کارزار بیابانی سوریه (مه-ژوئیه ۲۰۱۷)

کارزار بیابانی سوریه عملیات نظامی نیروی زمینی سوریه است که در آغاز در راستای بزرگراه دمشق به مرز با عراق علیه نیروهای شورشی در جریان جنگ داخلی سوریه شروع شد. هدف آن ابتدائاً به چنگ آوردن بزرگراه و گذرگاه مرزی التنف و بدین ترتیب ایمن‌سازی حاشیهٔ روستایی دمشق در برابر حملهٔ احتمالی شورشیان بود. بعدها چندین جبههٔ دیگر در چارچوب عملیات در سراسر بیابان گشوده شد، و عملیات «طلوع بزرگ» علیه داعش با هدف بازگشایی بزرگراه دمشق-تدمر و آماده شدن برای هجوم به دیرالزور نیز آغاز شدند.[۱۳][۱۴]

کارزار بیابانی سوریه (مه-ژوئیه ۲۰۱۷)
بخشی از جنگ داخلی سوریه

تاریخ۷ مه - 13 ژوئیه ۲۰۱۷
(۲ ماه و ۶ روز)
موقعیت
وضعیت

در جریان

  • ارتش سوریه بیش از ۲۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع اراضی،[۹] از جمله بزرگراه دمشقپالمیرا[۱۰] و بخش بزرگی از نیمه شرقی استان سویدا را تسخیر کرد
  • ارتش سوریه بخش شرقی در کنترل شورشیان قلمون را محاصره کرد[۱۱]
  • برای نخستین بار از سال ۲۰۱۵ بخشی از مرز عراق و سوریه را به دست آورد، و همزمان خط مقدم بین نیروهای در حمایت آمریکا و داعش را از بین برد
  • ارتش سوریه در حال نزدیک شدن و ورود به استان دیر الزور از جنوب است، و القائم، عراق-السخنه را قطع می‌کند[۱۲]
طرف‌های درگیر

سوریه سوریه

شبه نظامیان مؤتلف:
شبه نظامیان وابسته به- بسیج مردمی عراق[۱]
حزب‌الله لبنان[۲]
[[File:|22x20px|border |alt=|link=]] لشکر فاطمیون[۳]
سوریه شبه نظامیان حامی حکومت سوریه[۴]
حزب سوسیال ناسیونالیست سوری
با حمایت:
روسیه[۵]
 ایران[۶]

اپوزیسیون سوریه ارتش آزاد سوریه

با حمایت:
 ایالات متحده آمریکا[۷][۸]
 اردن
 بریتانیا
 نروژ
داعش داعش (از ۲۳ مه)

آمریکا و بریتانیا از سال ۲۰۱۶ در التنف یک تأسیسات آموزشی دایر کرده‌اند و نیروهای ویژهٔ آنها به مستشاری یک گروه شورشی سوری به نام ارتش کوماندویی سوریه می‌پردازند. این پادگان در مه ۲۰۱۷ تقویت شد و در ژوئن آن سال بسط یافت و سلاح‌های پیشرفته تر تهاجمی آمریکایی در آن مستقر شد. نیروهای آمریکایی در چندین مورد در جریان تهاجم سربازان حامی حکومت سوریه به آنان حمله کرده‌اند که آن را رسماً «حملات تدافعی» عنوان کرده‌اند.

نبرد تنف

ویرایش

نبرد ۲۰۱۷ تنف سوریه نبردی است که در سوریه جریان دارد، تنف روستایی است که در صحرای سوریه (البادیه) در منطقه مثلث مرزی بین سوریه، عراق و اردن قرار دارد.

این روستا به دلیل واقع شدن روی محور دمشق-بغداد و نزدیکی آن به نقطه مرزی مشترک سوریه، عراق و اردن از اهمیت استراتژیک ویژه‌ای در نبرد بین طرف‌های مختلف در سوریه برخوردار است. داعش در این منطقه دارای نیرو و پایگاه‌هایی است که اخیراً به‌طور مستمر در معرض حملات نیروهای ائتلاف بین‌المللی به رهبری آمریکا قرار دارند.[۱۵]

اهمیت استراتژیک تنف در نبردهای سوریه

ویرایش

دمشق در روز ۹ ژوئن (۱۹ خرداد) اعلام کرد به مرزهای عراق در شمال تنف رسیده‌است. در همین حال، رسانه‌های ایران عکسهایی از سربازان تیپ افغان «فاطمیون» به همراه قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس در سپاه پاسداران را منتشر کرده و تأکید کردند آن عکس‌ها مربوط به منطقه مرزی است.

