جام جهانی فوتبال

مسابقات جهانی فوتبال مردان

جام جهانی فوتبال (یا جام جهانی فوتبال مردان و به‌طور کوتاه: جام جهانی)، یک رقابت بین‌المللی فوتبال است که تیم‌های ملی بزرگسال مردان که از اعضای فدراسیون بین‌المللی فوتبال (فیفا) هستند در آن به رقابت می‌پردازند. این مسابقات از زمان برگزاری نخستین دوره در سال ۱۹۳۰ هر چهار سال یک بار برگزار شده‌است، به جز در سال‌های ۱۹۴۲ و ۱۹۴۶ که به دلیل وقوع جنگ جهانی دوم برگزار نشد. قهرمان فعلی این رقابت‌ها آرژانتین است که سومین قهرمانی خود را در جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ به دست آورد.

جام جهانی فوتبال
[[پرونده:FIFA World Cup wordma number of teams 48|frameless]]
سازمانفیفا
سال بنیان‌گذاری۱۹۳۰؛ ۹۴ سال پیش (۱۹۳۰-خطا: زمان نامعتبر}})
منطقهبین‌المللی
رقابت‌های وابستهجام جهانی فوتبال زنان
جام جهانی فوتبال زیر ۲۰ سال
جام جهانی فوتبال زیر ۱۷ سال
قهرمان کنونی آرژانتین (سومین قهرمانی)
موفق‌ترین تیم  برزیل (۵ قهرمانی)
وبگاهوبگاه رسمی
مسابقه

چگونگی برگزاری فعلی مسابقات به این ترتیب است که مرحلهٔ مقدماتی، طی ۳ سال پیش از آغاز مسابقات اصلی برگزار می‌شود تا مشخص شود کدام تیم‌ها واجد شرایط حضور در مرحلهٔ گروهی مسابقات هستند. در مرحلهٔ گروهی، ۴۸ تیم با هم به رقابت می‌پردازند.

تا جام جهانی ۲۰۲۲، ۲۲ فینال برگزار شده و در مجموع ۸۰ تیم ملی با هم به رقابت پرداخته‌اند که فقط ۸ کشور موفق به کسب قهرمانی در این مسابقات شده‌اند. برزیل پنج بار قهرمان شده و تنها تیمی است که در همهٔ ادوار جام‌های جهانی حضور داشته‌است. سایر برندگان جام جهانی عبارتند از آلمان و ایتالیا هر کدام با چهار قهرمانی، آرژانتین با سه قهرمانی، فرانسه و اروگوئه هر کدام با دو قهرمانی؛ و انگلیس و اسپانیا هر کدام با یک قهرمانی. جام جهانی معتبرترین رقابت فوتبال در جهان و همچنین پربازدیدترین و پرطرفدارترین رویداد ورزشی در جهان است، مانند بازی فینال جام جهانی ۲۰۰۶ که حدود ۷۱۵٫۱ میلیون بیننده داشت؛ عددی معادل یک نُهم کل جمعیت کرهٔ زمین.[۱][۲][۳][۴]

تاکنون ۱۷ کشور میزبان جام جهانی بوده‌اند. قطر میزبان مسابقات ۲۰۲۲ بود. جام جهانی ۲۰۲۶ به‌طور مشترک به میزبانی کانادا، ایالات متحدهٔ آمریکا و مکزیک برگزار خواهد شد که باعث می‌شود مکزیک به اولین کشور با سه بار میزبانی جام جهانی تبدیل شود.

تاریخچه ویرایش

مسابقات بین‌المللی پیشین ویرایش

اولین مسابقهٔ بین‌المللی فوتبال جهان یک مسابقهٔ دوستانه بود که در سال ۱۸۷۲ در گلاسگو میان تیم‌های ملی اسکاتلند و انگلستان برگزار شد و با تساوی ۰–۰ به پایان رسید.[۵] اولین تورنمنت بین‌المللی، مسابقات قهرمانی بریتانیا در سال ۱۸۸۴ بود.[۶] با افزایش محبوبیت فوتبال در سایر نقاط جهان در آغاز سدهٔ بیستم، فوتبال به عنوان یک ورزش نمایشی و بدون مدال در المپیک ۱۹۰۰ و المپیک ۱۹۰۴ حضور داشت.[۷]

پس از تأسیس فیفا در سال ۱۹۰۴، این نهاد تلاش کرد تا در سال ۱۹۰۶ یک تورنمنت بین‌المللی فوتبال بین کشورهای خارج از چارچوب المپیک در سوئیس ترتیب دهد اما چون سال‌های آغازین این رشتهٔ ورزشی بود، توفیقی کسب نکرد و شکست خورد.[۸]

در المپیک ۱۹۰۸ در لندن، فوتبال به یک رقابت رسمی تبدیل شد که توسط اتحادیهٔ فوتبال انگلستان برنامه‌ریزی شد. این رویداد فقط برای بازیکنان آماتور برگزار شد. بریتانیا (به نمایندگی از تیم ملی فوتبال آماتور انگلیس) مدال طلا را کسب کرد. آنها این کار را در بازی‌های المپیک ۱۹۱۲ در استکهلم نیز تکرار کردند.[۹]

با ادامهٔ مسابقات المپیک فقط میان تیم‌های آماتور، توماس لیپتون مسابقات قهرمانی سِر توماس لیپتون را در سال ۱۹۰۹ در تورین برگزار کرد. در این رقابت‌ها، تیم‌های ملی شرکت نداشتند بلکه از هر کشور، یک تیم باشگاهی و به عنوان نمایندهٔ آن کشور در این مسابقات حضور پیدا می‌کرد. این رقابت گاهی به عنوان اولین جام جهانی توصیف می‌شود.[۱۰] معتبرترین تیم‌های باشگاهی حرفه‌ای از ایتالیا، آلمان و سوئیس را در آن حضور داشتند اما اتحادیهٔ فوتبال انگلیس از همراهی با این رقابت‌ها خودداری کرد و پیشنهاد اعزام تیم حرفه‌ای را رد کرد. لیپتون از وست اوکلند، یک تیم آماتور از کانتی دورام دعوت کرد تا انگلستان را در این رقابت‌ها نمایندگی کند. وست اوکلند برندهٔ مسابقات شد.[۱۱]

در سال ۱۹۱۴، فیفا موافقت کرد که مسابقات فوتبال المپیک را به عنوان «قهرمانی جهانی فوتبال آماتورها» به رسمیت بشناسد و مسئولیت مدیریت این رویداد را بر عهده گرفت.[۱۲] این امر، راه را برای اولین رقابت بین قاره‌ای فوتبال جهان هموار کرد. در بازی‌های المپیک ۱۹۲۰، مصر و ۱۳ تیم اروپایی به رقابت پرداختند که در نهایت بلژیک قهرمان شد.[۱۳] اروگوئه در دو تورنمنت فوتبال المپیک بعدی، یعنی سال ۱۹۲۴ و ۱۹۲۸ قهرمان شد. این مسابقات همچنین اولین دور مسابقات آزاد جهانی بودند، زیرا سال ۱۹۲۴ شروع دورهٔ حرفه‌ای فیفا بود[۱۴][۱۵] که فوتبال برای نخستین بار، به عنوان ورزشی رسمی در المپیک مورد استفاده قرار گرفت و فیفا مسئولیت برگزاری آن را به عهده داشت. البته در آن زمان تنها تیم ملی انگلیس یک تیم حرفه‌ای بود و سایر تیم‌ها دارای بازیکنان آماتور بودند و به همین دلیل در دو دوره بعدی المپیک، مدال طلا را انگلیس کسب کرد.

پیش از جنگ جهانی دوم ویرایش

 
ژول ریمه رئیس فیفا، کنفدراسیون‌ها را متقاعد کرد که یک مسابقه بین‌المللی فوتبال را تبلیغ کنند.

با توجه به موفقیت مسابقات فوتبال المپیک، فیفا با تلاش رئیسش ژول ریمه، دوباره شروع به برگزاری مسابقات بین‌المللی خود در خارج از المپیک کرد. در ۲۸ مه ۱۹۲۸، کنگرهٔ فیفا در آمستردام تصمیم گرفت که خودش مسابقات قهرمانی جهان را برگزار کند.[۱۶] با توجه به اینکه اروگوئه تا آن زمان دو بار قهرمان رسمی فوتبال جهان شده‌بود و به در آستانهٔ جشن صدمین سالگرد استقلال خود نیز بود، فیفا اروگوئه را به نام کشور میزبان اولین دورهٔ مسابقات جام جهانی در سال ۱۹۳۰ معرفی کرد.[۱۷]

فدراسیون‌های ملی کشورهای منتخب برای اعزام تیم دعوت شدند، اما انتخاب اروگوئه به عنوان محل برگزاری مسابقات به معنای سفری طولانی و پرهزینه از اقیانوس اطلس برای طرف‌های اروپایی بود. در واقع هیچ کشور اروپایی تا دو ماه قبل از شروع مسابقات متعهد به اعزام تیم نشد. ریمه در نهایت تیم‌های بلژیک، فرانسه، رومانی و یوگسلاوی را متقاعد کرد که این سفر را انجام دهند.[۱۷] در مجموع، ۱۳ کشور شرکت کردند: هفت تیم از آمریکای جنوبی، چهار تیم از اروپا و دو تیم از آمریکای شمالی.[۱۸]

 
ورزشگاه سنتناریو، محل برگزاری اولین فینال جام جهانی در سال ۱۹۳۰ در مونته‌ویدئو، اروگوئه

دو بازی اول جام جهانی به‌طور همزمان در ۱۳ ژوئیه ۱۹۳۰ برگزار شد که در طی آن‌ها فرانسه با نتیجهٔ ۴–۱ مکزیک را شکست داد و ایالات متحدهٔ آمریکا ۳–۰ بلژیک را مغلوب کرد. اولین گل در تاریخ جام جهانی توسط لوسین لوران از فرانسه به ثمر رسید.[۱۹] در فینال، اروگوئه توانست آرژانتین را ۴–۲ و در حضور ۹۳ هزار نفر در مونته‌ویدئو شکست دهد و اولین کشوری شد که توانسته بود برندهٔ جام جهانی فوتبال شود.[۲۰] پس از ایجاد جام جهانی، فیفا و کمیتهٔ بین‌المللی المپیک در مورد وضعیت بازیکنان آماتور اختلاف نظر داشتند و بنابراین فوتبال از المپیک ۱۹۳۲ حذف شد.[۲۱][۲۲] پس از اینکه فیفا و کمیتهٔ ملی المپیک اختلافات خود را حل کردند، فوتبال در المپیک ۱۹۳۶ بازگشت، اما تحت‌الشعاع جام جهانی قرار گرفت که تورنمنت معتبرتری بود.[۲۱]

