قلعه شمیران

اثر ثبت‌شده در فهرست آثار ملی ایران

قلعه شمیران (سمیران) بازماندهٔ ارگی تاریخی در شهرستان قزوین، بخش طارم سفلی است. پیشینهٔ آن به دوران قبل از اسلام می‌رسد و در طول سال‌های سدۀ چهارم هجری پایتخت سلاریان بوده‌است.[۱] این قلعه قریب به دو قرن جزء قلعه‌های اسماعیلیان بوده و پس از نابودی آنها با هجوم هلاکو، تا پایان دوره صفوی نیز در کشمکش‌های سیاسی اهمیتی بسزا داشته‌است.[۲]

قلعه شمیران
نامقلعه شمیران
کشورایران
استاناستان قزوین
شهرستانشهرستان قزوین
بخشبخش طارم سفلی
اطلاعات اثر
کاربریقلعه
دیرینگیدوره ساسانیان
دورهٔ ساخت اثردوره ساسانیان
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۸۴۵۸
تاریخ ثبت ملی۹ اردیبهشت ۱۳۸۲
قلعه شمیران بر ایران واقع شده‌است
قلعه شمیران
روی نقشه ایران
۳۶°۲۶′۳۶″شمالی ۴۹°۰۸′۰۴″شرقی / ۳۶٫۴۴۳۴°شمالی ۴۹٫۱۳۴۴°شرقی / 36.4434; 49.1344

این بنا در ۹ اردیبهشت ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۸۴۵۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۳]

 
صورة الارض (۹۷۷): سمیران (قلعهٔ شمیران در مرز استان‌های زنجان و قزوین) دو منطقهٔ آذربایجان و جبال را از هم جدا کرده‌است.

این قلعه در بین اهالی منطقه به نام‌های شمیران و سمیران معروف است، ولی در متون تاریخی به نام‌های سمیران، شمیران، سمیرم، شمع ایران، کنگریان، سمیویروم و سالاریه از آن یاد شده‌است. نام شمیران بارها در متون آمده‌است. شمیران مرکز طارم بود و قلعه درکنار شهر قرار داشت.[۱]

طرح کلی این بنا به مستطیلی‌شکل و ارتفاع برج‌ها و دیوار آن قریب به ۱۵ متر است. تمامی آن را با سنگ‌های لاشه و ملاط گچ به ضخامت ۸ فوت ساخته‌اند و در فاصله‌های ۱ متری کلافی چوبی در دل دیوار به کار برده‌اند.[۱]

جستارهای وابسته

ویرایش

پیوند به بیرون

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ «آشنایی با قلعه شمیران - قزوین». همشهری آنلاین. ۲۰۰۹-۱۰-۰۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۳.
  2. YJC، خبرگزاری باشگاه خبرنگاران | آخرین اخبار ایران و جهان |. «سفری خاطره انگیز به قلعه شمیران +عکس». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۳.
  3. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.