اسپینت

اسپینِت (به انگلیسی: spinet) یک نوع کوچک از ساز‌های شستی دار، مانند: پیانو، ارگان و هارپسیکورد است.

یک هارپسیکرد اسپینِت

هارپسیکورد اسپینِت

از اصطلاح اسپینِت برای خمیدگی و خم شدگی استفاده میشود، و در اینجا منظور از اسپینت، خمیدگی این ساز (جعبه صوتی این ساز نسبت به صفحه کلید تقریبا ۳۰ درجه به سمت راست خم شده‌است) است که اشاره به طراحی خاص این ساز دارد.

زمانی که از کلمه هاپسیکورد اسپینِت اسفاده میکنیم، به معناست که این ساز از نظر ساختار (ساختار و مکانیزم صدادهی) بسیار شبیه به ساز هاپسیکورد است.

چیدمان خرک ها و سیم ها

طراحی و ساختار هارپسیکورد اسپینِت : خصوصیات ظاهری و عملکرد منحصربفرد هارپسیکورد اسپینت باعث تغییر در فیزیک این ساز شده، مانند طراحی خاص جعبه صوتی و چیدمان سیم ها نسبت به مکان قرارگیری کلاویه این ساز نسبت به هارپسیکورد. آنچه در درجه اول اسپینت را از سازهای شستی دار دیگر (هارپسیکورد) متمایز می‌کند، زاویه سیم‌های آن است، در هاپسیکورد سیم‌ها با زاویه ۹۰ درجه نسبت به صفحه کلید ساز (یعنی موازی با محل نشستن نوازنده) قرار دارند، ولی در اسپینِت سیم‌ها با زاویه حدود ۳۰ درجه نسبت به کلاویه ها (نسبت به جایگاه نوازنده) به سمت راست می‌روند. طراحی هارپسیکود اسپینِت تقریباً مثلثی شکل است. از طرف راست معمولاً به صورت خمیده و خم شده‌است، از طرف جعبه صوتی به سمت گوشه عقب سمت راست خم می‌شود. طولانی‌ترین طرف در مجاورت و موازی با سیم‌های باس است، که از گوشه عقب سمت راست به محلی در سمت چپ نوازنده می‌رود. کلاویه ها در قسمت جلو ساز قرار دارد. به‌طور معمول، در قسمت‌های عقب و سمت چپ ضلع‌های بسیار کوتاهی وجود دارد که قسمت خم شده را به طرف طولی و قسمت طولی را به جلو ساز متصل می‌کند. یگی دیگر از خوصوصیات اصلی این ساز این است که سیم ها به صورت دوتایی (دوسیم در کنار هم با فاصله حدود 4 میلی متر بر روی خرک در کار هم قرار دارند) چیده شده اند. فاصله بین سیم های جفتی از هم حدود 4 میلی متر و فاصله این جفت سیم ها از هم حدود 10 میلی متر است. شکاف بین دو سیم یک جفت، در حدود 4 میلی‌متر است و بیشترین فاصله بین جفت‌ها حدود ده میلی‌متر است. خرک‌ها (که سیم‌ها بر روی آن قرار دارند و در این ساز آن ها را به هم متصل می‌کنند) نیز به صورت جفت چیده شده و برای حفظ فاصله بین سیم های جفتی، خود آن ها نیز دارای شکاف های بزرگتری هستند. خرک ها در جهت‌های مخالف روبرو هم قرار دارند و هرچه به طرف جلو میروند شکاف بین خرک ها بزرگتر و بزرگتر می‌شوند. ساختار این ساز طوری طراحی شده است که فاصله بین سیم های جفتی 4 میلی متر و فاصله‌ی هر جفت سیم با هم 10 میلی متر (1 سانت) است، این ساختار باعث شده که ساز تعداد سیم های بیشتری در جعبه صوتی کوچکتر نسبت به هارپیکورد داشته باشد. نقطه ضعف طراحی زوج چیندن سیم این است که به‌طور کلی اسپینت به یک گروه کر سیمی (جفت چیندن سیم ها در اینجا برای افضایش صدای ساز به کار رفته است) محدود می‌شود، و باعث کم شدن سرعت نواختن نوازنده میشود و جعبه ساز نیز محدود به مصاحتی تقریبا برابر با 8 فوت میشود، اگرچه جان پلیر تعداد اندکی اسپینت کشف کرد که اینگونه نبودند و از سیستم‌های دیگر چیدمان سیم استفاده می‌کردند. نوازنده ساز برای کوک کردن این ساز از با استفاده از پیچ های کوک، ساز را کوک میکند. این امر به دلیل جهت‌گیری متناوب خرک‌ها و سیم ها در اسپینت بسیار سخت بود. همچنین زاویه سیم ها در این ساز باعث شده تا کیفت صدا (تن صدا ) مانند یک هارپسیکورد معمولی نباشد، همچنین کوک کردن این ساز بسیار سخت تر از یک هارپسیکرد معمولی بود. بنابر این این ساز داری تن صدای نسبتا متفاوتی بود و همچنین دارای هارمونیک های کمتری بود. هارپسیکرد اسپینت دارای ساختمان کوچک تر نسبت به هارپسیکورد های معمولی بودند و به همین دلیل صدای نسبتا ضعیف تری هم داشتند. به همین دلایل، اسپینت معمولاً فقط یک ساز برای داخل خانه‌ها بودند که برای صرفه جویی در هزینه و کمتر اشغال کردن فضای داخلی خانه خریداری میشدند.

