نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی

یکی از اعضای هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی

نایب‌ رئیس مجلس شورای اسلامی عنوان مشترک برای دو نفر از اعضای هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی است. طبق مادۀ ۷۱ قانون مدیریت خدمات کشوری، نواب رئیس مجلس در ردۀ دوم مقام‌های سیاسی کشور و همتراز با معاون اول رئیس‌جمهور هستند.[۴] انتخاب نایب‌رئیس با اکثریت نسبی به روش رأی‌گیری مخفی و با ورقه است. نواب رئیس به ترتیب تعداد آراء به عنوان «نایب‌ رئیس اول» و «نایب‌رئیس دوم» و در صورت تساوی آراء، با قید قرعه انتخاب می‌شوند. در غیاب رئیس مجلس، وظایف و اختیارات او را به‌ترتیب «نایب‌رئیس اول» و «نایب‌رئیس دوم» بر عهده خواهند داشت. براساس آیین‌نامه داخلی مجلس، رئیس مجلس می‌تواند هنگام حضور خود در صحن نیز ادارۀ جلسۀ رسمی را به‌ترتیب بر عهدۀ نایب‌رئیس اول و دوم بگذارد. نایب‌رئیس‌های مجلس همچون سایر اعضای هیئت رئیسه برای یک سال انتخاب می‌شوند. مبنای تجدید انتخابات سالیانه، سالروز انتخابات هیئت رئیسه قبلی بوده و در صورتی که با تعطیلات رسمی همزمان بشود، در جلسۀ قبل از آن انجام می‌گردد و مسئولیت هیئت رئیسه جدید از سالروز انتخابات قبل تفویض خواهد گردید.

نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی
متصدی کنونی
حمیدرضا حاجی‌بابایی و علی نیکزاد

از ۸ خرداد ۱۴۰۳[۱]
مجلس شورای اسلامی
عضوی ازهیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی
اقامت‌گاهساختمان مجلس شورای اسلامی
جایگاهتهران، ایران
نامزدکنندهاکثریت نسبی نمایندگان مجلس
مدت دورهیک اجلاسیه
بنیادگذاری۶ خرداد ۱۳۵۹ (موقت)[۲]
۲۳ خرداد ۱۳۶۱ (رسمی)[۳]
نخستین دارندهسید علی‌اکبر پرورش
سید محمد موسوی خوئینی‌ها

نمایندگان مجلس در آغاز هر دوره، با انتخاب هیئت رئیسه موقت، بررسی اعتبارنامه‌های نمایندگان منتخب را آغاز می‌کنند و پس از آنکه اعتبارنامه حداقل دوسوم نمایندگان به تصویب رسید، انتخابات هیئت رئیسه دائم انجام می‌شود. به جز دورۀ نخست که به علت عدم تدوین آیین‌نامه داخلی، بدون هیئت رئیسه موقت شروع به کار کرد، در دوره‌های بعدی مجلس، هیئت رئیسه موقت نمایانگر ترکیب هیئت رئیسه دائم مجلس بود چرا که در بیشتر اجلاسیه‌ها، انتخابات هیئت رئیسه دائم و موقت با تغییر اندکی انتخابی مواجه بود به طوری که در اکثر دوره‌ها، اعضای هیئت رئیسه تنها با کم و زیاد شدن چند رأی در انتخابات هیئت رئیسه دائم، در سمت خود ابقاء شده‌اند. در این میان، تنها نایب‌رئیس دوم در مجلس دوم و هر دو نایب‌رئیس در مجلس ششم در انتخابات هیئت رئیسه دائم نسبت به هیئت رئیسه موقت تغییر کردند.[۵] این روند از سال ۱۳۹۷ با اصلاح آیین‌نامه داخلی مجلس تغییر کرد و هیئت رئیسه موقت حذف شد.[۶]

محمدرضا باهنر و سید محمدحسن ابوترابی ‌فرد با ۱۱ اجلاسیه، و حسن روحانی با ۸ اجلاسیه رکورد داران نایب‌رئیسی هستند.

فهرست

ویرایش
سازمان‌های سیاسی
دوره اجلاسیه نایب‌رئیس اول فراکسیون تعداد آراء نایب‌رئیس دوم فراکسیون تعداد آراء م.