از جمله مسائلی که در مسابقات اولیهٔ جام جهانی با آن مواجه بودند، مشکلات سفر بین قاره‌ای و جنگ بود. تعداد کمی از تیم‌های آمریکای جنوبی حاضر به سفر به اروپا برای جام جهانی ۱۹۳۴ بودند و همهٔ کشورهای آمریکای شمالی و جنوبی به جز برزیل و کوبا، جام جهانی ۱۹۳۸ را تحریم کردند. برزیل تنها تیم آمریکای جنوبی بود که در هر دو جام جهانی شرکت کرد. مسابقات ۱۹۴۲ و ۱۹۴۶، که آلمان و برزیل به دنبال میزبانی آن بودند،[۲۳] به دلیل وقوع جنگ جهانی دوم و پیامدهای آن لغو شدند.[۲۴]

پس از جنگ جهانی دوم ویرایش

 
بازی افتتاحیهٔ ورزشگاه ماراکانا در ریو دو ژانیرو، اندکی پیش از جام جهانی فوتبال ۱۹۵۰

جام جهانی ۱۹۵۰ که در برزیل برگزار شد، اولین دوره با حضور شرکت‌کنندگان بریتانیایی بود. تیم‌های بریتانیایی در سال ۱۹۲۰ از فیفا خارج شدند چون از یک سو تمایل نداشتند با کشورهایی که با آن‌ها در حال جنگ بودند، بازی کنند و از سوی دیگر فوتبال را ورزشی بریتانیایی می‌دانستند و مایل بودند تا آن را همچنان ورزشی بریتانیایی نگه دارند.[۲۵] اما پس از دعوت فیفا در سال ۱۹۴۶ دوباره به آن پیوستند.[۲۶] این مسابقات همچنین شاهد بازگشت قهرمان ۱۹۳۰ یعنی اروگوئه بود که دو جام جهانی قبلی را تحریم کرده بود. اروگوئه پس از شکست دادن برزیل میزبان، در مسابقه‌ای معروف به «ماراکانا» دوباره قهرمان مسابقات شد.[۲۷]

در بازی‌های بین سال‌های ۱۹۳۴ و ۱۹۷۸، ۱۶ تیم در هر تورنمنت به رقابت می‌پرداختند، به جز جام جهانی ۱۹۳۸، که اتریش و آلمان پس از پیوستن اتریش به آلمان نازی تحت یک تیم شرکت کردند و با ۱۵ تیم مسابقات به اتمام رسید و در سال ۱۹۵۰ که تیم‌های هند، اسکاتلند، و ترکیه کنار رفتند و مسابقات با ۱۳ تیم برگزار شد.[۲۸] اکثر کشورهای شرکت‌کننده از اروپا و آمریکای جنوبی و تعداد بسیار اندکی از آمریکای شمالی، آفریقا، آسیا و اقیانوسیه بودند. این تیم‌ها معمولاً به راحتی از تیم‌های اروپایی و آمریکای جنوبی شکست می‌خوردند. تا سال ۱۹۸۲، تنها تیم‌های خارج از اروپا و آمریکای جنوبی که از دور اول صعود کردند عبارت بودند از: ایالات متحدهٔ آمریکا، نیمه‌نهایی در سال جام جهانی ۱۹۳۰؛ کوبا، یک چهارم نهایی در سال جام جهانی ۱۹۳۸؛ کرهٔ شمالی، یک چهارم نهایی در جام جهانی ۱۹۶۶؛ و مکزیک، یک چهارم نهایی در جام جهانی ۱۹۷۰.

گسترش به ۳۲ تیم ویرایش

 
نمای داخلی ورزشگاه اف‌ان‌بی در ژوهانسبورگ، آفریقای جنوبی، در حین مسابقه‌ای در جام جهانی فوتبال ۲۰۱۰

در بازی‌های سال ۱۹۸۲ تعداد تیم‌های حاضر به ۲۴ تیم،[۲۹] و سپس در سال ۱۹۹۸ به ۳۲ تیم افزایش یافت[۳۰] این امر به تیم‌های بیشتری از آفریقا، آسیا و آمریکای شمالی اجازه می‌دهد تا در جام جهانی شرکت کنند. از آن زمان، تیم‌های این مناطق موفقیت بیشتری کسب کرده‌اند و چندین تیم به مرحلهٔ یک چهارم نهایی رسیده‌اند: مکزیک، یک چهارم نهایی در ۱۹۸۶؛ کامرون، یک چهارم نهایی در ۱۹۹۰؛ کرهٔ جنوبی، ردهٔ چهارم در ۲۰۰۲؛ سنگال، به همراه ایالات متحدهٔ آمریکا، صعود به دور حذفی در ۲۰۰۲؛ غنا، یک چهارم نهایی ۲۰۱۰؛ و کاستاریکا، یک چهارم نهایی در سال ۲۰۱۴. فینالیست‌های یک چهارم نهایی در سال‌های ۱۹۹۴، ۱۹۹۸، ۲۰۰۶ و ۲۰۱۸ همگی از اروپا یا آمریکای جنوبی بودند و فینالیست‌های تمام تورنمنت‌ها تا کنون نیز فقط از اروپا یا آمریکای جنوبی بودند.

دویست تیم به دور مقدماتی جام جهانی ۲۰۰۲ راه یافتند. ۱۹۸ کشور تلاش کردند تا برای جام جهانی فوتبال ۲۰۱۰ واجد شرایط شوند، در حالی که رکورددار حضور در مرحلهٔ مقدماتی جام جهانی با ۲۰۴ کشور به جام جهانی فوتبال ۲۰۱۰ تعلق دارد.[۳۱]

گسترش به ۴۸ تیم ویرایش

در اکتبر ۲۰۱۳، سپ بلاتر، رئیس وقت فیفا، از تضمین داشتن سهمیه برای اتحادیهٔ فوتبال کارائیب در جام جهانی صحبت کرد.[۳۲] بلاتر در شمارهٔ ۲۵ اکتبر ۲۰۱۳ هفته‌نامهٔ فیفا نوشت: «از منظر صرفاً ورزشی، من مایلم جهانی‌شدن را در نهایت جدی بگیرم و کنفدراسیون‌های آفریقا و آسیا در این رقابت‌ها جایگاهی را کسب کنند که شایستهٔ آن هستند. جام جهانی فوتبال نمی‌تواند اینطور باشد که کنفدراسیون‌های اروپا و آمریکای جنوبی ادعای اکثر سهمیه‌های جام جهانی را داشته باشند.»[۳۳]

پس از انتشار مجله، رقیب احتمالی بلاتر برای ریاست فیفا، میشل پلاتینی رئیس یوفا، پاسخ داد که او قصد دارد جام جهانی را به ۴۰ تیم افزایش دهد و ۸ تیم به تعداد شرکت‌کنندگان اضافه کند. پلاتینی گفت که یک سهمیهٔ اضافی به یوفا، چهار سهمیه به کنفدراسیون فوتبال آسیا و کنفدراسیون فوتبال آفریقا، دو سهمیهٔ مشترک بین کونکاکاف و کونمبول اختصاص خواهد داد و یک سهمیهٔ مستقیم برای کنفدراسیون فوتبال اقیانوسیه.[۳۴] واضح بود که چرا پلاتینی می‌خواهد جام جهانی را گسترش دهد. او گفت: «[جام جهانی] بر اساس کیفیت تیم‌ها نیست، زیرا شما ۳۲ تیم برتر جام جهانی را ندارید… اما این یک سازش خوب است… این یک موضوع سیاسی است، پس چرا آفریقایی‌های بیشتری نداشته باشید؟ رقابت برای آوردن همهٔ مردم دنیاست، اگر امکان شرکت را ندهید، پیشرفت نمی‌کنند.»[۳۴]

در اکتبر ۲۰۱۶، رئیس فیفا جانی اینفانتینو حمایت خود را از برگزاری جام جهانی ۴۸ تیمی در سال ۲۰۲۶ اعلام کرد.[۳۵] در ۱۰ ژانویه ۲۰۱۷، فیفا تأیید کرد که جام جهانی ۲۰۲۶ دارای ۴۸ تیم خواهد بود.[۳۶]

جام ویرایش

 
الیزابت دوم در حال اهدای جام ژول ریمه به بابی مور، کاپیتان انگلیس در جام جهانی ۱۹۶۶

از سال ۱۹۳۰ تا ۱۹۷۰، جام تیم قهرمان جام جهانی فوتبال به تیم برندهٔ جام جهانی اهدا شد. نام اصلی این جام «پیروزی» است و با نام «کوپ د موند» (به فرانسوی: Coupe du Monde) به‌معنای «جام جهانی» شناخته می‌شود و در سال ۱۹۴۶، به‌افتخار ژول ریمه، رئیس فیفا که برگزاری مسابقات جام جهانی را سازمان‌دهی کرد و در سال ۱۹۵۶ درگذشت، تغییر نام یافت.[۳۷][۳۸]

این جام پیش از برگزاری فینال جام جهانی ۱۹۶۶ ربوده‌شد اما توسط سگی پیدا شد و سارق نیز به مدت دو سال به زندان افتاد.[۳۹] سرانجام، پس از سومین قهرمانی تیم ملی فوتبال برزیل در جام جهانی ۱۹۷۰، جام ژول ریمه به عنوان پاداش برای همیشه به کنفدراسیون فوتبال برزیل تعلق گرفت.[۴۰] این جام باری دیگر در ۱۹ دسامبر ۱۹۸۳، هنگامی که در مقر کنفدراسیون فوتبال برزیل در ریو د ژانیرو قرارداشت، ربوده‌شد و ظاهراً دزدان آن را ذوب کرده‌اند.[۴۱][۳۸] پس از سرقت، ماکت این جام به دستور کنفدراسیون فوتبال برزیل ساخته و نگهداری شد.[۴۲]

 
جام کنونی در دست عثمان دمبله. این جام از سال ۱۹۷۴ ارائه شده‌است.

