وردنجان، یکی از شهرهای بخش مرکزی شهرستان بن، در استان چهارمحال و بختیاری است.[۱]

وردنجان
وردنگون
کشور ایران
استانچهارمحال و بختیاری
شهرستانبن
بخشمرکزی
نام(های) پیشینوردنگان
سال شهرشدن۱۳۸۹
مردم
جمعیت۴۴۵۶ نفر (سرشماری سال ۱۳۹۵)
جغرافیای طبیعی
مساحت۱۳۵ هکتار
ارتفاع۲۱۵۰ تا ۲۲۰۰ متر از سطح دریا
اطلاعات شهری
شهردارجواد شریف پور
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۳۸۳۳۷۴
وبگاه
وردنجان بر ایران واقع شده‌است
وردنجان
روی نقشه ایران
۳۲°۲۸′۳۲″شمالی ۵۰°۴۶′۰۱″شرقی / ۳۲٫۴۷۵۴۸۹۸۱۰۴۱۵۰۹°شمالی ۵۰٫۷۶۶۹۹۴۹۷۷۰۹°شرقی / 32.47548981041509; 50.76699497709

موقعیت جغرافیایی ویرایش

موقعیت مکانی ویرایش

وردنجان در طول ۵۰ درجه و۴۶ دقیقه، عرض جغرافیایی ۳۲ درجه و ۲۸ دقیقه، ارتفاع ۲۱۵۰ تا ۲۲۰۰ متر از سطح دریا قرار گرفته‌است. فاصله وردنجان تا شهرکرد حدود ۱۷ کیلومتر {با الحاق چالش تر، اشگفتک و مهدیه (زانیان) به شهرکرد فاصله وردنجان تا شهرکرد به ۱۲ کیلومتر کاهش یافته ست} و تا شهر بن ۶ کیلومتر است و بین دو شهر بن و نافچ جای دارد.

شهر وردنجان، در دامنه کوه چهل دختران و در ارتفاع ۲۱۵۰ تا ۲۲۰۰ متری از سطح دریا واقع شده‌است. ارتفاع وردنجان از جنوب به سمت شمال افزایش می‌یابد.[۲]

وردنجان، دارای آب و هوای معتدل کوهستانی می‌باشد که دارای تابستان‌های معتدل و زمستان‌های بسیار سرد است.[۳]

موقعیت در تقسیمات کشوری ویرایش

این شهر از توابع شهرستان بن بوده و شهرداری این شهر در تاریخ ۱۳۹۱/۱/۲۴ افتتاح شد.[۴]

جمعیت ویرایش

بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت شهر وردنجان ۴۴۵۶ نفر بوده‌است.[۵] همچنین بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت دهستان وردنجان، ۱۱۰۱۴ نفر، برابر با ۲۶۶۸ خانوار بوده‌است.[۶][۷]

دودمان و گویش ویرایش

دودمان و زبان اکثر مردم وردنجان، پارسیان و فارسی صحبت می‌کنند. گویش مردم این شهر بخصوص است که با تغییر بعضی «واج‌ها» و صداهای حروف دارای لهجه خاصی هستند که آن‌ها را از دیگران متمایز می‌سازد. مردم این شهر در بسیاری از کلمات حرف (و) را حذف و به جای ان از حرف (ی) استفاده می‌کنند مانند (بید) که معادل فارسی (بود) است یا (نبید) که معال فارسی (نبود) است حتی کلماتی از زبان‌های دیگر نیز وارد شده‌است که از آن جمله می‌توان به کلمه «کفه» از زبان انگلیسی Cough که به معنی «سرفه» می‌باشد.

وجه تسمیه ویرایش

در مورد وجه تسمیه وردنجان نقل‌های مختلفی شده‌است؛ از سویی برخی بر این عقیده‌اند که وردنجان در گذشته‌های دور ورتنگان خوانده می‌شده‌است به سبب قرارگیری در میان چند تنگه که البته حالا دیگر اثری از آن تنگه‌ها موجود نیست.

موقعیت فرهنگی ویرایش

اهتمام به تحصیل علوم دینی ویرایش

این شهر یکی از شهرهایی است که به نسبت جمعیت، روحانیون و طلاب علوم دینی زیادی را در خود جای داده‌است و گفته می‌شود بالغ بر ۲۰۰ نفر روحانی دارد. تا کنون آمار دقیقی از تعداد طلاب و روحانیون این شهر ارایه نشده‌است.برای مثال حجت الاسلام والمسلمین غلامعباس مولوی از اساتید و طلاب برجسته استان اصالتا اهل این شهر بوده و اکنون بسیاری از دانش آموختگان علوم دینی استان زیر نظر ایشان کسب دانش می‌کنند.اکثر پیران این شهر قرآن را به خوبی می‌خواندند. از قدیم مکتب خانه در این محل که هنوز روستایی بیش نبود برپا بود. مکتب خانه‌ها که عموماً قاریان قرآن فعلی و در گذشته از آن جا پا گرفته‌اند توسط روحانیان مکتبی سرشناس همچون ملا نظر علی ثرائی و فرزندانش (شیخ هیبت‌الله و شیخ کرامت الله) اداره می‌شد. این روحانیان که به ملا مکتبی مشهور بوده‌اند نقش به سزایی در فرهنگ و آداب و رسوم دینی شهر داشته‌اند و از روش خاصی برای آموزش قرآن استفاده می‌کردند که منحصر به فرد بوده. این سبک در حال منسوخ شدن است. روش‌های نوین قرآن آموزی جایش را در بین مردم باز کرده‌است. اکنون قاریانی کشوری و حافظان فراوانی در این دیار وجود دارند. علی اسماعیلی یکی از قاریان معروف شهر است که بارها و بارها با تلاوت زیبای خود مقامات اولی را در مسابقات کشور به دست آورده‌است. حجه الاسلام مرتضی اسماعیلی حافظ کل قرآن کریم حائز رتبه‌های برتر کشوری از افتخارات قرآنی این شهر محسوب می‌شوند به نمونه‌ای از نحوهٔ تدریس قرآن به سبک قدیمی در زیر اشاره می‌شود: برای خواندن کلمهٔ الحمد لله چنین می‌گفتند: == الف و لام زبر «ال» ح و میم زبر «حم» الحم. دال پیش دو = الحمد. لام، زیر ل. لام، الف «لا» للا. ه، زیر ه لله. ==و به همین شکل به آموزش روخوانی قرآن می‌پرداختند. در مکتب خانه‌ها از سنین کودکی تا جوانان بالای ۲۰ سال حضور داشتند. ملا کرامت الله ثرائی آخرین بازماندهٔ ملا مکتبی‌ها از خاندان ملا نظر بود که بنابر آنچه در سنگ نوشته قبرش دیده می‌شود در سال ۱۳۶۶ ه‍.ش مرحوم شده‌است. از دیگر بزرگان این شهر می‌توان به مرحوم عبدالرحیم جعفری اشاره کرد که عمری را در راه ترویج معارف اسلام سپری نمود. مرقد او در بین بقیه درگذشتگان از تفاوت ممتازی برخوردار است. آموزش و حفظ قرآن در بین خانواده‌های این شهر رونق فراوان دارد در استان چهارمحال و بختیاری این شهر به سه خصیصه ممتاز است. تعداد شهدا تعداد روحانیون و قرآنی بودن فرهنگ خانواده‌ها. شیخ محمد حسین ثرایی فرزند مرحوم هیبت اله از جمله کسانی است که خط و هنر را از اجداد خود به ارث برده‌است او با اهتمامی که دارد قرآنی را به زیباترین خط در مقیاس یک در ۷۲ متر به نگارش درآورده است. کوچک‌ترین قرآن تک برگی دستنویس دنیا که به شکلی زیبا در ابعاد حدود یک در یک و نیم متر مربع نگارش یافته یکی از هنرمندی‌های این هنرمند قرآنی از خاندان ثرایی می‌باشد.[۸]

مکانهای تفریحی و گردشگری و میراث فرهنگی ویرایش

چهل دختران نام محل تفریحی است که همواره با چشمه‌ای زلال گردشگرانی را به خود جلب می‌کند. یکی از چالش‌هایی که این مکان را تهدید می‌کند احداث واحد پرورش ماکیان در دامنه این کوه و تخریب درختان آن می‌باشد. مسجد جامع وردنجان که در بافت قدیمی و هسته مرکزی شهر قرار دارد قدمتی نزدیک به ۲۰۰ سال و مربوط به دوره قاجاریه است؛ و در سال ۱۳۹۰ مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت. از تهدیدات زیست‌محیطی این شهر می‌توان به تخریب کوه سنگ پارس و از بین رفتن پوشش گیاهی و مرتعی و خشک شدن قنات‌های آن اشاره کرد. [۹]

جمعیت و ترکیب آن ویرایش

در سال ۱۳۴۵، وردنجان جمعیتی بالغ بر ۱۷۰۲ نفر داشت در همین سال این شهر دارای ۲۳۱ خانوار بوده‌است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۵۵ جمعیت این شهر ۲۳۸۲ نفر و دارای ۴۴۸ خانوار بود. بر اساس سرشماری سال ۱۳۶۵، جمعیت وردنجان ۳۷۷۹ نفر و ۶۳۲ خانوار داشت. بر اساس سرشماری سال ۱۳۷۵، جمعیت وردنجان ۴۲۹۵ نفر و ۸۲۴ خانوار داشت. در سال ۱۳۸۴، جمعیت وردنجان ۴۷۳۱ نفر و ۱۰۰۹ خانوار داشت.[۱۰]

