کالیستو (قمر)
یکی از قمرهای سیارهٔ مشتری
(تغییرمسیر از کالیستو (ماه))
کالیستو (به انگلیسی: Callisto) (kəˈlɪstoʊ kə-LIS-toe, یا به یونانی Καλλιστώ)یکی از ماه‌های سیارهٔ مشتری است، و در سال ۱۶۱۰ توسط گالیله کشف شد.[۱] و سومین قمر بزرگ در سامانه خورشیدی و دومین قمر بزرگ مشتری پس از گانیمد است. کالیستو ۹۹ درصد قطر عطارد را دارد اما تنها یک سوم آن جرم دارد. به لحاظ دوری چهارمین قمر گالیله‌ای است، شعاع مدار آن ۱٬۸۸۰٬۰۰۰ کیلومتر است.[۳] کالیستو از نظر میزان جرم و حجم، دوازدهمین جسم در سامانهٔ خورشیدی است.
-
کالیستو در گوشه تصویر، اروپا در مرکز تصویر و مشتری در پس‌زمینه. -
پایگاهی خیالی بر روی سطح یخزدهٔ کالیستو. -
تصویری از سطح کالیستو و برخوردهای اجرام فضایی بر روی آن. -
.jpg) تصویر کالیستو با رنگ واقعی توسط فضاپیمای وویجر ۲ در ۸ ژوئیه ۱۹۷۹. تصویر از کانال‌های رنگی نارنجی، سبز و آبی تشکیل شده‌است. | |||||||||
| کشف | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| کاشف | Galileo Galilei Simon Marius | ||||||||
| تاریخ کشف | 7 January 1610[۱] | ||||||||
| طبقه‌بندی | |||||||||
| تلفظ | /kəˈlɪstoʊ/ (kə-LIST-oh)[۲] | ||||||||
نامیده به نام | Καλλιστώ Kallistō | ||||||||
| Jupiter IV | |||||||||
| صفات | Callistoan /ˌkælɪˈstoʊ.ən/ (KAL-iss-TOH-ən) etc. (see text) | ||||||||
| ویژگی‌های مداری | |||||||||
| Periapsis | ۱۸۶۹۰۰۰ km[a] | ||||||||
| Apoapsis | ۱۸۹۷۰۰۰ km[b] | ||||||||
| 1 882 700 km[۳] | |||||||||
| خروج از مرکز مداری | ۰٫۰۰۷۴[۳] | ||||||||
| ۱۶٫۶۸۹۰۱۸۴ d[۳] | |||||||||
میانگین سرعت مداری | ۸٫۲۰۴ km/s | ||||||||
| انحراف | ۲٫۰۱۷° (to the ecliptic) ۰٫۱۹۲° (to local Laplace planes)[۳] | ||||||||
| ماه | Jupiter | ||||||||
| گروه | Galilean moon | ||||||||
| ویژگی‌های فیزیکی | |||||||||
میانگین شعاع | ۲۴۱۰٫۳±۱٫۵ km (0.378 Earths)[۴] | ||||||||
| ۷٫۳۰×۱۰۷ km۲ (0.143 Earths)[c] | |||||||||
| حجم | ۵٫۹×۱۰۱۰ km۳ (0.0541 Earths)[d] | ||||||||
| جرم | (۱٫۰۷۵۹۳۸±۰٫۰۰۰۱۳۷)×۱۰۲۳ kg (0.018 Earths)[۴] | ||||||||
میانگین چگالی | ۱٫۸۳۴۴±۰٫۰۰۳۴ g/cm۳ (0.333 Earths)[۴] | ||||||||
| ۱٫۲۳۵ m/s۲ (0.126 g)[e] | |||||||||
| ۰٫۳۵۴۹±۰٫۰۰۴۲[۵] | |||||||||
| 2.441 km/s[f] | |||||||||
| synchronous[۴] | |||||||||
| zero[۴] | |||||||||
| سپیدایی | 0.22 (geometric)[۶] | ||||||||
| |||||||||
| 5.65 (opposition)[۷] | |||||||||
| جو | |||||||||
فشار سطح | ۰٫۷۵ میکروپاسکال (۷٫۴۰×۱۰−۱۲ اتمسفر استاندارد)[۸] | ||||||||
| ترکیب جو | ≈ ۴×۱۰۸ molecules/cm۳ carbon dioxide;[۸] up to ۲×۱۰۱۰ molecules/cm۳ molecular oxygen (O2)[۹] | ||||||||
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Galilei, G. ; Sidereus Nuncius بایگانی‌شده در ۲۳ فوریه ۲۰۰۱ توسط Archive.today (۱۳ مارس مشتری)
- ↑ "Callisto". Lexico UK English Dictionary. Oxford University Press. Archived from the original on 22 March 2020.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ "Planetary Satellite Mean Orbital Parameters", Jet Propulsion laboratary, California Institute of Technology (به انگلیسی)
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامAnderson 2001وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ Schubert, G.; Anderson, J. D.; Spohn, T.; McKinnon, W. B. (2004). "Interior composition, structure and dynamics of the Galilean satellites". In Bagenal, F.; Dowling, T. E.; McKinnon, W. B. (eds.). Jupiter: the planet, satellites, and magnetosphere. New York: Cambridge University Press. pp. 281–306. ISBN 978-0-521-03545-3. OCLC 54081598. Archived from the original on 16 April 2023. Retrieved 23 July 2019.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامMoore2004وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ "Classic Satellites of the Solar System". Observatorio ARVAL. Archived from the original on 9 July 2011. Retrieved 13 July 2007.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامCarlson 1999وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامLiang 2005وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
پیوند به بیرون
ویرایش
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ کالیستو (قمر) موجود است.
خطای یادکرد: خطای یادکرد: برچسب <ref> برای گروهی به نام «lower-alpha» وجود دارد، اما برچسب <references group="lower-alpha"/> متناظر پیدا نشد. ().