پس از سال ۱۹۷۰، جام جدیدی به نام جامِ جام جهانی طراحی شد. کارشناسان فیفا از هفت کشور، ۵۳ مدل ارائه‌شده را ارزیابی کردند و در نهایت کار طراح ایتالیایی سیلویو گاتزانیگا را انتخاب کردند. این جام ۳۶ سانتیمتر (۱۴٫۲ اینچ) قد دارد و وزن آن ۶٫۱۷۵ کیلوگرم (۱۳٫۶ پوند) است و از طلای ۱۸ عیار (۷۵٪) ساخته شده‌است.[۴۳] پایه شامل دو لایهٔ نیمه‌قیمتی مرمر سبز است، در حالی که قسمت پایین جام سال و نام هر یک از برندگان جام جهانی فوتبال از زمان جام جهانی ۱۹۷۴ حک شده‌است.[۴۳] این جام جدید به‌طور دائم به کشور برنده تعلق نمی‌گیرد. برندگان جام جهانی فقط تا پایان جشن پس از بازی جام را حفظ می‌کنند. بلافاصله پس از آن به جای جام تماماً طلا، یک ماکت با روکش طلا به آنها اعطا می‌شود.[۴۴]

در حال حاضر، تمامی اعضای (بازیکنان، مربیان و مدیران) سه تیم برتر مدال‌هایی با نشان جام جهانی دریافت می‌کنند. قهرمان (طلا)، نایب قهرمان (نقره) و مقام سوم (برنز). در جام جهانی ۲۰۰۲، مدالهایی به مقام چهارم، کرهٔ جنوبی که یکی از میزبانان بود اهدا شد. قبل از مسابقات ۱۹۷۸، مدال‌ها فقط به یازده بازیکن حاضر در زمین در پایان فینال و مسابقه رده‌بندی اهدا می‌شد. در نوامبر ۲۰۰۷، فیفا اعلام کرد که به تمام اعضای تیم‌های قهرمان جام جهانی بین سال‌های ۱۹۳۰ تا ۱۹۷۴ باید مدال‌های برنده اعطا شود.[۴۵][۴۶][۴۷]

نحوهٔ برگزاری ویرایش

مقدماتی ویرایش

از زمان برگزاری دومین جام جهانی در ۱۹۳۴، مسابقات مقدماتی برای تعیین تیم‌های شرکت‌کننده در بازی‌های جام جهانی برگزار می‌شود.[۴۸] مسابقات مقدماتی در شش منطقهٔ قاره‌ای فیفا (آفریقا، آسیا، آمریکای شمالی و مرکزی و کارائیب، آمریکای جنوبی، اقیانوسیه، و اروپا) تحت نظارت کنفدراسیون‌های مربوطه برگزار می‌شوند. برای هر تورنمنت، فیفا از قبل تعداد سهمیه‌هایی را که به هر یک از مناطق قاره‌ای تعلق می‌گیرد، معمولاً بر اساس قدرت نسبی تیم‌های کنفدراسیون‌ها تعیین می‌کند.

روند احراز صلاحیت می‌تواند تقریباً سه سال قبل از مسابقات نهایی شروع شود و در یک دورهٔ دو ساله ادامه یابد. فرمت مسابقات مقدماتی بین کنفدراسیون‌ها متفاوت است. معمولاً یک یا دو سهمیه به برندگان بازی‌های حذفی بین قاره‌ای تعلق می‌گیرد. به عنوان مثال، برندهٔ منطقهٔ اقیانوسیه و تیم پنجم منطقهٔ آسیا برای حضور در جام جهانی ۲۰۱۰ به مرحلهٔ پلی‌آف راه یافتند.[۴۹] از جام جهانی ۱۹۳۸ به بعد، کشورهای میزبان به‌طور خودکار جواز حضور در مسابقات نهایی را دریافت می‌کنند. این حق بین سال‌های ۱۹۳۸ تا ۲۰۰۲ نیز به مدافعان قهرمانی اعطا شد، اما از جام جهانی ۲۰۰۶ به بعد لغو شد و قهرمانان باید در مرحلهٔ مقدماتی حاضر شوند. برزیل، قهرمان جام جهانی ۲۰۰۲، اولین مدافع عنوان قهرمانی بود که مسابقات مقدماتی را انجام داد.[۵۰]

مسابقهٔ پایانی ویرایش

مسابقات پایانی با شکل کنونی از سال ۱۹۹۸ اجرایی شد و در طی آن ۳۲ تیم ملی در طول یک ماه در کشورهای میزبان رقابت می‌کنند. دو مرحله وجود دارد: مرحلهٔ گروهی و سپس مرحلهٔ حذفی.[۵۱]

در مرحلهٔ گروهی، تیم‌ها در هشت گروه چهار تیمی به رقابت می‌پردازند. هشت تیم، از جمله میزبان، با سایر تیم‌ها با استفاده از فرمولی بر اساس رده‌بندی جهانی فیفا یا عملکرد در جام‌های جهانی اخیر انتخاب می‌شوند و در گروه‌های جداگانه قرار می‌گیرند.[۵۲] تیم‌های دیگر معمولاً بر اساس معیارهای جغرافیایی به «گلدان‌های» متفاوتی تقسیم می‌شوند و تیم‌های هر گلدان به‌طور تصادفی در هشت گروه قرار می‌گیرند. از جام جهانی ۱۹۹۸، محدودیت‌هایی برای قرعه‌کشی اعمال شده‌است تا اطمینان حاصل شود که هیچ گروهی شامل بیش از دو تیم اروپایی یا بیش از یک تیم از هر کنفدراسیون دیگری نباشد.[۵۳]

هر گروه یک بازی به‌صورت نوبت‌گردشی را انجام می‌دهد که در آن هر تیم در سه بازی با دیگر تیم‌های هم‌گروه دیدار می‌کند. این بدان معناست که در مجموع شش بازی در یک گروه انجام می‌شود. آخرین دور مسابقات هر گروه به‌طور همزمان برنامه‌ریزی‌شده‌است تا عدالت بین هر چهار تیم حفظ شود.[۵۴][۵۵] دو تیم برتر هر گروه به مرحلهٔ حذفی راه می‌یابند. برای رتبه‌بندی تیم‌ها در یک گروه از امتیاز استفاده می‌شود. از جام جهانی ۱۹۹۴، ۳ امتیاز برای برد، ۱ امتیاز برای تساوی و صفر امتیاز برای باخت در نظر گرفته شده‌است؛ تا پیش از این، هر برد ۲ امتیاز و تساوی ۱ امتیاز داشت.

اگر تمام نتایج ممکن (برد، تساوی، باخت) را برای هر شش مسابقه در یک گروه در نظر بگیریم، ۷۲۹ (= ۳۶) ترکیب نتیجه ممکن است. با این حال، ۲۰۷ مورد از این ترکیب‌ها منجر به تساوی بین مقام‌های دوم و سوم می‌شود. در این صورت رده‌بندی بین این تیم‌ها به شرح زیر تعیین می‌شود:[۵۶]

  1. تفاضل گل در همهٔ مسابقات گروهی
  2. تعداد گل زده در همهٔ مسابقات گروهی
  3. اگر دو یا چند تیم بر اساس معیارهای فوق یکسان باشند، رتبه‌بندی آن‌ها به صورت زیر تعیین می‌شود:
    1. امتیازات گرفته شده از یکدیگر (بازی رو در رو)
    2. تفاضل گل با بازی رو در رو
    3. گل‌های زده در بازی رو در رو
    4. امتیازات بازی جوانمردانه که بر اساس تعداد کارت‌های زرد و قرمز دریافتی در مرحله گروهی مشخص می‌شود:
      1. کارت زرد: ۱ امتیاز منفی
      2. کارت قرمز غیرمستقیم (کارت زرد دوم): ۳ امتیاز منفی
      3. کارت قرمز مستقیم: ۴ امتیاز منفی
      4. کارت زرد و کارت قرمز مستقیم: ۵ امتیاز منفی
  4. در صورتی که هر یک از تیم‌های بالا پس از اعمال ضوابط بالا یکسان باشند، رتبه‌بندی آن‌ها با قرعه‌کشی انجام خواهد شد

مرحلهٔ حذفی یک رقابت تک‌حذفی است که در آن تیم‌ها در یک مسابقه با یکدیگر بازی می‌کنند و در صورت لزوم از وقت اضافه و ضربات پنالتی برای تعیین برنده استفاده می‌شود. این مرحله با مرحلهٔ یک شانزدهم پایانی (یا دور دوم) آغاز می‌شود که در آن تیم اول هر گروه با تیم دوم یک گروه دیگر بازی می‌کند. پس از آن مرحلهٔ یک چهارم پایانی، نیمه‌پایانی، رده‌بندی (مقابلهٔ تیم‌های سوم و چهارم) و بازی‌پایانی دنبال می‌شود.[۵۱]

در ۱۰ ژانویهٔ ۲۰۱۷، فیفا فرمت جدیدی را تصویب کرد، جام جهانی ۴۸ تیمی (برای پذیرش تیم‌های بیشتر)، که شامل ۱۶ گروه سه تیمی می‌شود و از هر گروه، دو تیم اول به مرحلهٔ حذفی صعود می‌کنند و مرحلهٔ حذفی دارای ۳۲ تیم خواهد بود.[۵۷]

میزبان‌ها ویرایش

 
نقشهٔ میزبانان جام جهانی فوتبال، ۱۹۳۰–۲۰۲۲. سبز: یک بار؛ سبز تیره: دو بار؛ سبز روشن: برنامه‌ریزی شده

فرایند انتخاب ویرایش

جام‌های جهانی ابتدایی در جلسات کنگرهٔ فیفا به کشورها داده شد. مکان‌ها بحث‌برانگیز بود زیرا آمریکای جنوبی و اروپا تا حد زیادی دو مرکز قدرت در فوتبال بودند و سفر بین آنها به سه هفته با کشتی زمان نیاز داشت. برای مثال، تصمیم برای برگزاری اولین جام جهانی در اروگوئه، منجر به حضور تنها چهار کشور اروپایی شد.[۵۸] دو جام جهانی بعدی هر دو در اروپا برگزار شدند. تصمیم برای برگزاری دومین دوره در فرانسه مورد مناقشه قرار گرفت، زیرا کشورهای آمریکای جنوبی می‌دانستند که این مکان به‌طور متناوب بین دو قاره تغییر می‌کند. هم آرژانتین و هم اروگوئه جام جهانی ۱۹۳۸ را تحریم کردند.[۵۹]

از زمان جام جهانی ۱۹۵۸، برای جلوگیری از تحریم‌ها یا جنجال‌های آینده، فیفا الگوی جایگزینی میزبان بین قارهٔ آمریکا و اروپا را آغاز کرد، که تا جام جهانی ۱۹۹۸ ادامه یافت. جام جهانی ۲۰۰۲، به میزبانی مشترک کرهٔ جنوبی و ژاپن، اولین تورنمنت در آسیا و اولین تورنمنت با چند میزبان بود.[۶۰] آفریقای جنوبی اولین کشور آفریقایی بود که در سال ۲۰۱۰ میزبان جام جهانی شد.

 
نمایندگان روسیه انتخاب این کشور به عنوان میزبان جام جهانی فوتبال ۲۰۱۸ را جشن می‌گیرند.

