سر چارلز ادوارد یت

سرهنگ سر چارلز ادوارد یت، بارونت اول، دارای نشان‌های سنت مایکل و سنت جورج و ستارۀ هند(۲۸ اوت ۱۸۴۹م. – ۲۹ فوریه ۱۹۴۰م) سرباز و مدیر انگلیسی در هند بریتانیا و بعدها در بریتانیا یک سیاستمدار بود.

سر ادوارد چارلز یت
سر کنسول بریتانیا در بلوچستان
دوره مسئولیت
۲۰ نوامبر ۱۹۰۰م. – ۴ نوامبر ۱۹۰۴م.
سر کنسول بریتانیا در مشهد
دوره مسئولیت
۱۸۹۶م. – ۱۸۹۸م.
سر کنسول بریتانیا در مسقط
دوره مسئولیت
۱۸۹۰م. – ۱۸۹۳م.
اطلاعات شخصی
زاده۲۸ اوت ۱۸۴۹م.
یورکشایر
درگذشته۲۹ فوریه ۱۹۴۰م.
مادلی، شروپ شر
ملیتبریتانیایی
پیشهنظامی - دیپلمات
جایزه‌هانشان سنت مایکل و جرج

نشان حرمت افغانستان

نشان ستاره هند
خدمات نظامی
جنگ‌ها/عملیات‌جنگ جهانی اول
جنگ دوم افغانستان

اوایل زندگی ویرایش

یت در روستای هلم-آن-اسپالدینگ-مور، یورکشایر، به دنیا آمد و پدرش نایب دهکده بود. او در مدرسۀ شروزبری و مدرسۀ راسل تحصیل کرد و در سال ۱۸۶۷م. یک صاحب رتبهٔ پرچمداری درچهل و نهمین هنگ پیاده (هرتفوردشایر)شد.[۱]

مشاغل نظامی ویرایش

در سال ۱۸۷۱م. به درجهٔ ستوان[۲] نائل شد و به سپاه ستاد ارتش هند[۳] و سپس به سرویس سیاسی هند منتقل شد و به عنوان دستیار ناظر سیاسی در راجپوتانا خدمت کرد.

در سال ۱۸۷۹م. به درجهٔ کاپیتان ارتقا یافت،[۴] همچنین در طول جنگ دوم افغانستان، بین سال‌های ۱۸۷۹–۱۸۸۰م. یک گروه از پیاده‌نظام ۲۹ بمبئی را فرماندهی کرد. سپس در ستاد ژنرال رابرتز و از اوت ۱۸۸۰م. تا مه ۱۸۸۱م. به عنوان افسر سیاسی مسئول قندهار خدمت کرد. از سال ۱۸۸۴ تا ۱۸۸۶م. در کمیسیون سرحد افغانستان مشغول به خدمت شد. سر چارلز ادوارد یت در مارس ۱۸۸۵م. ارشدترین افسر بریتانیایی شاهد حادثه پنجده بود که منجر به جنگ بین بریتانیا و روسیه شد، و در نتیجه در کانون بحرانی جهانی قرار گرفت.[۵] به دلیل همکاری با کمیسیون، در سال ۱۸۸۷م. به نشان ستاره هند (CSI) دست یافت[۶] و پس از به دست آوردن نشان سنت مایکل و سنت جورج (CMG) در سال ۱۸۸۸م.[۷] به درجهٔ سرگرد ارتقا یافت. بین این دو جایزه او همچنین نشان حرمت افغانستان را دریافت کرد.

در این زمان، یت از حامیان استعمار پشتون در شمال افغانستان بود و در سال ۱۸۹۳م. نوشت که «ازبک‌های میمنه، هزاره‌های هراتی و جمشیدی‌ها و غیره تنها قبایل غیر افغانی هستند که با ترکمن‌ها یا روس‌ها ارتباط دارند و وقتی توسط افغان‌ها محاصره شوند در امان هستند.»[۸][۹]

در سال ۱۸۸۹م. به عنوان عامل سیاسی بریتانیا در مسقط، در سال ۱۸۹۰م. به عنوان کنسول بریتانیا در مسقط، و سپس مأمور سیاسی در بلوچستان، و در سال ۱۸۹۳م. به عنوان کارگزار استانداری کل خراسان و سیستان، مستقر در شهر مشهد، در ایران، منصوب شد. او در سال ۱۸۹۳م به درجهٔ سرهنگ دوم نائل شد، و در سال ۱۸۹۶م. سرکنسول بریتانیا در مشهد شد. در سال ۱۸۹۸م. به راجپوتانا بازگشت و در سال ۱۹۰۰م. به عنوان کمیسر ارشد بلوچستان منصوب شد. او در سال ۱۹۰۱م. به درجهٔ سرهنگ ارتقا یافت، و در سال ۱۹۰۴م. از خدمات سیاسی هند و در سال ۱۹۰۶م. از ارتش هند بازنشسته شد.

 
دریافت مدال همراهی ستاره هند ۱۸۸۷م.
 