۱ اول سید علی‌اکبر پرورش حزب‌الله
۱۲۴ از ۲۰۴ (۶۱٪)
سید محمد موسوی خوئینی‌ها حزب‌الله
۱۰۸ از ۲۰۴ (۵۳٪)
[۷]
دوم سید محمد موسوی خوئینی‌ها حزب‌الله
۱۲۰ از ۱۶۷ (۷۲٪)
حبیب‌الله عسگراولادی حزب‌الله
۱۰۰ از ۱۶۷ (۶۰٪)
[۸]
محمد یزدی حزب‌الله
۱۱۸ از ۱۶۳ (۷۲٪)
[۹]
سوم مهدی کروبی حزب‌الله
۱۴۱ از ۱۸۸ (۷۵٪)
سید محمد خامنه‌ای حزب‌الله
۹۷ از ۱۸۸ (۵۲٪)
[۱۰]
چهارم محمد یزدی حزب‌الله
۱۱۴ از ۱۸۴ (۶۲٪)
سید محمد موسوی خوئینی‌ها حزب‌الله
۸۴ از ۱۸۴ (۴۶٪)
[۱۱]
۲ موقت محمد یزدی حزب‌الله
۱۴۴ از ۱۹۷ (۷۳٪)
مهدی کروبی حزب‌الله
۱۱۹ از ۱۹۷ (۶۰٪)
[۱۲]
اول محمد یزدی حزب‌الله
۱۲۳ از ۱۸۹ (۶۵٪)
محمدمهدی ربانی املشی حزب‌الله
۱۱۰ از ۱۸۹ (۵۸٪)
[۱۳]
دوم محمد یزدی حزب‌الله
۱۵۳ از ۲۲۸ (۶۷٪)
مهدی کروبی حزب‌الله
۱۴۳ از ۲۲۸ (۶۳٪)
[۱۴]
سوم مهدی کروبی حزب‌الله
۱۳۹ از ۲۲۴ (۶۲٪)
محمد یزدی حزب‌الله
۱۳۲ از ۲۲۴ (۵۹٪)
[۱۵]
چهارم محمد یزدی حزب‌الله
۱۴۰ از ۲۳۰ (۶۱٪)
مهدی کروبی حزب‌الله
۱۳۶ از ۲۳۰ (۵۹٪)
[۱۶]
۳ موقت مهدی کروبی خط امام
۱۶۳ از ۲۲۵ (۷۲٪)
حسین هاشمیان خط امام
۱۳۳ از ۲۲۵ (۵۹٪)
[۱۷]
اول مهدی کروبی خط امام
۱۶۰ از ۱۹۰ (۸۴٪)
حسین هاشمیان خط امام
۱۳۴ از ۱۹۰ (۷۱٪)
[۱۸]
دوم مهدی کروبی خط امام
۲۱۱ از ۲۴۰ (۸۸٪)
حسین هاشمیان خط امام
۱۲۸ از ۲۴۰ (۵۳٪)
[۱۹]
حسین هاشمیان خط امام تثبیت[الف] اسدالله بیات زنجانی خط امام
۱۱۶ از ۲۳۳ (۵۰٪)
[۲۰]
سوم حسین هاشمیان خط امام
۱۴۷ از ۲۲۹ (۶۴٪)
اسدالله بیات زنجانی خط امام
۱۲۴ از ۲۲۹ (۵۴٪)
[۲۱]
چهارم حسین هاشمیان خط امام
۱۸۶ از ۲۳۶ (۷۹٪)
اسدالله بیات زنجانی خط امام
۱۳۸ از ۲۳۶ (۵۸٪)
[۲۲]
۴ موقت حسن روحانی
۱۹۸ از ۲۴۰ (۸۳٪)
سید علی‌اکبر پرورش
۱۷۶ از ۲۴۰ (۷۳٪)
[۲۳]
اول حسن روحانی
۲۰۰ از ۲۳۰ (۸۷٪)
سید علی‌اکبر پرورش
۱۸۰ از ۲۳۰ (۷۸٪)
[۲۴]
دوم حسن روحانی
۱۹۳ از ۲۱۳ (۹۱٪)
محمدعلی موحدی کرمانی
۱۶۱ از ۲۱۳ (۷۶٪)
[۲۵]
سوم حسن روحانی
۱۶۴ از ۲۳۱ (۷۱٪)
حسین هاشمیان
۱۲۲ از ۲۳۱ (۵۳٪)
[۲۶]
چهارم حسن روحانی
۱۹۸ از ۲۴۳ (۸۱٪)
محمدعلی موحدی کرمانی
۱۴۷ از ۲۴۳ (۶۰٪)
[۲۷]
۵ موقت حسن روحانی حزب‌الله [en]
۲۲۶ از ۲۴۳ (۹۳٪)
محمدعلی موحدی کرمانی حزب‌الله [en]
۱۳۱ از ۲۴۳ (۵۴٪)
[۲۸]