کشور میزبان اکنون در رأی‌گیری شورای فیفا انتخاب می‌شود. این کار تحت یک سیستم رأی‌گیری مکرر انجام می‌شود. فدراسیون ملی فوتبال کشوری که مایل به میزبانی این رویداد است، «توافقنامهٔ میزبانی» را از فیفا دریافت می‌کند که مراحل و الزامات مورد انتظار از یک پیشنهاد قوی را توضیح می‌دهد. فدراسیون نامزد فرمی را نیز دریافت می‌کند که ارسال آن نشان‌دهندهٔ تأیید رسمی نامزدی است. پس از این، گروهی از بازرسان منتخب فیفا از کشور بازدید می‌کنند تا تشخیص دهند که این کشور شرایط لازم برای میزبانی رویداد را دارد و گزارشی در مورد میزبان تهیه می‌شود. تصمیم‌گیری در مورد میزبانی جام جهانی معمولاً شش یا هفت سال قبل از مسابقات گرفته می‌شود. با این حال، مواردی وجود داشته‌است که میزبان چندین تورنمنت آینده به‌طور همزمان اعلام شده‌است، مانند جام جهانی ۲۰۱۸ و ۲۰۲۲ که به روسیه و قطر تعلق گرفت، در حالی که قطر به عنوان اولین کشور خاورمیانه میزبان این مسابقات است.[۶۱][۶۲]

از جام‌های جهانی ۲۰۱۰ و ۲۰۱۴، مسابقات نهایی بین کنفدراسیون‌ها به صورت چرخشی انجام می‌شود و تنها کشورهایی از کنفدراسیون منتخب (آفریقا در سال ۲۰۱۰، آمریکای جنوبی در سال ۲۰۱۴) می‌توانستند برای میزبانی مسابقات شرکت کنند. سیاست چرخشی پس از جنجال پیرامون پیروزی آلمان بر آفریقای جنوبی در رأی‌گیری مربوط به میزبانی جام جهانی ۲۰۰۶ معرفی شد. با این حال، سیاست چرخشی قاره‌ها پس از سال ۲۰۱۴ ادامه پیدا نکرد، بنابراین هر کشوری به جز کشورهای عضو کنفدراسیون‌هایی که میزبان دو تورنمنت قبلی بودند، می‌توانند به عنوان میزبان برای جام‌های جهانی بعدی درخواست دهند.[۶۳] این امر تا حدودی برای جلوگیری از سناریوی مشابه با روند نامزدی برای مسابقات ۲۰۱۴ بود، که برزیل تنها نامزد رسمی بود.[۶۴]

جام جهانی ۲۰۲۶ به میزبانی ایالات متحدهٔ آمریکا، کانادا و مکزیک برگزار خواهد شد و اولین باری است که یک جام جهانی بین سه کشور میزبان به اشتراک گذاشته می‌شود.[۶۵] جام جهانی ۲۰۲۶ بزرگ‌ترین جام جهانی خواهد بود که تا کنون برگزار شده‌است و در آن ۴۸ تیم ۸۰ بازی برگزار می‌کنند. شصت مسابقه در ایالات متحده برگزار خواهد شد، از جمله تمام مسابقات از مرحلهٔ یک چهارم نهایی به بعد، در حالی که کانادا و مکزیک هر کدام میزبان ۱۰ بازی خواهند بود.[۶۵]

مجموع تعداد میزبانی‌ها بر پایهٔ کنفدراسیون
کنفدراسیون و سال پررنگ در آینده میزبان خواهد بود.
کنفدراسیون مجموع میزبان‌ها (سال)
ای‌اف‌سی ۲     ۲۰۰۲،   ۲۰۲۲
سی‌ای‌اف ۱   ۲۰۱۰
کونکاکاف ۴   ۱۹۷۰،   ۱۹۸۶،   ۱۹۹۴،       ۲۰۲۶
کونمبول ۵   ۱۹۳۰،   ۱۹۵۰،   ۱۹۶۲،   ۱۹۷۸،   ۲۰۱۴
اواف‌سی ۰
یوفا ۱۱   ۱۹۳۴،   ۱۹۳۸،   ۱۹۵۴،   ۱۹۵۸،   ۱۹۶۶،   ۱۹۷۴،   ۱۹۸۲،   ۱۹۹۰،   ۱۹۹۸،   ۲۰۰۶،   ۲۰۱۸

عملکرد ویرایش

شش قهرمان از هشت قهرمان، یکی از قهرمانی‌های خود را در حالی که میزبان بوده به دست آورده، استثناها یکی تیم ملی برزیل است که پس از شکست در بازی تعیین‌کننده در زمین خود در سال ۱۹۵۰ نایب قهرمان شد و در نیمه‌نهایی سال ۲۰۱۴ مقابل آلمان شکست خورد، و دوم اسپانیا است که در سال ۱۹۸۲ در زمین خانگی فقط توانست به دور دوم راه یابد انگلستان تنها عنوان قهرمانی‌اش را در سال ۱۹۶۶ که میزبان بود به دست آورد. اروگوئه (۱۹۳۰)، ایتالیا (۱۹۳۴)، آرژانتین (۱۹۷۸) و فرانسه (۱۹۹۸) اولین قهرمانی خود را هنگامی که میزبان بودند کسب کردند در حالی که آلمان (۱۹۷۴) دومین قهرمانی خود را در زمین خانگی کسب کرد.[۶۶]

کشورهای دیگر نیز هنگام میزبانی مسابقات موفق بوده‌اند. سوئیس (یک چهارم نهایی ۱۹۵۴)، سوئد (نائب قهرمانی در سال ۱۹۵۸)، شیلی (مقام سوم در سال ۱۹۶۲))، کرهٔ جنوبی (مقام چهارم در سال ۲۰۰۲)، و مکزیک (یک چهارم نهایی در سال‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۶) همگی بهترین نتایج‌شان در ادوار جام جهانی را در هنگام میزبانی کسب کردند. تاکنون، آفریقای جنوبی (۲۰۱۰)وقطر (۲۰۲۲) تنها کشورهای میزبانی بوده‌اند که نتوانسته از دور گروهی صعود کند.[۶۷]

تماشاگران ویرایش

سال میزبان ورزشگاه/
شهر
مجموع
تماشاگران
بازی‌ها م.
تماشاگران
بیشترین تعداد تماشاگر †
تعداد ورزشگاه بازی(ها)
۱۹۳۰   اروگوئه ۳/۱ ۵۹۰٬۵۴۹ ۱۸ ۳۲٬۸۰۸ ۹۳٬۰۰۰ ورزشگاه سنتناریو، مونته‌ویدئو اروگوئه ۶–۱ یوگسلاوی، نیمه‌نهایی
۱۹۳۴   ایتالیا ۸/۸ ۳۶۳٬۰۰۰ ۱۷ ۲۱٬۳۵۳ ۵۵٬۰۰۰ ورزشگاه ملی پی‌ان‌اف، رُم ایتالیا ۲–۱ چکسلواکی، فینال
۱۹۳۸   فرانسه ۱۰/۹ ۳۷۵٬۷۰۰ ۱۸ ۲۰٬۸۷۲ ۵۸٬۴۵۵ ورزشگاه المپیک ایو-دو-منوا، پاریس فرانسه ۱–۳ ایتالیا، یک‌چهارم نهایی
۱۹۵۰   برزیل ۶/۶ ۱٬۰۴۵٬۲۴۶ ۲۲ ۴۷٬۵۱۱ ۱۷۳٬۸۵۰[۶۸] ورزشگاه ماراکانا، ریو دو ژانیرو برزیل ۱–۲ اوروگوئه، فینال
۱۹۵۴    سوئیس ۶/۶ ۷۶۸٬۶۰۷ ۲۶ ۲۹٬۵۶۲ ۶۳٬۰۰۰ ورزشگاه وانکدورف، برن آلمان غربی ۳–۲ مجارستان، فینال
۱۹۵۸   سوئد ۱۲/۱۲ ۸۱۹٬۸۱۰ ۳۵ ۲۳٬۴۲۳ ۵۰٬۹۲۸ ورزشگاه اولوی، گوتنبرگ برزیل ۲–۰ شوروی، مرحلهٔ گروهی
۱۹۶۲   شیلی ۴/۴ ۸۹۳٬۱۷۲ ۳۲ ۲۷٬۹۱۲ ۶۸٬۶۷۹ ورزشگاه ملی خولیو مارتینز پرادانوس، سانتیاگو برزیل ۴–۲ شیلی، نیمه‌نهایی
۱۹۶۶   انگلستان ۸/۷ ۱٬۵۶۳٬۱۳۵ ۳۲ ۴۸٬۸۴۸ ۹۸٬۲۷۰ ورزشگاه ومبلی (۱۹۲۳)، لندن انگلیس ۴–۲ آلمان غربی، فینال
۱۹۷۰   مکزیک ۵/۵ ۱٬۶۰۳٬۹۷۵ ۳۲ ۵۰٬۱۲۴ ۱۰۸٬۱۹۲ ورزشگاه آزتکا، مکزیکوسیتی مکزیک ۱–۰ بلژیک، مرحلهٔ گروهی
۱۹۷۴   آلمان غربی ۹/۹ ۱٬۸۶۵٬۷۵۳ ۳۸ ۴۹٬۰۹۹ ۸۳٬۱۶۸ ورزشگاه المپیک مونیخ، مونیخ آلمان غربی ۱–۰ شیلی، مرحلهٔ گروهی
۱۹۷۸   آرژانتین ۶/۵ ۱٬۵۴۵٬۷۹۱ ۳۸ ۴۰٬۶۷۹ ۷۱٬۷۱۲ ورزشگاه مونومنتال آنتونیو وسپوسیو لیبرتی، بوینس آیرس ایتالیا ۱–۰ آرژانتین، مرحلهٔ گروهی
۱۹۸۲   اسپانیا ۱۷/۱۴ ۲٬۱۰۹٬۷۲۳ ۵۲ ۴۰٬۵۷۲ ۹۵٬۵۰۰ ورزشگاه نیوکمپ، بارسلونا آرژانتین ۰–۱ بلژیک، بای افتتاحیه
۱۹۸۶   مکزیک ۱۲/۱۱ ۲٬۳۹۴٬۰۳۱ ۵۲ ۴۶٬۰۳۹ ۱۱۴٬۶۰۰ ورزشگاه آزتکا، مکزیکوسیتی مکزیک ۱–۱ پاراگوئه، مرحلهٔ گروهی
آرژانتین ۳–۲ آلمان غربی، فینال
۱۹۹۰   ایتالیا ۱۲/۱۲ ۲٬۵۱۶٬۲۱۵ ۵۲ ۴۸٬۳۸۹ ۷۴٬۷۶۵ ورزشگاه سن سیرو، میلان آلمان غربی ۴–۱ یوگسلاوی، مرحلهٔ گروهی
۱۹۹۴   ایالات متحده آمریکا ۹/۹ ۳٬۵۸۷٬۵۳۸ ۵۲ ۶۸٬۹۹۱ ۹۴٬۱۹۴ ورزشگاه رز بول، پسادنا برزیل ۰–۰ (۳–۲پ) ایتالیا، فینال
۱۹۹۸   فرانسه ۱۰/۱۰ ۲٬۷۸۵٬۱۰۰ ۶۴ ۴۳٬۵۱۷ ۸۰٬۰۰۰ ورزشگاه استاد دو فرانس، سنت دنیس برزیل ۰–۳ فرانسه، فینال
۲۰۰۲   کره جنوبی
  ژاپن
۲۰/۲۰ ۲٬۷۰۵٬۱۹۷ ۶۴ ۴۲٬۲۶۹ ۶۹٬۰۲۹ ورزشگاه بین‌المللی یوکوهاما، یوکوهاما، ژاپن برزیل ۲–۰ آلمان، فینال
۲۰۰۶   آلمان ۱۲/۱۲ ۳٬۳۵۹٬۴۳۹ ۶۴ ۵۲٬۴۹۱ ۷۲٬۰۰۰ ورزشگاه المپیک برلین، برلین آلمان ۱–۱ (۴–۲پ) آرژانتین، یک چهارم نهایی
۲۰۱۰   آفریقای جنوبی ۱۰/۹ ۳٬۱۷۸٬۸۵۶ ۶۴ ۴۹٬۶۷۰ ۸۴٬۴۹۰ ورزشگاه اف‌ان‌بی، ژوهانسبورگ اسپانیا ۱–۰ هلند، فینال
۲۰۱۴   برزیل ۱۲/۱۲ ۳٬۴۲۹٬۸۷۳ ۶۴ ۵۳٬۵۹۲ ۷۴٬۷۳۸ ورزشگاه ماراکانا، ریو دو ژانیرو آلمان ۱–۰ آرژانتین، فینال
۲۰۱۸   روسیه ۱۲/۱۱ ۳٬۰۳۱٬۷۶۸ ۶۴ ۴۷٬۳۷۱ ۷۸٬۰۱۱ ورزشگاه لوژنیکی، مسکو فرانسه ۴–۲ کرواسی، فینال
۲۰۲۲   قطر ۸/۵ ۳٬۴۰۴٬۲۵۲ ۶۴ ۵۳٬۱۹۱ ۸۸٬۹۶۶ ورزشگاه ملی لوسیل، قطر آرژانتین ۳–۳ (پ. ۴–۲) فرانسه، فینال
مجموع ۴۳٬۹۳۶٬۷۳۰ ۹۶۴ ۴۵٬۰۳۶ ۱۷۳٬۸۵۰ ورزشگاه ماراکانا، ریو دو ژانیرو (۱۹۵۰) برزیل ۱–۲ اوروگوئه، فینال

