مندیگک
مُنْدیگَک یک محوطه باستانی در افغانستان است که در ولایت قندهار در ۵۵ کیلومتری شمال‌غربی قندهار واقع شده‌است.[۱] سابقهٔ آن به عصر برنز می‌رسد و از آن با عنوان دروازهٔ بین حوزهٔ فرهنگ نیاایلامی در فلات ایران و تمدن دره سند یاد شده‌است.
مندیگک | |
|---|---|
محوطه باستانی | |
 موقعیت مندیگک در نقشه | |
  مندیگک موقعیت مندیگک در نقشه | |
| مختصات: ۳۱°۵۴′۱۴″شمالی ۶۵°۳۱′۲۹″شرقی / ۳۱٫۹۰۳۹°شمالی ۶۵٫۵۲۴۶°شرقیمختصات: ۳۱°۵۴′۱۴″شمالی ۶۵°۳۱′۲۹″شرقی / ۳۱٫۹۰۳۹°شمالی ۶۵٫۵۲۴۶°شرقی | |
| کشور |  افغانستان |
| ولایت | ولایت قندهار |
تاریخچهویرایش
مندیگک شهر بزرگ ماقبل تاریخ با توالی فرهنگی مهم از هزاره‌های ۵ تا ۲ قبل از میلاد بود. در دهه ۱۹۵۰ دانشمند فرانسوی ژان ماری کازال حفاری آنجا را آغاز کرد.[۲] طول این تپه قبل از حفاری ۹ متر بود.[۳]
ظروف و وسایل بدست آمده از مندیگک مربوط به هزاره ای سوم پیش از میلاد نشان می‌دهد که این شهر دارای روابط فرهنگی و تجاری با ترکمنستان، بلوچستان و تمدن دره سند بوده‌است.
مندیگک در جریان تمدن حوزه هیرمند (سیستان)، که به آن فرهنگ هیرمند نیز گفته می‌شود، شکوفا گردید.[۴]
این مکان با مساحت ۲۱ هکتار وسعت دومین شهر بزرگ تمدن هیرمند بود، اولین شهر این حوزه الی سال ۲۴۰۰ پیش از میلاد شهر سوخته با ۱۵۰ هکتار بود.[۵]
بمپور، در ایران، نزدیک به مندیگک بوده و آنها باهم دارای روابط تجاری بودند.
در حدود سال ۲۲۰ قبل از میلاد، هر دو شهر سوخته و مندیگک با از دست دادن اقتدار قابل توجهی در منطقه و با اشغال مختصر در تاریخ‌های بعدی، روند نزولی را آغاز کردند.[۶]
روابط با دره سندویرایش
مندیگک دارای برخی موضوعات مربوط به تمدن دره سند است. این مطالب شامل بخشی از مجسمه‌های سرامیکی مارها، گاوهای نر کوهان دار و سایر موارد مشابه آنچه در دیگر شهرهای دره سند یافت می‌شود، می‌باشد.[۷]
ظروف سفالی که در، پیدا شده‌است، شباهت‌های زیادی با این ماده در کوت دیجی دارند.[۸] این ماده در اولین لایه کوت دیجی نشان استفاده شده‌است.
