مرکز اسلامی هامبورگ

مرکز اسلامی هامبورگ (به آلمانی: Islamisches Zentrum Hamburg e.V.) یک مؤسسه اسلامی ممنوعه در آلمان[۱][۲] و یکی از قدیمی‌ترین مساجد شیعیان در اروپا است.[۳] اداره امنیت داخلی هامبورگ در ۱۶ ژوئیه ۲۰۲۱ گفت که به اسنادی دست یافته است که نشان می‌دهند این مسجد «یک مرکز مستقیم فعالیت‌های جمهوری اسلامی ایران» در کشور آلمان است و از «ساختارهای محلی حزب‌الله» که فعالیت آن در آلمان ممنوع شده است، پشتیبانی می‌کند.[۴] آژانس اطلاعات هامبورگ که طی چند دهه فعالیت مرکز اسلامی هامبورگ را زیر نظر داشته، به این نتیجه‌گیری رسیده است که این مرکز به صورت مستقیم از علی خامنه‌ای دستور می‌گیرد.[۵][۶][۷] این مرکز در ۲۴ ژوئیه ۲۰۲۴ (م) به اتهام حمایت از تروریسم، به دستور اداره فدرال امور داخلی آلمان ممنوع اعلام شد.[۱][۸] رهبران احزاب و رسانه‌های آلمان از بسته شدن این مرکز استقبال کردند.[۹] به دنبال آن عضویت این مرکز در شورای مرکزی مسلمانان آلمان لغو شد.[۱۰]

مرکز اسلامی هامبورگ
مرکز اسلامی هامبورگ
Map
دین
وابستگیاسلام‌گرایی شیعه
مکان
مکانهامبورگ-نورد، هامبورگ، آلمان
مختصات۵۳°۳۴′۲۸٫۴۵″ شمالی ۱۰°۰۰′۳۰٫۳۰″ شرقی / ۵۳٫۵۷۴۵۶۹۴°شمالی ۱۰٫۰۰۸۴۱۶۷°شرقی / 53.5745694; 10.0084167
معماری
معمار(ها)شرکت معماری شرام و الینگیوس
گونهمسجد
پایان ساخت۱۹۶۱، ۱۹۶۳–۶۵
هزینه ساخت۲ میلیون مارک
ویژگی‌ها
گنجایش۱۵۰۰ نفر
گنبد(ها)۲
مناره(ها)۲
بلندی مناره۱۶ متر
وبگاه

پیشینه

ویرایش

طی جلسه‌ای که توسط ایرانیان در هتل آتلانتیک هامبورگ در سال ۱۳۳۲ (۱۹۵۳ میلادی) برگزار شد، تصمیمی بنا بر تشکیل مرکزی اسلامی و مسجدی برای ایرانیان مقیم این شهر گرفته‌شد. بعدها تصمیم بر گسترده‌تر شدن فعالیت مرکز برای تمام مسلمانان هامبورگ شد. در ادامه طی نامه‌ای این پیشنهاد به اطلاع سید حسین بروجردی رسید و او در نامه‌ای ضمن موافقت خود با این طرح، فرستاده‌ای را به نام محمد محققی لاهیجی برای انجام این کار تعیین کرد. این فرستاده از نخستین سفرای شیعه در اروپا در قرن بیستم بود.[۱۱][۱۲] برای اداره و احداث این مرکز هیئت امنایی نه نفر تشکیل شد که نخستین رئیس هیئت امنای مرکز اسلامی بر عهده حاج علینقی کاشانی پدربزرگ مادری محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه اسبق ایران بود.[۱۳]

در مهرماه سال ۱۳۳۶، هیئت مدیره زمینی را به ارزش ۲۵۰ هزار مارک خریداری می‌کنند و در ۲۳ بهمن ۱۳۳۸(۱۳ فوریه ۱۹۶۰) برابر با پانزدهم شعبان ۱۳۷۹ه‍.ق مصادف با میلاد امام دوازدهم شیعیان محمد محققی نماینده سید حسین بروجردی و هم‌زمان با سفر شاه به هامبورگ و با دعوت از ایشان برای زدن کلنگ مسجد، ساخت مسجد کلنگ زده شد.[۱۴] این مجموعه پس از درگذشت بروجردی در سال ۱۳۴۰ با مشکلات مالی مواجه شده و به تعطیلی موقت آن انجامید.[۱۵][۱۶]