دریافت مدال سنت مایکل و سنت جرج ۱۸۸۸م.

او در طول جنگ جهانی اول، به خدمت ارتش بریتانیا بازگشت، و در ناوگان آمبولانس شماره ۱، که در سال ۱۹۱۵م. مصدومان را از جبهه غربی در رود سن منتقل می‌کرد، خدمت کرد.[۱۰]

مشاغل سیاسی ویرایش

او در سال ۱۹۰۴م. به انگلستان بازگشت. و در سال ۱۹۰۶م. به عنوان یک عضو حزب محافظه کار از منطقه پونتفرکت و در ژانویه ۱۹۱۰م. از ملتون، لسترشایر به عنوان نماینده مجلس انتخاب شد. و تا سال ۱۹۲۴م. در مجلس عوام خدمت کرد.

در سال ۱۹۲۱ به پاس خدمات سیاسی خود به عنوان بارونت مادلی، در شهرستان شروپشایر برگزیده شد.

سال‌های آخر عمر ویرایش

او پس از بازنشستگی از پارلمان به مادلی نقل مکان کرد، او پیش از این در آسفوردبی هاوس نزدیک ملتون زندگی می‌کرد. در سال ۱۹۲۷م قاضی صلح منطقه ماچ ونلاک شد.

تنها پسر او در سال ۱۹۱۰م. در کودکی درگذشت (اگرچه او دو دختر نیز داشت) اما با مرگ او در مادلی هال در سن نود سالگی مقام و منزلت بارونی او نسخ شد. او در سنین بالاتر تکلم خود را از دست داد، اما از نظر ذهنی هوشیار بود و همچنان به پیگیری اخبار هند علاقه‌مند بود.[۱۱] او در کلیسای سنت مایکل در مادلی به خاک سپرده شد.

انتشارات ویرایش

کتاب سفرنامه او تحت عنوان خراسان و سیستان[۱۲] در سال ۱۸۹۰ میلادی منتشر شد. او در این کتاب به شرح خاطرات سفر خود در مرز ایران و روسیه می‌پردازد، او مأموریت داشته مرزهای بین افغانستان و روسیه را تعیین نماید، به همین دلیل شناخت مرزهای ایران و آشنایی با آن مراکز برای دولت انگلیس امری حیاتی بوده‌است. او سپس از طریق خراسان به سیستان سفر می‌کند و مرز افغانستان با سیستان را مورد مطالعه قرار داده و تمام مسیری را که پیموده، توصیف می‌کند.

این کتاب در سال ۱۳۶۵ش. توسط مهرداد رهبری و قدرت‌الله روشنی زعفرانلو ترجمه شد و با عنوان «خراسان و سیستان، سفرنامه کلنل ییت به ایران و افغانستان[۱۳]» توسط انتشارات یزدان به فارسی منتشر شده‌است.

پانویس‌ها و منابع ویرایش

  1. The London Gazette: no. 23320. p. . 8 November 1867.
  2. The London Gazette: no. 23750. p. . 27 June 1871.
  3. The London Gazette: no. 23882. p. . 2 August 1872.
  4. The London Gazette: no. 24806. p. . 27 January 1880.
  5. Randall، Ollie (۲۰۲۱-۰۱-۱۹). «The Afghanistan Job». Randall Writing (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۲۱.
  6. The London Gazette: no. 25673. p. . 15 February 1887.
  7. The London Gazette: no. 25825. p. . 8 June 1888.
  8. Christian Bleuer (2012). "State-building, migration and economic development on the frontiers of northern Afghanistan and southern Tajikistan". Journal of Eurasian Studies. 3: 69–79. doi:10.1016/j.euras.2011.10.008.
  9. "From 'Slavers' to 'Warlords': Descriptions of Afghanistan's Uzbeks in western writing | Afghanistan Analysts Network". Afghanistan-analysts.org. 2014-10-17. Retrieved 2016-05-01.
  10. [۱] Article on No 1 Field Ambulance, contains group photo including Colonel Yate
  11. "Death of Sir Charles Yate". Shrewsbury Chronicle. 1 March 1940. p. 4.
  12. Charles Edward Yate (1990). "Khurasan and Sistan" (به انگلیسی).
  13. ییت، چارلز ادوارد (۱۳۶۵). «خراسان و سیستان: سفرنامه کلنل ییت به ایران و افغانستان». ترجمهٔ مهرداد رهبری؛ قدرت‌الله روشنی. تهران: یزدان.[پیوند مرده]

منابع ویرایش

  • بیوگرافی، دیکشنری آکسفورد بیوگرافی ملی
مناصب سیاسی
پیشین:
هیو شکسپیر بارنز
سر کنسول بلوچستان
۲۰ نوامبر ۱۹۰۰ – ۴ نوامبر ۱۹۰۴
پسین:
جان رمزی
عنوان سلطنتی
عنوان جدید بارونت
(شهر مادلی)
۱۹۲۱–۱۹۴۰م.
منسوخ