اسفنج (اسفراین)
قریه اسفنج یکی از روستاهای بخش بام و صفی‌آباد امروزی یا همان ارغیان قدیم در شهرستان اسفراین استان خراسان شمالی است. بقایای این روستا در جنوب دهستان بام قرار دارد.
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | خراسان شمالی |
| شهرستان | اسفراین |
| بخش | بخش بام و صفی‌آباد |
| دهستان | بام |
| نام محلی | اسفنج |
| نام‌های دیگر | سوانج |
| نام‌های قدیمی | اسفنج، سپنج |
  قریه اسفنج | |
| جمعیت | ۰ نفر (سرشماری ۹۵) |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع از سطح دریا | ۱۲۴۹متر |
| کد آماری | ۱۲۵۷۳۳ |
جغرافیا ویرایش
موقعیت ویرایش
این روستا در ۷ کیلومتری غربدهستان بام و در ۴۱ کیلومتری شمال غرب بخش صفی آباد واقع گردیده‌است.[۱] روستای دستجرد از طرف شمال بهزمین‌های کشاورزی روستای زالی و روستای جهان، از غرب به روستای کاریزدر، از شرق بهروستای اردین و از جنوب به روستاهای صفی آباد محدود است.
تاریخچه ویرایش
از زمان پیدایش این روستا اطلاعات زیادی وجود ندارد و پیدایش آن را شاید بتوان به دوره ساسانی نسبت داد. اما طبق اسناد موجود نام تاریخی این روستا در گذشته قریه اسفنج نام داشته‌است که مربوط به صدر اسلام بر می‌گردد چنان‌که حاکم نیشابوری در کتاب تاریخ نیشابوردر مورد اسفنج می‌نویسد: اسفنج یکی از روستاهای ارغیان در ناحیه نیشابورکه به آن سبنج یا سپنج نیز گویند که عامربن شعیب اسفنجی وموسی بن یزیدبن عبدالرحمن، ابوعمران اسفنجی از این روستا می‌باشند[۲] و دردوره تیموری هم رونق داشته است و آن زمانی است که حافظ ابرو در سال ۸۳۳ ه.ق از منطقه ارغیان گذر کرده برای جهان ارغیان ۱۲ قریه ذکر کرده که قریه اسفنجیکی از این قرای به شمار می‌آمده‌است:
«ولایت جهان و ارغیان: قریه روئین و توابع، قریه اردین، و توابع، قریه دستجرد و توابع، قریه کاریزدر، قریه بکر آباد، قریه نهامود، قریه جهان و توابع، قریه بان و توابع، قریه اسفنج و توابع، قریه خرق و توابع، قریه کرد، قریه سی و توابع، بیرون از این قری مزارع بسیار دارد.»[۳][۴]
آثار باستانی ویرایش
منابع ویرایش
- ↑ -، جغرافیایی آبادیهای کشور، استان خراسان شمالی، شهر ستان اسفراین، تهران. انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح۱۳۸۴، ص. صفحهٔ ۱۱۹
- ↑ الف – نیشابوری، الحاکم، ۱۳۳۹، تاریخ نیشابوری، به سعی و کوشش دکتر بهمن کریمی، چاپ اول، تهران، نشر کتابخانه ابن سینا- تهران ص۱۰۱، ۹۳، ۱۰۱ - ب - سمعانی، عبدالکریم بن محمدبن منصور التمیمی، الا نساب، ج ۱، تصحیح وتعلیق عبدالرحمن بن یحیی المعلمی الیمانی، تحت مراقبة الدکتور محمد عبدالمعید خان، الطبعطة الاولی، بمطبعة دائرة المعارف العثمانیة حیدر آباد دکن الهند، ۱۳۸۲ ه. ق/۱۹۶۲ م، ص ۱۶۸ - ج - حموی بغدادی، یاقوت، ۱۳۸۰، معجم البلدان، ترجمه علینقی منزوی، ج۱، بخش دوم، چاپ اول، سازمان میراث فرهنگی تهران، ص۲۲۴
- ↑ حافظ ابرو، جغرافیای خراسان در تاریخ حافظ ابرو، م. تصحیح و تعلیق دکتر غلامرضا ورهام، نشر اطلاعات۱۳۷۰، ص. صفحهٔ ۷۱
- ↑ احمد نیک گفتار و بهنامفر، جغرافیای تاریخی ارغیان، تهران. فصلنامه پژوهش در تاریخ دانشگاه ادبیات و علوم انسانی تهران، گاهنامه آوای باستان، سال اول، شماره ۲، – ۱۳۹۰