در شهریور ۱۳۴۰ هیئت مدیره مسجد که برای احداث به مشکلات شدید مالی برخورد کرده بودند طی نامه ای از محمدتقی فلسفی درخواست کمک مالی کردند و موضوع وارد رسانه‌ها شد. پس از آن هیئت مدیره به صورت مرتب در رسانه‌ها از مردم تقاضای یاری می‌کرد تا بتواند احداث بنا را به پایان ببرد. محمد خسروشاهی از اعضای هیئت امنای این مرکز در سال ۱۳۴۲ با تصویبی قانونی در مجلس شورای ملی و افزودن قیمت قند و شکر به میزان ۱ ریال مبلع مورد نیاز را برای ساخت این مسجد تأمین کرد.[۱۷] پس از آن مجلس شورای ملی در بودجه سال ۱۳۴۴ خود مبلع ۲۰۰هزار تومان برابر با ۱۰۰ هزار مارک آلمان را تصویب می‌کند. از جمله موافقان این بودجه می‌توان به محمد اسماعیل معینی‌زند و عباس اسدی سمیع و مخالفانش می‌توان به سید حسن مصطفوی نائینی اشاره کرد که در انتها با توضیح عباس اسدی سمیع مخبر کمیسیون و توضیح مبنی بر کمک شاه برای احداث این بنا موضوع به تصویب می‌رسد.[۱۸] سرانجام مرکز اسلامی هامبورگ در ۱۹ بهمن ۱۳۴۴ (۸ فوریه ۱۹۶۶) با ثبت در دفاتر رسمی آلمان فعالیت تبلیغی و مذهبی خود را شروع کرد.[۱۹]

وقایع

ویرایش

اعتراض به برگزاری مراسم قاسم سلیمانی

ویرایش

این مرکز به دنبال مراسمی که برای کشته شدن قاسم سلیمانی برگزار کرده‌بود، مورد شکایت قرار گرفت.[۲۰][۲۱]

بعد از کشته شدن قاسم سلیمانی، مرکز اسلامی هامبورگ مراسمی برای او در مسجد امام علی هامبورگ، برگزار کرد، انجمن کردهای آلمان شکایت کرد که این مرکز از احساسات مذهبی سوء استفاده می‌کند و به دنبال آن نامزدهای اصلی احزاب دموکرات مسیحی و دموکرات آزاد آلمان از هامبورگ قصد دارند در چارچوب ائتلافی احتمالی، قراردادهای منعقد شده از سوی هامبورگ با انجمن‌های اسلامی این شهر را لغو کنند.[۲۰][۲۱]

اخراج معاون

ویرایش

رسانه‌های آلمان گفته‌اند که به سلیمان موسوی‌فر معاون مرکز اسلامی هامبورگ دستور داده شده است تا به دلیل حمایت از سازمان‌های افراطی و تروریستی شیعه، در اسرع وقت خاک آلمان را ترک کند. در صورت تخلف ممکن است، وی به سه سال زندان محکوم شود.[۲۲]

اخراج از شورای جوامع اسلامی هامبورگ

ویرایش

در آبان سال ۱۴۰۱ (۲۰۲۲ میلادی) رئیس هیئت مدیره شورای جوامع اسلامی هامبورگ، متشکل از چندی از مساجد و موسسات اسلامی در هامبورگ، خروج مرکز اسلامی هامبورگ از این شورا را اعلام کرد.[۲۳][۲۴][۲۵][۲۶] این اتفاق در حالی رخ داد که احزاب حاکم هامبورگ (ائتلاف سوسیال دموکرات و سبز) از پیش رای به منع قراردادهای دولتی (شهر هامبورگ) با مرکز اسلامی را داده بودند.[۲۳]

یورش پلیس در پی اتهام رابطه با حزب‌اللّه لبنان

ویرایش

پلیس آلمان در روز ۲۵ آبان ۱۴۰۲ در عملیاتی هماهنگ‌شده در ۷ استان این کشور به مرکز اسلامی هامبورگ و ۵ سازمان که در ضمن وابستگی به آن هستند یورش برد و اسنادی از قبیل تلفن همراه و یارانه را مصادره کرد.[۲۷] دلیل این یورش «ارتباط مشکوک حزب‌الله، گروه شیعی مورد حمایت ایران، با گروه حماس اعلام شده است».[۲۸][۲۹] این اتفاق تقریباً یک ماه بعد از حمله حماس به اسرائیل صورت گرفت.

