محمدابراهیم کلباسی
محمد ابراهیم کلباسی مشهور به علامه حاجی کلباسی (۱۱۸۰ اصفهان – ۱۲۶۱ قمری) از مراجع تقلید شیعه امامیه و فقیه، اصولی بود. او همچنین احیاگر حوزه علمیه اصفهان در قرن سیزدهم هجری به‌شمار می‌رفت.[۱]
محمدابراهیم کلباسی | |
|---|---|
| عنوان(ها) | علامه، آیت الله العظمی |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | محمدابراهیم کلباسی ۱۱۸۰ هجری قمری |
| درگذشته | هشتم ماه جمادی الاولی ۱۲۶۱ هجری قمری(۱۲۲۴ هجری شمسی) |
| محل دفن | اصفهان، مسجد حکیم |
| محل اقامت | اصفهان |
| تحصیلات | اصفهان - نجف - قم |
تولد و تبار ویرایش
محمد ابراهیم کلباسی در سال ۱۱۸۰ هجری قمری در اصفهان زاده شد. خاندان کلباسی خودشان را نسل مالک اشتر نخعی می‌دانند، از این رو به اشتری نیز معروف هستند.[۲][۳] نام پدر وی محمد حسن[۴] و نام پدربزرگ وی محمد قاسم بود. پدرش هنگامی که محمد ابراهیم کلباسی ده ساله بود درگذشت.[۵][۶][۷]
تحصیلات ویرایش
پس از مرگ پدر در سنین کودکی به شاگردی آقامحمد بیدآبادی درآمد. گرچه پدرش مرده بود، اما آقامحمد بیدآبادی، به توصیه پدرش، سعی در تربیت وی داشت.[۵][۸] از اساتید دیگر وی می‌توان به آقا محمد باقر معروف به وحید بهبهانی، سید محمدمهدی بحرالعلوم،[۹] شیخ جعفر کاشف الغطا، ملا محمد مهدی نراقی اشاره کرد. او از یک سو تربیت‌شدهٔ حکیم متأله بیدآبادی- آخرین وارث و یادگار مکتب فلسفی اصفهان و بنیانگذار شیوه‌ای نو در عرفان شیعی- و از سوی دیگر شاگرد فقیه محمد باقر بهبهانی بنیانگذار علم اصول و در تقابل با تفکر اخباری‌گری بود. از این رو وی توانست پیوندی میان این دو تفکر ایجاد کند.[۱][۱۰] همچنین از دیگر استادان مشهور وی در اصفهان عبارتند از:[۵]
- ملا علی نوری
- ملا محراب گیلانی
- میرزا محمدعلی میرمظفر[۱۱]
- شیخ محمّد حسین خاتون آبادی[۱۲]
- شیخ محمد علی هرندی
- شیخ محمّد بن شیخ زین‌الدین
شاگردان ویرایش
محمد ابراهیم کلباسی، در چندین زمینه علوم اسلامی دخیل بود. بسیاری از روحانیون و فقیهان برجسته نیمهٔ دوم قرن سیزدهم هجری از شاگردان کلباسی بوده‌اند. وی در مسجد حکیم اصفهان به تدریس فقه و اصول فقه اسلامی می‌پرداخت و در این زمینه شاگردان زیادی را تربیت کرد که از جمله آنها افراد ذیل هستند:[۵]
آثار ویرایش
محمد ابراهیم کلباسی در زمینه‌های فقه، اصول فقه و سایر تعالیم اسلامی تألیفاتی انجام داده‌است که شامل موارد ذیل می‌شود:[۵][۱][۱۹][۲۰]
- اشارات الاصول
- ارشاد المسترشدین فی معرفه من احکام الدین یا رساله عملیه
- هدایه المسترشدین
- النخبه
- منهاج الهدایه الی احکام الشریعه و فروع الفقه، در فقه
- السؤال و الجواب فی الفقه و الاحکام
- شوارع الهدایه فی شرح الکفایه المقتصد، شرح بخش طهارت و صلاه کفایه محقّق سبزواری
- تقلید المیّت
- الایقاضات، در اصول
- رساله‌ای در صحیح و اعم؛ در علم اصول فقه
- نقد الاصول
- مناسک حج
- رساله‌ای در مفطر بودن قلیان یا توتون
او رساله نخبه را منتشر کرده که نخستین رساله عملیه و توضیح المسائل به زبان فارسی به‌شمار می‌رود.[۵][۲۱][۲۲]
آزار صوفیان ویرایش
او از مخالفان سلسله‌های صوفیه در اصفهان بود. همچنین گفته می‌شود که تذکراتی به فتحعلی شاه و برخی حاکمان وقت در خصوص سهل‌گیری نسبت به توده مردم داشته‌است.[۱]
درگذشت ویرایش
محمد ابراهیم کلباسی سرانجام در شب پنج‌شنبه ۸ جمادی‌الاولی ۱۲۶۱ قمری (۲۵ اردیبهشت ۱۲۲۴) در سن ۸۱ سالگی[۲۳][۲۴] در گذشت و بنابر وصیت او در محلی روبروی مسجد حکیم که به مقبره خاندان او معروف است در اصفهان دفن شد.[۲۵][۲۶]
منابع ویرایش
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ "کلباسی، محمد ابراهیم - پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه". Retrieved 21 July 2021.
