تگرگ
تَگَرگ گونه‌ای بارش است. تگرگ قطره‌های یخ‌بسته باران است که از آسمان فرو می‌ریزد. تگرگ در اثر تغییرات ناگهانی هوا بر زمین فرو می‌ریزد و بیشتر در بهار موجب زیان سردرختی‌ها و دیگر محصول‌های کشاورزی می‌گردد و در شمار آفات آسمانی است.[۱]
| تگرگ | |
|---|---|
ویدئویی از یک تگرگ در هووورتشوویتسه در جمهوری چک | |
| نشانه | تکه‌های یخ که در جریان یک باران یا طوفان تندری از آسمان به زمین می‌بارد. |
| گونه | Severe |
| ابر سرچشمه | ابر کومه‌ای‌بارا |
| اثر | ایجاد آسیب شدید و غُرشدگی در فلز |
یک تگرگ درشت، با قطری در حدود ۶ سانتی‌متر.
علت ایجاد تگرگ برخورد سریع هوای نمناک به لایه‌های بالاتر و سردتر جو و یخ زدن ذرات بخار آب است. قطر تگرگ‌ها در حدود ۵ تا ۵۰ میلی‌متر است و بیشتر از ابرهای کومولونیمبوس (کومه‌ای‌بارا[۲]) که اغلب با رعد و برق همراه باشد، می‌بارد. تگرگ از یک هستهٔ مرکزی سفیدرنگ تشکیل شده که رشته‌های سفید زیادی دور آن را فرا گرفته‌است. این رشته‌ها نیز با پوستهٔ نازکی از یخ احاطه شده‌اند.[۳]
دانه‌های تگرگ ریز را سرماریزه می‌گویند.[۴]
در گویش‌های محلیویرایش
| گویش | نام‌ها |
|---|---|
| خراسان | ژَله، جلِه |
| کردی | ته رزه، یخچه، نان سنگک، سنگچه، شخکاشه، شهنگانه، قِقِط، کره تاغ، تورک، تِگِر (کردی ایلامی) |
| بلوچی | ترونگل |
| ترکی آذربایجانی | دولما چا |
منابعویرایش
- ↑ لغتنامهٔ دهخدا، سرواژهٔ تگرگ، به نقل از منابع قدیمی‌تر
- ↑ برابرنهادهٔ فرهنگستان زبان فارسی
- ↑ جعفری، عباس، فرهنگ بزرگ گیتاشناسی (اصطلاحات جغرافیائی). تهران: انتشارات گیتاشناسی، چاپ اول، خرداد ۱۳۶۶.
- ↑ فرهنگ فارسی معین
| در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ تگرگ موجود است. |