جام ملت‌های اروپا

با لیگ ملت‌های اروپا اشتباه نشود.

این مقاله دربارهٔ جام ملت‌های اروپا است. برای زنان جام ملت‌های اروپای زنان را ببینید.

قهرمانی فوتبال اروپا یا جام ملت‌های اروپا یا یورو یک جام فوتبال است که یوفا آن را برگزار می‌کند. قهرمان این جام، قهرمان قاره اروپا در رشته فوتبال می‌باشد و به‌طور خودکار به جام کنفدراسیون‌ها راه می‌یابد. این جام از سال ۱۹۵۸ تاکنون هر چهار سال یک بار برگزار شده‌است، به جز سال ۲۰۲۰ که به دلیل شیوع ویروس کرونا به سال ۲۰۲۱ موکول شد. این بازی‌ها از سال ۱۹۹۶ یورو نامیده می‌شود. آلمان و اسپانیا هرکدام با سه قهرمانی بیشترین تعداد قهرمانی را در این مسابقات کسب کرده‌اند. ۱۶ دوره ازاین مسابقات برگزارشده و ۱۰ تیم ملی این جام را بدست آورده‌اند: آلمان و اسپانیا سه بار فاتح این تورنمنت شدند، فرانسه و ایتالیا ۲ بار، چکسلوواکی، هلند، دانمارک، تیم ملی فوتبال اتحاد جماهیر شوروی، یونان و پرتغال هر کدام یک قهرمانی را کسب کردند.

جام قهرمانی مسابقات

سال بنیان‌گذاری	۱۹۵۸ (۱۹۵۸-}})
منطقه	اروپا
شمار تیم‌های حاضر	۲۴ (نهایی) ۵۵ (مقدماتی)
قهرمان کنونی	ایتالیا (دومین قهرمانی)
موفق‌ترین تیم	آلمان (۳ قهرمانی و ۳ نایب قهرمانی)
جام ملت‌های اروپا ۲۰۲۴

بهترین نتیجه کشورهای شرکت‌کننده در جام ملت‌های اروپا

تا به امروز فقط اسپانیا توانسته به‌طور متوالی قهرمان این تورنمنت شود. (۲۰۰۸ و ۲۰۱۲)

یورو به عنوان دومین تورنمنت پرطرفدار جهان بعد از جام جهانی شناخته می‌شود. فینال جام جهانی ۲۰۱۰ با حدود ۳۰۰ میلیون بیننده در سرتاسر جهان همراه بوده که بالاتر از فینال جام ملتهای ۲۰۱۶ (۲۸۴ میلیون بیننده) بیشترین تعداد بیننده را در این تورنمنت کسب کرده‌است.

