جام ملت‌های اروپا

مسابقات فوتبال در اروپا که توسط یوفا برگزار می‌شود


جام ملت‌های اروپا، قهرمانی فوتبال اروپا یا یورو (به انگلیسی: UEFA European Championship) یک تورنمنت فوتبال است که یوفا آن را برگزار می‌کند. این جام به عنوان دومین تورنمنت پرطرفدار جهان پس از جام جهانی فوتبال شناخته می‌شود. قهرمان این جام، به عنوان قهرمان قاره اروپا در رشته فوتبال شناخته می‌شود و به‌طور خودکار به جام کنفدراسیون‌ها راه می‌یابد. این جام از سال ۱۹۵۸ تاکنون هر چهار سال یک بار برگزار شده‌است، به جز سال ۲۰۲۰ که به دلیل شیوع ویروس کرونا به سال ۲۰۲۱ موکول شد. این بازی‌ها از سال ۱۹۹۶، یورو نامیده می‌شود. آلمان و اسپانیا هرکدام با سه قهرمانی بیشترین تعداد قهرمانی را در این مسابقات کسب کرده‌اند. ۱۶ دوره از این مسابقات برگزارشده و ۱۰ تیم ملی این جام را بدست آورده‌اند: آلمان و اسپانیا سه بار، فرانسه و ایتالیا ۲ بار و چکسلوواکی، هلند، دانمارک، اتحاد جماهیر شوروی، یونان و پرتغال هر کدام یک قهرمانی را کسب کرده‌اند.

جام ملت‌های اروپا
جام قهرمانی مسابقات
سال بنیان‌گذاری۱۹۵۸؛ ۶۶ سال پیش (۱۹۵۸-خطا: زمان نامعتبر}})
منطقهاروپا
شمار تیم‌های حاضر۲۴ (نهایی)
۵۵ (مقدماتی)
قهرمان کنونی ایتالیا (دومین قهرمانی)
موفق‌ترین تیم آلمان
(۳ قهرمانی و ۳ نایب قهرمانی)
جام ملت‌های اروپا ۲۰۲۴

نحوه برگزاری ویرایش

ابتدا ۵۵ تیم این مسابقات باید در قالب ۱۰ گروه با هم مسابقه بدهند (آخرین بار در سال ۲۰۲۰ تیم‌ها در ۵ گروه ۵ تیمی و ۵ گروه ۶ تیمی تقسیم شدند) دو تیم اول تمامی گروه‌ها به جام ملت‌های اروپا صعود می‌کنند که در مجموع ۲۰ تیم می‌شوند و از آنجایی که این رقابت‌ها باید ۲۴ تیم باشد ۴ تیم هم از طریق پلی‌آف به این رقابت‌ها صعود می‌کنند. سپس پس از پایان مراحل مقدماتی بهترین تیم‌های هر لیگ در لیگ ملت‌های اروپا (در صورتی که مستقیماً در مراحل مقدماتی صعود نکرده باشند) جواز حضور در پلی‌آف جام ملت‌های اروپا را کسب می‌کنند. سپس تیم‌ها در چند مسیر مختلف (در سال ۲۰۲۰ ۱۶ تیم در ۴ مسیر رقابت کردند و در نهایت ۴ تیم به جام ملت‌های اروپا صعود کردند) با هم رقابت می‌کنند و تیم‌های برنده به جام ملت‌های اروپا صعود می‌کنند. سپس تیم‌ها با قرعه‌کشی در ۶ گروه ۴ تیمی به صورت تک بازی با هم بازی می‌کنند. بعد از پایان مراحل گروهی تیم‌های اول و دوم تمامی گروه‌ها به همراه ۴ تیم برتر سوم به مرحله یک‌هشتم نهایی صعود می‌کنند. سپس مراحل یک چهارم نهایی، نیمه نهایی و فینال برگزار می‌شوند و قهرمان قاره اروپا در رشته فوتبال مشخص می‌شود. در سال ۲۰۲۳ تیم‌ها (با توجه به حذف روسیه و میزبانی آلمان) در ۷ گروه ۵ تیمی و ۳ گروه ۶ تیمی (در مجموع ۵۳ تیم) با هم در حال رقابت هستند. تیم‌های اول و دوم مستقیماً به جام ملت‌های اروپا می‌روند. سپس ۱۲ تیم با توجه به رتبه‌هایشان در لیگ ملت‌های اروپا فصل ۲۰۲۲_۲۰۲۴ (۴ تیم از لیگ C و B و A) در ۳ مسیر با هم رقابت می‌کنند و در نهایت ۳ تیم برنده به جام ملت‌های اروپا ۲۰۲۴ به میزبانی آلمان صعود می‌کنند.