تاریخچه هارپسیکورد اسپینِت

گفته میشود که این ساز توسط جان هریس (??17-1772) سازنده ساز بوستونی بود ساخته شده است وی مدتی قبل از سال های 1768 از انگلستان به بوستون محاجرت کرد و او اولین اسپینت خود را در سال 1769 به پایان رساند. مورخ هارپسیکورد، فرانک هوبارد در سال ۱۹۶۷ نوشت، اولین اسپینت [خم شده] که من می‌شناسم توسط Hieronymus de Zentis (سازنده سازهای شستی دار ایتالیایی) در سال ۱۶۳۱ ساخته شده‌است. کاملاً ممکن است که Zentis مخترع از نوع از اسپینت که به‌طور گسترده در کشورهای دیگر کپی شده‌است. وی در ادامه خاطرنشان می‌کند که اسپینت در فرانسه گاهی اوقات به عنوان épinette à l'italienne خوانده می‌شد که از اصالت ایتالیایی پشتیبانی می‌کرد. در انگلیس سازندگان شامل جان پلیر، توماس بارتون، چارلز هاوارد ، استفن کین، کاوتون استون و توماس هیچکاک بودند. اسپینت بعداً توسط بارتولومئو کریستوفوری (۱۷۵۵–۱۷۶۶) به مخترع پیانو به اسپینتون (اسپینت بزرگ) تبدیل شد. spinettone شامل چندین گروه از سیم‌ها، با ابعاد ۱ × ۸ ′، ۱ × ۴ ′، و از همان مکانیسم مبتکرانه برای تغییر توقف‌هایی استفاده می‌کرد که قبلاً برای اسپینت بیضی خود استفاده می‌کرد. spinettone یک موفقیت محلی در بین نوازندگان دربار مدیچی بود، و سرانجام کریستوفوری در مجموع چهار عدد از آنها را ساخت. اسپینت‌ها امروزه کمتر ساخته می‌شود، و گاهی اوقات به همان هدف صرفه جویی در هزینه و مکان مورد استفاده قرار می‌گیرند.

مدل‌های دیگر اسپینِت

یک اسپینت پنج ضلعی

اسپینِت پنج ضلعی مانند اسپینِت های یاد شده نبود، بلکه یک مدل کملا جدید بود. ساز طوری طراحی شده بود که سیم‌های آن به‌طور موازی با صفحه کلید باشند. به‌طور معمول، اسپینت های پنج ضلعی از نظر اندازه فشرده تر از سایر انواع مدل‌ها اصلی بود، زیرا شکل پنج ضلعی با قطع گوشه‌ها، مستطیل را از شکل اصلی خود درآورده بود. به‌طور کلی، کلمه اسپینت همیشه در زمان‌های گذشته به خصوص در زبان اشکال شناختی فرانسوی و ایتالیایی آن را épinette و spinetta می نامیدند، ولی این کلمه کاملاً واضح و درست تعریف نشده بود؛ به همین علت هنگامی که بارتولومئو کریستوفوری در سال ۱۶۸۸ نوع جدیدی از اسپینت را اختراع کرد، آن را "spinetta ovale"، "اسپینت بیضی" نامید.

