اسلام در جمهوری آذربایجان

اسلام در جمهوری آذربایجان
	; مسجدی در باکو
اطلاعات کشور
نام کشور	جمهوری آذربایجان
جمعیت	۸٬۱۲۰٬۲۴۷
اسلام در کشور
جمعیت مسلمانان	۷٬۵۸۴٬۳۱۱ تا ۷٬۷۹۵٬۴۳۷
درصد مسلمانان	۹۳٫۴٪[پیوند مرده] تا ۹۶٪
جمعیت سنیان	۳۵-۵۰٪
جمعیت شیعیان	۵۵-۶۵٪

پیشینه ورود اسلام به منطقه اران که کشور آذربایجان امروزی در آن قرار دارد، به قرن ۳ قمری (سده ۷ میلادی) باز می‌گردد. امروزه مسلمانان آذربایجان بیش از ۹۵ درصد از جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند.^[۶]

در حالی که ادعا شده است که کشور جمهوری آذربایجان دومین کشور شیعه در جهان اسلام به شمار می رود،^[۷] طبق آمار شیعیان بین ۵۵ تا ۶۵ درصد هستند و حدود ۳۵ تا ۵۰ درصد از جمعیت این کشور از اهل سنت می‌باشند.^[۸] برخی کارشناسان معتقدند که کشور جمهوری آذربایجان تحت سیاست های الهام علیف در حال تبدیل شدن از یک کشور شیعه به سنی است.^[۹]

اسلام در جمهوری آذربایجان
اسلام			درصد
اسلام شیعه			۶۵٪
اسلام سُنّی			۳۵٪

پیشینه

نفوذ اسلام در قفقاز با فتوح مسلمانان آغاز شد. در ۲۲ قمری (۶۴۳ میلادی) عبدالرحمان بن ربیعه به دربند رسید.^[۱۰]

دین اسلام در سرزمین‌های غرب دریای خزر که مردم آن پیرو آئین زرتشت بودند، به ویژه در میان پیشه‌وران و بازرگانان به سرعت گسترش یافت، ولی مردم کوه‌نشین قفقاز در حفظ آئین‌های کهن مسیحی و زرتشتی خویش همچنان باقی بودند.

در روزگار خلافت علی بن ابی طالب، اشعث بن قیس ولایت ارمنستان و جمهوری آذربایجان داشت. به روزگار معاویه، ابتدا عبدالله بن حاتم بن نعمان بن عمرو باهلی و سپس برادرش عبدالعزیز ولایت ارمنستان و آذربایجان را داشتند.^[۱۰]

گرچه بخش‌هایی از قفقاز شمالی یا نواحی و سرحدات شمالی قفقاز جنوبی پس از چندین دهه از ورود اسلام، به این دین مسلمان شدند ولی ساکنان اراضی کنونی جمهوری آذربایجان در برخورد با این رسالت جدید الهی چندان درنگ نکردند. این منطقه در طول تاریخ تحت حکومت دولت‌هایی چون امویان و عباسیان و پس از آن سلسله‌ها و حکومت‌های متعدد ایرانی بودند.

در دوره حاکمیت ۷۰ ساله کمونیست‌ها، الحاد و بی‌دینی در آذربایجان ترویج گردید و با فشارهای مختلف دین‌ستیزی، شرایط عمومی مسلمانان به سختی گرایید.

دوران معاصر

بعد از فروپاشی شوروی در جمهوری‌های مسلمان‌نشین آن، گرایش به اسلام رو به فزونی نهاد. از بین رفتن نظام مبتنی بر انکار خدا و دین، فرصتی برای مردم جمهوری آذربایجان پیش آورد تا با آزادی به برپایی مراسم و مناسبت‌های اسلامی در مساجد و منازل بپردازد.

با وجود اکثریت قابل توجه مسلمان این کشور، نوع نظام سیاسی حاکم بر جمهوری آذربایجان بر اساس اصول قانون اساسی بعد از استقلال این کشور، لائیک و غیر دینی ترسیم شده‌است.

شیعه ستیزی در جمهوری آذربایجان

در سال های اخیر سیاست های ضد شیعه در این کشور شدت یافته است از جمله آن ممنوعیت عزاداری عاشورا در محرم است.^[۱۱]^[۱۲]

مجلس جمهوری آذربایجان در سال ۲۰۱۵ قانونی را تصویب کرد که طبق آن نصب پرچم های حسینی در معابر و خیابان ها ممنوع است و مجازات نقدی و حبس برای متخلفان از این قانون در نظر گرفت. ^[۱۳]