نحوه برگزاری

ابتدا ۵۵ تیم این مسابقات باید در قالب ۱۰ گروه با هم مسابقه بدهند ( آخرین بار در سال ۲۰۲۰ تیم ها در ۵ گروه ۵ تیمی و ۵ گروه ۶ تیمی تقسیم شدند) دو تیم اول تمامی گروه ها به جام ملت های اروپا صعود می‌کنند که در مجموع ۲۰ تیم می‌شوند و از آنجایی که این رقابت ها باید ۲۴ تیم باشد ۴ تیم هم از طریق پلی‌آف به این رقابت ها صعود می‌کنند. سپس پس از پایان مراحل مقدماتی بهترین تیم های هر لیگ در لیگ ملت های اروپا ( در صورتی که مستقیما در مراحل مقدماتی صعود نکرده باشند) جواز حضور در پلی‌آف جام ملت های اروپا را کسب می‌کنند. سپس تیم ها در چند مسیر مختلف( در سال ۲۰۲۰ ۱۶ تیم در ۴ مسیر رقابت کردند و در نهایت ۴ تیم به جام ملت های اروپا صعود کردند) با هم رقابت می‌کنند و تیم های برنده به جام ملت های اروپا صعود می‌کنند. سپس تیم ها با قرعه‌کشی در ۶ گروه ۴ تیمی به صورت تک بازی با هم بازی می‌کنند. بعد از پایان مراحل گروهی تیم های اول و دوم تمامی گروه ها به همراه ۴ تیم برتر سوم به مرحله یک هشتم نهایی صعود می‌کنند. سپس مراحل یک چهارم نهایی، نیمه نهایی، و فینال برگزار می‌شوند و قهرمان قاره اروپا در رشته فوتبال مشخص می‌شود. در سال ۲۰۲۰ ایتالیا با شکست انگلستان قهرمان شد. در سال ۲۰۲۳ تیم ها( با توجه به حذف روسیه و میزبانی آلمان) در ۷ گروه ۵ تیمی و ۳ گروه ۶ تیمی ( در مجموع ۵۳ تیم) با هم در حال رقابت هستند. تیم های اول و دوم مستقیما به جام ملت های اروپا می‌روند. سپس ۱۲ تیم با توجه به رتبه هایشان در لیگ ملت های اروپا فصل ۲۰۲۲_۲۰۲۴ ( ۴ تیم از لیگ C و B و A) در ۳ مسیر با هم رقابت می‌کنند و در نهایت ۳ تیم برنده به جام ملت های اروپا ۲۰۲۴ به میزبانی آلمان صعود می‌کنند

نتایج

دوره	دیدار پایانی				دیدار رده‌بندی
	میزبان	قهرمان	نتیجه	نایب قهرمان	سوم	نتیجه	چهارم
۱۹۶۰	فرانسه	اتحاد جماهیر شوروی	۲–۱	یوگسلاوی	چکسلواکی	۲–۰	فرانسه
۱۹۶۴	اسپانیا	اسپانیا	۲–۱	اتحاد جماهیر شوروی	مجارستان	۳–۱	دانمارک
۱۹۶۸	ایتالیا	ایتالیا	۱–۱ در وقت اضافه (۲–۰) پنالتی	یوگسلاوی	انگلستان	۲–۰	اتحاد جماهیر شوروی
۱۹۷۲	بلژیک	آلمان غربی	۳–۰	اتحاد جماهیر شوروی	بلژیک	۲–۱	مجارستان
۱۹۷۶	جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی	چکسلواکی	۲–۲ (۵–۳) پنالتی	آلمان غربی	هلند	۳–۲	یوگسلاوی
۱۹۸۰	ایتالیا	آلمان غربی	۲–۱	بلژیک	چکسلواکی	۱–۱ (۹–۸) پنالتی	ایتالیا
۱۹۸۴	فرانسه	فرانسه	۲–۰	اسپانیا	دانمارک		پرتغال
۱۹۸۸	آلمان غربی	هلند	۲–۰	اتحاد جماهیر شوروی	ایتالیا		آلمان غربی
۱۹۹۲	سوئد	دانمارک	۲–۰	آلمان	هلند		سوئد
۱۹۹۶	انگلستان	آلمان	۲–۱	چک	انگلستان		فرانسه
۲۰۰۰	بلژیک هلند	فرانسه	۲–۱	ایتالیا	هلند		پرتغال
۲۰۰۴	پرتغال	یونان	۱–۰	پرتغال	چک		هلند
۲۰۰۸	اتریش سوئیس	اسپانیا	۱–۰	آلمان	روسیه		ترکیه
۲۰۱۲	لهستان اوکراین	اسپانیا	۴–۰	ایتالیا	آلمان		پرتغال
۲۰۱۶	فرانسه	پرتغال	۱–۰	فرانسه	آلمان		ولز
۲۰۲۰	اروپا	ایتالیا	۱–۱ (۳–۲) پنالتی	انگلستان	اسپانیا		دانمارک
۲۰۲۴	آلمان