معماریویرایش
شاخص‌ترین خصوصیت معماری یادمانی عصر برنز که شکل نماها است که آنها را از خانه‌های معمولی مجزا می‌کند. روی نما جلویی بناهای یادمانی یا کوها تزئینات برجسته‌ای از خشت خام چیده می‌شد. در تپهٔ آ در مندیگک نمای بازمانده از دو سکوی پله‌ای کوتاه تشکیل شده‌است. تزئینات جلوی هر دوی این سکوها شامل دنباله‌ای از نیم‌ستون‌هایی با مقطع دایره‌ای است که ۱٫۶ متر ارتفاع دارند و یک کتیبهٔ تزئینی خشتی روی آنها جای داده شده‌است.[۹] بنای بزرگ تپهٔ G مندیگک نیز نمایی دارد که با شبکه‌ای متراکم از نوارهای ستون‌نما تزئین شده بوده‌است.[۱۰]
به جز ساختمانی در تپهٔ G در مندیگک که شالوده‌ای از سنگ آهک دارد، ساختمان‌های این دوره به‌طور مشخص با خشت خام ساخته شده‌اند.[۱۱]
آثار و وسایل بدست آمدهویرایش
به غیر از ظروف سفالی و نقاشی شده، سایر مجسمه‌های یافت شده شامل گاو نر خام کوهی، تندیس‌های انسان، تبرهای برنزی و سفال‌های نوشیدنی برنز می‌باشد.[۷] نقاشی‌های روی گلدان‌ها بیشتر شامل تصاویر برگ انجیر و یک حیوان ببر مانند است.[۷] چندین مهر و نشان اداری از سنگ نیز در مندیگک بدست آمده‌است.[۱۲] مهرهای دایروی سفالی،[۱۳] مهر و تمبرهای مسی و سنجاق‌های مسی با حلقه‌های مارپیچی نیز بدست آمده‌است.[۱۴]
تندیس‌های مؤنث با ارتفاع ۵ سانتی‌متر (۲ اینچ) در مندیگک بسیار شبیه به مجسمه‌هایی هستند که در مکان باستانی دیگر در افغانستان به نام «ده مراسی غوندای» حدود ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد یافت شده‌است.[۳]
مجموعه این آثار در مکان‌های ذیل نگهداری می‌شوند:
زمان حفاری:
- ۱۹۵۱ الی ۱۹۵۸ توسط تیم حفاری کاسال و MAI.[۱۵]
آثار بدست آمده سطح چهارم در موزه گیمه فرانسهویرایش
کوزه‌های سنگی
لیوان‌های سفالی
ظروف سفالی
دیگر نوع ظروف
تندیس‌های حیوانات
سر گاو
مهرها و نشان ها
جستارهای وابستهویرایش
- فهرست شهرهای افغانستان
- باستان‌شناسی افغانستان
- تمدن دره سند
- هده (شهر باستانی ننگرهار)
- آی خانم (شهر باستانی کندز)
- بگرام (شهر باستانی کاپیسا)
- بامیان (شهر باستانی بامیان)
- شهر سوخته (شهر باستانی هیرمند)
- سرخ‌کوتل (شهر باستانی بغلان)
- مس‌عینک (شهر باستانی لوگر)
- موزه گیمه فرانسه
- هیئت باستان‌شناسی فرانسه در افغانستان
- فرهنگ دره هیرمند
منابعویرایش
- ↑ مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Mundigak». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.
- ↑ Casal, Jean Marie (1961): Fouilles de Mundigak, Paris
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ "Afghanistan Prehistory". Archived from the original on February 18, 2012.
- ↑ McIntosh, Jane. (2008) The Ancient Indus Valley, New Perspectives. ABC-CLIO. Page 86.[۱]
- ↑ McIntosh, Jane. (2008) The Ancient Indus Valley, New Perspectives. ABC-CLIO. Page 87.[۲]
- ↑ McIntosh, Jane. (2008) The Ancient Indus Valley: New Perspectives. ABC-CLIO. Page 86.[۳]
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ Ghosh, Amalananda (1990). An Encyclopaedia of Indian Archaeology. google.com. ISBN 9004092641. Retrieved 21 September 2015.
- ↑ McIntosh, Jane. (2008) The Ancient Indus Valley: New Perspectives. ABC-CLIO. Page 75.[۴]
- ↑ Tosi , Malek Shahmirzadi & Joyenda 1992
- ↑ Tosi , Malek Shahmirzadi & Joyenda 1992
- ↑ Tosi , Malek Shahmirzadi & Joyenda 1992
- ↑ Bridget and Raymond Allchin. (1982) The Rise of Civilisation in India and Pakistan. Page 139
- ↑ Bridget and Raymond Allchin. (1982) The Rise of Civilisation in India and Pakistan. Page 202 [۵]
- ↑ Bridget and Raymond Allchin. (1982) The Rise of Civilisation in India and Pakistan. Page 232
- ↑ CASAL, Jean-Marie (1954). "Quatre campagnes de fouilles à Mundigak 1951-1954". Arts Asiatiques. 1 (3): 163–178. ISSN 0004-3958. JSTOR 43483921.
پیوند به بیرونویرایش
| در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ مندیگک موجود است. |