جستارهای وابسته

پانویس

↑ «CIA - The World Factbook - Azerbaijan». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ ژوئن ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۲ ژوئن ۲۰۰۸.
↑ Azerbaijan (05/08)
↑ Azerbaijan
↑ du Boulay, Sofya (2019-05-28). "The Dialectics of Post-Soviet Modernity and the Changing Contours of Islamic Discourse in Azerbaijan. Toward a Resacralization of Public Space: Murad Ismayilov, . Lanham, MD & London: Lexington Books, 2018, xiv + 179pp., £65.00/$95.00 h/b". Europe-Asia Studies. 71 (5): 871–873. doi:10.1080/09668136.2019.1618593. ISSN 0966-8136.
↑ du Boulay, Sofya (2019-05-28). "The Dialectics of Post-Soviet Modernity and the Changing Contours of Islamic Discourse in Azerbaijan. Toward a Resacralization of Public Space: Murad Ismayilov, . Lanham, MD & London: Lexington Books, 2018, xiv + 179pp., £65.00/$95.00 h/b". Europe-Asia Studies. 71 (5): 871–873. doi:10.1080/09668136.2019.1618593. ISSN 0966-8136.
↑ Administrative Department of the President of the Republic of Azerbaijan - Presidential Library - Religion
↑ «روزها بر شیعیان جمهوری آذربایجان چگونه می‌گذرد؟». کیهان.
↑ du Boulay, Sofya (2019-05-28). "The Dialectics of Post-Soviet Modernity and the Changing Contours of Islamic Discourse in Azerbaijan. Toward a Resacralization of Public Space: Murad Ismayilov, . Lanham, MD & London: Lexington Books, 2018, xiv + 179pp., £65.00/$95.00 h/b". Europe-Asia Studies. 71 (5): 871–873. doi:10.1080/09668136.2019.1618593. ISSN 0966-8136.
↑ Goble، Paul (۲۰۱۷-۰۲-۲۸). «Is Baku Transforming Azerbaijan From A Shiia To A Sunni Muslim Country? – OpEd». Eurasia Review (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۵-۲۷.
↑ ^۱۰٫۰ ^۱۰٫۱ رضا، عنایت الله. مدخل اسلام. دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۶۷-، جلد ۸، ص ۵۵۲ - ۵۴۶
↑ «مروری بر تاثیرات ممنوعیت‌های عزاداری حسینی در جمهوری آذربایجان - تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۵-۲۷.
↑ "В Азербайджане запрещают различные представления в дни Ашура". Oxu.az (به روسی). Retrieved 2025-05-27.
↑ «ممنوعیت نصب پرچم‌های حسینی در دومین کشور شیعی جهان - تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۵-۲۷.

پیوند به بیرون

رهبر اسلام گرایان جمهوری آذربایجان: آمریکا برای اختلاف میان شیعه و سنی در جمهوری آذربایجان تلاش می‌کند^{^{[پیوند مرده]}}

این یک مقالهٔ خرد اسلام است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

این یک مقالهٔ خرد یک مکان جغرافیایی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

[1] «CIA - The World Factbook - Azerbaijan». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ ژوئن ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۲ ژوئن ۲۰۰۸.

[2] Azerbaijan (05/08)

[3] Azerbaijan

[4] u Boulay, Sofya (2019-05-28). "The Dialectics of Post-Soviet Modernity and the Changing Contours of Islamic Discourse in Azerbaijan. Toward a Resacralization of Public Space: Murad Ismayilov, . Lanham, MD & London: Lexington Books, 2018, xiv + 179pp., £65.00/$95.00 h/b". Europe-Asia Studies. 71 (5): 871–873. doi:10.1080/09668136.2019.1618593. ISSN 0966-8136.

[5] u Boulay, Sofya (2019-05-28). "The Dialectics of Post-Soviet Modernity and the Changing Contours of Islamic Discourse in Azerbaijan. Toward a Resacralization of Public Space: Murad Ismayilov, . Lanham, MD & London: Lexington Books, 2018, xiv + 179pp., £65.00/$95.00 h/b". Europe-Asia Studies. 71 (5): 871–873. doi:10.1080/09668136.2019.1618593. ISSN 0966-8136.

[6] Administrative Department of the President of the Republic of Azerbaijan - Presidential Library - Religion

[کیهان-7] «روزها بر شیعیان جمهوری آذربایجان چگونه می‌گذرد؟». کیهان.

[8] u Boulay, Sofya (2019-05-28). "The Dialectics of Post-Soviet Modernity and the Changing Contours of Islamic Discourse in Azerbaijan. Toward a Resacralization of Public Space: Murad Ismayilov, . Lanham, MD & London: Lexington Books, 2018, xiv + 179pp., £65.00/$95.00 h/b". Europe-Asia Studies. 71 (5): 871–873. doi:10.1080/09668136.2019.1618593. ISSN 0966-8136.

[9] Goble، Paul (۲۰۱۷-۰۲-۲۸). «Is Baku Transforming Azerbaijan From A Shiia To A Sunni Muslim Country? – OpEd». Eurasia Review (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۵-۲۷.

[autogenerated1-10] ۱۰٫۰ ^۱۰٫۱ رضا، عنایت الله. مدخل اسلام. دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۶۷-، جلد ۸، ص ۵۵۲ - ۵۴۶

[11] «مروری بر تاثیرات ممنوعیت‌های عزاداری حسینی در جمهوری آذربایجان - تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۵-۲۷.

[12] "В Азербайджане запрещают различные представления в дни Ашура". Oxu.az (به روسی). Retrieved 2025-05-27.

[13] «ممنوعیت نصب پرچم‌های حسینی در دومین کشور شیعی جهان - تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۵-۲۷.

[۶]

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

اسلام در جمهوری آذربایجان
مسجدی در باکو
اطلاعات کشور
نام کشور	جمهوری آذربایجان
جمعیت	۸٬۱۲۰٬۲۴۷
اسلام در کشور
جمعیت مسلمانان	۷٬۵۸۴٬۳۱۱ تا ۷٬۷۹۵٬۴۳۷
درصد مسلمانان	۹۳٫۴٪^[۱]^{^{[پیوند مرده]}}^[۲] تا ۹۶٪^[۳]
جمعیت سنیان	۳۵-۵۰٪^[۴]
جمعیت شیعیان	۵۵-۶۵٪^[۵]