ژستودن (انگلیسی: Gestodene) یک داروی پروژسترون است که در قرص‌های ضد بارداری برای زنان استفاده می‌شود.[۵][۶] همچنین در هورمون درمانی یائسگی استفاده می‌شود.[۷] این دارو از راه دهان مصرف می‌شود.[۸]

ژستودن
داده‌های بالینی
نام‌های تجاریFemodene, Femodette, Gynera, Harmonet, Meliane, Minesse, Minulet, others
نام‌های دیگرGSD; SHB-331; δ15-Norgestrel; 15-Dehydronorgestrel; 17-hydroxy-18a-homo-19-nor-17α-pregna-4,15-dien-20-yn-3-one; 17α-Ethynyl-18-methyl-19-nor-δ15-testosterone; 17α-Ethynyl-18-methylestra-4,15-dien-17β-ol-3-one; 13β-Ethyl-18,19-dinor-17α-pregna-4,15-dien-20-yn-17β-ol-3-one
AHFS/Drugs.comInternational Drug Names
رده‌بندی داروهای
بارداری
  • X
روش مصرف داروخوراکی
گروه داروییپروژستوژن; پروژستین
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
  • (Prescription only)
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی96% (87–111%)[۱][۲][۳]
پیوند پروتئینی98% (64% to SHBG, 34% to albumin, 2% free)[۴]
متابولیسمکبد (reduction, هیدروکسیلاسیون)[۴]
نیمه‌عمر حذف12–15 hours[۲][۴]
دفعادرار
شناسه‌ها
  • (8R,9S,10R,13S,14S,17R)-13-ethyl-17-ethynyl-17-hydroxy-1,2,6,7,8,9,10,11,12,14-decahydrocyclopenta[a]phenanthren-3-one
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
دراگ‌بنک
کم‌اسپایدر
UNII
KEGG
ChEBI
ChEMBL
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.056.478 ویرایش در ویکی‌داده
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC21H26O2
جرم مولی۳۱۰٫۴۳۷ g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)
نقطه ذوب۱۹۷٫۹ درجه سلسیوس (۳۸۸٫۲ درجه فارنهایت)
  • O=C4\C=C3/[C@@H]([C@H]2CC[C@]1([C@@H](/C=C\[C@]1(C#C)O)[C@@H]2CC3)CC)CC4
  • InChI=1S/C21H26O2/c1-3-20-11-9-17-16-8-6-15(22)13-14(16)5-7-18(17)19(20)10-12-21(20,23)4-2/h2,10,12-13,16-19,23H,3,5-9,11H2,1H3/t16-,17+,18+,19-,20-,21-/m0/s1 ✔Y
  • Key:SIGSPDASOTUPFS-XUDSTZEESA-N ✔Y
  (صحت‌سنجی)

عوارض جانبی ترکیب استروژن و ژستودن شامل بی‌نظمی‌های قاعدگی، سردرد، حالت تهوع، حساسیت پستان‌ها، تغییرات خلق و خو و موارد دیگر است. این دارو دارای فعالیت آندروژنیک ضعیف، فعالیت آنتی‌مینرالوکورتیکوئید ضعیف و فعالیت گلوکوکورتیکوئید ضعیف است.

کاربرد پزشکی

ویرایش

ژستودن از نظر فعالیت آندروژنی خنثی است، به این معنی که قرص های ضد بارداری حاوی ژستودن عوارض جانبی آندروژنی (مانند آکنه، هیرسوتیسم) را که گاهی با قرص های ضد بارداری نسل دوم مانند قرص‌های حاوی لوونورژسترل مرتبط است، نشان نمی‌دهند.[۹]

دوز استروژن در قرص‌های ضد بارداری نسل سوم (از جمله آنهایی که حاوی ژستودن هستند) کمتر از قرص‌های ضد بارداری خوراکی نسل دوم است و احتمال افزایش وزن، حساسیت سینه‌ها و میگرن را کاهش می‌دهد.[۱۰]

نسل سوم داروهای ضد بارداری خوراکی نیز برای استفاده در بیماران مبتلا به دیابت یا اختلالات چربی مناسب هستند، زیرا تأثیر کمتری بر سطح قند خون و نمایه چربی دارند.[۱۱]

ژستودن در ترکیب با استرادیول برای استفاده در هورمون درمانی یائسگی نیز موجود است.

منابع

ویرایش
  1. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Mishell1999 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Stanczyk FZ (2002). "Pharmacokinetics and potency of progestins used for hormone replacement therapy and contraception". Rev Endocr Metab Disord. 3 (3): 211–24. doi:10.1023/A:1020072325818. PMID 12215716. S2CID 27018468.
  3. Fotherby K (August 1996). "Bioavailability of orally administered sex steroids used in oral contraception and hormone replacement therapy". Contraception. 54 (2): 59–69. doi:10.1016/0010-7824(96)00136-9. PMID 8842581.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام pmid8616979 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  5. Elks J (14 November 2014). The Dictionary of Drugs: Chemical Data: Chemical Data, Structures and Bibliographies. Springer. pp. 595–. ISBN 978-1-4757-2085-3.
  6. Morton IK, Hall JM (31 October 1999). Concise Dictionary of Pharmacological Agents: Properties and Synonyms. Springer Science & Business Media. pp. 132–. ISBN 978-0-7514-0499-9.
  7. "Estradiol/gestodene - Bayer Healthcare Pharmaceuticals - AdisInsight". adisinsight.springer.com.
  8. Kuhl H (2005). "Pharmacology of estrogens and progestogens: influence of different routes of administration" (PDF). Climacteric. 8 (Suppl 1): 3–63. doi:10.1080/13697130500148875. PMID 16112947. S2CID 24616324.
  9. "Anti-androgen therapy | DermNet NZ".
  10. Festin M (2006). "Progestogens in combined oral contraceptives for contraception". The WHO Reproductive Health Library.
  11. Cerel-Suhl SL, Yeager BF (November 1999). "Update on oral contraceptive pills". American Family Physician. 60 (7): 2073–2084. PMID 10569509.