نتایج ویرایش

دوره دیدار پایانی دیدار رده‌بندی
میزبان قهرمان نتیجه نایب قهرمان سوم نتیجه چهارم
۱۹۶۰   فرانسه  
اتحاد جماهیر شوروی
۲–۱  
یوگسلاوی
 
چکسلواکی
۲–۰  
فرانسه
۱۹۶۴   اسپانیا  
اسپانیا
۲–۱  
اتحاد جماهیر شوروی
 
مجارستان
۳–۱  
دانمارک
۱۹۶۸   ایتالیا  
ایتالیا
۱–۱
در وقت اضافه
(۲–۰)
پنالتی
 
یوگسلاوی
 
انگلستان
۲–۰  
اتحاد جماهیر شوروی
۱۹۷۲   بلژیک  
آلمان غربی
۳–۰  
اتحاد جماهیر شوروی
 
بلژیک
۲–۱  
مجارستان
۱۹۷۶   جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی  
چکسلواکی
۲–۲
(۵–۳)
پنالتی
 
آلمان غربی
 
هلند
۳–۲  
یوگسلاوی
۱۹۸۰   ایتالیا  
آلمان غربی
۲–۱  
بلژیک
 
چکسلواکی
۱–۱
(۹–۸)
پنالتی
 
ایتالیا
۱۹۸۴   فرانسه  
فرانسه
۲–۰  
اسپانیا
 
دانمارک
[۱]  
پرتغال
۱۹۸۸   آلمان غربی  
هلند
۲–۰  
اتحاد جماهیر شوروی
 
ایتالیا
[۱]  
آلمان غربی
۱۹۹۲   سوئد  
دانمارک
۲–۰  
آلمان
 
هلند
[۱]  
سوئد
۱۹۹۶   انگلستان  
آلمان
۲–۱  
چک
 
انگلستان
[۱]  
فرانسه
۲۰۰۰   بلژیک
  هلند
 
فرانسه
۲–۱  
ایتالیا
 
هلند
[۱]  
پرتغال
۲۰۰۴   پرتغال  
یونان
۱–۰  
پرتغال
 
چک
[۱]  
هلند
۲۰۰۸   اتریش
   سوئیس
 
اسپانیا
۱–۰  
آلمان
 
روسیه
[۱]  
ترکیه
۲۰۱۲   لهستان
  اوکراین
 
اسپانیا
۴–۰  
ایتالیا
 
آلمان
[۱]  
پرتغال
۲۰۱۶   فرانسه  
پرتغال
۱–۰  
فرانسه
 
آلمان
[۱]  
ولز
۲۰۲۰   اروپا  
ایتالیا
۱–۱
(۳–۲)
پنالتی
 
انگلستان
 
اسپانیا
[۱]  
دانمارک
۲۰۲۴   آلمان

آمار ویرایش

قهرمانی‌ها و نایب قهرمانی‌ها جام ملتهای اروپا ویرایش

تیم قهرمانی نایب قهرمانی
  آلمان ۳ (۱۹۷۲, ۱۹۸۰, ۱۹۹۶) ۳ (۱۹۷۶, ۱۹۹۲, ۲۰۰۸)
  اسپانیا ۳ (۱۹۶۴, ۲۰۰۸, ۲۰۱۲) ۱ (۱۹۸۴)
  ایتالیا ۲ (۱۹۶۸, ۲۰۲۰) ۲ (۲۰۰۰, ۲۰۱۲)
  فرانسه ۲ (۱۹۸۴, ۲۰۰۰) ۱ (۲۰۱۶)
  روسیه ۱ (۱۹۶۰) ۳ (۱۹۶۴, ۱۹۷۲, ۱۹۸۸)
  پرتغال ۱ (۲۰۱۶) ۱ (۲۰۰۴)
  چک ۱ (۱۹۷۶) ۱ (۱۹۹۶)
  هلند ۱ (۱۹۸۸)
  دانمارک ۱ (۱۹۹۲)
  یونان ۱ (۲۰۰۴)
  یوگسلاوی ۲ (۱۹۶۰, ۱۹۶۸)
  انگلستان ۱ (۲۰۲۰)
  بلژیک ۱ (۱۹۸۰)

۱- قهرمانی و نایب قهرمانی‌های روسیه با نام اتحاد جماهیر شوروی بوده‌است.

