سلول‌های زایشی یا سلول‌های ردهٔ زایا (به انگلیسی: Germ cells) سلول‌هایی هستند که طی تولید مثل جنسی با تقسیم میوز، به گامت‌های نر (اسپرم) یا گامت‌های ماده (تخمک) تمایز می‌یابند.[۱] این سلول‌ها در بیشتر جانوران، در دوران رویانی منشأ پیدا می‌کنند. بر خلاف جانوران، سلول‌های زایشی در گیاهان مانند مریستم‌ها در گیاهان گلدار، در دوران بلوغ گیاه، از سلول‌های سوماتیک گیاهی تکوین و تمایز پیدا می‌کنند.[۱][۲]

تولید مثل جنسی

بیماری‌ها

ویرایش
 
لوله های اسپرم ساز که توقف بلوغ را نشان می دهند.

تومور سلول‌های زایشی، یکی از سرطان‌های نادر است که می‌تواند در افراد با سنین مختلف، بروز پیدا کند. تا سال ۲۰۱۸ حدود ۳ درصد از سرطان‌ها در کودکان، نوجوانان و جوانان زیر ۱۹ سال، از نوع سرطان سلول‌های زایشی بوده‌است.[۳] این تومورها معمولاً در غدد جنسی ظاهر می‌شوند اما حضور این تومورها در نقاط دیگری از بدن از جمله لگن خاصره، شکم، میان‌سینه و مغز نیز گزارش شده‌است.[۴] دلیل ابتلا به این سرطان، ناشناخته است و تومورها می‌توانند بدخیم یا خوش‌خیم باشند.[۴]

منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ Cinalli, Ryan M.; Rangan, Prashanth; Lehmann, Ruth (2008-02-22). "Germ cells are forever". Cell. 132 (4): 559–562. doi:10.1016/j.cell.2008.02.003. ISSN 1097-4172. PMID 18295574.
  2. هما محسنی کوچصفهانی- پروانه هواسی: مبانی تکوینی سلول‌های جنسی در مهره‌داران. انتشارات دانشگاه خوارزمی.
  3. «Number of Diagnoses | CureSearch». CureSearch for Children's Cancer (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۰۶.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ «Types of Children's Cancer | CureSearch». CureSearch for Children's Cancer (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۰۶.