اول حسن روحانی حزب‌الله [en]
۲۰۹ از ۲۴۰ (۸۷٪)
محمدعلی موحدی کرمانی حزب‌الله [en]
۱۳۳ از ۲۴۰ (۵۵٪)
[۲۹]
دوم حسن روحانی حزب‌الله [en]
۱۷۹ از ۲۴۶ (۷۳٪)
محمدعلی موحدی کرمانی حزب‌الله [en]
۱۴۰ از ۲۴۶ (۵۷٪)
[۳۰]
سوم حسن روحانی حزب‌الله [en]
۱۶۷ از ۲۵۶ (۶۵٪)
محمدعلی موحدی کرمانی حزب‌الله [en]
۱۴۳ از ۲۵۶ (۵۶٪)
[۳۱]
چهارم حسن روحانی حزب‌الله [en]
۱۸۱ از ۲۴۵ (۷۴٪)
محمدعلی موحدی کرمانی حزب‌الله [en]
۱۳۵ از ۲۴۵ (۵۵٪)
[۳۲]
۶ موقت مجید انصاری دوم خرداد
۱۴۶ از ۲۴۵ (۶۰٪)
ابوالقاسم سرحدی‌زاده دوم خرداد
۸۵ از ۲۴۵ (۳۵٪)
[۳۳]
اول بهزاد نبوی دوم خرداد
۱۵۵ از ۲۴۸ (۶۳٪)
سید محمدرضا خاتمی دوم خرداد
۱۳۵ از ۲۴۸ (۵۴٪)
[۳۴]
دوم سید محمدرضا خاتمی دوم خرداد
۱۵۷ از ۲۴۶ (۶۴٪)
محسن آرمین دوم خرداد
۱۲۷ از ۲۴۶ (۵۲٪)
[۳۵]
سوم بهزاد نبوی دوم خرداد
۱۵۲ از ۲۴۹ (۶۱٪)
سید محمدرضا خاتمی دوم خرداد
۱۳۹ از ۲۴۹ (۵۶٪)
[۳۶]
چهارم سید محمدرضا خاتمی دوم خرداد
۱۳۲ از ۲۲۵ (۵۹٪)
بهزاد نبوی دوم خرداد
۱۳۱ از ۲۲۵ (۵۸٪)
[۳۷]
علی شکوری‌راد دوم خرداد
۱۰۲ از ۱۸۷ (۵۵٪)
[۳۸]
۷ موقت محمدرضا باهنر اصول‌گرایان
۲۰۳ از ۲۶۹ (۷۵٪)
سید محمدحسن ابوترابی‌فرد وفاق و کارآمدی [en][ب]
۱۳۴ از ۲۶۹ (۵۰٪)
[۴۲]
اول محمدرضا باهنر اصول‌گرایان
۱۸۸ از ۲۵۹ (۷۳٪)
سید محمدحسن ابوترابی‌فرد وفاق و کارآمدی [en]
۱۷۳ از ۲۵۹ (۶۷٪)
[۴۳]
دوم محمدرضا باهنر اصول‌گرایان
۱۹۱ از ۲۶۰ (۷۳٪)
سید محمدحسن ابوترابی‌فرد وفاق و کارآمدی [en]
۱۷۲ از ۲۶۰ (۶۶٪)
[۴۴]
سوم محمدرضا باهنر اصول‌گرایان
۱۷۳ از ۲۵۹ (۶۷٪)
سید محمدحسن ابوترابی‌فرد اصول‌گرایان
۱۵۴ از ۲۵۹ (۵۹٪)
[۴۵]
چهارم محمدرضا باهنر اصول‌گرایان
۱۸۸ از ۲۶۲ (۷۲٪)
سید محمدحسن ابوترابی‌فرد اصول‌گرایان
۱۶۰ از ۲۶۲ (۶۱٪)
[۴۶]
۸ موقت سید محمدحسن ابوترابی‌فرد اصول‌گرایان [en]
۲۲۳ از ۲۶۴ (۸۴٪)
محمدرضا باهنر اصول‌گرایان [en]
۱۶۷ از ۲۶۴ (۶۳٪)
[۴۷]
اول سید محمدحسن ابوترابی‌فرد اصول‌گرایان [en]
۱۷۷ از ۲۶۳ (۶۷٪)
محمدرضا باهنر اصول‌گرایان [en]
۱۲۶ از ۲۶۳ (۴۸٪)
[۴۸]
دوم سید محمدحسن ابوترابی‌فرد اصول‌گرایان [en]
۱۸۴ از ۲۴۳ (۷۶٪)
محمدرضا باهنر اصول‌گرایان [en]
۱۵۱ از ۲۴۳ (۶۲٪)
[۴۹]
سوم سید محمدحسن ابوترابی‌فرد اصول‌گرایان [en]
۱۸۸ از ۲۶۵ (۷۱٪)
سید شهاب‌الدین صدر اصول‌گرایان [en]
۱۴۵ از ۲۶۵ (۵۵٪)
[۵۰]
چهارم محمدرضا باهنر اصول‌گرایان [en]
۱۸۳ از ۲۵۰ (۷۳٪)
سید شهاب‌الدین صدر اصول‌گرایان [en]
۱۳۱ از ۲۵۰ (۵۲٪)
[۵۱]
۹ موقت محمدرضا باهنر رهروان ولایت [en]
۱۷۷ از ۲۷۸ (۶۴٪)
سید محمدحسن ابوترابی‌فرد اصول‌گرایان [en][پ]
۱۶۷ از ۲۷۸ (۶۰٪)
[۵۳]
اول سید محمدحسن ابوترابی‌فرد رهروان ولایت [en]
۲۳۲ از ۲۷۱ (۸۶٪)
محمدرضا باهنر رهروان ولایت [en]
۱۷۹ از ۲۷۱ (۶۶٪)
[۵۴]
دوم سید محمدحسن ابوترابی‌فرد رهروان ولایت [en]
۱۹۶ از ۲۵۷ (۷۶٪)
محمدرضا باهنر رهروان ولایت [en]
۱۶۷ از ۲۵۷ (۶۵٪)
[۵۵]
سوم سید محمدحسن ابوترابی‌فرد رهروان ولایت [en]
۲۰۳ از ۲۷۰ (۷۵٪)
محمدرضا باهنر رهروان ولایت [en]
۱۴۴ از ۲۷۰ (۵۳٪)
[۵۶]
چهارم سید محمدحسن ابوترابی‌فرد رهروان ولایت [en]
۲۳۱ از ۲۶۴ (۸۸٪)
محمدرضا باهنر رهروان ولایت [en]
۱۹۲ از ۲۶۴ (۷۳٪)
[۵۷]
۱۰ موقت مسعود پزشکیان امید
۱۵۴ از ۲۷۹ (۵۵٪)
محمد دهقان ولایت
۱۳۶ از ۲۷۹ (۴۹٪)
[۵۸]
اول مسعود پزشکیان امید
۱۵۸ از ۲۷۳ (۵۸٪)
علی مطهری امید
۱۳۳ از ۲۷۳ (۴۹٪)
[۵۹]
دوم مسعود پزشکیان امید
۱۷۹ از ۲۵۳ (۷۱٪)
علی مطهری امید
۱۶۳ از ۲۵۳ (۶۴٪)
[۶۰]
سوم مسعود پزشکیان امید
۱۵۷ از ۲۷۹ (۵۶٪)
علی مطهری امید
۱۴۳ از ۲۷۹ (۵۱٪)
[۶۱]
چهارم مسعود پزشکیان امید
۱۴۸ از ۲۸۰ (۵۳٪)
عبدالرضا مصری ولایی
۱۴۳ از ۲۸۰ (۵۱٪)
[۶۲]
۱۱ اول سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی انقلاب اسلامی
۲۰۸ از ۲۷۴ (۷۶٪)
علی نیکزاد انقلاب اسلامی
۱۹۶ از ۲۷۴ (۷۲٪)
[۶۳]
دوم علی نیکزاد انقلاب اسلامی
۲۰۶ از ۲۶۲ (۷۹٪)
عبدالرضا مصری انقلاب اسلامی
۲۰۵ از ۲۶۲ (۷۸٪)
[۶۴]
سوم علی نیکزاد انقلاب اسلامی
۱۶۸ از ۲۷۵ (۶۱٪)
عبدالرضا مصری انقلاب اسلامی
۱۶۸ از ۲۷۵ (۶۱٪)
[۶۵]
چهارم عبدالرضا مصری انقلاب اسلامی
۱۵۸ از ۲۷۷ (۵۷٪)
مجتبی ذوالنوری انقلاب اسلامی
۱۵۲ از ۲۷۷ (۵۵٪)
[۶۶]
۱۲ اول حمیدرضا حاجی‌بابایی انقلاب اسلامی
۱۵۴ از ۲۸۷ (۵۴٪)
علی نیکزاد انقلاب اسلامی
۱۴۲ از ۲۸۷ (۴۹٪)
[۶۷]

یادداشت

ویرایش
