ویکی‌پدیا

آنتیوخوس سوم

آنتیوخوس سوم که با عنوان آنتیوخوس بزرگ (به یونانی Μέγας Ἀντίoχoς) نیز شناخته می‌شود، ششمین شاه سلوکی و جوانترین پسر سلوکوس دوم بود. وی متولد 241 پیش از میلاد در شهر شوش است و از 223 تا 187پ. م به مدت بیش از سه دهه[۱] سلطنت کرد. درابتدای سلطنتش مولون ساتراپ ماد و الکساندر ساتراپ پارس و همین‌طور ساتراپی‌های رخچ و گدروزیا شوریدند. پارتها نیز در حمایت از شورشی‌ها با آراخوزیا و گدروزیا پیمان اتحاد بستند و کار به جایی رسید که مولون شهر سلوکیه را فتح کرد. پس از مدتی آنتیوخوس سوم با سپاه خود سلوکیه را فتح و به ماد لشکر کشید و مولون را در نبردی خونین شکست داد و سپس به پارس حمله کرد اما الکساندر که می‌دانست کاری از پیش نمی‌برد دست به خودکشی زد و بدین ترتیب ساتراپی پارس نیز فتح شد. سال بعد پادشاه پارتها اردوان به رگ (ری) و سپس ماد لشکر کشید و این دو سرزمین را متصرف شد آنتیوخوس لشکر خود را از سلوکیه راهی ماد و رگ (ری) کرد ساتراپ‌های منصوبی اردوان را شکست داد. سپس به سمت پایتخت پارتها هکاتوم پولیس رفته و آن را فتح کرد او زمانی که داشت خود را برای فتح هیرکانی آماده می‌کرد خبردار شد که پادشاه باکتریا به سرزمین‌های سلوکی در شرق حمله کرده و آن‌ها را متصرف شد بنابراین آنتیوخوس که نمی‌توانست در دو جبهه بجنگد از هیرکانی صرف نظر کرد با اردوان صلح کرد بدین شرط که پادشاهی اردوان را به رسمیت بشناسد. پس از صلح به باکتریا حمله‌ور شد علاوه بر سرزمین‌های خود سرزمین‌های بسیاری از باکتریا متصرف شد و پایتخت آن را محاصره کرد اما نتوانست آن را فتح کند و محاصره دو سال طول کشید سرانجام با پادشاه باکتریا صلح کرد وپادشاهی باکتریا را به رسمیت شناخت همین‌طور قبول کرد با او اتحادی نظامی با باکتریا ببندد. سپس به سوی ساتراپی شورشی آراخوزی شد از کوه‌های هندوکوش گذشت و ساتراپی را تحت کنترل درآورد. پس از این وقایع تصمیم به بازگشت به پایتخت از ساتراپی گدروزی گرفت در حین بازگشت این سرزمین را آرام کرد و به پایتخت خود انطاکیه بازگشت در این زمان پادشاهی دراوج قدرت خود بود.

آنتیوخوس سوم
سردیس آنتیوخوس سوم در موزه لوور که احتمالاً یک کپی رومی از روی پرتره یونانی آن است.
باسیلیوس امپراتوری سلوکی
سلطنت۲۲۲–۱۸۷ پ. م
پیشینسلوکوس سوم
جانشینسلوکوس چهارم
زاده۲۴۱ پ. م
شوش، امپراتوری سلوکی
درگذشته۱۸۷ پ. م
شوش، امپراتوری سلوکی
همسر(ان)لائودیس سوم
یوبیای خالکیسی
فرزند(ان)
دودمانسلوکیان
پدرسلوکوس دوم
مادرلائودیس دوم
سکه با تصویرآنتیوخوس سوم

زندگی ویرایش

آنتیوخوس سوم از اعضای سلسله هلنیستی سلوکی بود.[۲][۳][۴][۵] او فرزند سلوکوس دوم و ملکه لائودیس دوم بود و در حدود سال ۲۴۲ پیش از میلاد در نزدیکی شوش در ایران به دنیا آمد.[۶] او پس از کشته شدن برادرش سلوکوس سوم در آناتولی به پادشاهی رسید. آنتیوخوس به هنگام مرگ برادرش در بابل اقامت داشت.[۷] وی در آغاز شرایط متزلزلی داشت و بسیار به وزیر خشن اش هرمیاس متکی بود. در همان ابتدای کار پسر عموی خودش آخائوس را برای مقابله با پرگامون گسیل کرد ، اما مورد خیانت قرار گرفته و آخائوس پس از اشغال سارد خود را پادشاه نامید.[۸] وی سپس با شورش مولون ساتراپ مغدونی ماد و برادرش اسکندر که ساتراپ پارس بود روبرو شد. در این میان هرمیاس مخالف عزیمت شاه به مقابله بود اما آنیتوخوس سوم در راس لشگری بزرگ از اقلیم آشور به سوی میانرودان رفت.[۹] مولون پس از درگیری نا منظمی با شاه جوان و خیانت لشگریانش خودکشی کرد و جنازه اش را در زاگرس بر سر چوب زدند.[۱۰] آنتیوخوس آنگاه به سلوکیه دجله رفت و آنجا به امور ساتراپی ها سامان داد. اما خشونت هرمیاس و خطر روز افزون او سبب شد که وی را به قتل برساند و سپس برای شروع کمپین سوری خودش عازم انطاکیه شد. در آنجا در طول جنگ چهارم سوری بیشتر بخش های از دست رفته قلمروی سلوکیان در سوریه، از جمله دمشق را باز پس گرفت.[۱۱] اما سر انجام در 217 پیش از میلاد در جنگ رفح (نزدیکی غزه) شکست نزدیکی از بطلمیوس فیلوپاتر خورد و راضی به صلح شد. جنگ رفح یکی از سنگین ترین درگیری های نظامی دوران هلنی بوده و در لشگر سلوکی اقوام مختلف از جمله پارسیان و گول ها نیز حضور دارند.[۱۲]

