اروین شرودینگر
اِروین رودولف یوزف آلکساندر شرودینگر (به آلمانی: Erwin Rudolf Josef Alexander Schrödinger) (زاده ۱۲ اوت ۱۸۸۷ – درگذشته ۴ ژانویه ۱۹۶۱) فیزیک‌دان اتریشی[۴] و از کسانی بود که در پیشنهاد و گسترش نظریه موج، نقش اساسی داشتند. از مکانیک موجِ او، نتایجی اساسی در مکانیک کوانتومی پدیدار شد.[۵]
| اِروین شرودینگر | |
|---|---|
.jpg) | |
| زادهٔ | ۱۲ اوت ۱۸۸۷ وین، اتریش-مجارستان |
| درگذشت | ۴ ژانویهٔ ۱۹۶۱ (۷۳ سال) وین، اتریش |
| ملیت | اتریشی |
| شهروندی | اتریش ایرلند (از ۱۹۴۸) |
| محل تحصیل | دانشگاه وین |
| شناخته‌شده برای | |
| جایزه(ها) | مدال ماتئوچی (۱۹۲۷) جایزه نوبل فیزیک (۱۹۳۳)مدال ماکس پلانک (۱۹۳۷) |
| پیشینه علمی | |
| شاخه(ها) | فیزیک (مکانیک کوانتوم) |
| محل کار | دانشگاه برسلاو دانشگاه زوریخ دانشگاه هومبولت برلین دانشگاه آکسفورد دانشگاه گراتس موسسه مطالعات پیشرفته دوبلین دانشگاه خنت |
| استاد راهنما | فریدریش هازنواورل |
| دیگر راهنمایان دانشگاهی | فرانز اس اکسنر |
| امضاء | |
 | |
شرودینگر، ۱۹۰۶ وارد دانشگاه وین شد و ۱۹۱۰، دکترا گرفت. او پس‌از آن، در جنگ جهانی اول حاضر شد.[۶]
۱۹۲۰، نظریه‌ای به نام مکانیک کوانتومی پای به عرصه نهاد و شرودینگر آن را به مفیدترین شکل به شیمی‌دانان عرضه کرد.[۷] ۱۹۲۱، به دانشگاه زوریخ رفت و ۱۹۲۶، اساسی‌ترین معادله غیرنسبیتی در مکانیک کوانتومی برای توصیف حالت یک ذره را به‌نام معادله شرودینگر به ثبت رساند[۸] و با کمک‌گرفتن از اصل عدم قطعیت، مدل جدید اتمی را، به‌نام اوربیتال اتمی، پیش نهاد.[۹][۱۰][۱۱] ۱۹۳۳، شرودینگر و پل دیراک، فیزیک‌دان انگلیسی، برای پیشنهاد معادله موج، برنده نوبل فیزیک شدند.[۶][۱۲] ۱۹۳۵، او و آلبرت اینشتین، آزمایش گربه شرودینگر را پیش نهادند.[۱۳] شرودینگر، ۱۹۳۶، رئیس دانشگاهِ گراتس در اتریش شد،[۱۴] و ۱۹۳۸، با ورود نازی‌ها به اتریش، اتریش را ترک کرد.[۱۵]
شرودینگر، ۴ ژانویه ۱۹۶۱ در وین، در ۷۳ سالگی، در اثر سل درگذشت.[۴][۱۶]
او بااینکه از خانواده‌ای مسیحی می‌آمد، خداناباور (آتئیست) بود. شرودینگر، به‌عنوان یک بی‌دین، خدا را آفرینندهٔ جهان نمی‌دانست و همواره، سنت‌گرایی دینی را نفی می‌کرد. بااین‌حال، او به آیین‌های شرقی همچون بودیسم، هندوئیسم و جِینیسم، و همه‌خدایی اسپینوزا، علاقه داشت. او از نمادهای مذهبی در نوشته‌هایش استفاده می‌کرد.[۲][۳] شرودینگر باور داشت که تلاش‌های علمی‌اش، دست آخر به یافتن سرچشمهٔ هستی خواهد انجامید.[۱۷]
زندگی ویرایش
دوران کودکی ویرایش
اِروین شرودینگر، ۱۲ اوت ۱۸۸۷ زاده شد. او تنها پسر رودولف شرودینگر، گیاه‌شناس و گئورگینه امیلا برندا، دختر الکساندرا باوئر بود. پدرش صاحب یک کارخانه مُشمَع‌سازی در وین و پدربزرگش، استاد شیمی بود. شرودینگر در نوجوانی از آرتور شوپنهاور اثر گرفت و آثارش را مطالعه کرد و در زندگی به تئوری رنگ و فلسفه بسیار علاقه داشت.[۱۶][۱۸]
مادرش اتریشی-انگلیسی بود. پدرش مسیحی کاتولیک و مادرش مسیحی لوتری بودند. گرچه او کودکی را در خانه‌ای لوتری گذراند، هنوز معلوم نیست که دینش چه زیرشاخه‌ای از مسیحیت بوده‌است.[۱۹]