  1. اول یا دوم بودن نایب‌رئیس‌ها صرفاً براساس تعداد آرای کسب‌شده بوده و جایگاه حقوقی مجزا ندارند بنابراین فقط برای یکی از کرسی‌های نایب‌رئیسی که خالی شده بود، رأی‌گیری انجام شد. همچنین با توجه به رأی کمتر نایب‌رئیس جدید، وی به عنوان نایب‌رئیس دوم معرفی شد.
  2. ابوترابی‌فرد در اجلاسیهٔ اول قصد نامزدی برای ریاست مجلس را داشت که با تصمیم فراکسیون وفاق و کارآمدی، برای نایب‌رئیسی نامزد شد.[۳۹][۴۰] او در اجلاسیهٔ دوم نیز مورد حمایت این فراکسیون برای نایب‌رئیسی بود.[۴۱]
  3. اگرچه ابوترابی‌فرد از اعضای ارشد فراکسیون رهروان ولایت بود، با این حال، از سوی این فراکسیون در انتخابات هیئت رئیسه موقت مجلس حمایت نشد زیرا در مجمع عمومی فراکسیون رهروان ولایت، محمدرضا باهنر و غلامرضا مصباحی‌مقدم رأی بالاتری نسبت به ابوترابی‌فرد کسب کرده و دو نامزد این فراکسیون برای نایب‌رئیسی مجلس شدند. همزمان و در همان روز، ابوترابی‌فرد به همراه احمد سالک از سوی فراکسیون اصول‌گرایان به عنوان نامزدهای فراکسیون اصول‌گرایان برای نایب‌رسمی معرفی شدند.[۵۲]

منابع

ویرایش
  1. علیدادی، زهرا (۸ خرداد ۱۴۰۳). ««حمیدرضا حاجی‌بابایی» و«علی نیکزاد» نواب رئیس مجلس دوازدهم شدند». خبرگزاری مهر.
  2. «لایحه قانونی راجع به نحوه اداره دوره اول مجلس شورای ملی جمهوری اسلامی ایران تا هنگامی که مجلس اعتبار قانونی می‌یابد». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۶ خرداد ۱۳۵۹.[پیوند مرده]
  3. «طرح آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی». سامانه جامع نظرات شورای نگهبان. ۲۳ خرداد ۱۳۶۱.[پیوند مرده]
  4. «قانون مدیریت خدمات کشوری». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۸ مهر ۱۳۸۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ ژوئن ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۱۲ مه ۲۰۲۳.
  5. شریف، لیلا (۹ خرداد ۱۳۹۵). «هیئت رئیسه موقت پل رسیدن به هیئت رئیسه دائم؛ تنها سه تغییر در نایب‌رئیسی در ۹ مجلس گذشته ثبت شده». خبرآنلاین.
  6. «مجلس یازدهم؛ اولین مجلس بدون هیئت رئیسه موقت /روند تعیین هیئت رئیسه دائم مجلس تغییر کرد». خبرآنلاین. ۶ خرداد ۱۳۹۹.
  7. «نواب رئیس مجلس انتخاب شدند». اطلاعات (۱۶۱۹۵): ۱۵. ۳۰ تیر ۱۳۵۹ – به واسطهٔ ویکی‌انبار.