سایر ویرایش

  • تا به امروز فقط اسپانیا توانسته به‌طور متوالی قهرمان این تورنمنت شود. (۲۰۰۸ و ۲۰۱۲)
  • کریستیانو رونالدو با ۱۴ گل بهترین گلزن تاریخ این مسابقات است.

خلاصه ویرایش

 
نقشه برندگان. آلمان: دو بار به عنوان آلمان غربی و یک بار آلمان متحد، روسیه به عنوان اتحاد جماهیر شوروی و جمهوری چک به عنوان چکسلواکی
تیم قهرمان نایب قهرمان سوم چهارم نیمه نهایی مجموع (Top Four)
  آلمان ۳ (۱۹۷۲۱, ۱۹۸۰۱, ۱۹۹۶) ۳ (۱۹۷۶۱, ۱۹۹۲, ۲۰۰۸) ۳ (۱۹۸۸, ۲۰۱۲ ۲۰۱۶) ۹
  اسپانیا ۳ (۱۹۶۴*, ۲۰۰۸, ۲۰۱۲) ۱ (۱۹۸۴) ۱ (۲۰۲۰) ۵
  ایتالیا ۲ (۱۹۶۸, ۲۰۲۰*) ۲ (۲۰۰۰, ۲۰۱۲) ۱ (۱۹۸۰) ۱ (۱۹۸۸) ۶
  فرانسه ۲ (۱۹۸۴*, ۲۰۰۰) ۱ (۲۰۱۶*) ۱ (۱۹۶۰) ۱ (۱۹۹۶) ۵
  روسیه 3 ۱ (۱۹۶۰) ۳ (۱۹۶۴, ۱۹۷۲, ۱۹۸۸) ۱ (۱۹۶۸) ۱ (۲۰۰۸) ۶
  چک ۱ (۱۹۷۶۲) ۱ (۱۹۹۶) ۲ (۱۹۶۰, ۱۹۸۰) ۱ (۲۰۰۴) ۵
  پرتغال ۱ (۲۰۱۶) ۱ (۲۰۰۴*) ۳ (۱۹۸۴, ۲۰۰۰, ۲۰۱۲) ۵
  هلند ۱ (۱۹۸۸) ۱ (۱۹۷۶) ۳ (۱۹۹۲, ۲۰۰۰, ۲۰۰۴) ۵
  دانمارک ۱ (۱۹۹۲) ۱ (۱۹۶۴) ۲ (۱۹۸۴, ۲۰۲۰) ۴
  یونان ۱ (۲۰۰۴) ۱
  یوگسلاوی ۲ (۱۹۶۰, ۱۹۶۸) ۱ (۱۹۷۶) ۳
  انگلستان ۱ (۲۰۲۰*) ۱ (۱۹۶۸) ۱ (۱۹۹۶) ۳
  بلژیک ۱ (۱۹۸۰) ۱ (۱۹۷۲) ۲
  مجارستان ۱ (۱۹۶۴) ۱ (۱۹۷۶) ۲
  سوئد ۱ (۱۹۹۲) ۱
  ترکیه ۱ (۲۰۰۸) ۱
  ولز ۱ (۲۰۱۶) ۱
مجموع ۱۵ ۱۵ ۶ ۶ ۲۰ ۶۰

* میزبان
1 به عنوان آلمان غربی
2 به عنوان چکسلواکی
3 به عنوان شوروی

جستارهای وابسته ویرایش

پانویس ویرایش

  1. ۱٫۰۰ ۱٫۰۱ ۱٫۰۲ ۱٫۰۳ ۱٫۰۴ ۱٫۰۵ ۱٫۰۶ ۱٫۰۷ ۱٫۰۸ ۱٫۰۹ از سال ۱۹۸۴ بازی رده‌بندی برگزار نمی‌گردد.

منابع ویرایش

  • "Regulations of the UEFA European Football Championship 2010–12" (PDF). UEFA.com. Union of European Football Associations. 15 September 2009. Retrieved 4 January 2012.
  • "European Championship". Rec. Sport. Soccer Statistics Foundation (RSSSF). 17 July 2012. Retrieved 18 July 2012.
  • جام ملت‌های اروپا چطور شکل گرفت؟ بی‌بی‌سی فارسی. ۱۹ خرداد ۱۳۹۵