نامگذاری

در زمان‌های گذشته که هجی زبان انگلیسی کمتر استاندارد شده بود، کلمه "spinet" گاهی اوقات "spinnet" یا "spinnit" تلفظ می‌شد. "spinet" امروز استاندارد است. اسپینت از کلمه اسپینتای ایتالیایی نشأت می‌گیرد، که در قرن هفدهم ایتالیایی زبانی بود که به‌طور کلی برای همه ابزارهای کوئل استفاده می‌شد و در زبان ایتالیایی این ساز virginals خوانده می‌شد. کلمه خاصی هم که در ایتالیایی برای یک مدل اصلی کلمه spinetta a tabola بود. به همین ترتیب، مشتق آن در زبان فرانسوی از spinetta، épinette، دقیقاً همان چیزی است که virginals در ایتالیایی خوانده می‌شود، اگرچه این کلمه برای هر ساز کوچک دیگری نیز استفاده می‌شود، چه یک هارپسیکرد کوچک یا کلاویکرد. در زبان آلمانی نیز از کلمه اسپینت و کوئرگلگل استفاده می‌شد.

مطابق با نسخه دیکشنری وبستر در سال ۱۹۱۳.

پیانو اسپینِت

یک پیانو اسپینت

پیانوی اسپینِت ، نوعی از ساز اسپینت بود که از دهه ۱۹۳۰ تا اوایل قرن اخیر تولید می‌شد. اوج روند تولید آن در بین تولیدکنندگان برای این نوع پیانوی کوچکتر و ارزان قیمت در اواسط قرن گذشته بود. هدف از ساخت این پیانو، تولید سازی با قیمت پایین بود برای صاحبان خانه که فضای کافی برای پیانو در دسترس نداشتند. بسیاری از پیانوهای اسپینت هنوز هم وجود دارند، که از دوره تولید آنها باقی مانده‌است. مشخصه اصلی پیانو اسپینت ، افت عملکرد آن است (که بعضاً عمل ضربه غیرمستقیم نیز نامیده می‌شود). در این پیانو، کلیدها مستقیماً عمل ضربه زدن را درگیر نمی‌کنند. در عوض آنها اهرم‌هایی بنام"stickers" دارند که هر کدام به ازای خود، اهرم‌های دیگری را به طرف بالا می‌کشند که در زیر سطح صفحه کلید قرار دارند و به سهم خود اجزا دیگر را درگیر می‌کنند. "sticker" ها به اندازه کافی بلند بودند که سر چکش (بالاترین قسمت عمل) تقریباً در همان سطح عمودی مانند صفحه کلید به انتها می‌رسد. به لطف چیدمان قطری سیم‌ها، پیانوهای اسپینت می‌توانند بسیار کوچک باشند. قسمت بالای اسپینت تنها چند اینچ از سطح صفحه کلید خود بلندتر است با این حال، به گفته سازنده پیانو، لری فین، هزینه و کیفیت بسیار قابل توجه دارد. "sticker" ها اغلب "پر سر و صدا و دردسرساز بودند". علاوه بر این، برای ایجاد فضای مناسب برای آنها باید کلیدها کوتاهتر می‌شدند که منجر به "بسیار ضعیف شدن اهرم هاً و در نتیجه حس لمس و کنترل ضعیف برای نوازنده می‌شد. سرانجام، سیم‌های بسیار کوتاه اسپینت منجر به محدوده ای باریک از هارمونیک‌ها و در نتیجه کیفیت بد و ضعیف شد.

سرویس اسپینت‌ها: سرویس دهی بسیار دشوار است زیرا حتی کوچکترین مشکل که مستلزم خرابی ساز بوده باشد به یک مشکل بزرگ تبدیل می‌شد. هر یک از "sticker"های اتصال باید جدا شده و عمل گره خوردن (مونتاژ کردن اهرم‌ها) را از اول انجام دهند و قبل از برداشته شدن اهرم‌ها، یاید تمام کلاویه‌ها از پیانو جدا شوند.