اهمیت پیشروی نیروهای ارتش در منطقه مرزی نزدیک به گذرگاه «تنف» در بهم رسیدن ارتش‌های سوریه و عراق در نقطه مرزی در شمال منطقه «تنف» است.

روزنامه «ایزوستیا» چاپ روسیه نوشت: «سرازیر شدن سلاحهای ایرانی به سوی نیروهای ارتش (اسد) پس از رسیدن این نیروها که مورد حمایت شبه‌نظامیان وابسته هستند، به مرزهای عراق، سهل و آسان شده‌است و نیروهای ارتش توانستند مسیر جابجایی اسلحه از ایران به سوریه از راه عراق، در موقعیتی در ۲۰کیلومتری گذرگاه «تنف» را بازکنند. مسیر زمینی که راه مواصلاتی میان دو کشور می‌باشد گشوده شده و خودروهای بار در آن مسیر شروع به تردد کرده‌اند».[۱۵]

از یکسال قبل نیروهای آمریکایی در تنف متمرکز شده‌اند. آن‌ها اجازه نمی‌دهند که نیروهای مورد حمایت ایران از بشار اسد پشتیبانی کرده و از طریق اتوبان بین عراق و سوریه به او سلاح سنگین برسانند. آن‌ها همچنین اجازه نمی‌دهند که نیروهای مورد حمایت ایران از بشار اسد پشتیبانی کرده و از طریق اتوبان بین عراق و سوریه به او سلاح سنگین برسانند.[۱۶]

دیدبان حقوق بشر سوریه گفت: افراد مسلح طرفدار رژیم اسد با تابعیتهای غیر سوری همراه با نیروهای رژیم اسد توانستند که به مرزهای عراق با بادیه واقع در شرق تدمر برسند. دیدبان خاطر نشان نمود که عملیات پیشروی، از طریق دور زدن یک پادگان وابسته به گروه‌های پشتیبانی شده از جانب ائتلاف بین‌المللی در محوری با فاصله ۲۰ کیلومتر از این پادگان که در فاصله نزدیک به ۵۰ کیلومتری شرق گذرگاه مرزی تنف قرار دارد و این گروه‌ها بر آن کنترل دارند انجام گرفت.[۱۷]

گذرگاه الولید نیز که یک گذرگاه استراتژیک سوریه در مسیر اتوبان بغداد - دمشق می‌باشد در نزدیکی تنف واقع شده‌است.[۱۶]

موشک انداز پیشرفته «هیمارس»

ویرایش

ارتش آمریکا حضور خود را در شرق سوریه تقویت کرد و موشک انداز پیشرفته «هیمارس» را برای حفاظت از نیروهایش و همپیمانانش در پادگان تنف در مثلث مرزی سوریه ـ عراق ـ اردن در مقابل تهاجماتی که نیروهای رژیم سوریه و شبه نظامیان ایران در مرزهای عراق انجام می‌دهند گسترش داد. روز ۲۵ خرداد خبرگزاری رویترز در این باره گفت: «نیروهای آمریکایی موشک اندازهای دوربرد را از اردن به پادگان تنف که در آن ارتش آزاد برای جنگ با داعش آموزش می‌بیند منتقل کرده‌است. این موشک‌اندازها که نشانگر یک تقویت چشمگیر برای حضور نظامی آمریکا بشمار می‌رود به محل رسیدند.»[۱۸]

بعد از اظهارات جیمز ماتیس وزیر دفاع آمریکا مبنی بر اینکه کشورش از انجام حملات بیشتر «برای دفاع از خودش» کوتاهی نخواهد کرد اکنون، ایالات متحده نیروهایش را در پایگاه تنف با جدیدترین و قدرتمندترین سیستم موشکی «هیمارس» تقویت کرده‌است.