جنگ با روم ویرایش

از ۱۹۲ تا ۱۸۸ پیش از میلاد جنگ‌های جمهوری روم علیه آنتیوخوس سوم سلوکی آغاز گردید.[۱۳] آنتیوخوس برای شکست روم در نبرد سپاه بزرگی گرد آورد و اتحادی نظامی با دولت‌های آسیای کوچک بر ضد روم بست همین‌طور با هانیبال کارتاژی علیه روم متحد شد اما در در نبرد ماگنزیا از رومیان شکست خورد و مجبور شد که در برابر صلح تمام کشورهای آسیای کوچک را به روم واگذار کند و خراج سنگین را به روم بپردازد.

مرگ ویرایش

آنتیوخوس سپس برای تأمین امنیت شهرهای ساحلی، از طریق زمینی و دریا به آسیای صغیر نقل مکان کرد که متعلق به بقایای سلطنتهای خارج از کشور بطلمیوسی و شهرهای مستقل یونان بود. از آنجا که سمورنا و لامپساکوس به جمهوری متوسل شدند این عمل برای او خصومت جمهوری روم را به وجود آورد که در آن زمان به عنوان مدافع آزادی یونان عمل می‌کرد.[۱۴]

آنتیوخوس در سال ۱۸۷پ. م. اقدام به غارت معابد شوش نمود تا باجی را که دولت روم از او مطالبه کرده بود بپردازد، ولی با مقاومت شدید مردم روبه‌رو شد و به قتل رسید.

منابع ویرایش

  1. ↑ CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1 iranicaonline.org
  2. ↑ Bertman, Stephen (2003). Handbook to life in ancient Mesopotamia. Infobase Publishing. p. 76. ISBN 978-0-8160-4346-0. Antiochus III (222–187 BC) A member of the Hellenistic Seleucid dynasty
  3. ↑ Zion, Noam; Spectre, Barbara (2000). A Different Light: The Big Book of Hanukkah. Devora Publishing. p. 57. ISBN 978-1-930143-37-1. Antiochus III, the Greek Seleucid Dynasty of Greater Syria captures Judea. 172 or 171-163
  4. ↑ Baskin, Judith R.; Seeskin, Kenneth (2010). The Cambridge Guide to Jewish History, Religion, and Culture. Cambridge University Press. p. 37. ISBN 978-0-521-68974-8. The wars between the two most prominent Macedonian Generals dynasties, the Ptolemies of Egypt and the Seleucids of Syria, unalterably change the history of the land of Israel…As a result the land of Israel became part of the empire of the Syrian Greek Seleucids.
  5. ↑ Glubb, Sir John Bagot (1967). Syria, Lebanon, Jordan. Thames & Hudson. p. 34. OCLC 585939. Although the Ptolemies and the Seleucids were perpetual rivals, both dynasties were Macedonian and ruled by means of Macedonian officials and Macedonian soldiers. Both governments made great efforts to attract immigrants from Macedonia and Greek city states, thereby adding yet another racial element to the population.
  6. ↑ Jonsson, David J. (2005). The Clash of Ideologies. Xulon Press. p. 566. ISBN 978-1-59781-039-5. Antiochus III was born in 242 BC, the son of Seleucus II, near Susa, Persia.
  7. ↑ "Archived copy". Archived from the original on 2018-12-26. Retrieved 2020-03-26.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:عنوان آرشیو به جای عنوان (link)
  8. ↑ Polybius - Histories - Book 5
  9. ↑ Polybius - Histories - Book 5
  10. ↑ Polybius - Histories - Book 5
  11. ↑ Polybius - Histories - Book 5
  12. ↑ House of Seleucus , Edwyn Robert Bevan
  13. ↑ «CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1». iranica. ۲۶ آذر ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۲۶ آذر ۱۳۹۳.
  14. ↑ Antiochus III the Great

خدادادیان، اردشیر. اشکانیان، نشر به‌دید۱۳۸۰ شابک ‎۹۶۴-۶۹۹۵-۱۸-۷

سلف:
سلوکوس سوم 		شاه سلوکی

۲۴۷ تا ۲۱۴ ق.م.

جانشین:
سلوکوس چهارم
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=آنتیوخوس_سوم&oldid=38783342»