نتایج ویرایش

دوره سال سال شمسی میزبان‌ها قهرمان نتیجه و محل برگزاری نایب‌قهرمان سوم نتیجه و محل برگزاری چهارم تعداد تیم‌ها
۱ ۱۹۳۰ ۱۳۰۹   اروگوئه  
اروگوئه
۴–۲
سنتناریو، مونته‌ویدئو
 
آرژانتین
 
آمریکا
[الف]  
یوگسلاوی
۱۳
۲ ۱۹۳۴ ۱۳۱۳   ایتالیا  
ایتالیا
۲–۱ (و.ا.)
پی‌ان‌اف، رم
 
چکسلواکی
 
آلمان
۳–۲
جورجو آسکارلی، ناپل
 
اتریش
۱۶
۳ ۱۹۳۸ ۱۳۱۷   فرانسه  
ایتالیا
۴–۲
ایو-دو-منوا، پاریس
 
مجارستان
 
برزیل
۴–۲
شابان-دلمس، بوردو
 
سوئد
۱۶
۱۹۴۲ به دلیل وقوع جنگ جهانی دوم برگزار نشد
۱۹۴۶
۴ ۱۹۵۰ ۱۳۲۹   برزیل  
اروگوئه
۲–۱
ماراکانا، ریو دو ژانیرو
 
برزیل
 
سوئد
۳–۱
پاکائمبو، سائو پائولو
 
اسپانیا
۱۳
۵ ۱۹۵۴ ۱۳۳۳    سوئیس  
آلمان باختری
۳–۲
ورزشگاه وانکدورف، برن
 
مجارستان
 
اتریش
۳–۱
ورزشگاه هادتوم، زوریخ
 
اروگوئه
۱۶
۶ ۱۹۵۸ ۱۳۳۷   سوئد  
برزیل
۵–۲
ورزشگاه روسوندا، سولنا
 
سوئد
 
فرانسه
۶–۳
ورزشگاه اولوی، یوتبری
 
آلمان باختری
۱۶
۷ ۱۹۶۲ ۱۳۴۱   شیلی  
برزیل
۳–۱
خولیو مارتینز پرادانوس، سانتیاگو
 
چکسلواکی
 
شیلی
۱–۰
خولیو مارتینز پرادانوس، سانتیاگو
 
یوگسلاوی
۱۶
۸ ۱۹۶۶ ۱۳۴۵  
انگلیس
 
انگلیس
۴–۲ (و.ا.)
ومبلی، لندن
 
آلمان باختری
 
پرتغال
۲–۱
ومبلی، لندن
 
شوروی
۱۶
۹ ۱۹۷۰ ۱۳۴۹   مکزیک  
برزیل
۴–۱
ورزشگاه آزتکا، مکزیکوسیتی
 
ایتالیا
 
آلمان باختری
۱–۰
ورزشگاه آزتکا، مکزیکوسیتی
 
اروگوئه
۱۶
۱۰ ۱۹۷۴ ۱۳۵۳   آلمان باختری  
آلمان باختری
۲–۱
ورزشگاه المپیک مونیخ، مونیخ
 
هلند
 
لهستان
۱–۰
ورزشگاه المپیک مونیخ، مونیخ
 
برزیل
۱۶
۱۱ ۱۹۷۸ ۱۳۵۷   آرژانتین  
آرژانتین
۳–۱ (و.ا.)
ورزشگاه مونومنتال، بوئنوس آیرس
 
هلند
 
برزیل
۲–۱
ورزشگاه مونومنتال، بوئنوس آیرس
 
ایتالیا
۱۶
۱۲ ۱۹۸۲ ۱۳۶۱   اسپانیا  
ایتالیا
۳–۱
سانتیاگو برنابئو، مادرید
 
آلمان باختری
 
لهستان
۳–۲
ورزشگاه خوزه ریکو پرز، آلیکانته
 
فرانسه
۲۴
۱۳ ۱۹۸۶ ۱۳۶۵   مکزیک  
آرژانتین
۳–۲
ورزشگاه آزتکا، مکزیکوسیتی
 
آلمان باختری
 
فرانسه
۴–۲ (و.ا.)
ورزشگاه کواتموک، پوئبلا
 
بلژیک
۲۴
۱۴ ۱۹۹۰ ۱۳۶۹   ایتالیا  
آلمان باختری
۱–۰
ورزشگاه المپیک رم، رم
 
آرژانتین
 
ایتالیا
۲–۱
ورزشگاه سن نیکولا، باری
 
انگلیس
۲۴
۱۵ ۱۹۹۴ ۱۳۷۳   آمریکا  
برزیل
۰–۰ (و.ا.)
(۳–۲ پ)
رز بول، پاسادینا، کالیفرنیا
 
ایتالیا
 
سوئد
۴–۰
رز بول، پاسادینا، کالیفرنیا
 
بلغارستان
۲۴
۱۶ ۱۹۹۸ ۱۳۷۷   فرانسه  
فرانسه
۳–۰
ورزشگاه استاد دو فرانس، سن-دنی
 
برزیل
 
کرواسی
۲–۱
ورزشگاه پارک د پرنس، پاریس
 
هلند
۳۲
۱۷ ۲۰۰۲ ۱۳۸۱   کره جنوبی
  ژاپن
 
برزیل
۲–۰
ورزشگاه بین‌المللی یوکوهاما، یوکوهاما
 
آلمان
 
ترکیه
۳–۲
ورزشگاه دئگو، دئگو
 
کره جنوبی
۳۲
۱۸ ۲۰۰۶ ۱۳۸۵   آلمان  
ایتالیا
۱–۱ (و.ا.)
(۵–۳ پ)
ورزشگاه المپیک برلین، برلین
 
فرانسه
 
آلمان
۳–۱
ورزشگاه مرسدس-بنز آرنا، اشتوتگارت
 
پرتغال
۳۲
۱۹ ۲۰۱۰ ۱۳۸۹   آفریقای جنوبی  
اسپانیا
۱–۰ (و.ا.)
ورزشگاه اف‌ان‌بی، ژوهانسبورگ
 
هلند
 
آلمان
۳–۲
ورزشگاه نلسون ماندلا بی، پورت الیزابت
 
اروگوئه
۳۲
۲۰ ۲۰۱۴ ۱۳۹۳   برزیل  
آلمان
۱–۰ (و.ا.)
ماراکانا، ریو دو ژانیرو
 
آرژانتین
 
هلند
۳–۰
مانه گارینشا، برازیلیا
 
برزیل
۳۲
۲۱ ۲۰۱۸ ۱۳۹۷   روسیه  
فرانسه
۴–۲
ورزشگاه لوژنیکی، مسکو
 
کرواسی
 
بلژیک
۲–۰
ورزشگاه کرستوفسکی، سن پترزبورگ
 
انگلیس
۳۲
۲۲ ۲۰۲۲ ۱۴۰۱   قطر  
آرژانتین
۳–۳ (و.ا.)

(۴–۲ پ)
ورزشگاه لوسیل، لوسیل

 
فرانسه
 
کرواسی
۱–۲
ورزشگاه خلیفه، الریان
 
مراکش
۳۲
۲۳ ۲۰۲۶ ۱۴۰۵   کانادا
  مکزیک
  آمریکا
؟ ؟

؟

؟ ؟ ؟

؟

؟ ۴۸
۲۴ ۲۰۳۰ ۱۴۰۹   اسپانیا
  پرتغال
  مراکش
  اروگوئه
  آرژانتین
  پاراگوئه
؟ ؟

؟

؟ ؟ ؟

؟

؟ ؟
۲۵ ۲۰۳۴ ۱۴۱۳   عربستان ؟ ؟

؟

؟ ؟ ؟

؟

؟ ؟
  • و. ا.: وقت اضافه
  • پ: ضربات پنالتی
  • ؟: نامشخص

در مجموع، ۷۹ کشور حداقل یک بار در جام جهانی حضور داشتند.[ب] از این تعداد، هشت تیم ملی قهرمان جام جهانی شده‌اند و ستاره‌هایی را به لوگوی خود اضافه کرده‌اند که هر ستاره نشان‌دهندهٔ یک قهرمانی در جام جهانی است. (اما اروگوئه چهار ستاره را بر روی لوگوی خود اضافه کرده که نشان‌دهندهٔ دو مدال طلای آنها در بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۲۴ و ۱۹۲۸ است که توسط فیفا به عنوان مسابقات قهرمانی جهان شناخته می‌شود و دو عنوان قهرمانی آنها در جام جهانی در سال‌های ۱۹۳۰ و ۱۹۵۰).

با پنج عنوان قهرمانی، برزیل موفق‌ترین تیم جام جهانی و همچنین تنها کشوری است که در همهٔ ادوار جام جهانی حضور داشته‌است.[۷۲] برزیل همچنین اولین تیمی بود که برای سومین بار (۱۹۷۰)، چهارمین (۱۹۹۴) و پنجمین بار (۲۰۰۲) قهرمان جام جهانی شد. ایتالیا (۱۹۳۴ و ۱۹۳۸) و برزیل (۱۹۵۸ و ۱۹۶۲) تنها کشورهایی هستند که عنوان‌های متوالی را کسب کرده‌اند. آلمان غربی (۱۹۸۲–۱۹۹۰) و برزیل (۱۹۹۴–۲۰۰۲) تنها کشورهایی هستند که در سه فینال جام جهانی متوالی حضور دارند. آلمان بیشترین حضور را در میان چهار تیم اول (۱۳)، مدال (۱۲) و همچنین بیشترین فینال (۸) داشته‌است.

