نظام تک‌حزبی
نظام تک‌حزبی یا نظام حزبی فراگیر به نوعی از نظام حزبی گفته می‌شود که در آن یک حزب سیاسی حکومت و دولت را تشکیل می‌دهد و دیگر احزاب اجازه ورود به دولت یا شرکت در انتخابات را ندارند.
نظام‌های پارلمانی؛ رئیس دولت توسط پارلمان انتخاب یا معرفی شده و در برابر آن پاسخگو است.
پادشاهی مشروطه با پادشاه تشریفاتی
جمهوری پارلمانی با رئیس‌جمهور تشریفاتی
نظام ریاستی: رئیس دولت (رئیس‌جمهور) با رأی مستقیم مردم انتخاب شده و مستقل از پارلمان عمل می‌کند.
جمهوری ریاستی
نظام‌های ترکیبی:
جمهوری نیمه‌ریاستی: رئیس‌جمهور اجرایی مستقل از پارلمان است؛ رئیس دولت توسط رئیس‌جمهور منصوب شده و در برابر پارلمان پاسخگو است.
جمهوری مستقل از مجلس: رئیس دولت (رئیس‌جمهور یا هیئت ریاستی) توسط پارلمان انتخاب می‌شود اما در برابر آن پاسخگو نیست.
سایر نظام‌ها:
پادشاهی نیمه‌مشروطه: پادشاه دارای اختیارات اجرایی یا قانون‌گذاری قابل توجهی است.
پادشاهی مطلقه: پادشاه دارای قدرت نامحدود است.
نظام تک‌حزبی: قدرت به‌طور قانونی به یک حزب سیاسی خاص محدود شده است.
حکومت نظامیان: یک شورای نظامی ادارهٔ کشور را در دست دارد؛ قانون اساسی معلق است.
دولت‌های بدون مبنای قانونی: هیچ مبنای تعریف‌شده قانونی برای رژیم فعلی وجود ندارد، مانند دولت موقت یا تئوکراسی اسلامی
سرزمین‌های وابسته یا مناطق بدون دولت محلی
یادداشت: این نمودار نظام‌های حکومتی قانونی را نمایش می‌دهد، نه درجه دموکراسی در عملِ آنها را.
گاهی در واقع این اصطلاح برای شرح نظام حزب حاکم استفاده می‌شود که در آن بر خلاف نظام تک‌حزبی احزاب غیر حاکم اجازه انتخابات چندحزبی دموکراتیک (حداقل به صورت ظاهری و صوری) را دارند، اما خط مشی‌ها یا بالانس قدرت سیاسی به‌طور مؤثر از پیروزی مخالفان در انتخابات ممانعت می‌کند. معمولاً در نظام‌های تک‌حزبی سرکوب جناح‌های سیاسی به‌طور آشکار به چشم می‌خورد.[۱] چین، ویتنام، کوبا، لائوس، کره شمالی، اریتره و جمهوری دموکراتیک عربی صحرا، تنها کشورهایی هستند که نظام تک‌حزبی دارند.
منابع
ویرایش- ↑ مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Single-party state». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۷ ژانویه ۲۰۱۲.
 | این یک مقالهٔ خرد سیاست است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |