دده کاتیب

شاعر ایرانی

عبدالرحمان طیار قولنجی متخلص به دده کاتیب[۱][۲] (زاده ۱۳۰۴[۳] قولنجی ارومیه – درگذشته[۴][۵][۶] ٢ اسفند ۱۳۸۷ قولنجی) شاعر آذربایجانی است و با عنوان قولونجولو دده کاتیب مشهور است.[۷] آرامگاه او در روستای قولنجی قرار دارد. اشعار هجایی او را، بیشتر قوشماها و گرایلی‌ها تشکیل می‌دهند.[۸] وی در سرودن شعر از بالوولو میسکین، دوللو موصطافا و غازی محمد بوزقورت از شاعرهای کوره سوننی قدیمی تر اهل ارومیه تأثیر زیادی می‌گرفت. دده کاتیب در میان عاشیق‌ها و اوزان‌های آذربایجان غربی و شهرهای شرقی ترکیه (به خصوص در بین ترکهای کوره سوننی دو طرف مرز) بسیار مشهور است.[۹] کتابهای چاپ شده از شاعر عبارتنداز: «اینجیلی صدف» (صدف مرواریددار)، «اورمو گؤلو» (دریاچه ارومیه[۱۰] و «گونوموز آیدین»[۱۱][۱۱] که هر سه کتاب توسط انتشارات «یاز» ارومیه چاپ شده‌اند. ضمن آنکه کتابی نیز در ترکیه با نام «عشق و عرفان» به چاپ رسیده‌است. دده کاتیب همچنین به عنوان عالم مذهبی سنی حنفی مذهب‌های آذربایجان غربی نیز شناخته می‌شد. او به جز ترکی و فارسی به زبانهای عربی و کردی هم تسلط داشت. اکثر اشعار وی به ترکی آذربایجانی است ولی او به ترکی استانبولی نیز اشعار می‌سروده‌است.[۸][۱۲]

حاج عبدالرحمان طیار- قولونجولو دده کاتیب

منابع ویرایش

  1. «ویدئو گوگل». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژوئیه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۴ دسامبر ۲۰۰۸.
  2. کتاب اینجیلی صدف (دده کاتیب-ین شعرلری)/ نشر ۱۳۸۳ انتشارات یاز ارومیه/ مقدمه
  3. «سایت کوره سوننی». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ اکتبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۴ اکتبر ۲۰۰۸.
  4. «سایت خبری ارومیه - آینانیوز». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ مارس ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۷ مارس ۲۰۰۹.
  5. روزنامه هفته ایچی چاپ جمهوری آذربایجان[پیوند مرده]
  6. «سایت آچیق سؤز». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ ژوئن ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۷ مارس ۲۰۰۹.
  7. کتاب (قصاب اوغلو حسین) بالوولو میسکین، شعرلر/نشر ۱۳۷۹ ارومیه، توسط گرد آورندگان/گردآورندگان، شافعی - حمید، آیریملو - جمال/ مقدمه
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ کتاب اینجیلی صدف (دده کاتیب-ین شعرلری)/ نشر ۱۳۸۳ انتشارات یاز ارومیه
  9. سایت رادیو اف ام ایغدیر (ترکیه)
  10. «آدینه بوک». بایگانی‌شده از اصلی در ۳ سپتامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۴ اكتبر ۲۰۰۸. تاریخ وارد شده در |بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ مسی آقا محمدی
  12. دده کاتیبین شعیر وئبلاقی(وبلاگ شعری دده کاتیب)