  8. «جلسه: ۱۸۳ روز چهارشنبه ۲۴ تیر ماه ۱۳۶۰ / مشروح مذاکرات / اولین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۲۴ تیر ۱۳۶۰.[پیوند مرده]
  9. «جلسه: ۲۰۳ روز یکشنبه ۱ شهریور ماه ۱۳۶۰ / مشروح مذاکرات / سومین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۱ شهریور ۱۳۶۰.[پیوند مرده]
  10. «جلسه: ۳۳۷ روز دوشنبه ۲۸ تیر ماه ۱۳۶۱ / مشروح مذاکرات / اولین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۲۸ تیر ۱۳۶۱.[پیوند مرده]
  11. «جلسه: ۴۹۱ روز دوشنبه ۲۰ تیر ماه ۱۳۶۲ / مشروح مذاکرات / اولین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۲۰ تیر ۱۳۶۲.[پیوند مرده]
  12. «جلسه: ۲ روز سه‌شنبه ۸ خرداد ماه ۱۳۶۳ / مشروح مذاکرات / دومین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۸ خرداد ۱۳۶۳.[پیوند مرده]
  13. «جلسه: ۶ روز یکشنبه ۲۷ خرداد ماه ۱۳۶۳ / مشروح مذاکرات / دومین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۲۷ خرداد ۱۳۶۳.[پیوند مرده]
  14. «جلسه: ۱۴۶ روز یکشنبه ۲۶ خرداد ماه ۱۳۶۴ / مشروح مذاکرات / دومین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۲۶ خرداد ۱۳۶۴.[پیوند مرده]
  15. «جلسه: ۲۸۴ روز یکشنبه ۲۵ خرداد ماه ۱۳۶۵ / مشروح مذاکرات / دومین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۲۵ خرداد ۱۳۶۵.[پیوند مرده]
  16. «جلسه: ۴۱۸ روز یکشنبه ۲۴ خرداد ماه ۱۳۶۶ / مشروح مذاکرات / دومین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۲۴ خرداد ۱۳۶۶.[پیوند مرده]
  17. «جلسه: ۲ روز یکشنبه ۸ خرداد ماه ۱۳۶۷ / مشروح مذاکرات / سومین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۸ خرداد ۱۳۶۷.[پیوند مرده]
  18. «جلسه: ۵ روز سه‌شنبه ۱۷ خرداد ماه ۱۳۶۷ / مشروح مذاکرات / سومین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۱۷ خرداد ۱۳۶۷.[پیوند مرده]
  19. «جلسه: ۱۱۴ روز دوشنبه ۲۲ خرداد ماه ۱۳۶۸ / مشروح مذاکرات / سومین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۲۲ خرداد ۱۳۶۸.[پیوند مرده]
  20. «جلسه: ۱۳۰ روز چهارشنبه ۲۵ مرداد ماه ۱۳۶۸ / مشروح مذاکرات / سومین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۲۵ مرداد ۱۳۶۸.[پیوند مرده]
  21. «جلسه: ۲۴۴ روز سه‌شنبه ۲۲ خرداد ماه ۱۳۶۹ / مشروح مذاکرات / سومین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۲۲ خرداد ۱۳۶۹.[پیوند مرده]
  22. «جلسه: ۳۷۲ روز چهارشنبه ۸ خرداد ماه ۱۳۷۰ / مشروح مذاکرات / سومین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۸ خرداد ۱۳۷۰.[پیوند مرده]
  23. «جلسه ۲: شنبه ۹ خرداد ماه ۱۳۷۱ / مشروح مذاکرات / چهارمین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۹ خرداد ۱۳۷۱.[پیوند مرده]
  24. «جلسه ۵: سه‌شنبه ۱۲ خرداد ماه ۱۳۷۱ / مشروح مذاکرات / چهارمین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۱۲ خرداد ۱۳۷۱.[پیوند مرده]
  25. «جلسه ۱۱۶: یکشنبه ۹ خرداد ماه ۱۳۷۲ / مشروح مذاکرات / چهارمین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۹ خرداد ۱۳۷۲.[پیوند مرده]
