جان دوس پاسوس

جان رودریگو دوس پاسوس (به انگلیسی: John Roderigo Dos Passos) ‏ (۱۸۹۶–۱۹۷۰) نویسنده آمریکایی بود.

جان دوس پاسوس
زاده	۱۴ ژانویهٔ ۱۸۹۶ شیکاگو، ایلینوی
درگذشته	۲۸ سپتامبر ۱۹۷۰ (۷۴ سال) بالتیمور، مریلند
ملیت	آمریکایی
سبک نوشتاری	مدرنیسم نسل گمشده
همسر(ها)	الیزابت هملین هالدریج کاترین اف. اسمیت
فرزند(ان)	لوسی (۱۹۵۰) از همسر اولش
پدر و مادر	جان راندولف دوس پاسوس / لوسی مدیسون
وبگاه	www.johndospassos.com

زندگی‌نامه

جان دوس پاسوس در ۱۴ ژانویهٔ ۱۸۹۶ در شیکاگو متولد شد. «جان راندولف دوس پاسوس» (۱۹۱۷–۱۸۴۴) و «لوسی مدیسون» والدین وی بودند. جان دوس پاسوس، در زندگی نسبتاً ماجراجویانه خود چندین گرایش سیاسی مختلف را تجربه کرد. در سال ۱۹۱۶ از دانشگاه هاروارد فارغ‌التحصیل شد وی به اسپانیا رفت تا معماری بخواند. در ژوئن ۱۹۱۷ داوطلب خدمت در ارتش فرانسه شد. بعدها پس از ورود ایالات متحده به جنگ جهانی اول، او در ارتش این کشور خدمات پزشکی ارائه می‌کرد. دوس پاسوس در شهر وردن شاهد یکی از سبعانه‌ترین نبردهای جنگ جهانی اول یعنی نبرد وردن بود. جان دوس پاسوس از هم‌دوره‌های ارنست همینگوی و فیتزجرالد است. مانند همینگوی در سال‌های جنگ رانندهٔ آمبولانس بوده‌است.

او دو رمان اول خود، آغاز "یک مرد: ۱۹۱۷" و "سه سرباز" را که به ترتیب در سال‌های ۱۹۲۰ و ۱۹۲۱ منتشر شدند، بر اساس تجربیاتش در جبهه نوشت. او جنگ را به عنوان ابزار نظام سرمایه‌داری برای به اسارت کشیدن کارگران مورد انتقاد قرار می‌داد و از صلح گرایی و اصلاحات اجتماعی حمایت می‌کرد.

در سال‌های جوانی‌اش چهره‌ای رادیکال و معترض بوده، اما در سال‌های آخر عمر به چهره‌ای مرتجع بدل می‌شود که در ماجراهای مک‌کارتیسم در آمریکا علیه کسانی هم گواهی داده‌است. او دیدگاه‌های چپ داشت و کمونیست بود، علی‌رغم این‌که نویسندهٔ بسیار مهم و تأثیرگذاری است و در مقدمهٔ نجف دریابندری بر رمان «رگتایم» بر اهمیت و جایگاه مهم این نویسنده تأکید شده‌است، به خاطر دیدگاه‌های کمونیستی و چپش کنار گذشته شده و به او چندان در آمریکا توجه نشده‌است.

در دهه‌های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰، دوس پاسوس که توان ادبی خود را بر نقایص نظام سرمایه‌داری متمرکز کرده بود، در نظر چپ گرایان به قهرمان مبدل شد. نازی‌ها آثار او را به دلیل گرایش‌های چپ گرایانه محکوم کرده و سوزاندند. دوس پاسوس به دلیل تمایلات کمونیستی و شرکت در جنگ جهانی اول، در دیدگاه حاکمان نازی به یک فرد نامطلوب تبدیل شده بود، هرچند که او بعدها در پی پاکسازی‌های استالین، از کمونیسم روگردان شد.

به سال ۱۹۳۸ با مقالهٔ ستایش‌آمیز ژان پل سارتر، شهرتش اوج گرفت. وی اشاره نمود که " «من دوس پاسوس را بزرگترین نویسنده زمانمان می‌دانم.» "'the greatest writer of our time' (No. 42)""

دوس پاسوس در ۲۸ سپتامبر ۱۹۷۰ میلادی در سن ۷۴ سالگی در بالتیمور، مریلند درگذشت

دوس پاسوس در روایت سه‌گانهٔ یا تریلوژی یو اس ای (USA) چند حادثه را تواماً نقل می‌کند و هر یک از حوادث را به تناوب توصیف و بیان می‌کند. این اثر از سال ۱۸۹۶ تولد جان دوس پاسوس آغاز می‌شود و تا سال ۱۹۳۹ وقوع «بحران مالی بزرگ آمریکا» ادامه پیدا می‌کند.

رمان «سه سرباز»، کتاب‌های «منهتن ترنسفر» و تریلوژی «یو اس آ» توسط علی کهربایی به فارسی ترجمه شده‌است. همچنین این تریلوژی توسط سعید باستانی (انتشارات هاشمی) نیز ترجمه شده بود.

کتابشناسی

مهمترین آثارش عبارتنداز:

• سه سرباز (۱۹۲۱)
• منهتن ترنسفر (۱۹۲۵)
• تریلوژی یو اس ای (USA) (۱۹۳۸):
  • مدار ۴۲ درجه (۱۹۳۰)
  • ۱۹۱۹ (۱۹۳۲)
  • پول کلان (۱۹۳۶)
• زمینی که برآنیم (۱۹۴۹)
• ناحیه کلمبیا (۱۹۵۲):
  • ماجراهای یک مرد جوان (۱۹۳۹)
  • شماره یک (۱۹۴۳)
  • طرح بزرگ (۱۹۴۹)
• اوج خوشبختی (۱۹۵۴)

جستارهای وابسته

• جایزه دوس پاسوس

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «John Dos Passos». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۶ اکتبر ۲۰۱۴.
• https://web.archive.org/web/20141219083359/http://www.iiketab.com/images/files/Arts/jandospasoos.htm. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ دسامبر ۲۰۱۴.
• http://www.honaronline.ir/Pages/News-44407.aspx.
• http://isna.ir/fa/news/92052111308/آثار-دیگری-از-جان-دوس-پاسوس-ترجمه-شد.
• فاضل چنگیزیان (۱۳۸۲)، اطلاعات عمومی نیلوفرانه، قم: انتشارات نیلوفرانه، شابک ۹۶۴-۷۷۶۰-۲۵-۶
• علیخانی، مهدی (۱۳۷۶). اطلاعات ادبی مفید. انتشارات امیربهادر. شابک ۹۶۴-۹۱۴۹۱-۹-۸.
• رمضانی، رمضانی (۱۳۷۹). هزار نویسنده در یک کتاب. انتشارات اقلیدوس. شابک ۹۶۴-۵۹۵۵-۶۳-۷.
• http://www.ushmm.org/wlc/fa/article.php?ModuleId=10008069.

پیوند به بیرون

• http://www.johndospassos.com/.
• جان دوس پاسوس در IMDb