درگاه:حافظ/حافظ پژوهان
گوته شاعر، ادیب، نویسنده، نقاش، محقق، انسانشناس، فیلسوف و سیاستمدار آلمانی بود. او یکی از کلیدهای اصلی ادبیات آلمانی و جنبش وایمار کلاسیک و همچنین رمانتیسیسم بهشمار میرود. وی یکی از مردان بزرگ فرهنگی قرون ۱۸ و ۱۹ اروپا و یکی از افراد برجستهٔ ادبیات جهان محسوب میشود. گوته آلمانی، شکسپیر انگلیسی، هومر یونانی، و دانته ایتالیایی را چهار رکن ادبیات اروپا میدانند. آلفرد روزنبرگ (ایدهپرداز اولیه نازیسم) نظرات خود را مرهون و برگرفته از آموزههای گوته میداند و او را «جوهر روح خود» نامیدهاست. او بین سالهای ۱۷۶۵-۱۷۶۸ در لایپزیگ به تحصیل حقوق پرداخت و در آنجا به اشعار کریستین فورشتگوت گلرت علاقه پیدا کرد. پس از سال ۱۷۶۸، گوته به زادگاهش بازگشت و مدتی نیز در دارمشتات بود.
گوته پس از این که تعدادی از آثار بزرگش را به پایان رساند، سال ۱۷۷۵ به وایمار رفت و در آنجا بین سالهای ۱۷۷۶-۱۷۸۶ (حدود ۱۰ سال) وزیر حکومت شد. سپس او تا سال ۱۷۸۸ به ایتالیا رفت و در آنجا به تحصیل هنر و مجسمهسازی باستانی پرداخت. او خود را با کارهای میکل آنژ و رافائل مشغول کرد. سال ۱۷۸۸، گوته به وایمار بازگشت و تقریباً باقی عمرش را در آنجا گذرانید، هرچند که زندگی او در آنجا با جنگهای ناپلئونی روبهرو شد. گوته در وایمار به تحصیل زبانهای فارسی و عربی و همچنین قرآن پرداخت و شیفتهٔ اشعار حافظ شد. وی علاقه ویژهای نیز به شهر ایلمناو در نزدیکی وایمار داشتهاست. در کوه کیکل هان در نزدیکی شهر ایلمانو کلبهای از وی به یادگار ماندهاست.
گوته شاعر، ادیب، نویسنده، نقاش، محقق، انسانشناس، فیلسوف و سیاستمدار آلمانی بود. او یکی از کلیدهای اصلی ادبیات آلمانی و جنبش وایمار کلاسیک و همچنین رمانتیسیسم بهشمار میرود. وی یکی از مردان بزرگ فرهنگی قرون ۱۸ و ۱۹ اروپا و یکی از افراد برجستهٔ ادبیات جهان محسوب میشود. گوته آلمانی، شکسپیر انگلیسی، هومر یونانی، و دانته ایتالیایی را چهار رکن ادبیات اروپا میدانند. آلفرد روزنبرگ (ایدهپرداز اولیه نازیسم) نظرات خود را مرهون و برگرفته از آموزههای گوته میداند و او را «جوهر روح خود» نامیدهاست. او بین سالهای ۱۷۶۵-۱۷۶۸ در لایپزیگ به تحصیل حقوق پرداخت و در آنجا به اشعار کریستین فورشتگوت گلرت علاقه پیدا کرد. پس از سال ۱۷۶۸، گوته به زادگاهش بازگشت و مدتی نیز در دارمشتات بود.
گوته پس از این که تعدادی از آثار بزرگش را به پایان رساند، سال ۱۷۷۵ به وایمار رفت و در آنجا بین سالهای ۱۷۷۶-۱۷۸۶ (حدود ۱۰ سال) وزیر حکومت شد. سپس او تا سال ۱۷۸۸ به ایتالیا رفت و در آنجا به تحصیل هنر و مجسمهسازی باستانی پرداخت. او خود را با کارهای میکل آنژ و رافائل مشغول کرد. سال ۱۷۸۸، گوته به وایمار بازگشت و تقریباً باقی عمرش را در آنجا گذرانید، هرچند که زندگی او در آنجا با جنگهای ناپلئونی روبهرو شد. گوته در وایمار به تحصیل زبانهای فارسی و عربی و همچنین قرآن پرداخت و شیفتهٔ اشعار حافظ شد. وی علاقه ویژهای نیز به شهر ایلمناو در نزدیکی وایمار داشتهاست. در کوه کیکل هان در نزدیکی شهر ایلمانو کلبهای از وی به یادگار ماندهاست.