 
نقشهٔ بهترین نتیجهٔ کشورها در جام جهانی

تیم‌های راه‌یافته به نیمه‌نهایی ویرایش

تیم‌های راه‌یافته به نیمه‌نهایی
تیم قهرمانی نایب‌قهرمانی سومی چهارمی مجموع نیمه‌نهایی‌ها
  برزیل ۵ (۱۹۵۸، ۱۹۶۲، ۱۹۷۰، ۱۹۹۴، ۲۰۰۲) ۲ (۱۹۵۰*، ۱۹۹۸) ۲ (۱۹۳۸، ۱۹۷۸) ۲ (۱۹۷۴، ۲۰۱۴*) ۱۱
  آلمان[پ] ۴ (۱۹۵۴، ۱۹۷۴*، ۱۹۹۰، ۲۰۱۴) ۴ (۱۹۶۶، ۱۹۸۲، ۱۹۸۶، ۲۰۰۲) ۴ (۱۹۳۴، ۱۹۷۰، ۲۰۰۶*، ۲۰۱۰) ۱ (۱۹۵۸) ۱۳
  ایتالیا ۴ (۱۹۳۴*، ۱۹۳۸، ۱۹۸۲، ۲۰۰۶) ۲ (۱۹۷۰، ۱۹۹۴) ۱ (۱۹۹۰*) ۱ (۱۹۷۸) ۸
  آرژانتین ۳ (۱۹۷۸*، ۱۹۸۶، ۲۰۲۲) ۳ (۱۹۳۰، ۱۹۹۰، ۲۰۱۴) ۶
  فرانسه ۲ (۱۹۹۸*، ۲۰۱۸) ۲ (۲۰۰۶، ۲۰۲۲) ۲ (۱۹۵۸، ۱۹۸۶) ۱ (۱۹۸۲) ۷
  اروگوئه ۲ (۱۹۳۰*، ۱۹۵۰) ۳ (۱۹۵۴، ۱۹۷۰، ۲۰۱۰) ۵
  انگلستان ۱ (۱۹۶۶*) ۲ (۱۹۹۰، ۲۰۱۸) ۳
  اسپانیا ۱ (۲۰۱۰) ۱ (۱۹۵۰) ۲
  هلند ۳ (۱۹۷۴، ۱۹۷۸، ۲۰۱۰) ۱ (۲۰۱۴) ۱ (۱۹۹۸) ۵
  مجارستان ۲ (۱۹۳۸، ۱۹۵۴) ۲
  چک[ت] ۲ (۱۹۳۴، ۱۹۶۲) ۲
  سوئد ۱ (۱۹۵۸*) ۲ (۱۹۵۰، ۱۹۹۴) ۱ (۱۹۳۸) ۴
  کرواسی ۱ (۲۰۱۸) ۲ (۱۹۹۸، ۲۰۲۲) ۳
  لهستان ۲ (۱۹۷۴، ۱۹۸۲) ۲
  اتریش ۱ (۱۹۵۴) ۱ (۱۹۳۴) ۲
  پرتغال ۱ (۱۹۶۶) ۱ (۲۰۰۶) ۲
  بلژیک ۱ (۲۰۱۸) ۱ (۱۹۸۶) ۲
  ایالات متحده آمریکا ۱ (۱۹۳۰) ۱
  شیلی ۱ (۱۹۶۲*) ۱
  ترکیه ۱ (۲۰۰۲) ۱
  صربستان[ث] ۲ (۱۹۳۰، ۱۹۶۲) ۲
  روسیه[ج] ۱ (۱۹۶۶) ۱
  بلغارستان ۱ (۱۹۹۴) ۱
  کرهٔ جنوبی ۱ (۲۰۰۲) ۱
  مراکش ۱ (۲۰۲۲) ۱
* میزبان

بهترین عملکرد بر پایهٔ کنفدراسیون ویرایش

 
اهالی کرهٔ جنوبی در حال تماشای بازی تیم ملی کشورشان در سئول پلازا در طول جام جهانی ۲۰۰۲. کره‌ای‌ها اولین کشور آسیایی بودند که به نیمه‌نهایی رسیدند.

تا به امروز، فینال جام جهانی فقط توسط تیم‌هایی از کنفدراسیون‌های یوفا (اروپا) و کونمبول (آمریکای جنوبی) برگزار شده‌است. کشورهای اروپایی دوازده عنوان قهرمانی را به دست آورده‌اند، در حالی که آمریکای جنوبی ۱۰ عنوان را کسب کرده‌است. تنها دو تیم از خارج از این دو قاره تاکنون به نیمه‌نهایی این رقابت‌ها رسیده‌اند: ایالات متحدهٔ آمریکا (کونکاکاف) در ۱۹۳۰ و کرهٔ جنوبی (ای‌اف‌سی) در ۲۰۰۲. قبل از اینکه مراکش در نیمه نهایی ۲۰۲۲ حضور داشته باشد بهترین نتیجهٔ یک تیم از کنفدراسیون فوتبال آفریقا حضور در مرحلهٔ یک‌چهارم نهایی بوده‌است: کامرون در ۱۹۹۰، سنگال در ۲۰۰۲، و غنا در ۲۰۱۰. تنها یک تیم از کنفدراسیون فوتبال اقیانوسیه در جام جهانی حضور داشته و آن هم استرالیا در ۲۰۰۶ است که تا مرحلهٔ دوم رقابت‌ها پیش رفت.[چ]

برزیل، آرژانتین، اسپانیا، و آلمان تنها تیم‌هایی هستند که در خارج از کنفدراسیون قاره‌ای خود قهرمان جام جهانی شدند؛ برزیل در اروپا (۱۹۵۸آمریکای شمالی (۱۹۷۰ و ۱۹۹۴) و آسیا (۲۰۰۲) قهرمان شد. آرژانتین قهرمان جام جهانی در آمریکای شمالی در ۱۹۸۶ شد، در حالی که اسپانیا در آفریقا در جام جهانی ۲۰۱۰ قهرمان شد. در ۲۰۱۴ آلمان اولین تیم اروپایی بود که در قارهٔ آمریکا قهرمان شد.

مجموع تعداد تیم‌های راه‌یافته به جام جهانی براساس کنفدراسیون
کنفدراسیون ای‌اف‌سی سی‌ای‌اف کونکاکاف کونمبول اواف‌سی یوفا مجموع
تیم‌ها ۴۳ ۴۹ ۴۶ ۸۹ ۴ ۲۵۸ ۴۸۹
یک‌هشتم ۹ ۱۱ ۱۵ ۳۷ ۱ ۹۹ ۱۷۲
یک‌چهارم ۲ ۴ ۵ ۳۶ ۰ ۱۰۵ ۱۵۲
نیمه‌نهایی ۱ ۱ ۱ ۲۳ ۰ ۶۲ ۸۸
فینال ۰ ۰ ۰ ۱۵ ۰ ۲۹ ۴۴
قهرمان ۰ ۰ ۰ ۱۰ ۰ ۱۲ ۲۲
نایب‌قهرمان ۰ ۰ ۰ ۵ ۰ ۱۷ ۲۲
سوم ۰ ۰ ۱ ۳ ۰ ۱۸ ۲۲
چهارم ۱ ۱ ۰ ۵ ۰ ۱۵ ۲۲

جوایز ویرایش

در پایان هر جام جهانی، جوایزی به بازیکنان و تیم‌ها برای دستاوردهایی غیر از آخرین موقعیت‌های تیمی آنها در مسابقات اهدا می‌شود. در حال حاضر شش جایزه وجود دارد:[۷۳]

جوایز بهترین‌های جام جهانی
جایزه برای تعیین‌کننده نخستین اعطا توضیحات ارجاع
توپ طلا بهترین بازیکن رأی‌گیری از اهالی رسانه ۱۹۸۲ توپ نقره و توپ برنز به بازیکنانی تعلق می‌گیرد که در رأی‌گیری دوم و سوم شوند [۷۴]
کفش طلا بهترین گلزن تعداد گل ۱۹۸۲ با اینکه برای نخستین بار از سال ۱۹۸۲ این جایزه اعطا شده، اما طبق تصمیم فیفا، برای همهٔ ادوار جام جهانی تعمیم داده شد [۷۵]
دستکش طلا بهترین دروازه‌بان گروه مطالعات فنی فیفا ۱۹۹۴ قبلاً جایزهٔ یاشین نام داشت [۷۶]
بهترین بازیکن جوان بهترین بازیکن زیر ۲۱ سال گروه مطالعات فنی فیفا ۲۰۰۶ [۷۷]
بازی جوانمردانهٔ فیفا تیم ارائه‌کنندهٔ بازی جوانمردانه کمیتهٔ بازیٔ جوانمردانه فیفا ۱۹۷۸ تعیین معیارهای بازی جوانمردانه بر اساس سیستم امتیازدهی کمیتهٔ بازی جوانمردانه در فیفا است [۷۷]
سرگرم‌کننده‌ترین تیم تیم ارائه‌کنندهٔ بازی‌های سرگرم‌کننده نظرسنجی از عموم ۱۹۹۴ [۷۷]

از جام جهانی ۱۹۹۸ تیم ستارگان متشکل از بهترین بازیکنان مسابقات نیز برای هر مسابقه اعلام شده‌است.

آمارها و رکوردها ویرایش

 
لیونل مسی آرژانتینی رکورد ۲۶ بازی جام جهانی را در مجموع پنج دوره به ثبت رسانده‌است.
 
کریستیانو رونالدو اولین و تنها بازیکنی است که در پنج دوره گلزنی کرده‌است.

پنج بازیکن در جام‌های جهانی مختلف، مشترکاً رکورد بیشترین حضور در جام‌های جهانی را دارند: آنتونیو کارباخال (۱۹۵۰–۱۹۶۶)، رافائل مارکز (۲۰۰۲–۲۰۱۸)، لوتار ماتئوس (۱۹۸۲–۱۹۹۸)، لیونل مسی (۲۰۰۶–۲۰۲۲) و کریستیانو رونالدو (۲۰۰۶–۲۰۲۲) که همگی در ۵ جام جهانی حضور داشتند؛[۷۸] رونالدو اولین و تنها بازیکنی است که در ۵ تورنمنت مختلف جام جهانی گلزنی کرده‌است،[۷۹] و مسی با ۲۶ بازی، بیشترین بازی را در جام جهانی انجام داده‌است.[۸۰] دیژالما سانتوس (۱۹۵۴–۱۹۶۲)، فرانتس بکن‌باوئر (۱۹۶۶–۱۹۷۴) و فیلیپ لام (۲۰۰۶–۲۰۱۴) تنها بازیکنانی هستند که در سه جام جهانی عضو تیم‌های ستارگان بودند.[۸۱]

 
میروسلاو کلوزه با ۱۶ گل در چهار جام جهانی، بهترین گلزن جام جهانی است.