جوانی و میان‌سالی ویرایش
اِروین، ۱۹۰۶ وارد دانشگاه وین شد و زیر دست استادش، فردریش هاسنوهری، فیزیک آموخت و ۱۹۱۰، دکترا گرفت.[۲۰][۲۱] او از ۱۹۱۴ تا ۱۹۱۸ در جنگ جهانی اول، افسر توپ‌خانه قلعه اتریشی بود و پس از پایان جنگ به وین بازگشت. ۱۹۲۰، دستیار مکس وین، فیزیک‌دان آلمانی در یِنا شد.[۵][۲۲][۲۳] ۱۹۲۰، به دانشگاه ینا دعوت شد و وین را ترک کرد. آن‌جا با دختری به‌نام آن‌مِری برتال، دختر یک شیمی‌دان ازدواج کرد.[۲۴][۲۵] کریسمس ۱۹۲۱، او به وروتسواو و سپس برای تدریس به دانشگاه زوریخ رفت.[۲۶] ۱۹۳۳، به‌دنبال مخالفت با نازی‌ها وادار به ترک آلمان شد. او در کالج ماگدالن در آکسفورد شروع به کار کرد و پس از آن بود که با پل دیراک نوبل فیزیک گرفتند.[۵]
تمایل جنسی ویرایش
اروین شرودینگر پارتنوفیل بود و تمایل جنسی به دختران تازه‌بالغ داشت و با چندین دختر رابطه داشت. ایتی یونگر، ۱۴ ساله بود که شرودینگر ۳۹ ساله با سوءاستفاده از موقعیتش به عنوان معلم ریاضی، از او سال‌ها سوءاستفاده جنسی کرد. او در ۱۷ سالگی باردار شد، سقط جنین کرد و در اثر نتایج فاجعه‌بار آن عقیم شد. از موارد دیگر، فلیس کراوس ۱۵ ساله و آنه‌ماری برتل ۱۶ ساله بودند. او بعدها با آنه‌ماری ازدواج کرد، اما آن‌طور که برنارد بیگار گفته، بی‌بندوباری جنسی‌اش تغییری نکرد. [۲۷]
شرودینگر درباره زنان و دخترانی که با آنها هم‌خوابه بود نوشت: «آن بیچارگان لحظه‌هایی شاد در زندگی به من هدیه دادند اما خودشان گرفتار اندوه شدند. زندگی همین است.» شرودینگر «فتوحات» جنسی خود را در یک دفتر خاطرات با نام افیمریدی (ephemeridae) ثبت کرده‌بود. او تمایلش به دختران جوان را چنین توجیه می‌کند که معصومیت آنها همتای ایده‌آلی برای نبوغ ذاتی اوست.[۲۸]
فعالیت‌های علمی ویرایش
مدل کوانتومی ویرایش
او در جوانی، مهندسی برق را پی گرفت و معمولاً با معلم سابقش فرانتس اکسنر کار می‌کرد. در سال اول زندگی حرفه ای شرودینگر با ایده‌های کوانتومی در آثار ماکس پلانک، آلبرت اینشتین، نیلز بور، آرنولد زومرفلد و دیگران آشنا شد.[۱۶] ۱۹۲۶، شرودینگر برپایهٔ رفتار دوگانهٔ الکترون (موجی و ذره‌ای) و با تأکید بر رفتار موجی الکترون، محدودکردن الکترون به یک مدار را درست ندانست و از احتمال حضور الکترون در فضای سه‌بعدی سخن گفت. او این فضای سه‌بعدی را که در آن احتمال حضور الکترون می‌رود، اُربیتال نامید. شرودینگر پس از محاسبات پیچیده، به این نتیجه رسید که همان‌طور که برای پیدا کردن یک جسم در فضا به سه عدد (طول، عرض و ارتفاع) نیاز داریم، برای مشخص کردن اوربیتال یک اتم هم به ۳ عدد کوانتمی نیاز داریم. در واقع شرودینگر با معرفی تابع موج (معادله دیفرانسیل جزئی) و حل انتگرال سه‌گانه آن به نتایجی دست یافت که اساس مدل کوانتومی شد. شرودینگر سه عدد کوانتومی را از روی معادلات دیفرانسیل و حساب انتگرال به دست آورد: ۱-عدد کوانتومی اصلی (n) ۲-عدد کوانتوم، اُربیتالی یا فرعی (L) ۳-عدد کوانتومی مغناطیسی (mL). البته دیگران بعدها عدد کوانتومی چهارم (mS) (عدد کوانتومی اسپینی) را به‌دست آوردند.
