کُردشولی از قدیمی‌ترین مردمان استان فارس، یکی از طوایف مستقل[۲] لر جنوبی می‌باشد که قدمت آن به دوران قبل از اشکانیان بر می‌گردد. کردشولی در ساختار ایلی قبلاً ایل مستقل بوده که به مرور و همچنین رواج یکجانشینی از جمعیت آن بتدریج کاسته شده و به طایفه مستقل تبدیل شده است. امروزه اکثر کردشولی‌ها در سرحدات استان فارس در دهستان خنجشت (خُنگشت) و چشمه رعنا سه قلات و کافتر (قلعه عطاخان) ساکن می‌باشند. در زیست‌بوم این طایفه مکان‌های بسیاری به نام کردشول نامگذاری شده است و در اصل هر جایی که تعدادی از این طایفه ساکن گردیده‌اند به نام کردشول نامگذاری شده است که مهم‌ترین این روستاها کردشول پاسارگاد، کردشول قیر و کارزین و کردشول اقلید (چشمه رعنا) هستند.

طایفه کردشولی
مناطق با جمعیت چشمگیر
استان فارس
زبان‌ها
لری شولی
دین
اسلام شیعه

سران کردشولی با سران عشایر فارس از جمله باصری و طوایف مختلف ایل قشقایی نسبت خانوادگی داشته و با درایت و رهبری عطا خان ستوده طایفه کُردشولی در اواخر قاجاریه و اوایل دوران پهلوی جایگاه مناسبی داشتند. کردشولی ها طایفه‌ای از طوایف مستقل لر جنوبی محسوب می‌ شوند.[۳]گری سویی مردم شناس و جابر حیدری فرد دو کردشولی شناس مطرح محسوب میشوند .

نام کردشولی از دو واژه کرد و شولی ساخته شده که جزء اول یعنی کرد اشاره به کوچ روی دارد.[۴][۵][۶] جزء دوم یعنی شولی اشاره به مردم شول دارد و در شولستان (شهرستان‌های رستم، ممسنی، کوه‌چنار در استان فارس، دیلم و گناوه و کوه‌های شول در شمال استان بوشهر و گچساران در کهگیلویه و بویراحمد و ماهشهر و فسا در استان خوزستان) می‌زیستند که در اثر جنگ‌های بزرگ و متعدد به ایل‌های کوچک‌تر تقسیم شدند.

دین و زبان

ویرایش

مردم کرد شولی به زبان لری و گویش لری شولی از گویش های لری جنوبی سخن می‌گویند که ظاهراً از پارسی میانه منشعب شده است.[۷]

کردشولی‌ها مسلمان و شیعه دوازده امامی هستند.[۸]

جمعیت

ویرایش

در آخرین سرشماری عشایر کوچنده در سال ۱۳۸۷ جمعیت عشایر کوچنده آنان ۸۵۷ خانوار و ۴۱۵۷ نفر با ۶ تیرهٔ ارباب‌دار، باباملکی، خلجی، لری و مرادشفیع و ۱۵ بنکو بوده است.[۱] جمعیت ساکن کردشولی‌ها در استان فارس بیش از صد هزار نفر برآورد شده است.

سرزمین و کوچ

ویرایش

قلمرو سردسیری طایفه کردشولی ناحیه سرحدات شمالی استان فارس شامل روستاهای چشمه رعنا و کافتر بنام کردشول است تا خونگشت، نظام آباد، حسین‌آباد، علی‌آباد، و همین‌طور دریاچه ای بنام دریاچه کافتر نیز وجود دارد در مغرب قلمرو ایل باصری و مشرق قلمرو طایفه شش بلوکی از ایل قشقایی را شامل می‌شود. ییلاق این ایل منطقه خنجشت و دشت نمدان و قشلاقشان نیز در نواحی مبارک‌آباد قیر می‌باشد و جهرم و سعادت شهر می‌باشد.[۸] فامیلی‌های مشهور اکثراً ستوده (سران)، مولائی کردشولی، شجاعی کردشولی زارعی کردشولی /تعدای کریمی و زراعت پیشه رحیمی اسدی و…

خویشاوندی

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «نتایج سرشماری عشایر کوچنده». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مه ۲۰۱۳.
  2. عشایر پارس، احسان یوسفی، (ص۱۳۸).
  3. «ایل کردشولی». پارسی ویکی. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ مه ۲۰۱۶.
  4. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام :0 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  5. Anonby، Erik John؛ John، Anonby، Erik (ژوئیه ۲۰۰۳). Update on Luri: How many languages? (PDF). Journal of the Royal Asiatic Society (Third Series). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۶ اکتبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۴ اکتبر ۲۰۱۹.
  6. "shu". iso639-3.sil.org (به انگلیسی). Retrieved 2018-04-21.
  7. https://eliteraturebook.com/books/download/?hash=eyJpZCI6Ijg5MzciLCJ0eXBlIjoicGRmIn0=. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک); پیوند خارجی در |وبگاه= وجود دارد (کمک); پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک)
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ یوسفی، احسان (۱۳۹۳). عشایر پارس. قشقایی.

منابع

ویرایش