میروسلاو کلوزه (۲۰۰۲–۲۰۱۴) با ۱۶ گل بهترین گلزن تاریخ جام جهانی است. او رکورد ۱۵ گل رونالدو (۱۹۹۸–۲۰۰۶) را در بازی نیمه‌نهایی ۲۰۱۴ مقابل برزیل شکست. گرد مولر (۱۹۷۰–۱۹۷۴) با ۱۴ گل در ردهٔ سوم است.[۸۲] گلزن چهارم، ژوست فونتن، رکورددار بیشترین گل زده در یک جام جهانی نیز هست، همهٔ ۱۳ گل او در جام جهانی ۱۹۵۸ به ثمر رسید.[۸۳]

در نوامبر ۲۰۰۷، فیفا اعلام کرد که اعطای مدال به همه اعضای تیم باید عطف به ماسبق شود و به تمام اعضای تیم‌های قهرمان جام جهانی بین سال‌های ۱۹۳۰ تا ۱۹۷۴ مدال‌های طلا اعطا شود.[۴۵] درنتیجه پله تنها بازیکن دارنده سه مدال طلای جام جهانی (۱۹۵۸، ۱۹۶۲ و ۱۹۷۰) شد؛ اگرچه به دلیل مصدومیت در فینال ۱۹۶۲ بازی نکرده بود.[۸۴] ۲۰ بازیکن دیگر دو مدال طلا دارند. هفت بازیکن هر سه نوع مدال جام جهانی (طلا، نقره و برنز) را به دست آورده‌اند که پنج نفرشان از تیم ۱۹۶۶–۱۹۷۴ آلمان غربی بودند: فرانتس بکن‌باوئر، یورگن گرابوفسکی، هورشت-دیتر هوتگس، سپ مایر، و ولفگانگ اویرات (۱۹۶۶–۱۹۷۴)، نفر ششم، فرانکو بارزی ایتالیایی (۱۹۸۲، ۱۹۹۰، ۱۹۹۴) و جدیدترین آنها میروسلاو کلوزه آلمان (۲۰۰۲–۲۰۱۴) با چهار مدال متوالی.[۸۵]

ماریو زاگالو، فرانتس بکن‌باوئر و دیدیه دشان تنها افرادی هستند که تا به امروز هم به عنوان بازیکن و هم به عنوان سرمربی قهرمان جام جهانی شده‌اند. زاگالو در سال‌های ۱۹۵۸ و ۱۹۶۲ به عنوان بازیکن و در سال ۱۹۷۰ به عنوان سرمربی قهرمان شد.[۸۶] بکن باوئر در سال ۱۹۷۴ به عنوان کاپیتان و در سال ۱۹۹۰ به عنوان سرمربی قهرمان شد.[۸۷] دشان این کار را در سال ۲۰۱۸ پس از قهرمانی در سال ۱۹۹۸ به عنوان کاپیتان تکرار کرد.[۸۸] ویتوریو پوتسو تنها سرمربی‌ای است که تاکنون دو جام جهانی (۱۹۳۴ و ۱۹۳۸) را برده‌است.[۸۹] همهٔ سرمربیان قهرمان جام جهانی، اهل همان کشوری بودند که قهرمان شد.[۹۰]

در بین تیم‌های ملی، آلمان و برزیل بیشترین بازی را در جام جهانی انجام داده‌اند (۱۰۹ بازی)، آلمان رکورددار حضور در فینال‌ها (۸)، نیمه نهایی (۱۳) و یک چهارم نهایی (۱۶) است، در حالی که برزیل رکوردار بیشترین حضور در جام جهانی (۲۱)، بیشترین برد (۷۳) و بیشترین گل زده (۲۲۹) است.[۹۱][۹۲] این دو تیم دو بار در جام جهانی، در فینال ۲۰۰۲ و در نیمه‌نهایی ۲۰۱۴ با یکدیگر بازی کرده‌اند.[۹۳]

بهترین گلزنان ویرایش

رتبه بازیکن گل
۱   میروسلاو کلوزه

۱۲۳

۲   رونالدو ۱۲۴
۳   گرد مولر ۱۲۵
۴   ژوست فونتن ۱۳
  لیونل مسی
rowspan=2۶   پله ۱۲
  کیلیان امباپه
۸   یورگن کلینزمن ۱۱
  شاندور کوچیش

عملکرد تیم‌ها ویرایش

با این که تا سال ۱۹۹۰ هر برد ۲ امتیاز داشت، در جدول رده‌بندی تیم‌ها، برای هر برد ۳ امتیاز، هر مساوی ۱ امتیاز و هر باخت ۰ امتیاز در نظر گرفته شده‌است. طبق یک قرارداد آماری در فوتبال، مسابقاتی که در وقت اضافه به نتیجه می‌رسند به‌صورت برد و باخت محاسبه می‌شوند اما مسابقاتی که در ضربات پنالتی نتیجهٔ آن‌ها مشخص می‌شود به‌صورت تساوی محاسبه می‌شوند. تیم‌ها بر اساس مجموع امتیازات، سپس تفاضل گل و سپس گل‌های زده رتبه‌بندی شده‌اند.[۹۴]

ردیف تیم حضور قهرمانی تعداد بازی برد مساوی باخت گل زده گل خورده تفاضل گل امتیاز
۱   برزیل ۲۲ ۲۰ ۱۱۴ ۷۶ ۱۹ ۱۹ ۲۳۷ ۱۰۸ ۱۲۹+ ۲۴۷
۲   آلمان[ح] ۲۰ ۱۹ ۱۱۲ ۶۸ ۲۱ ۲۳ ۲۳۲ ۱۳۰ ۱۰۲+ ۲۲۵
۳   آرژانتین ۱۸ ۱۸ ۸۸ ۴۷ ۱۷ ۲۴ ۱۵۲ ۱۰۱ ۵۱+ ۱۵۸
۴   ایتالیا ۱۸ ۱۱۷ ۸۳ ۴۵ ۲۱ ۱۷ ۱۲۸ ۷۷ ۵۱+ ۱۵۶
۵   فرانسه ۱۶ ۱۱۷ ۷۳ ۳۹ ۱۴ ۲۰ ۱۳۶ ۸۵ ۵۱+ ۱۳۱
۶   انگلستان ۱۶ ۱۱۶ ۷۴ ۳۲ ۲۲ ۲۰ ۱۰۴ ۶۸ ۳۶+ ۱۱۸
۷   اسپانیا ۱۶ ۱۱۷ ۶۷ ۳۱ ۱۷ ۱۹ ۱۰۸ ۷۵ ۳۳+ ۱۱۰
۸   هلند ۱۱ ۰ ۵۵ ۳۰ ۱۴ ۱۱ ۹۶ ۵۲ ۴۴+ ۱۰۴

جستارهای وابسته ویرایش

یادداشت‌ها ویرایش

  1. در سال ۱۹۳۰ مسابقهٔ رده‌بندی وجود نداشت. دو بازندهٔ مرحلهٔ نیمه‌نهایی با توجه به رکورد کلی خود در مسابقات رتبه‌بندی شدند.[۶۹]
  2. فیفا روسیه را جانشین شوروی، صربستان را جایگزین یوگسلاوی/صربستان و مونته‌نگرو، و جمهوری چک را جانشین چکسلواکی می‌داند.[۷۱]
  3. شامل نتایج آلمان غربی میان سال‌های ۱۹۵۴ و ۱۹۹۰
  4. شامل نتایج چکسلواکی میان سال‌های ۱۹۳۴ و ۱۹۹۰
  5. شامل نتایج یوگسلاوی و صربستان و مونته‌نگرو میان سال‌های ۱۹۳۰ و ۲۰۰۶
  6. شامل نتایج شوروی میان سال‌های ۱۹۵۸ و ۱۹۹۰
  7. استرالیا تا پیش از سال ۲۰۰۶ عضو کنفدراسیون فوتبال اقیانوسیه بود اما در ۱ ژانویه ۲۰۰۶، آنها کنفدراسیون فوتبال اقیانوسیه را ترک کردند و به کنفدراسیون فوتبال آسیا پیوستند.
  8. شامل نتایج آلمان غربی از ۱۹۵۴ تا ۱۹۹۰.

