پنجم درست فاصله‌ای در موسیقی است که از پنج نت تشکیل شده باشد و بین آنها سه پرده و یک نیم پرده (در مجموع ۷ نیم پرده) موجود باشد. به بیان دیگر، فاصلهٔ پنجمی که از 7 نیم پرده تشکیل شده باشد را پنجم درست گویند. مانند فاصلهٔ بین دو تا سل؛ چرا که فاصلهٔ بین دو تا سل از پنج نت تشکیل شده (دو، ر، می، فا، سل) و این فاصله دارای ۷ نیم پرده است (دو -> دودیز -> ر -> ردیز -> می -> فا -> فادیز -> سل). براین اساس که هر نیم پرده برابر با ۱۰۰ سنت است، فضای بین دو نت ابتدایی و پایانی در یک فاصلهٔ پنجم درست، ۷۰۰ سنت می‌باشد.

پنجم درست
معکوسچهارم درست
نام
مخففP5
اندازه
نیم‌پرده‌ها۷
کلاس فاصله۵
نظام کوک خالص۳:۲
سنت
اعتدال مساوی۷۰۰
اعتدال مساوی ۲۴ پرده‌ای۷۰۰
نظام کوک خالص۷۰۲

پنجم افزوده و پنجم کاسته نیز فاصله‌های پنجم هستند با این تفاوت که از تعداد نیم پردهٔ متفاوتی تشکیل شده‌اند. پنجم افزوده دارای ۸ نیم پرده و پنجم کاسته دارای ۶ نیم پرده است.

فاصله‌های دیگری که با پسوند «درست» نامگذاری شده‌اند، یکم درست، چهارم درست و هشتم[درست] هستند. معکوس فاصلهٔ پنجم درست، چهارم درست است.

فاصلهٔ پنجم درست از نت‌ «دو» تا «سل» بشنوید

منابع

ویرایش
  • مصطفی کمال پورتراب (۱۳۸۵)، «فصل سوم»، تئوری موسیقی (ویراست ویرایش ۲)، تهران: نشر چشمه، شابک ۹۶۴-۶۱۹۴-۲۷-۳