ایران در روزهای گذشته از تصرف شکافی در مرزهای سوریه و عراق استفاده کرده بود تا برمنطقه حاکم شود ارتش روسیه استقرار این سامانه موشکی جدید را مورد تأکید قرار داد و گفت هدف آن ارتش سوریه است و آن را ضربه‌ای به حاکمیت سوریه دانست.

سامانه موشکی «هیمارس» مدرن‌ترین سامانه موشکی چند مأموریتی «میلرز» است که از قابلیت انعطاف بالایی برخوردار می‌باشد و از مأموریت‌های آن، درگیری با توپخانه، یگان‌های دفاع هوایی، زرهی‌ها، نفربرها و تجمعات پیاده است. این سامانه، برتری نظامی آمریکا را در این بخش از خاک سوریه که شاهد رقابت قوی بین واشینگتن و تهران برای تسلط بر مرزهای سوریه و عراق را تقویت می‌نماید.[۱۹]

شبه نظامیان ایران و حشد الشعبی عراق

ویرایش

روز جمعه ۱۹ خرداد ۱۳۹۶ نیروهای رژیم سوریه و شبه نظامیان ایران توانستند به مرزهای عراق برسند و بدینسان هدف استراتژیک تهران مبنی بر وصل مرزهای سوریه به ایران از طریق عراق و تأمین خط وصل نیروهای حشد الشعبی به گروه‌های وابسته به آن‌ها در داخل خاک سوریه محقق شد. رسانه‌های وابسته به رژیم اسد و حزب‌الله رسیدن اولین یگان‌های ارتش سوریه و همپیمانان را به مرزهای سوریه ـ عراق در شمال شرقی تنف اعلام کردند. گفته می‌شود بعد از آنکه تهران طی روزهای گذشته تجمع نیروی زیادی انجام داد و تعداد زیادی از روستاها را از تشکیلات داعش گرفت، یک خط عبور ایجاد کرده‌است که از مرزهای عراق به جنوب شرقی تدمر وصل می‌شود.[۲۰]

روز پنجشنبه ۲۵ خرداد ۱۳۹۶ ناظرین گفتند که شبه نظامیان حشد الشعبی عراق به روستاهای مرزی سوریه حمله کردند که منجر به آواره شدن هزاران تن از شهروندان حومه جنوبی حسکه گردید. رامی عبدالرحمن مدیر دیدبان حقوق بشر سوریه در اظهار نظری گفت، شبه نظامیان حشد عمد دارند مناطق داعش در جنوب حسکه و در مرزهای شمال شرقی دیرالزور را توپ‌باران کنند و تلاش می‌کنند که برای پیوستن به نیروهای حزب‌الله و شبه نظامیان النجباء که از بادیه حمص آمده‌اند بسمت شمال شرقی تنف پیشروی نمایند…[۲۱][۲۲]

وضعیت در تنف

ویرایش

سپاه پاسداران و شبه نظامیان ایران به فرماندهی قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس بر مناطقی در نزدیکی مرزهای سوریه و عراق کنترل پیدا کرده‌اند.

در همین رابطه مجله آتلانتیک نسبت به برخورد احتمالی نیروهای آمریکایی با نیروهای ایرانی در منطقه تنف یا بمباران شدید سپاه و نیروهای رژیم اسد همانطوری که در پایگاه هوایی الشعیرات اتفاق افتاد هشدار داده‌است.[۲۳]

در روز ۲۲ خرداد ۱۳۹۶ ایران پیام جدیدی به آمریکا فرستاد، گفته می‌شود قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس به صورت ناگهانی در کنار عناصر مسلح گروه شیعه افغانی در محلی که ظاهراً در شمال معبر تنف در منطقه البادیه سوریه در مرز عراق قرار داشت ظاهر شد. وی چند روز قبل نیز در کنار «حشد الشعبی» عراق بعد از رسیدن آن‌ها به مرز سوریه (بین نینوا و الحسکه) ظاهر شده بود. دیدارهای دو طرف مرز قاسم سلیمانی و عکس گرفتن وی رساندن پیام به آمریکایی‌ها است.