ممنوعیت فعالیت و یورش به دفاتر کار

ویرایش

در ۳ مرداد ۱۴۰۳ (۲۴ ژوئیه ۲۰۲۴) وزیر امور داخلی آلمان، نانسی فزر، فعالیت این دفتر و زیرمجموعه‌های آن را ممنوع اعلام کرد.[۲][۱] در اعلامیه وزارت امور داخلی آلمان دلیل این ممنوعیت «اسلام‌گرایی افراطی و دنبال‌کردن اهداف مغایر با قانون اساسی» ذکر شده.[۱] در پی این ممنوعیت پلیس به ۵۳ مورد از اماکن مرتبط با این سازمان یورش برد و آنها را مورد بازرسی قرار داد.[۲] وزیر کشور آلمان با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که مدارک جمع‌آوری‌شده در تحقیقات «ظن‌های جدی را به حدی تأیید کرد که ما امروز دستور ممنوعیت را صادر کردیم.»[۳۰]

حکم اخراج رئیس مرکز اسلامی هامبورگ از آلمان

ویرایش

روز پنجشنبه ۸ شهریور ۱۴۰۳ وزارت امور داخلی هامبورگ حکم اخراج محمدهادی مفتح رئیس مرکز اسلامی هامبورگ را ابلاغ کرد و به او ۱۴ روز مهلت داد تا خاک آلمان را ترک کند.[۳۱][۳۲]

رابطه با حزب‌الله لبنان و جمهوری اسلامی ایران

ویرایش

اداره امنیت داخلی هامبورگ (نهاد حمایت از قانون اساسی) از «روابط شخصی و عقیدتی» بین مرکز اسلامی هامبورگ و حزب‌الله گزارش می‌دهد. و طبق یافته‌های این نهاد، مرکز اسلامی هامبورگ از «ساختارهای محلی حزب تروریست» حزب‌الله فعالیت آن ممنوع شده، پشتیبانی می‌کند. در ماه مه ۲۰۲۱ وزارت کشور آلمان اعلام کرد که این مرکز برای حزب‌الله لبنان در آلمان کمک‌های مالی جمع‌آوری می‌کند. طبق این گزارش اداره امنیت داخلی هامبورگ می‌گوید به اسنادی دست یافته است که نشان می‌دهند این مسجد «یک مرکز مستقیم فعالیت‌های رژیم اسلامی ایران» در کشور آلمان است.[۴]

رئیسان مرکز اسلامی هامبورگ

ویرایش

رئیسان و امامان این مرکز اسلامی همواره از کشور ایران به آلمان اعزام می‌شوند. مسئولان و امامان این مرکز عبارت اند از:

