محمد شاه‌بختی
تیمسار سپهبد محمد شاه‌بختی (متولد ۱۲۶۵ ه.خ در اشتهارد – متوفی ۱۵ بهمن ۱۳۴۱ تهران) فرمانده لشکر آذربایجان و از امرای نظامی پرنفوذ همدوره با رضاشاه پهلوی بود.[۱]
شاه‌بختی تا سال ۱۳۰۵ به نام سرتیپ محمد زکریا معروف بود ولی در یکی از جنگ‌ها فاتح شد و آن را از بخت شاه دانست و نام فامیل خود را از زکریا به شاه‌بختی تغییر داد.[۲]
مدتی در آتریاد (تیپ مختلط پیاده و سوار) همدان و زمانی در قزوین و اصفهان خدمت کرد. در ۱۲۹۹ جزو اردوی میرپنج رضاخان بود و در حمله به تهران دخالت داشت.[نیازمند منبع]
مدت‌ها فرمانده لشکر لرستان و آذربایجان غربی و خوزستان بود. در سال ۱۳۱۲ درجهٔ سرلشکری گرفت. نشان ذوالفقار که عالی‌ترین نشان ارتش بود دریافت کرد. همچنین از رضاشاه شمشیر مرصع جایزه گرفت و ژنرال آجودان شد. در دوره استانداری آذربایجان شرقی از دوستان نزدیک مهندس رفیع فرهور رئیس راه آهن و کشتیرانی آذربایجان بود. وی دومین سپهبد ایرانی ارتش ایران است.[۳]
شاه بختی در زمان حمله متفقین به ایران در جنگ جهانی اول، در خوزستان با متفقین به مقابله پرداخت و علیرغم تلفات سنگین عقب نشینی نکرد و یا تسلیم نشد به همین علت به درجه سپهبدی نائل گشت.[۴]
شاه‌بختی پس از تشکیل کانون افسران و درجه‌داران بازنشسته، ریاست کانون را عهده‌دار شد و تا آخر عمر این سمت را داشت.
پانویس
ویرایش- ↑ بازیگران سیاسی عصر رضاشاهی و محمدرضاشاهی. ناصر نجمی. انتشارات انیشتین ۱۳۷۳ تهران
- ↑ عاقلی، باقر، شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، چاپ اول ۱۳۸۰، جلد دوم، ص ۸۵۶، نشر گفتار با همکاری نشر علم
- ↑ پیش از او و پس از سپهبد امیراحمدی یک سرلشکر فرانسوی به نام فرانسوا ژرژ ژاندر با یک درجه بالاتر (سپهبدی) مدتی به استخدام ارتش ایران درآمد و مدیر دروس دانشگاه جنگ در زمان رضا شاه بود.
- ↑ تاریخ شفاهی ایران در دانشگاه هاروارد مصاحبه با فضل الله همایون نوار شماره ۳
- «استانداری آذربایجان شرقی - سپهبد محد شاه بختی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ آوریل ۲۰۱۴.