ملانوما (به انگلیسی: Melanoma) به تومور با منشأ سلول‌های ملانین‌دار می‌گویند. این تومور بدخیم اصولاً یک تومور پوستی و نادرترین نوع سرطان پوست است. این نوع سرطان به سرعت می‌تواند در بدن گسترش پیدا کند.[۱]

ملانوما
نمونه‌ای از تومور ملانوما
تخصصسرطان شناسی _ژن شناسی پزشکی
طبقه‌بندی و منابع بیرونی
آی‌سی‌دی-۱۰C43
آی‌سی‌دی-۹-سی‌ام172.9
آی‌سی‌دی-اُ:M8720/3
اُمیم155600
دادگان بیماری‌ها7947
مدلاین پلاس000850
ئی‌مدیسینderm/۲۵۷ med/1386 ent/27 plastic/456
سمپD008545

عامل خطر ویرایش

عامل خطر ملانوما وجود این بیماری در دیگر اعضای خانواده، خال زیاد، و کارکرد ضعیف دستگاه ایمنی بدن است.[۲]

نشانه‌ها ویرایش

از نشانه‌های شایع ملانوما می‌توان به خال‌های در حال بزرگ‌شدن و گوشه‌های غیر عادی، تغییر رنگ خال، خارش، و زخم پوستی اشاره کرد.[۲]

علت ویرایش

این بیماری می‌تواند بر اثر پرتو فرابنفش خورشید و دستگاه برنزه کردن پوست سولاریوم نیز ایجاد شود.[۳]

گستره ویرایش

در سال ۲۰۱۵ (میلادی) ۳/۱ میلیون نفر به این بیماری مبتلا[۴] و ۵۹,۸۰۰ نفر درگذشتند.[۵]

بر پایه گزارش سازمان جهانی بهداشت، ملانوما عامل بیشتر مرگ‌های مرتبط با سرطان‌ پوست و یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها در میان جوانان است. کشور استرالیا بالاترین نرخ شیوع ملانوما را دارد و سالانه حدود ۱۵۰۰ نفر در این کشور در اثر ابتلا به آن می‌میرند.[۱]

 
گستردگی ملانوما به ازای هر ۱۰۰۰۰۰ نفر در سال ۲۰۰۸ (میلادی)
  بدون داده
  کمتر از ۱/۷۵
  ۱/۷۶ تا ۳/۵
  ۳/۷۱ تا ۵/۲۵
  ۵/۲۶ تا ۷
  ۷/۰۱ تا ۸/۷۵
  ۸/۷۶ تا ۱۰/۵
  ۱۰/۵۱ تا ۱۲/۲۵
  ۱۲/۲۶ تا ۱۴
  ۱۴/۰۱ تا ۱۵/۷۵
  ۱۵/۷۶ تا ۱۷/۷۵
  ۱۷/۷۵ تا ۱۹/۲۵
  بیشتر از ۱۹/۲۵

شناسایی ویرایش

در بیشتر آزمایش‌های بالینی، تشخیص مراحل نخستین ملانوما از خال غیرسرطانی، کمی دشوار است. روش معمول شناسایی، آزمایش پوستی و بافت‌برداری است. در روش‌های تازه، با انجام آزمایش خون می‌توان ملانوما یا سرطان بدخیم پوست را در مراحل نخستین شناسایی کرد.[۱]

درمان ویرایش

درمان ملانوما در مراحل نخستین، جراحی و برداشتن ضایعه است.

پیشگیری ویرایش

با استفاده از کرم‌های ضدآفتاب و دوری از پرتو فرابنفش می‌توان تا حدی از ملانوما پیشگیری کرد.[۳]

جستارهای وابسته ویرایش

پیوند به بیرون ویرایش

پانویس ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ «تشخیص ملانوما با آزمایش خون و ادرار». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۷ تیر ۱۳۹۷. کاراکتر line feed character در |عنوان= در موقعیت 29 (کمک)
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ "Melanoma Treatment–for health professionals (PDQ®)". National Cancer Institute. June 26, 2015. Archived from the original on 4 July 2015. Retrieved 30 June 2015.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ World Cancer Report 2014 (PDF). World Health Organization. 2014. pp. Chapter 5.14. ISBN 9283204298. Archived from the original (PDF) on 2014-05-30.
  4. GBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence, Collaborators. (8 October 2016). "Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1545–1602. doi:10.1016/S0140-6736(16)31678-6. PMC 5055577. PMID 27733282. {{cite journal}}: |first1= has generic name (help)
  5. GBD 2015 Mortality and Causes of Death, Collaborators. (8 October 2016). "Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1459–1544. doi:10.1016/s0140-6736(16)31012-1. PMC 5388903. PMID 27733281. {{cite journal}}: |first1= has generic name (help)

منابع ویرایش