منابع ویرایش

  1. "2006 FIFA World Cup broadcast wider, longer and farther than ever before". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. 6 February 2007. Archived from the original on 20 January 2012. Retrieved 11 October 2009.
  2. Tom Dunmore, Historical Dictionary of Soccer, page 235, quote "The World Cup is now the most-watched sporting event in the world on television, above even the Olympic Games."
  3. Stephen Dobson and John Goddard, The Economics of Football, page 407, quote "The World Cup is the most widely viewed sporting event in the world: the estimated cumulative television audience for the 2006 World Cup in Germany was 26.2 billion, an average of 409 million viewers per match."
  4. Glenn M. Wong, The Comprehensive Guide to Careers in Sports, page 144, quote "The World Cup is the most-watched sporting event in the world. In 2006, more than 30 billion viewers in 214 countries watched the World Cup on television, and more than 3.3 million spectators attended the 64 matches of the tournament."
  5. "England National Football Team Match No. 1". England Football Online. Retrieved 19 November 2007.
  6. "British PM backs return of Home Nations championship". Agence France-Presse. Retrieved 16 December 2007.
  7. Elbech, Søren; Stokkermans, Karel (26 June 2008). "Intermediate Games of the IV. Olympiad". rec.sport.soccer Statistics Foundation.
  8. "History of FIFA – FIFA takes shape". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Archived from the original on 29 March 2013. Retrieved 12 July 2014.
  9. Butler, Bryon (1991). The Official History of The Football Association. London: Queen Anne Press. p. 54. ISBN 0-356-19145-1.
  10. "'The First World Cup'. The Sir Thomas Lipton Trophy". Shrewsbury and Atcham Borough Council. 10 October 2003. Archived from the original on 29 November 2003. Retrieved 11 April 2006.
  11. "West Auckland's World Cup Rematch". BBC. Retrieved 1 October 2020.
  12. "History of FIFA – More associations follow". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Archived from the original on 29 March 2013. Retrieved 12 July 2014.
  13. Reyes, Macario (18 October 1999). "VII. Olympiad Antwerp 1920 Football Tournament". rec.sport.soccer Statistics Foundation. Retrieved 10 June 2006.
  14. "Olympic Football Tournament Paris 1924". FIFA. Retrieved 1 October 2020.
  15. "Uruguay 1930". Four Four Two. Archived from the original on 15 July 2007.
  16. "History of FIFA – The first FIFA World Cup". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Archived from the original on 29 March 2013. Retrieved 12 July 2014.
  17. ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ "FIFA World Cup Origin" (PDF). FIFA. Archived from the original (PDF) on 15 June 2010. Retrieved 1 October 2020.
  18. "Final Tournament Standings". 1930 FIFA World Cup Uruguay. FIFA. Archived from the original on 16 May 2018. Retrieved 14 June 2014.
  19. Molinaro, John F. "The World Cup's 1st goal scorer". CBC. Retrieved 12 July 2014.
  20. "FIFA World Cup Origin" (PDF). FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Archived from the original (PDF) on 14 June 2010. Retrieved 19 November 2007.
  21. ۲۱٫۰ ۲۱٫۱ "Football at the 1936 Berlin Summer Games". Sports Reference. Archived from the original on 17 April 2020. Retrieved 7 October 2018.
  22. "The Olympic Odyssey so far ... (Part 1: 1908–1964)". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. 9 June 2004. Archived from the original on 15 July 2014. Retrieved 12 July 2014.
  23. "Los datos más curiosos de la Fiesta del Fútbol - Brasil 1950". Archived from the original on 1 July 2012. Retrieved 17 April 2012.
  24. Braswell, Sean (11 June 2014). "How Brazil Saved The World Cup In The Aftermatch Of World War II". NPR. Retrieved 6 March 2022.
  25. "Scotland and the 1950 World Cup". BBC. Retrieved 13 May 2007.
  26. Glanville
  27. "Uruguay's 1950 World Cup triumph a testament to the spirit of garra". CNN. 4 July 2010. Archived from the original on 16 June 2014. Retrieved 26 May 2022.
  28. Glanville, p45
  29. Glanville, p238
  30. Glanville, p359
  31. "Record number of 204 teams enter preliminary competition". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Archived from the original on 19 April 2014. Retrieved 12 July 2014.
  32. Whittaker, James (23 October 2013). "Caribbean pro league can work". Cayman Islands: CompassCayman.com. Archived from the original on 29 October 2013. Retrieved 28 October 2013.
  33. Blatter, Sepp (25 October 2013). "A level playing field for Africa!" (PDF). FIFA Weekly. p. 29. Archived from the original (PDF) on 29 October 2013. Retrieved 28 October 2013.
  34. ۳۴٫۰ ۳۴٫۱ Dickinson, Matt (28 October 2013). "Michel Platini sets out his plan for the new world order". The Times. Retrieved 28 October 2013.
  35. World Cup could expand to 48 teams, Fifa’s Gianni Infantino suggests - The Guardian, 3 October 2016
  36. "Ab 2026: 48 Teams - Fifa vergrößert die WM". Der Spiegel. SPIEGEL ONLINE. 10 January 2017.
  37. "Jules Rimet Trophy - the World Cup" (به انگلیسی). topendsports.com. Archived from the original on 28 December 2012. Retrieved 21 December 2012.
  38. ۳۸٫۰ ۳۸٫۱ "FIFA World Cup Trophy" (به انگلیسی). Sporting99.com. Archived from the original on 28 December 2012. Retrieved 22 December 2012.
  39. "England, 1966: World Cup Football Host" (به انگلیسی). Topendsports.com. Retrieved 17 January 2013.
  40. "Jules Rimet Trophy - Definition" (به انگلیسی). wordiQ.com. Archived from the original on 10 July 2010. Retrieved 17 January 2013.
  41. "Jules Rimet Cup" (به انگلیسی). Fifa.com. Archived from the original on 28 December 2012. Retrieved 21 December 2012.
  42. "Jules Rimet Cup" (به انگلیسی). snams.20m.com. Archived from the original on 28 December 2012. Retrieved 22 December 2012.
  43. ۴۳٫۰ ۴۳٫۱ "FIFA World Cup™ Trophy". FIFA.com. 24 June 2018. Archived from the original on 1 June 2015.
  44. "FIFA Assets – Trophy". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Archived from the original on 4 November 2007. Retrieved 19 November 2007.
  45. ۴۵٫۰ ۴۵٫۱ "122 forgotten heroes get World Cup medals". ESPNSoccernet.com. ESPN. 25 November 2007. Archived from the original on 20 October 2012. Retrieved 10 December 2009.
  46. "World Cup 1966 winners honoured". BBC Sport. 10 June 2009.
  47. "Jimmy Greaves finally gets his 1966 World Cup medal". Mirror.co.uk. MGN.
  48. "FIFA World Cup qualifying: Treasure-trove of the weird and wonderful". FIFA. Archived from the original on 18 November 2007. Retrieved 23 December 2007.
  49. "2010 World Cup Qualifying". ESPNSoccernet.com. ESPN. 26 November 2009. Archived from the original on 16 December 2008. Retrieved 23 December 2009.
  50. "History of the FIFA World Cup Preliminary Competition (by year)" (PDF). FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Archived from the original (PDF) on 14 June 2010.
  51. ۵۱٫۰ ۵۱٫۱ "Formats of the FIFA World Cup final competitions 1930–2010" (PDF). FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Archived from the original (PDF) on 27 February 2008. Retrieved 1 January 2008.
  52. "FIFA World Cup: seeded teams 1930–2010" (PDF). FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Archived from the original (PDF) on 15 February 2010. Retrieved 12 May 2014.
  53. "History of the World Cup Final Draw" (PDF). FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Archived from the original (PDF) on 23 November 2009. Retrieved 12 May 2014.
  54. "1978 Argentina". CBC.
  55. "1982 Spain". CBC.
  56. "Regulations - 2018 FIFA World Cup Russia" (PDF). FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. p. 43. Retrieved 24 June 2018.
  57. Turner, Stephen (10 January 2017). "FIFA approves 48-team World Cup". SkySport News. Retrieved 10 January 2017.
  58. "Uruguay 1930". BBC Sport. 11 April 2002. Retrieved 13 May 2006.
  59. "France 1938". BBC Sport. 17 April 2002. Retrieved 13 May 2006.
  60. "Asia takes World Cup center stage". CNN. 3 June 2002. Archived from the original on 1 April 2013. Retrieved 1 January 2008.
  61. Gibson, Owen (2 December 2010). "England beaten as Russia win 2018 World Cup bid". The Guardian. London. Retrieved 8 September 2017.
  62. Jackson, Jamie (2 December 2010). "Qatar win 2022 World Cup bid". The Guardian. London. Retrieved 8 September 2017.
  63. "Rotation ends in 2018". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. 29 October 2007. Archived from the original on 24 March 2013. Retrieved 30 March 2013.
  64. Collett, Mike (30 October 2007), “Brazil officially named 2014 World Cup hosts”. Reuters. Retrieved 6 July 2018
  65. ۶۵٫۰ ۶۵٫۱ "World Cup 2026: Canada, US & Mexico joint bid wins right to host tournament". BBC Sport. 13 June 2018. Retrieved 13 June 2018.
  66. "World Cup 1974 - West Germany win on home soil". BBC. Retrieved 2 December 2017
  67. Bevan, Chris. "France 1-2 South Africa". BBC. Retrieved 2 December 2017
  68. "World Cup Rewind: Largest attendance at a match in the 1950 Brazil final". Guinness World Records (به انگلیسی). ۱۲ June ۲۰۱۸. Retrieved 4 July 2018. Officially، 173،850 paid spectators crammed into Rio de Janeiro’s Maracanã Stadium on July 16(...) Some estimates have even pegged the attendance as high as 199،000 or 210،000 unofficially
  69. "1930 FIFA World Cup Uruguay". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Retrieved 30 December 2018.
  70. "1950 FIFA World Cup". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Archived from the original on 20 December 2013. Retrieved 5 March 2009.
  71. "Russia". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Archived from the original on 8 September 2018. Retrieved 29 October 2017.; "Serbia". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Archived from the original on 15 June 2018. Retrieved 29 October 2017.; "Czech Republic". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Archived from the original on 17 July 2018. Retrieved 12 May 2014.
  72. "Brazil". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Archived from the original on 3 June 2007. Retrieved 12 May 2014.
  73. "FIFA World Cup awards" (PDF). FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Archived from the original (PDF) on 30 June 2016. Retrieved 5 March 2009.
  74. "Golden Ball for Zinedine Zidane". Soccerway. 10 July 2006. Retrieved 31 December 2007.
  75. "adidas Golden Shoe – FIFA World Cup Final". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Archived from the original on 20 December 2013. Retrieved 12 July 2014.
  76. "Kahn named top keeper". BBC Sport. 30 June 2002. Retrieved 31 December 2007.
  77. ۷۷٫۰ ۷۷٫۱ ۷۷٫۲ Pierrend, José Luis (18 May 2007). "FIFA Awards". rec.sport.soccer Statistics Foundation. Archived from the original on 12 January 2016. Retrieved 8 January 2008.
  78. Yannis, Alex (10 November 1999). "Matthaus Is the Latest MetroStars Savior". The New York Times. Retrieved 23 December 2007.
  79. Church, Ben (November 24, 2022). "Cristiano Ronaldo refuses to let light dim on his career as he makes history at Qatar 2022". CNN.
  80. "Lionel Messi breaks World Cup appearances record en route to glory in Qatar". Yahoo. Retrieved 18 December 2022.
  81. Downie, Andrew (24 July 2013). "Brazil's twice World Cup winner Djalma Santos dies at 84". Reuters. Archived from the original on 24 September 2015. Retrieved 12 July 2014.
  82. Chowdhury, Saj (27 June 2006). "Ronaldo's riposte". BBC Sport. Retrieved 23 December 2007.
  83. "Goal machine was Just superb". BBC Sport. 4 April 2002. Retrieved 23 December 2007.
  84. Kirby, Gentry (5 July 2006). "Pele, King of Futbol". ESPN. Archived from the original on 16 December 2008. Retrieved 23 December 2007.
  85. "Brazil, Germany & Every World Cup Winner from 1930 to 2014". Goal. 13 May 2018.
  86. Hughes, Rob (11 March 1998). "No Alternative to Victory for National Coach: 150 Million Brazilians Keep Heat on Zagalo". International Herald Tribune. Archived from the original on 26 February 2008. Retrieved 31 December 2007.
  87. Brewin, John (21 December 2001). "World Cup Legends – Franz Beckenbauer". ESPNSoccernet.com. ESPN. Archived from the original on 19 November 2009. Retrieved 31 December 2007.
  88. Wright, Joe (15 July 2018). "World Cup 2018: Didier Deschamps redeemed as France win final for the ages". Sporting News. Archived from the original on 22 July 2018. Retrieved 15 July 2018.
  89. "1938 World Cup: Italy repeats as champions". CBC. 21 November 2009. Retrieved 12 July 2014.
  90. "The Curse of the Foreign-Born Coach". wsj. 13 May 2018.
  91. "World Football – All time table". World Football. Retrieved 13 July 2014.
  92. "Brazil pass Germany as all-time top scorers at the World Cup". ESPN. Retrieved 10 July 2018.
  93. "Five Aside: Germany - Brazil preview". ESPN. 7 July 2014. Retrieved 13 May 2018.
  94. "World Cup " All-time league table". worldfootball.net. Retrieved 29 June 2021.

پیوند به بیرون ویرایش