انقلاب هائیتی
انقلاب هائیتی (به فرانسوی: révolution haïtienne) نتیجهٔ موفقیت شورش بردگان ۱۷۹۱ (میلادی) بر علیه قوانین برده‌داری در مستعمره سن-دومینگ فرانسه بود که منجر به الغای برده‌داری و تأسیس کشور هائیتی شد. انقلاب هائیتی تنها شورش بردگان در تاریخ بوده که منجر به تأسیس کشوری مستقل شده است که در آن هم برده‌داری لغو شده باشد و هم مردمی غیر از برده‌داران حاکم شده باشند.
| انقلاب هائیتی | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| بخشی از جنگ‌های انقلاب فرانسه و انقلاب‌های آتلانتیک | |||||||||
 نبرد سن دومینیگو به تصویر کشندهٔ کشمکش نیروهای لهستانی در استخدام فرانسه و مردم هائیتی | |||||||||
| |||||||||
| طرف‌های درگیر | |||||||||
۱۷۹۱–۱۷۹۳ بردگان سابق دودمان بوربون امپراتوری اسپانیا (از ۱۷۹۳) ۱۷۹۳–۱۷۹۸ دودمان بوربون پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند امپراتوری اسپانیا (تا ۱۷۹۶) ۱۷۹۸–۱۸۰۱  Louverture Loyalists۱۸۰۲–۱۸۰۴  Ex-slaves پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند |
۱۷۹۱–۱۷۹۳
| ||||||||
| فرماندهان و رهبران | |||||||||
|
۱۷۹۱–۱۷۹۳ داتی بوکمن † جرج بیاسو Vincent Ogé † André Rigaud ۱۷۹۳–۱۷۹۸ Paul-Louis Dubuc Thomas Maitland Joaquín Moreno۱۷۹۸–۱۸۰۱ توسان لوورتیور۱۸۰۲–۱۸۰۴ توسان لوورتیور  Jean-Jacques Dessalines Henri Christophe Alexandre Pétion François Capois John Duckworth John Loring |
۱۷۹۱–۱۷۹۳ viscount de Blanchelande Léger-Félicité Sonthonax۱۷۹۳–۱۷۹۸ توسان لوورتیور André Rigaud Alexandre Pétion۱۷۹۸–۱۸۰۱ André Rigaud۱۸۰۲–۱۸۰۴ ناپلئون بناپارت شارل لکلرک (فرمانده) † Vicomte de Rochambeau Villaret de Joyeuse Federico Gravina | ||||||||
| قوا | |||||||||
|
ارتش منظم: ۵۵٬۰۰۰, داوطلبان: ۱۰۰٬۰۰۰+ |
ارتش منظم: ۶۰٬۰۰۰, ۸۶ کشتی جنگی | ||||||||
| تلفات و خسارات | |||||||||
|
نظامی کشته شده: نامعلوم غیرنظامی کشته شده: ۱۰۰٬۰۰۰[نیازمند منبع] |
نظامی کشته شده: ۵۷٬۰۰۰ مرگ در رزم ۳۰٬۰۰۰ مرگ تب زرد غیرنظامی کشته شده: ~۲۵٬۰۰۰ | ||||||||
علاوه بر این عموماً این انقلاب موفقترین شورش بردگان و از لحظات تعیین‌کننده در تاریخ‌های اروپا و قارهٔ آمریکا تلقی می‌شود.[۱] این شورش با قیام برده‌های سیاه‌پوست آفریقایی در آوریل ۱۷۹۱ شروع شد و در نوامبر ۱۸۰۳ با شکست ارتش فرانسه در نبرد ورتیر پایان یافت. هائیتی در ۱ ژانویه ۱۸۰۴ کشوری مستقل شد و ژان-ژاک دسالینه از سوی شورای ژنرال‌ها به عنوان فرماندار-ژنرال برگزیده شد. او دستور کشتار اقلیت سفیدپوست هائیتی را در سال ۱۸۰۴ داد که منجر به مرگ بین ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ نفر بین فوریه و آوریل ۱۸۰۴ شد.[۲]
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- ↑ میشل رولف ترویو، خاموش کردن گذشته: قدرت و تولید تاریخ .
- ↑ Philippe R. Girard (2011). The Slaves Who Defeated Napoleon: Toussaint Louverture and the Haitian War of Independence 1801–1804. Tuscaloosa Alabama: The University of Alabama Press. ISBN 978-0-8173-1732-4
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Haitian Revolution». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۰ اوت ۲۰۱۵.
پیوند به بیرون
ویرایش