بیم (ترانه)

بیم ترانه‌ای از یاس، خواننده رپ ایرانی است که در سال ۱۴۰۱ منتشر شد. بیم نخستین تک‌آهنگ سیاسی و همچنین طولانی‌ترین ترانه فعالیت حرفه‌ای اوست. از بیم به عنوان بهترین اثر یاس و یکی از بهترین ترانه‌های رپ فارسی نام برده می‌شود.

«بیم»
تک‌آهنگ یاس
تاریخ انتشار	۶ خرداد ۱۴۰۱
ژانر	رپ فارسی
زمان	۱۲:۱۹
آهنگساز(ها)	فربد عرش
ترانه‌سرا(ها)	یاس
تهیه‌کننده(ها)	سجاد ترابی

محتوا

کاور ترانه که نشان می‌دهد مغز درون شکم قرار دارد و منفعت‌های مادی را علت ناآگاهی و بیم مردم می‌پندارد.

ساختار و چارچوب ترانه شباهت زیادی به ترانه سرکوب دارد. بیم در ۵ ورس و ۳ ضرب مختلف ساخته شده است و مدت آن حدود ۱۲ دقیقه است که آن را به طولانی‌ترین ترانه یاس تبدیل می‌کند. یاس برای نخستین بار شعر کهن فارسی و موسیقی نوین را با یکدیگر تلفیق کرد. او ابیاتی از سعدی را به شکل تضمین در ترانه استفاده کرده است که در رپ فارسی بی‌سابقه بود. مفاهیم ترانه اغلب سیاسی و اعتراض به سیاست‌های نظام جمهوری اسلامی ایران و ممنوعیت و پروپاگاندا محور بودن رپ فارسی است اما عناصر اجتماعی همچون مهاجرت اجباری و ناآگاهی و عادی‌سازی مردم نیز گنجانده شده. یاس مورد توجه قرارگرفتن عقاید و سخنان برخی از شخصیت‌ها و رسانه‌ها را نکوهش کرد و از زودباوری و عدم درک حقیقت توسط افکار عمومی انتقاد کرد. همچنین در ترانه به رویدادهایی همانند پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی بین‌المللی اوکراین، انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۴۰۰) و اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران اشاره شده است.

بازخورد

بیم در کم‌تر از ۲۴ ساعت در صدر چارت هات ساوندکلاود قرار گرفت و با بیش از سه میلیون بازدید در ساوندکلاود و یک میلیون بازدید در یوتیوب پربازدیدترین ترانه یاس و از محبوب‌ترین ترانه‌های رپ فارسی است. بسیاری از صاحب‌نظران و شنوندگان در نظرسنجی‌های مختلف بیم را به عنوان «بهترین ترانه رپ فارسی» انتخاب کردند. ضرب، قافیه، محتوای سیاسی، آرایه‌های ادبی و تلفیق سبک نوین با شعر کهن فارسی مورد تحسین واقع شد. اما میکس و مستر ترانه که توسط شروین رادفر انجام شده بود با انتقاداتی روبرو شد، عده‌ای از پایین بودن صدای وکال و ناواضح بودن آن ایراد گرفتند. پس از مرگ مهسا امینی، به دلیل شباهت و دقت زیاد مفاهیم ترانه به وقایع کشور در خیزش ۱۴۰۱ ایران آن را «پیشگویی» خواندند و یاس را تحسین کردند. پوریا پوتک که قبلاً یاس را به خاطر «محافظه‌کاری» و «ترسو» بودن نقد کرده بود، «شجاعت» او را به دلیل «خواندن ترانه سیاسی در داخل ایران» ستایش کرد. امیر تتلو از میکس مستر، اختلال گفتاری و «فن بیان» یاس، و «کپی بودن» ترانه به آثار خودش، انتقاد کرد. سپهر خلسه از پیچیدگی و گم بودن مفهوم ترانه در قافیه انتقاد کرد و به آن نمره ۷ از ۱۰ داد اما در سایر بخش‌ها آن را ستود.