آمار

قهرمانی‌ها و نایب قهرمانی‌ها جام ملتهای اروپا

تیم	قهرمانی	نایب قهرمانی
آلمان	۳ (۱۹۷۲, ۱۹۸۰, ۱۹۹۶)	۳ (۱۹۷۶, ۱۹۹۲, ۲۰۰۸)
اسپانیا	۳ (۱۹۶۴, ۲۰۰۸, ۲۰۱۲)	۱ (۱۹۸۴)
ایتالیا	۲ (۱۹۶۸, ۲۰۲۰)	۲ (۲۰۰۰, ۲۰۱۲)
فرانسه	۲ (۱۹۸۴, ۲۰۰۰)	۱ (۲۰۱۶)
روسیه *۱	۱ (۱۹۶۰)	۳ (۱۹۶۴, ۱۹۷۲, ۱۹۸۸)
پرتغال	۱ (۲۰۱۶)	۱ (۲۰۰۴)
چک	۱ (۱۹۷۶)	۱ (۱۹۹۶)
هلند	۱ (۱۹۸۸)	–
دانمارک	۱ (۱۹۹۲)	–
یونان	۱ (۲۰۰۴)	–
یوگسلاوی	–	۲ (۱۹۶۰, ۱۹۶۸)
بلژیک	–	۱ (۱۹۸۰)
انگلستان	–	۱ (۲۰۲۰)

۱- قهرمانی و نایب قهرمانی‌های روسیه با نام اتحاد جماهیر شوروی بوده‌است.

خلاصه

نقشه برندگان. آلمان: دو بار به عنوان آلمان غربی و یک بار آلمان متحد، روسیه به عنوان اتحاد جماهیر شوروی و جمهوری چک به عنوان چکسلواکی

اسپانیا ۴ قهرمانی

تیم	قهرمان	نایب قهرمان	سوم	چهارم	نیمه نهایی	مجموع (Top Four)
آلمان	۳ (۱۹۷۲۱, ۱۹۸۰۱, ۱۹۹۶)	۳ (۱۹۷۶۱, ۱۹۹۲, ۲۰۰۸)	–	–	۳ (۱۹۸۸, ۲۰۱۲ ۲۰۱۶)	۹
اسپانیا	۳ (1964*, ۲۰۰۸, ۲۰۱۲)	۱ (۱۹۸۴)	–	–	۱ (۲۰۲۰)	۵
ایتالیا	۲ (۱۹۶۸, ۲۰۲۰*)	۲ (۲۰۰۰, ۲۰۱۲)	–	۱ (۱۹۸۰)	۱ (۱۹۸۸)	۶
فرانسه	۲ (۱۹۸۴*, ۲۰۰۰)	۱ (۲۰۱۶*)	–	۱ (۱۹۶۰)	۱ (۱۹۹۶)	۵
روسیه 3	۱ (۱۹۶۰)	۳ (۱۹۶۴, ۱۹۷۲, ۱۹۸۸)	–	۱ (۱۹۶۸)	۱ (۲۰۰۸)	۶
چک	۱ (۱۹۷۶۲)	۱ (۱۹۹۶)	۲ (۱۹۶۰, ۱۹۸۰)	–	۱ (۲۰۰۴)	۵
پرتغال	۱ (۲۰۱۶)	۱ (۲۰۰۴*)	–	–	۳ (۱۹۸۴, ۲۰۰۰, ۲۰۱۲)	۵
هلند	۱ (۱۹۸۸)	–	۱ (۱۹۷۶)	–	۳ (۱۹۹۲, ۲۰۰۰, ۲۰۰۴)	۵
دانمارک	۱ (۱۹۹۲)	–	–	۱ (۱۹۶۴)	۲ (۱۹۸۴, ۲۰۲۰)	۴
یونان	۱ (۲۰۰۴)	–	–	–	–	۱
یوگسلاوی	–	۲ (۱۹۶۰, ۱۹۶۸)	–	۱ (۱۹۷۶)	–	۳
بلژیک	–	۱ (۱۹۸۰)	۱ (۱۹۷۲)	–	–	۲
انگلستان	–	۱ (۲۰۲۰*)	۱ (۱۹۶۸)	–	۱ (۱۹۹۶)	۳
مجارستان	–	–	۱ (۱۹۶۴)	۱ (۱۹۷۶)	–	۲
سوئد	–	–	–	–	۱ (۱۹۹۲)	۱
ترکیه	–	–	–	–	۱ (۲۰۰۸)	۱
ولز	–	–	–	–	۱ (۲۰۱۶)	۱
مجموع	۱۵	۱۵	۶	۶	۲۰	۶۰

