عبدالقاهر بغدادی

ریاضی‌دان عراقی

عبدالقاهر بغدادی (۹۸۰[نیازمند منبع]–۱۰۳۷ میلادی) دین پژوه و شاعر اهل بغداد و عضو دارالحکمه بود. مهمترین اثر او کتاب الفرق بین الفرق ( ترجمه آن : تاریخ مذاهب اسلام ) است که در آن به فرقه های پیدا شده در اسلام اشاره میکند.

عبدالقاهر بغدادی
ابو منصور عبدالقاهر بن طاهر بن محمد بغدادی
زادهٔ۹۸۰
بغداد
درگذشت۱۰۳۷ میلادی
۴۲۹ قمری[۱]
اسفراین
محل زندگینیشابور
نژادعرب تمیمی
تحصیلاتادبیات و فقه
پیشهادیب و فقیه
آثار«اصول الدین، «الملل و النحل، «الفَرق بین الفِرَق»، «فضائح المعتزله، «التکملة فی الحساب»، «مسائل علم الکلام»، «أصول الدین»، «تفسیر القرآن» و «الناسخ والمنسوخ»، و «التکملة فی الحساب»، و «تفسیر أسماء الله الحسنی»، و «فضائح المعتزلة»، و «فضائح القدریة»، و «تأویل المتشابهات فی الأخبار والآیات»، و «الإیمان وأصوله»، و «نفی خلق القرآن»، و «الصفات»، و «بلوغ المدی فی أصول الهدی»، و «معیار النظر»، و «العماد فی مواریث العباد». «الفَرْق بین الفِرَق». «تفضیل الفقیر الصابر علی الغنی الشاکر». «العماد فی مواریث العباد». «التحصیل فی أصول الفقه». «الإیمان وأصوله. «تأویل متشابه الأخبار». «بلوغ المدی من أصول الصدی».
منصبمدرس

زندگی ویرایش

او که زادگاهش بغداد بود پس‌از مهاجرت پدرش، ابوعبدالله طاهر بن محمدبن عبدالله بغدادی، ساکن نیشابور شد و سرانجام بر اثر واقعه‌ای که از آن با عنوان «فتنهٔ ترکمانان» یاد کرده‌اند، به اسفراین نقل مکان کرد.[۱]

پدرش طاهر بن محمد (درگذشتهٔ ۳۸۳ قمری) خود اهل علم و حدیث، خوشنویس و بازرگانی ثروتمند بود. گفته‌اند که عبدالقاهر تمام اموال موروثی خود را در راه علم انفاق کرد و دچار فقر و تنگدستی شد. عبدالقاهر در چندین علم از جمله فقه، کلام، حساب، ادبیات و حدیث برجستگی یافت و به تدریس پرداخت. سُبکی از قول فخررازی در ریاض المونقة، او را در جدل و ردّ مخالفان ستوده، و همو در طبقات الوسطی مناظراتی از بغدادی ذکر کرده که نشان‌دهندهٔ چیره‌دستی و توانمندی وی در مناظرة کلامی و فقهی است.[۲]

از وی اشعاری باقی مانده است که بیشتر شیوهٔ نظم‌های تعلیمی را دارد.[۱]

آثار ویرایش

  1. اصول‌ الدین‌ یا التبصره البغدادیه
  2. الایضاح‌ عن‌ اصول‌ صناعه المسّاح‌ .
  3. الفَرق‌ بین‌ الفِرَق‌ : به تفاوت گرایش‌های کلامی‌ در میان‌ مسلمانان‌ می‌پردازد. این کتاب توسط دکتر محمد جواد مشکور با عنوان تاریخ مذاهب اسلام ترجمه شد و در سال ۱۳۳۳ شمسی چاپ شد.
  4. الملل‌ و النحل‌ :در بیان‌ آراء فرقه‌های کلامی‌ در دنیای اسلام‌
  5. الناسخ‌ و المنسوخ‌ :در مورد مفهوم‌ و شرایط نسخ‌، و آیات‌ ناسخ‌ و منسوخ‌ قرآن‌

جستارهای وابسته ویرایش

دارالحکمه

الفرق بین الفرق

الملل و النحل

محمدجواد مشکور

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ «بغدادی، ابومنصور». مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۵-۱۶.
  2. هوشنگی، لیلا. «بغدادی». دانشنامه جهان اسلام. بنیاد دائرةالمعارف اسلامی. دریافت‌شده در 2013-1-4. تاریخ وارد شده در |بازبینی= را بررسی کنید (کمک)