گونهزایی پراجا
در گونهزایی پراجا[۱] یا گونهزایی پرامیهن (به انگلیسی: Parapatric speciation)، دو زیرجمعیت از یک گونه جدایی تولیدمثلی از یکدیگر را تکامل میدهند و در عین حال به تبادل ژنها ادامه میدهند. این حالت گونهزایی دارای سه ویژگی متمایز است: ۱) جفتگیری به صورت غیرتصادفی، ۲) شارش ژن بهطور نابرابر رخ میدهد، و ۳) جمعیتها در محدودههای جغرافیایی پیوسته یا ناپیوسته وجود دارند. این الگوی توزیع ممکن است نتیجه پراکندگی نابرابر، موانع جغرافیایی ناقص، یا بیان متفاوت رفتار و موارد دیگر باشد. گونهزایی پرامهنی پیشبینی میکند که مناطق دورگهزایی اغلب در محل اتصال بین دو جمعیت وجود خواهد داشت.
در جغرافیای زیستی، اصطلاح پرامیهن اغلب برای توصیف رابطه بین جانداران استفاده میشود که دامنه آنها بهطور قابل توجهی همپوشانی ندارند اما بلافاصله در مجاورت یکدیگر هستند. آنها با هم یافت نمیشوند مگر در یک منطقه تماس باریک. پرامیهن یک توزیع جغرافیایی است که در مقابل همجا (همان منطقه) و ناهمجا یا پیرابوم (دو مورد مشابه از مناطق متمایز) قرار دارد.
«شکلهای» مختلفی از پرامهنی پیشنهاد شدهاست و در زیر مورد بحث قرار گرفتهاست. جری کوین و اُر در گونهسازی این شکلها را به سه گروه دستهبندی میکنند: کلاین (شیبهای محیطی)، «سنگ پلهای» (جمعیتهای گسسته)، و گونهزایی ایستایی در سازگاری با بسیاری از ادبیات گونهسازی پیرامهنی.[۲] : 111 از این پس، مدلها با فرمت مشابهی تقسیم میشوند.
.png)
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- ↑ منظری، شهاب؛ جعفر محقق نیشابوری؛ عزیز خرازی پاکدل، علی پازوکی و ابراهیم ابراهیمی (۱۳۹۳). واژهنامهٔ حشرهشناسی، بخش سوم:معادلهای فارسی و تعریفها). انجمن حشرهشناسی ایران. ص. ۷۷. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۵۲۷۶-۱۰-۷.
- ↑ Jerry A. Coyne; H. Allen Orr (2004), Speciation, Sinauer Associates, pp. 1–545, ISBN 978-0-87893-091-3