* میزبان
¹ به عنوان آلمان غربی
² به عنوان چکسلواکی
³ به عنوان شوروی

جدول مدال‌های کل ادوار جام ملتهای اروپا

As 2016

رتبه	کشور	طلا	نقره	برنز	مجموع
1	آلمان	۳	۳		۹
2	اسپانیا	۳	۱	۱	۵
3	ایتالیا	۲	۲	۱	۵
4	فرانسه	۲	۱	۱	۴
5	روسیه	۱	۳	۱	۵
6	چک	۱	۱	۳	۵
7	پرتغال	۱	۱	۳	۵
8	هلند	۱	۰	۴	۵
9	دانمارک	۱	۰	۲	۳
10	یونان	۱	۰	۰	۱
11	رومانی	۰	۲	۰	۲
12	بلژیک	۰	۱	۱	۲
13	انگلستان	۰	۱	۲	۳
14	مجارستان	۰	۰	۱	۱
15	سوئد	۰	۰	۱	۱
16	ترکیه	۰	۰	۱	۱
17	ولز	۰	۰	۱	۱
Total		۱۵	۱۵	۲۶	۵۶

رکورد ها و آمار

مقالهٔ اصلی: List of UEFA European Championship records

همچنین ببینید: فهرست مربیان برنده جام ملت‌های اروپا

• All Time Top Ten by Points:

برد	تیم	مشارکت ها	بازی	W	D	L	GF	GA	GD	Points
۰1.	آلمان	۱۲	۴۹	۲۶	۱۲	۱۱	۷۲	۴۸	۲۴	۹۰
۰2.	فرانسه	۹	۳۹	۲۰	۹	۱۰	۶۲	۴۴	۱۸	۶۹
۰3.	اسپانیا	۱۰	۴۰	۱۹	۱۱	۱۰	۵۵	۳۶	۱۹	۶۸
۰4.	ایتالیا	۹	۳۸	۱۶	۱۶	۶	۳۹	۲۷	۱۲	۶۴
۰5.	پرتغال	۷	۳۵	۱۸	۹	۸	۴۹	۳۱	۱۸	۶۳
۰6.	هلند	۹	۳۵	۱۷	۸	۱۰	۵۷	۳۷	۲۰	۵۹
۰7.	چک	۹	۳۲	۱۳	۶	۱۳	۴۲	۴۳	−۱	۴۵
۰8.	روسیه	۱۱	۳۳	۱۲	۷	۱۴	۳۸	۴۵	−۷	۴۳
۰9.	انگلستان	۹	۳۱	۱۰	۱۱	۱۰	۴۰	۳۵	۵	۴۱
10.	کرواسی	۵	۱۸	۸	۵	۵	۲۳	۲۰	۳	۲۹

• GER includes results of آلمان غربی between 1972–1988
• CZE includes results of چکسلواکی between 1960–1980

منابع

• "Regulations of the UEFA European Football Championship 2010–12" (PDF). UEFA.com. Union of European Football Associations. 15 September 2009. Retrieved 4 January 2012.
• "European Championship". Rec. Sport. Soccer Statistics Foundation (RSSSF). 17 July 2012. Retrieved 18 July 2012.
• جام ملت‌های اروپا چطور شکل گرفت؟ بی‌بی‌سی فارسی. ۱۹ خرداد ۱۳۹۵