  26. «جلسه ۲۳۱: سه‌شنبه ۱۰ خرداد ماه ۱۳۷۳ / مشروح مذاکرات / چهارمین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۱۰ خرداد ۱۳۷۳.[پیوند مرده]
  27. «جلسه ۳۳۶: سه‌شنبه ۹ خرداد ماه ۱۳۷۴ / مشروح مذاکرات / چهارمین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۹ خرداد ۱۳۷۴.[پیوند مرده]
  28. «جلسه ۲: یکشنبه ۱۳ خرداد ماه ۱۳۷۵ / مشروح مذاکرات / پنجمین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۱۳ خرداد ۱۳۷۵.[پیوند مرده]
  29. «جلسه ۳: چهارشنبه ۱۶ خرداد ماه ۱۳۷۵ / مشروح مذاکرات / پنجمین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۱۶ خرداد ۱۳۷۵.[پیوند مرده]
  30. «جلسه ۹۶: یکشنبه ۱۱ خرداد ماه ۱۳۷۶ / مشروح مذاکرات / پنجمین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۱۱ خرداد ۱۳۷۶.[پیوند مرده]
  31. «جلسه ۱۹۳: یکشنبه ۱۰ خرداد ماه ۱۳۷۷ / مشروح مذاکرات / پنجمین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۱۰ خرداد ۱۳۷۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ فوریه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۲ مه ۲۰۲۳.
  32. «جلسه ۲۸۳: یکشنبه ۹ خرداد ماه ۱۳۷۸ / مشروح مذاکرات / پنجمین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۹ خرداد ۱۳۷۸.[پیوند مرده]
  33. «دومین جلسه علنی مجلس ششم آغاز به کار کرد (۳)». ایرنا. ۱۰ خرداد ۱۳۷۹.
  34. «نواب رئیس مجلس ششم ایران انتخاب شدند». ایرنا. ۲۲ خرداد ۱۳۷۹.
  35. «انتخابات اعضای هیئت رئیسه و رئیس مجلس شورای اسلامی برگزار شد». ایسنا. ۲۱ خرداد ۱۳۸۰.
  36. «نبوی و خاتمی به عنوان نایب‌رئیس اول و دوم مجلس ایران انتخاب شدند». ایرنا. ۲۲ خرداد ۱۳۸۱.
  37. «پایان انتخابات هیئت رئیسه مجلس: یک تغییر، یک جابجایی». ایرنا. ۲۰ خرداد ۱۳۸۲.
  38. «ترمیم در هیئت رئیسه مجلس، تغییر در کابینه/ ناصر خالفی و صفدر حسینی، وزرای کار و اقتصاد/ شکوری‌راد نایب‌رئیس دوم مجلس و شهربانو امانی منشی هیئت رئیسه». ایسنا. ۶ اردیبهشت ۱۳۸۳.
  39. «کاندیداهای فراکسیون وفاق و کارآمدی مجلس هفتم برای هیئت رئیسه: ابوترابی، دانش منفرد، کامران، طلایی‌نیک، سیدهاشمی، رضایی و احمدی». ایسنا. ۸ خرداد ۱۳۸۳.
  40. «در راهروهای مجلس». همشهری (۳۳۹۴). ۱۰ خرداد ۱۳۸۳.
  41. «احتمال روحانی بودن نواب رئیس و کاندیداتوری باهنر، ابوترابی و فاکر». ایسنا. ۹ خرداد ۱۳۸۴.
  42. «هیئت رئیسه موقت مجلس هفتم انتخاب شد». ایسنا. ۹ خرداد ۱۳۸۳.
  43. «باهنر برای نایب‌رئیسی مجلس ۱۸۸ رأی و ابوترابی‌فرد ۱۷۳ رأی کسب کرد». ایسنا. ۱۷ خرداد ۱۳۸۳.
  44. «انتخابات هیئت رئیسه مجلس/ ابقای حداد عادل در ریاست و باهنر و ابوترابی در نواب اول و دوم». ایسنا. ۱۱ خرداد ۱۳۸۴.
  45. «جلسه ۲۲۶: چهارشنبه ۱۰ خرداد ماه ۱۳۸۵ / مشروح مذاکرات / هفتمین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۱۰ خرداد ۱۳۸۵.[پیوند مرده]
  46. «ترکیب هیئت رئیسه مجلس تغییری نکرد». خبرگزاری مهر. ۹ خرداد ۱۳۸۶.