منابع عراقی گفتند که نیروهای حشد الشعبی در حال حاضر بر هفت کیلومتر از مرزهای شمالی عراق ـ سوریه از جمله معابر مرزی که داعش از آن‌ها برای نقل و انتقال بین دو کشور استفاده می‌کرد تسلط دارد. حشد الشعبی تلاش می‌کند تا به سمت جنوب گسترش پیدا کند تا به مرزهای عراق و اردن برسد.[۲۴]

منابع

ویرایش
  1. Leith Fadel (21 May 2017). "Hezbollah, Iraqi forces poised to help Syrian Army capture Baghdad-Damascus Highway". al-Masdar News. Archived from the original on 28 August 2018. Retrieved 21 May 2017.
  2. Tomson, Chris (19 May 2017). "In pictures: Syrian Army reinforcements pour into the Syrian desert despite US airstrikes". al-Masdar News. Archived from the original on 20 September 2018. Retrieved 20 May 2017.
  3. Amir Toumaj (7 June 2017). "Afghan Fatemiyoun Division operative killed near US base in southeastern Syria". Long War Journal. Retrieved 9 June 2017.
  4. Fadel, Leith (20 May 2017). "US-backed rebels lose large chunk of territory to Syrian Army in east Sweida". al-Masdar News. Archived from the original on 2 اكتبر 2018. Retrieved 20 May 2017. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  5. Fadel, Leith (21 May 2017). "Russian forces arrive in southern Syria". al-Masdar News. Archived from the original on 30 May 2019. Retrieved 22 May 2017.
  6. Amir Toumaj; Caleb Weiss (3 June 2017). "Iran tests the US in southeastern Syria". Long War Journal. Retrieved 4 June 2017.
  7. News, ABC. "The Latest: US: Pro-Syrian forces hit in strike posed threat". {{cite news}}: |last= has generic name (help)
  8. "Subscribe to read". www.ft.com. {{cite news}}: Cite uses generic title (help)
  9. "Çöl taarruzu: Suriye ordusu, +20.000 kilometrekare alanı kontrol altına aldı". Al-Masdar News. Archived from the original on 2 March 2019. Retrieved 10 June 2017.
  10. Fadel, Leith (26 May 2017). "Syrian Army liberates roads between Damascus, Palmyra: video". Al-Masdar News. Archived from the original on 2 March 2019. Retrieved 27 May 2017. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |7= (help)
  11. "Syrian War Report – May 26, 2017: Syrian Army Liberated 5,000km2 From ISIS". SouthFront blog. 26 May 2017. Archived from the original on 3 April 2019. Retrieved 27 May 2017.
  12. "Syrian Forces Enter Deir Ezzor Province From Direction Of Southern Border Area - Reports". 18 June 2017. Archived from the original on 20 September 2018. Retrieved 5 July 2017.
  13. "SAA OPENS SIX FRONTS IN BADIYEH REGION TO FACE TERRORISTS". smmsyria.wordpres blog. 24 May 2017. Retrieved 27 May 2017.
  14. "Syrian War Report – May 26, 2017: Syrian Army Liberated 5,000km2 From ISIS" (به انگلیسی). SouthFront blog. 26 May 2017. Archived from the original on 3 April 2019. Retrieved 26 May 2017.
  15. ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ «تدفق «سلس» للأسلحة الإیرانیة قرب التنف». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ ژوئن ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۲ ژوئن ۲۰۱۷.
  16. ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ «العراق یستکمل السیطرة علی حدوده مع سوریة». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۲ ژوئن ۲۰۱۷.
  17. ایران در مرزهای سوریه و عراق
  18. حمایت آمریکا از پادگان تنف در شرق سوریه
  19. «صراع الصحراء یحدد مصیر إیران فی سوریا». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ ژوئن ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۲ ژوئن ۲۰۱۷.
  20. تهران مرزهای سوریه و عراق را در زیر نگاه واشینگتن درمی‌نوردد
  21. حشد الشعبی بمباران کرد مناطق مرزی را و نظامیان عراقی را در مرز سوریه گسترش داد
  22. قوات النظام والمیلیشیات تصل الحدود العراقیة قرب التنف
  23. الهلال الإیرانی و طریق "طهران - دمشق - بغداد - بیروت"
  24. «سلیمانی مع «الفاطمیین» الأفغان علی الحدود السوریة - العراقیة». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۲ ژوئن ۲۰۱۷.