افتخارات و جوایز ویرایش
- نوبل فیزیک (۱۹۳۳) - برای معادله شرودینگر
- مدال ماکس پلانک (۱۹۳۷)
- جایزه فرهنگستان علوم اتریش (۱۹۵۶)
جستارهای وابسته ویرایش
| مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به اروین شرودینگر در ویکیگفتاورد موجود است. |
| در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ اروین شرودینگر موجود است. |
منابع ویرایش
- ↑ Wikianswers
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Walter J. Moore (1994). A Life of Erwin Schrödinger. Cambridge University Press. pp. 289–290. ISBN 978-0-521-46934-0.
In one respect, however, he is not a romantic: he does not idealize the person of the beloved, his highest praise is to consider her his equal. "When you feel your own equal in the body of a beautiful woman, just as ready to forget the world for you as you for her – oh my good Lord – who can describe what happiness then. You can live it, now and again – you cannot speak of it." Of course, he does speak of it, and almost always with religious imagery. Yet at this time he also wrote, "By the way, I never realized that to be nonbelieving, to be an atheist, was a thing to be proud of. It went without saying as it were." And in another place at about this same time: "Our creed is indeed a queer creed. You others, Christians (and similar people), consider our ethics much inferior, indeed abominable. There is that little difference. We adhere to ours in practice, you don't."
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ Andrea Diem-Lane (2008). Spooky Physics. MSAC Philosophy Group. p. 42. ISBN 978-1-56543-080-8.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Erwin Schrödinger - Biography
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ English Wikipedia
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ Erwin Schrodinger (Austrian physicist) - Britannica Online Encyclopedia
- ↑ Moore, Walter "Schrödinger: Life and Thought" University of Cambridge (1989) ISBN 0-521-43767-9
- ↑ David J. Griffiths (2004). Introduction to Quantum Mechanics (2nd ed.). Prentice Hall. ISBN 0-13-805326-X.
- ↑ Wikianswers
- ↑ «The cloud Model». بایگانی‌شده از اصلی در ۱ دسامبر ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱ نوامبر ۲۰۱۰.
- ↑ Chemisry Charls E.Mortimer sixth Edition Wadsworth publishing Company,1986 Season six pages 133,134 & 135 ISBN 978-964-01-0734-8
- ↑ Erwin Schrödinger - Nobel Lecture
- ↑ Schroedinger's Cat
- ↑ Quantum Physics - Erwin Schrodinger
- ↑ «Greatest Physicists #7 - Erwin Schrodinger: Built on Facts». بایگانی‌شده از اصلی در ۸ اوت ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲ نوامبر ۲۰۱۰.
- ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ ۱۶٫۲ English Wikipedia
- ↑ Moore: "He rejected traditional religious beliefs (Jewish, Christian, and Islamic) not on the basis of any reasoned argument, nor even with an expression of emotional antipathy, for he loved to use religious expressions and metaphors, but simply by saying that they are naive." … p. 4: "He claimed to be an atheist, but he always used religious symbolism and believed his scientific work was an approach to the godhead."
- ↑ «Erwin Schrödinger: biography». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ اکتبر ۲۰۰۶. دریافت‌شده در ۲ نوامبر ۲۰۱۰.
- ↑ «A Life of Erwin Schrödinger». In one respect, however, he is not a romantic: he does not idealize the person of the beloved, his highest praise is to consider her his equal. "When you feel your own equal in the body of a beautiful woman, just as ready to forget the world for you as you for her – oh my good Lord – who can describe what happiness then. You can live it, now and again – you cannot speak of it." Of course, he does speak of it, and almost always with religious imagery. Yet at this time he also wrote, "By the way, I never realized that to be nonbelieving, to be an atheist, was a thing to be proud of. It went without saying as it were." And in another place at about this same time: "Our creed is indeed a queer creed. You others, Christians (and similar people), consider our ethics much inferior, indeed abominable. There is that little difference. We adhere to ours in practice, you don't.
- ↑ Erwin Schrodinger
- ↑ «Erwin Schrödinger: biography». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ مه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۴ نوامبر ۲۰۱۰.
- ↑ Google books
- ↑ «Erwin Schrödinger: biography». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ مه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۴ نوامبر ۲۰۱۰.
- ↑ «Erwin Schrödinger: biography». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ مه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۴ نوامبر ۲۰۱۰.
- ↑ b3ta.com board
- ↑ «Erwin Schrödinger: biography». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ مه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۴ نوامبر ۲۰۱۰.
- ↑ Joe Humphreys. "How Erwin Schrödinger indulged his 'Lolita complex' in Ireland" (به انگلیسی). Retrieved 2022-01-04.
- ↑ Ralf Sotscheck: Missbrauch und Missachtung; Nicht zu relativieren, taz am 4. Januar 2022, abgerufen am 5. Januar 2022