  47. «گزارش فارس از انتخاب هیئت رئیسه موقت مجلس هشتم». خبرگزاری فارس. ۸ خرداد ۱۳۸۷.
  48. «جلسه ۴: یکشنبه ۱۲ خرداد ماه ۱۳۸۷ / مشروح مذاکرات / هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۱۲ خرداد ۱۳۸۷.[پیوند مرده]
  49. «برگزاری انتخابات هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی/ لاریجانی برای یک سال دیگر به عنوان رئیس مجلس انتخاب شد». ایسنا. ۸ خرداد ۱۳۸۸.
  50. «ابوترابی‌فرد و صدر نایب‌رئیس مجلس شدند». خبرگزاری مهر. ۵ خرداد ۱۳۸۹.
  51. «ترکیب هیئت رئیسه مجلس هشتم در سال پایانی مشخص شد». خبرگزاری مهر. ۴ خرداد ۱۳۹۰.
  52. «گزارش ایسنا از دو نشست برای انتخاب یک رئیس». ایسنا. ۶ خرداد ۱۳۹۱.
  53. «تعیین هیئت رئیسه موقت مجلس نهم». تابناک. ۸ خرداد ۱۳۹۱.
  54. ابراهیمی، ملیحه (۱۷ خرداد ۱۳۹۱). «انتخاب هیئت رئیسه دائم مجلس نهم». دنیای اقتصاد (۲۶۵۸): ۸.
  55. «علی لاریجانی با ۲۱۳ رای برای دومین سال رئیس مجلس نهم شد». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۷ خرداد ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ اوت ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱۲ مه ۲۰۲۳.
  56. «ابوترابی‌فرد و باهنر به عنوان نواب رئیس مجلس انتخاب شدند». ایسنا. ۴ خرداد ۱۳۹۳.
  57. «ترکیب اعضای هیئت رئیسه در اجلاسیه چهارم مجلس نهم مشخص شد». خانه ملت. ۵ خرداد ۱۳۹۴.[پیوند مرده]
  58. «اعضاء هیئت رئیسه موقت مجلس دهم مشخص شدند + ترکیب کامل اعضاء». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۹ خرداد ۱۳۹۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ سپتامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۲ مه ۲۰۲۳.
  59. «دکتر علی لاریجانی با ۲۳۷ رأی موافق به عنوان رئیس مجلس دهم برگزیده شد». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۱۱ خرداد ۱۳۹۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ ژوئن ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۲ مه ۲۰۲۳.
  60. «اعضای هیئت رئیسه اجلاسیه دوم مجلس دهم مشخص شد». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۱۰ خرداد ۱۳۹۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۲ مه ۲۰۲۳.
  61. «ترکیب هیئت رئیسه در اجلاسیه سوم مجلس دهم/ دکتر لاریجانی برای یازدهمین سال متوالی رئیس مجلس شد». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۹ خرداد ۱۳۹۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ ژوئن ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۲ مه ۲۰۲۳.
  62. «ترکیب هیئت رئیسه در اجلاسیه چهارم مجلس دهم». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۵ خرداد ۱۳۹۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ ژانویه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۲ مه ۲۰۲۳.
  63. «جلسه ۲: پنج‌شنبه ۸ خردادماه ۱۳۹۹ / مشروح مذاکرات / یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۸ خرداد ۱۳۹۹.[پیوند مرده]
  64. «جلسه ۹۷: چهارشنبه ۵ خردادماه ۱۴۰۰ / مشروح مذاکرات / یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۵ خرداد ۱۴۰۰.[پیوند مرده]
  65. «نیکزاد و مصری به عنوان نواب رئیس مجلس انتخاب شدند». خانه ملت. ۴ خرداد ۱۴۰۱.[پیوند مرده]
  66. «مصری و ذوالنوری به عنوان نواب رئیس مجلس انتخاب شدند». خانه ملت. ۲ خرداد ۱۴۰۲.[پیوند مرده]
  67. ضرغامی، فاطمه (۸ خرداد ۱۴۰۳). «پیرو بازشماری آراء نواب رئیس مجلس، تغییری در ترکیب و نتیجه انتخابات ایجاد نشد». خبرگزاری مجلس شورای اسلامی.

پیوند به بیرون

ویرایش