عمر بن فرات، یکی از اصحاب موسی کاظم، علی بن موسی و محمد تقی بود. او از وکلای موسی کاظم و علی بن موسی بود و برخی منابع او را متهم به غلو کرده‌اند.

نسب و خاندان ویرایش

عمر بن فرات کوفی، از خاندان بنی فرات است. او را عمو یا عموی پدر محمد بن فرات دانسته‌اند، با این حال، برخی این احتمال را بعید دانسته‌اند.[۱] او را نیای بزرگ خاندان فرات در زمان خود یاد کرده‌اند.[۲]

سرگذشت ویرایش

گروهی چون حائری و برقی، او را متهم به غلو کرده‌اند.[۱][۳] اما کفعمی او را دربان علی بن موسی الرضا دانسته‌است.[۴] ابوالقاسم خویی معتقد است اگر او را دربان علی بن موسی الرضا نیز بدانیم، باز هم دلالتی بر وثوق او ندارد.[۵][۶] ماسینیون او را یکی از افراد فرقه نصیریه دانسته‌است.[۷] ابن ابی‌الثلج در تاریخ اهل البیت او را به عنوان باب‌الجواد یاد کرده‌است.[۸]

از میانِ شبکهٔ وکلایی که با علی بن موسی الرّضا در ارتباط بودند و نایبِ وی محسوب می‌شدند، بعضی جایگاهِ والاتری داشته و سخن‌شان از اعتبارِ بیشتری برخوردار بوده‌است. این افراد عبارتند: از محمد بن راشِد، عُمَر بن فُرات و محمد بن فُرات. در وکیل و باب بودنِ محمد بن فرات، اختلافی وجود دارد و برخی منابع چون کَشّی، وی را مدعیِ وکالت دانسته و مغضوبِ علی بن موسی الرّضا معرفی کرده‌است.[۹]

مرگ ویرایش

عمر بن فرات در سال ۲۰۳ ه‍.ق به دست ابراهیم بن مهدی کشته شد.[۱] با این وجود منابعی مرگ او را در حدود ۲۵۷ ه‍.ق دانسته‌اند.[۱۰][۱۱]

پانویس ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ «معاونت پژوهش حوزه علمیه استان تهران :: خاندان بنی​فرات و رابطه آن​ها باغلات». www.pajoohesh.howzehtehran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۱۰. کاراکتر zero width space character در |عنوان= در موقعیت 50 (کمک)
  2. «دانشنامه بزرگ اسلامی - مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی - کتابخانه مدرسه فقاهت». lib.eshia.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۱۰.
  3. «عمر بن فرات». qadatona.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۱۰.
  4. «عمر بن فرات». qadatona.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۱۰.
  5. «درس مهدویت استاد طبسی». www.eshia.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۱۰.
  6. «مؤسسة الإمام الخوئی الخیریة - مرکز الإمام الخوئی فی نیویورک / المکتبة / 8790: عمر بن علی --- 8805: عمر بن محمد». www.al-khoei.us. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۱۰.
  7. «دانشنامه بزرگ اسلامی - مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی - کتابخانه مدرسه فقاهت». lib.eshia.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۱۰.
  8. ابن ابی‌الثلج بغدادی، تاریخ اهل البیت، ۱۴۱۰ق، ص۱۴۸.
  9. جباری، محمدرضا (۱۳۸۲). سازمان وکالت و نقش آن در عصر ائمه ع. قم: مرکز انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی. ج۲، ص:۴۲۴
  10. «محمّد بن نصیر نمیری بصری». hawzah.net. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۱۰.
  11. «سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی - عالمان شیعه». icro.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ ژوئیه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۱۰.