حسین الهی قمشهای عارف، فیلسوف، حکیم، متأله، متکلم، ادیب، مولویشناس، مدرس دانشگاه، شاعر، مترجم، نویسنده، مفسر قرآن و سخنران در زمینه عرفان، ادبیات فارسی و فلسفه است و در نقاشی و خطاطی نیز آثاری دارد. همچنین وی به زبانهای عربی، انگلیسی و فرانسوی مسلط است. الهی قمشهای دارای تالیفات و ترجمههای متعددی است. مجموعهای از سخنرانیهای او که به زبانهای فارسی و انگلیسی در سازمانها و دانشگاههای داخل و خارج ایران ایراد شده، بهصورت نوارهای صوتی و تصویری در زمینههای متنوع عرفان، ادبیات و هنر عرضه شدهاست. جاذبه کلامش بسیار زیاد بوده و بر روی طیف وسیعی از مخاطبان داخل و خارج کشور، دارای اثر گذاری عمیقی بودهاست.
محمد قزوینی دیب و پژوهشگر تاریخ و فرهنگ ایران بود. پدر و اجدادش از اهل قلم و فرهنگ بودند. پدر بزرگ او ملا عبدالعلی قزوینی از دانشمندان قزوین بود. پدرش ملا عبدالوهاب قزوینی معروف به «ملا آقای قزوینی» اصلاً اهل بلوک بشاریات (اکنون بخش بشاریات) بود که با کوشش شخصی صاحب مرتبهای در دانش و ادب شد و به تهران آمد و در مدرسه معیرالممالک درس میداد. او صرف و نحو و فقه و کلام و حکمت را نخست نزد پدر و سپس نزد استادان دیگر مانند شیخ فضلالله نوری و میرزا حسن آشتیانی و ملا محمد آملی تحصیل کرد. او از محضر ادیب پیشاوری و شیخ هادی نجمآبادی نیز برخوردار شد. در مدرسه معیرالملک حجرهای گرفت و طلبه شد. زیر نظر شمسالعلما در علوم اسلامی و هیئت و ریاضی و تاریخ و تاریخ ادب و رجال و عَروض و قافیه متبحر شد. بعد در مدرسه آلیانس تهران به فراگیری زبان فرانسه پرداخت. همچنین به آموزش عربی به دوستان و آشنایان جوان خود پرداخت. پدر فروغیها یعنی میرزا محمدحسین فروغی او را به همکاری در روزنامه تربیت تشویق کرد و او را با روش کار و تحقیق ادبی و تاریخی اروپاییان آشنا ساخت. به زودی شهرتی در زمینههای مختلف ادبی پیدا کرد و به خصوص در نحو عربی چهرهای شاخص شد. در تألیف بخش تاریخ اسلام در کتاب تاریخ مفصل ایران که کتاب درسی مدارس بود شرکت داشت.
پرویز ناتل خانلری از اهالی ناتل نور مازندران، ادیب، سیاستمدار، زبانشناس، نویسنده و شاعر معاصر ایرانی است. در مقدمهٔ کتاب غزلهای حافظ در سال ۱۳۳۷ اظهار امیدواری کردهبود که با استفاده از نسخههای کهن، دیوان کامل حافظ تهیه و منتشر گردد. این فکر پس از بیستودو سال تحقق یافت و در سال ۱۳۵۹ دیوان خواجه شمسالدین محمد حافظ توسط بنیاد فرهنگ ایران انتشار یافت. دکتر خانلری در تنظیم دیوان حافظ متن ۴۸۶ غزل حافظ را پس از بررسی و مقایسهٔ ضبط ۱۴ نسخهٔ اساس خود به ترتیب حروف تهجیِ قافیههای غزلها در صفحات سمت راست کتاب قرار دادهاست. در صفحات مقابل، برای هر غزل نخست نشانههای معرف نسخههایی که آن غزل را درج کردهاند در بالای صفحه و بهدنبال آن ترتیب ابیات آن غزل در نسخههای مأخذ، و سپس اختلاف نسخهها در ضبط کلمات و عبارات درمورد هر بیت نقل گردیدهاست. دیوان حافظ چاپ خانلری، با وجود چندین ویرایش دیگر از غزلهای حافظ، که طی سی سال پس از آن انتشار یافتهاست، اعتبار خود را حفظ کرده و مورد استفادهٔ محققان است.