تاریخچه پیانو اسپینِت

به گفته مورخ موسیقی آرتور لوسر (۱۹۵۴)، گمان می‌رود اولین پیانو اسپینِت، در ماه مه سال ۱۹۳۵ توسط یک شرکت سازنده ساز آمریکایی ساخته شده‌است، اما او خاطرنشان کرد که صحت این حرف به درستی معلوم نیست و مشخص نیست که اولین پیانو اسپینت توسط چه شخصی ،درچه زمانی و چگونه ساخته شده‌است. با این حال، طبق گفته کتاب آبی پیانو، یک شرکت تولیدکننده پیانو که Winter and Company (زمستان و شرکت) نام داشت (که سرانجام بخشی از شرکت Aeolian-American شد) برای اولین بار این پیانو ها را با عنوان "Musette" (موزت) زمستانی) منتشر کرده و به فروش رساند. در آن زمان انتشار مدل Musette (موزت) مانند مدل‌های دیگر پیانو اسپینت تولید و به فروش رسید. فروش این نوع پیانوها به علت قیمت مناسب و اشغال کم فضای خانه در ابتدا موفقیت‌آمیز بودند و یکی از معدود مدل پیانوهایی بودند که مردم را در آن زمان راضی نگه می‌داشتند ولی در طی زمان محبوبیت خودشان را از دست می‌دهند (طبق گفته لوسر، قیمت آن می‌تواند کمتر از ۳۰۰ دلار باشد، "حدود بیست و پنج درصد پایین تر از … صعودی کمی بعد از سال ۱۹۲۴ اتفاق افتاد.") و همچنین لوسر خاطرنشان می‌کند که پیانو اسپینت ابداعی کاملاً جدید نبوده، بلکه آن از نظر ساختار و کیفیت صوتی، الگوی تغییر یافته ای از پیانوهای رایج و بسیار کوچکی بود که در طول زمان در قرن ۱۹ رایج بودنند. پس از دهه ۱۹۳۰، بسیاری از مردم، همچنان پیانو های اسپینت را به پیانو های دیگر ترجیح داده و این گونه پیانو ها را خرید و فروش میکردند. یک مطالعه در سال ۱۹۴۷ نشان داد که حدود ۵۰ درصد از کلیه پیانوهای که در طی آن سال‌ها فروخته شده‌اند پیانوهایی بودند که به صورت عمودی از ۳۷ اینچ قد یا کمتر و باریک بودند. اسپینت پس از دهه ۱۹۳۰ از محبوبیت چند دهه ای برخوردار شد، اما تولید در اوایل دهه ۱۹۹۰ متوقف شد.

ارگ (ارگان) اسپینِت

ارگان اسپینِت، سازی است که از اواسط قرن بیستم شروع به تولید شد، و از لحاظ شیوه و عملکرد، همان عملکرد (سیستم داخلی، هزینه کم) که توسط هارپسیکورد ها و پیانوهای اسپینت ارائه می‌شد را ارائه می‌دادند. ارگان اسپینت از نظر ظاهری و سیستم بدنه شبیه یک پیانویی قائم شکل بود، طراحی ظاهری ساده تری داشتند و شستی‌ها کارکرد ساده تری را نسبت به ارگ بادی ( و ارگ های دیگر) ارائه می‌دادند، که هم تولید ارزانتری داشتند و هم یادگیری آن ها بسیار ساده تر از ارگ بادی بود.

همچنین سیستم صدا دهی این ساز تفاوت بسیاری با ارگ بادی داشت.

نگارخانه

یک هارپسیکورد اسپینت ((venetian))

مدلی جدید تر از هارپسیکورد اسپینت

هارپسیکورد اسپینت

هارپسیکورد اسپینت

هارپسیکورد اسپینت

هارپسیکورد اسپینت

یک مدل از اسپینت پنج ضلعی

هارپسیکورد اسپینت جدید

هارپسیکورد اسپینت

یک مدل از پیانو اسپینت

جستارهای وابسته

پیانو

پیانو چهار گوش

ارگ (ارگان)

هارپسیکورد (کلاوسن)

کلاویکورد

چلستا

اسپینتون

اسپینت بیضی

ویرجینالز

پیانو الکتریک

کیبرد

Girolamo Zenti (جیرولامو زنتی)