هیئات و فعالیت های مذهبی ویرایش

شهر وردنجان به دلیل مذهبی بودن درصد بسیار زیادی از مردم خود، به دار المومنین معروف شده‌است. این شهر ۷۲ شهید والا مقام تقدیم اسلام و انقلاب کرده‌است این شهر قاریان، مؤذنان (حاج اسدالله اسماعیلی) و مداحان خوش صدایی دارد. استاد و قاری برجسته کشوری علی اسماعیلی، قاری برجسته حافظ کل قرآن کریم حجه الاسلام مرتضی اسماعیلی و مداحین و پیر غلامان برجسته اهل بیت همچون، حاج بشیر و حاج عطا الله کاظمی، محمد تقی اسماعیلی، محمدتقی قادری، غلامرضا رفیعی، کربلایی میثم بیگی، کربلایی مصباح بیگی، کربلایی رحمان رفیعی، کربلایی رحمان اسماعیلی، سید ابراهیم مرتضوی از افتخارات این شهر هستند همچنین دو هیئت بزرگ این شهر یعنی هیئت متوسلین به علی اصغر(ع) و هیئت متوسلین به قمر بنی هاشم(ع)در این شهر قدمت بسیار زیادی دارند. خیمه گاه اباعبدالله الحسین در این شهر همه ساله بازدید کنندگان بسیار و حتی توریست های زیادی را به سوی خود جذب می‌کند. هیئت های خانگی رواج بسیار دارند و آیین علم گردانی این شهر زبان زد عام و خاص است. بانوان در اجرای هیئت های خانگی پیشقدم بوده و اهتمام زیادی به برگزاری این مراسمات معنوی در مناسبت های خاص دارند

فعالیت های ورزشی ویرایش

این شهر از تیم های والیبال،بسکتبال،کیوکوشین کاراته و... برخوردار است که بسیاری از نوجوانان،جوانان و بزرگسالان بومی این منطقه یا در خارج از این شهر مشغول به فعالیت و دارای مقام هایی نیز هستند برای مثال خانم طیبه جعفری ملی پوش وردنجانی در تیم ملی والیبال نشسته ایران، منتهی به کسب نشان نقره بازی‌های پارالمپیک آسیایی اینچئون ۲۰۱۴، و مدال برنز ۲۰۱۰ گوانجو این بازیها، از آنجمله است.[۱۱]

خانمها فاطمه و ریحانه مولوی،از مدال آوران و قهرمانان استان در زمینه تکواندو دارنده مدال‌های طلا به سرمربی گری سرکار خانم شیرین محمدی هستند.

آقای امیرحسین رفیعی،عضو تیم هندبال جوانان کشوری و نیز تیم هندبال استان اصفهان می باشد.

منابع ویرایش

  • سایت وردنجان، ساختار فایل. شهرکرد: نشر، ۱۳۷۰.
  • مختصات و بلندا
  • جمعیت از:اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: گیتاشناسی: ۱۳۸۳.
  • درگاه ملی آمار > سرشماری عمومی نفوس و مسکن > نتایج سرشماری
  • سابت باحساب، مختصات جغرافیایی و ارتفاع
  • خبرگزاری ایرنا
  1. https://www.google.com/maps/place/وردنجان،+استان+چهارمحال+و+بختیاری‭/@32.4734627,50.7682824,15z/data=!3m1!4b1!4m5!3m4!1s0x3fbe5153916e6dbd:0xc460775e72a0e50c!8m2!3d32.47443!4d50.766973
  2. http://bahesab.ir/map/geographic
  3. http://weather.com
  4. http://irna.ir/news/80074600/شهرداري-وردنجان-با-حضور-استاندار-چهارمحال-وبختياري-افتتاح-شد
  5. درگاه ملی آمار ایران
  6. «۴ شهر جدید در استان چهارمحال و بختیاری به نقشهٔ تقسیمات کشوری اضافه شد». پایگاه اطلاع‌رسانی دولت. دریافت‌شده در ۱۴ مارس ۲۰۱۱.[پیوند مرده]
  7. درگاه ملی آمار http://www.sci.org.ir/content/userfiles/_census85/census85/natayej/abadifil/index-abadi2.html
  8. http://vardanjan.ir
  9. http://isna.ir/fa/print/91070503253
  10. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ دسامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۹ دسامبر ۲۰۱۳.
  11. وبسایت کمیته ملی المپیک ایران به آدرس http://www.olympic.ir