گوشت‌خوارسانان

راسته‌ای از نارام‌زیان
(تغییرمسیر از گوشت‌خواران)

راستهٔ گوشت‌خوارسانان (به لاتین: Carnivora) شامل دست کم ۲۸۲ گونه از پستانداران و برگرفته از واژه گوشت‌خوار است. این راسته پنجمین راستهٔ پستانداران از نظر تعداد گونه‌ها و یکی از موفق‌ترین آن‌ها است. بزرگی اندازه این جانوران محدوده‌ای از ۲۵ گرم تا ۵۰۰۰ کیلوگرم دارد. طول برخی گونه‌های آن‌ها مانند راسوی کوچک تنها ۱۱ سانتی‌متر و در گونهٔ فک فیلی جنوبی تا ۶/۴ متر می‌رسد. راستهٔ گوشت‌خوارسانان به دو زیرراسته گربه‌سانیان و سگ‌سانیان تقسیم می‌شود.

گوشت‌خوارسانان
محدودهٔ زمانی: ۴۲ تا ۰ میلیون سال پیش
ائوسن میانی تا دوران اخیر
سمت راست سگ‌سانیان و سمت چپ گربه‌سانیان
رده‌بندی علمی
فرمانرو:
شاخه:
رده:
فرورده:
بالاراسته:
راسته:
Carnivora

بودیش، ۱۸۲۱
زیرراسته‌ها

این راسته شامل پستاندارانی است که دارای دندان نیش بلند و دندان‌های گوشت‌بر آسیا و پیش آسیا با لبه‌های برنده و تیز هستند. گربه‌سانان بیشترین عادت گوشت‌خواری را داشته و اندام‌های آنان جهت ردیابی و شکار حیوانات تخصص یافته‌تر است. خرس‌ها بیشتر تمایل به همه‌چیزخواری و حتی برخی از گونه‌ها مانند پاندا رژیم غذایی گیاه‌خواری دارند و به همین جهت دندان‌های گوشت‌بر همه آن‌ها به استثنای یک گونه یعنی خرس قطبی نسبتاً کوتاه و نامشخص است. سمورها، راکون‌ها، گربه‌ها، سگ‌ها، خرس‌ها و کفتارها,ببرها,یوزپلنگ ها از جمله جانورانی هستند که راسته گوشت‌خوارسانان را تشکیل می‌دهند.[۱]

ویژگی‌های تشریحی

ویرایش
  • دندان‌های تخصص‌یافته:
    • دندان نیش بلند برای گرفتن طعمه
    • دندان‌های گوشت‌بر (Carnassial) برای برش گوشت
  • پنجه‌های قوی و اغلب جمع‌شونده (در گربه‌سانان)
  • حس‌های بسیار پیشرفته بویایی و شنوایی

درخت تبارزایی

ویرایش
Carnivora
گربه‌سانیان

شمشیردندان‌نمایان 

Stenoplesictidae

Percrocutidae

زباد نخلی آفریقایی  

دندان‌اره آسیایی 

شمشیردندان‌نما

گربه‌ایان    

زبادان  

کفتاران    

خدنگان  

گربه‌زبادان ماداگاسکار  

سگ‌سانیان

سگ خرسی 

سگان        

خرس‌واران

Hemicyonidae 

خرسان    

خوک دریایی‌ریختان

Enaliarctidae 

فکان بی‌گوش  

فکان گوشدار

گرازان دریایی  

خدنگ‌وارگان Musteloidea

سرخ‌پاندایان  

گندراسویان  

خرسکیان  

راسویان      

مقایسه زیرراسته‌ها

ویرایش
تفاوت‌های کلیدی گربه‌سانیان و سگ‌سانیان
ویژگی گربه‌سانیان سگ‌سانیان
شکل جمجمه کوتاه و گرد دراز و باریک
تعداد دندان معمولاً کمتر (۲۸-۳۰) معمولاً بیشتر (۳۴-۴۲)
رفتار بیشتر منزوی بیشتر اجتماعی
نمونه‌ها گربه، کفتار، خدنگ سگ، خرس، فک

فرگشت و تاریخ طبیعی

ویرایش
پرونده:Carnivora evolution.png
درخت فرگشتی گوشت‌خوارسانان
  • قدیمی‌ترین فسیل‌ها: مربوط به ائوسن میانی (~۴۲ میلیون سال پیش)
  • نیاکان مشترک: احتمالاً موجوداتی شبیه به راسوی امروزی
  • انشعاب اصلی:
    • گربه‌سانیان: ~۴۰ میلیون سال پیش
    • سگ‌سانیان: ~۳۷ میلیون سال پیش
  • موفقیت فرگشتی: ناشی از تطابق با شکار و رژیم‌های غذایی متنوع[۲]

زیست‌شناسی و رفتار

ویرایش

رژیم غذایی

ویرایش
  • گوشت‌خواران اجباری (مثل گربه‌سانان)
  • همه‌چیزخواران (مثل خرس‌ها)
  • گیاه‌خواران تخصص‌یافته (مثل پاندا)

رفتار شکار

ویرایش

استراتژی‌های متنوع:

  • کمین (گربه‌ها)
  • تعقیب (سگ‌های وحشی)
  • شکار گروهی (کفتارها)
  • ماهیگیری (خرس‌های گریزلی)

ارتباطات

ویرایش
  • نشانه‌گذاری بویایی
  • صداهای تخصص‌یافته
  • زبان بدن پیچیده[۳]

اهمیت اکولوژیک

ویرایش
  • نقش به عنوان گونه‌های چتر (Umbrella species)
  • تنظیم جمعیت طعمه‌ها
  • شاخص سلامت اکوسیستم

تهدیدات و حفاظت

ویرایش
  • تخریب زیستگاه
  • شکار غیرقانونی
  • کاهش طعمه‌های طبیعی
  • برنامه‌های حفاظتی موفق (مثل بازگشت گرگ به یلوواستون)[۴]

نگارخانه

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. Mammal Species of the World (ویراست ۳). Johns Hopkins University Press. ۲۰۰۵. ص. ۵۳۲-۶۲۸.
  2. Flynn، John (۲۰۰۵). «Molecular Phylogeny of the Carnivora». Systematic Biology. ۵۴: ۳۱۷-۳۳۷.
  3. Ewer، R.F. (۱۹۷۳). The Carnivores. Cornell University Press. ص. ۱۵۶-۱۸۹.
  4. «فهرست قرمز IUCN». دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۲۰.

پیوند به بیرون

ویرایش