نگارخانه

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ Bundesministerium des Innern und für Heimat (BMI) (2024-07-24). "Bundesinnenministerin Faeser verbietet das "Islamische Zentrum Hamburg" und dessen Teilorganisationen" (به آلمانی). Retrieved 2024-07-24.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ «دولت آلمان «مرکز اسلامی» ایران در هامبورگ را تعطیل کرد». رادیو فردا. ۲۰۲۴-۰۷-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۲۴.
  3. «مسجد امام علی علیه السلام قدیمی‌ترین و در واقع اوّلین مسجد شیعیان در اروپا». ۱۲ بهمن ۱۳۹۷.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ «"مسجد آبی هامبورگ مرکز مهم فعالیت حکومت ایران دراروپاست"». دویچه وله فارسی. ۱۶ ژوئیه ۲۰۲۱.
  5. «Iran's 'long terrorist arm' in Germany ousted from Islamic group board». The Jerusalem Post. ۸ ژانویه ۲۰۲۲.
  6. «مرکز اسلامی هامبورگ، وابسته به حکومت ایران از هیئت شورای جوامع اسلامی هامبورگ اخراج شد». ایران اینترنشنال. ۸ دی ۱۴۰۰.
  7. «معاون مرکز اسلامی هامبورگ خاک آلمان را ترک کرد».
  8. «دولت آلمان فعالیت مرکز اسلامی هامبورگ، وابسته به جمهوری اسلامی ایران را ممنوع کرد». www.radiozamaneh.com. ۲۰۲۴-۰۷-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۴.
  9. «استقبال سیاستمداران و رسانه‌های آلمان از تعطیل مرکز اسلامی هامبورگ». ار. اف. ای - RFI. ۲۰۲۴-۰۷-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۲۶.
  10. «اتهام ارتباط با تروریسم و لغو عضویت مرکز اسلامی هامبورگ در شورای مسلمانان آلمان». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۴-۰۸-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۴.
  11. «مسجد امام علی (هامبورگ آلمان)». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ اوت ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۲ اوت ۲۰۱۳.
  12. «امام مسجد هامبورگ». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۲ اوت ۲۰۱۳.
  13. https://www.iranintl.com/202407270707
  14. https://www.khabaronline.ir/news/1937171/چه-کسی-مجوز-ساخت-مسجد-هامبورگ-را-گرفت
  15. https://www.khabaronline.ir/news/1937171/چه-کسی-مجوز-ساخت-مسجد-هامبورگ-را-گرفت
  16. https://www.iranintl.com/202407270707
  17. https://www.khabaronline.ir/news/1937171/چه-کسی-مجوز-ساخت-مسجد-هامبورگ-را-گرفت
  18. https://www.iranintl.com/202407270707
  19. https://www.khabaronline.ir/news/1937171/چه-کسی-مجوز-ساخت-مسجد-هامبورگ-را-گرفت
  20. ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ «شکایت از یک مرکز اسلامی وابسته به ایران به دلیل برپایی مراسم یادبود قاسم سلیمانی». العربیه. ۲ بهمن ۱۳۹۸.
  21. ۲۱٫۰ ۲۱٫۱ «شکایت از مرکز اسلامی هامبورگ به دلیل برپایی مراسم یادبود قاسم سلیمانی». DW. دریافت‌شده در ۲۶ ژانویه ۲۰۲۰.
  22. «اخراج معاون مرکز اسلامی هامبورگ از آلمان». رادیو صدای آمریکا. ۲۹ خرداد ۱۴۰۱.
  23. ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ Grahn، Sarah Lena؛ dpa (۲۰۲۲-۱۱-۲۱). «Rat der Islamischen Gemeinschaften: Islamisches Zentrum Hamburg tritt aus Schura aus» (به آلمانی). Die Zeit. شاپا 0044-2070. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۱-۰۴.
  24. «Iran's 'long terrorist arm' in Germany ousted from Islamic group board». The Jerusalem Post. ۸ ژانویه ۲۰۲۲.
  25. «مرکز اسلامی هامبورگ، وابسته به حکومت ایران از هیئت شورای جوامع اسلامی هامبورگ اخراج شد». ایران اینترنشنال. ۸ دی ۱۴۰۰.
  26. «معاون مرکز اسلامی هامبورگ خاک آلمان را ترک کرد».
  27. tagesschau.de. "Großrazzia gegen "Islamisches Zentrum Hamburg"". tagesschau.de (به آلمانی). Retrieved 2024-01-04.
  28. «یورش صدها مأمور پلیس آلمان به «مرکز اسلامی هامبورگ» و گروه‌های مرتبط با آن». رادیو فردا. ۲۰۲۳-۱۱-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۱-۰۴.
  29. "Ermittlungsmaßnahmen gegen das "Islamische Zentrum Hamburg" und dessen mögliche Teilorganisationen". Bundesministerium des Innern und für Heimat (به آلمانی). Retrieved 2024-01-04.
  30. «خبر فوری؛ آلمان فعالیت‌های مرکز اسلامی هامبورگ را ممنوع اعلام کرد». صدای آمریکا. ۲۰۲۴-۰۷-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۲۴.
  31. «آلمان حکم اخراج مدیر مرکز اسلامی هامبورگ را صادر کرد – DW – ۱۴۰۳/۶/۸». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۹.
  32. فردا، رادیو (۲۰۲۴-۰۸-۲۹). «آلمان حکم به اخراج رئیس سابق مرکز اسلامی هامبورگ داد». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۲۹.
  33. «لیست رهبران و امامان مرکز اسلامی هامبورگ». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ دسامبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۶ دسامبر ۲۰۰۸.

جستارهای وابسته

ویرایش

پیوند به بیرون

ویرایش