- ↑ آل محبوبه، جعفر. ماضی نجف و حاضرها. ج. ۳. ص. ۲۳۱.
- ↑ مهدوی، سیدمصلح‌الدین. تاریخ علمی و اجتماعی اصفهان در دو قرن اخیر. ج. ۱. ص. ۴۳.
- ↑ طهرانی, آقا بزرگ. طبقات اعلام الشیعه. Vol. ۶. p. ۱۷۶.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ ۵٫۴ ۵٫۵ "محمّد ابراهیم کرباسی، حوزه". Retrieved 21 July 2021.
- ↑ "علامه کلباسی که بود؟ - خبرگزاری حوزه". Retrieved 21 July 2021.
- ↑ "حضرت آیت الله شیخ محمد ابراهیم کلباسی - وارثون". Retrieved 21 July 2021.
- ↑ حرزالدین, محمد. معارف الرجال فی تراجم العلماء و الادباء. Vol. ۲. p. ۱۷۶.
- ↑ طهرانی, آقا بزرگ. طبقات اعلام الشیعه: الکرام البرره فی القرن الثالث بعد العشره. Vol. ۱. p. ۱۵.
- ↑ "آیت الله محمد ابراهیم کلباسی (رض) - تبیان". Retrieved 21 July 2021.
- ↑ "میرزامحمدعلی میرزامظفر". Archived from the original on 13 June 2021. Retrieved 21 July 2021.
- ↑ "میر محمدحسین خاتون‌آبادی - ویکی شیعه". Retrieved 21 July 2021.
- ↑ "مدرس اصفهانی، میر سید حسن". Retrieved 21 July 2021.
- ↑ طهرانی, آقا بزرگ. الذریعة الی تصانیف الشیعة. Vol. ۱۵. pp. ۸۱–۸۲.
- ↑ حبیب‌آبادی, محمدعلی. مکارم الآثار. Vol. ۷. p. ۲۴۰۶.
- ↑ "آقا میر سید محمد شهشهانی فرهیختگان تمدن شیعه". Retrieved 21 July 2021.
- ↑ "حمزه قائنی". Retrieved 21 July 2021.
- ↑ "سیدمحمدحسن مجتهدموسوی اصفهانی". Archived from the original on 18 September 2021. Retrieved 21 July 2021.
- ↑ حبیب‌آبادی, محمدعلی. مکارم الآثار. Vol. ۲. p. ۵۰۷.
- ↑ زرکلی, خیرالدین. الأعلام. Vol. ۶. p. ۱۹۵.
- ↑ مدرس خیابانی, محمدعلی. ریحانة الادب. Vol. ۵. p. ۴۳.
- ↑ گَزی, ملا عبدالکریم. تذکرة القبور. pp. ۴۷–۴۸.
- ↑ المغربی, الحسین بن محمد. البدر التمام شرح بلوغ المرام. p. ۱۶.
- ↑ حبیب‌آبادی, محمدعلی. مکارم الآثار. Vol. ۵. p. ۱۶۴۴.
- ↑ اشارات (کنگره بزرگداشت علامه کلباسی)، نشر دانش حوزه ۱۳۹۱، ص ۱۶–۱۱
- ↑ "علامه محمدابراهیم کلباسی". Archived from the original on 22 July 2021. Retrieved 21 July 2021.