieved March 9, 2018.