دماراتوس اهل کورینت

دماراتوس اهل کورینت (به لاتین: Demaratus Corinthius) پدر لوکیوس تارکوئینیوس پریسکوس، پنجمین پادشاه روم، بود.

نسب ویرایش

او از شهروندان بانفوذ و ثروتمند کورینت و از خاندان باکخیادها[یادداشت ۱] بود که در سده‌های هشتم و هفتم قبل از میلاد بر کورینت حکومت می‌کردند و خود را از نسل هراکلس می‌دانستند.

مهاجرت به روم ویرایش

در سدهٔ هفتم ق. م، دماراتوس شهرش را ترک کرد زیرا با جبّاریت حاکم آنجا، کیپسلوس،[یادداشت ۲] سر سازگاری نداشت. پس چون شهر زادگاهش را به مقصد شبه‌جزیره ایتالیا ترک کرد، به شهر اتروسکی و آباد تارکوئینیئی (امروزه تارکوئینیا) پا نهاد و آنجا زنی اختیار کرد و او را دو پسر آمد که یکی را لوکومو (لوکیوس تارکوئینیوس پریسکوس بعدی) نام کرد و دیگری را آرونس. آرونس کمی زودتر از پدرش درگذشت و همسرش را آبستن باقی گذاشت. کمی پس از مرگ پسر جوان، دماراتوس نیز درگذشت و چون از حاملگی عروسش خبر نداشت، در وصیت‌نامه‌اش اشاره‌ای به نوه‌اش نکرد، و پسر بزرگ‌ترش، لوکومو، وارث اموالش شد و نوهٔ بداقبال، که مانند پدرش آرونس نام داشت، بی‌آنکه سهمی از اموال پدر و پدربزرگش برده باشد به‌دنیا آمد و از جهت فقر و نداری‌اش به اگریوس[یادداشت ۳] ملقب شد[۱][۲][۳] که در زبان لاتین به‌معنای «مستمند» است.[۴]

تأثیر فرهنگی ویرایش

طبق گفتهٔ تاکیتوس، اهمیت تاریخی دماراتوس، جدای از اینکه پدر پنجمین پادشاه روم بود، این بود که الفبای یونانی را با خود به تارکوئینیئی آورد.[۵][۶][۷]

نوادگان ویرایش

خاندان تارکوئینیان ویرایش

فرزند ارشدش، لوکومو، با ارث او ثروتمند شد و با زنی از اشراف تارکوئینیئی به نام تاناکوئیل ازدواج کرد و، به‌توصیهٔ او، برای بهبود موقعیت اجتماعی‌اش باهم به شهر تازه‌تأسیس روم مهاجرت کردند[یادداشت ۴] و در آنجا نام «لوکیوس تارکوئینیوس پریسکوس» را بر خویش نهاد و به‌کمک ثروت همسرش و با خوش‌خدمتی و زرنگ‌بازی توانست نام خود را معروف رومیان کند، چنان‌که به دربار پادشاه روم، آنکوس مارکیوس، نیز راه یافت و به‌تدریج جزو محارم شاه شد و حتی پس از مرگ شاه چنان زرنگی کرد که، در حدود ۶۱۶ ق. م، به‌عنوان پنجمین پادشاه روم نیز برگزیده شد. سپس، دخترش تارکوئینیا[یادداشت ۵] را به عقد ازدواج سرویوس تولیوس، یکی از نمک‌پروردگانش، درآورد. پس از کشته شدن تارکوئینیوس پریسکوس در حدود ۵۷۸ ق. م، ملکه تاناکوئیل دامادشان سرویوس تولیوس را به جانشینی او نصب کرد. تارکوئینیوس پریسکوس دو پسر به‌نام‌های آرونس و لوکیوس داشت که به‌ترتیب با تولیای جوان‌تر و تولیای بزرگ‌تر ــ دختران سرویوس ــ ازدواج کردند؛ سپس تولیای جوان‌تر و لوکیوس همسران خود را کشتند و با یکدیگر وصلت کردند و لوکیوس پدرزنش سرویوس را کشت و هفتمین و آخرین شاه روم شد و، به‌سبب اعمال بدش، ملقب به متکبر[یادداشت ۶] شد.[۸] لوکیوس متکبر سه فرزند به‌نام‌های تیتوس و آرونس و سکستوس داشت که هم در اواخر پادشاهی و هم در اوایل جمهوری نقش مهمی بازی کردند: سکستوس به زنی به‌نام لوکرتیا تجاوز کرد و با اینکار ناخواسته باعث خیزش مردم و براندازی پادشاهی روم و تأسیس جمهوری روم در ۵۰۹ ق.م. شد؛[۹] آرونس نیز، پس از خلع و تبعید پدرش، در همین سال برای بازگشت به تاج‌وتخت روم در نبرد جنگل آرسیا[یادداشت ۷] ــ که نخستین جنگ سلطنت‌طلبان با جمهوری‌خواهان بود ــ مشارکت کرد و فرماندهی سواره‌نظام سلطنت‌طلبان را برعهده داشت و در نبرد تن‌به‌تن با فرماندهٔ جمهوری‌خواهان کشته شد و سلطنت‌طلبان شکست یافتند؛ تیتوس نیز در نبرد دریاچه رگیلوس (۴۹۶ یا ۴۹۹ ق. م) ــ که سومین و آخرین جنگ سلطنت‌طلبان برای بازگشت به تاج‌وتخت روم بود ــ به‌همراه پدرش شرکت داشت و شکست خورد.[۱۰]

خاندان یونیان ویرایش

لوکیوس یونیوس بروتوس، بانی جمهوری روم که از تجاوز سکستوس به لوکرتیا انتقام کشید، خواهرزادهٔ تارکوئینیوس متکبر بود،[۱۱] و چهار سده بعد یکی از نوادگان او به‌نام مارکوس یونیوس بروتوس ژولیوس سزار را کشت[۱۲][۱۳][۱۴] و ناجی جمهوری خوانده شد.

خاندان کولاتیان ویرایش

تارکوئینیوس پریسکوس در دوران سلطنتش شهر لاتین کولاتیا را تصرف کرد و برادرزاده‌اش اگریوس را به فرمانداری آن گماشت[۱۵][۱۶][۱۷] و اگریوس در آنجا صاحب پسری به‌نام لوکیوس تارکوئینیوس کولاتینوس شد و از آن پس فرزندان و نوادگانش نام خانوادگی کولاتینوس[یادداشت ۸] داشتند که یک صفت نسبی لاتین به‌معنای «منسوب به کولاتیا، اهل کولاتیا» است.[۱۸][۱۹][۲۰] این لوکیوس تارکوئینیوس کولاتینوس لوکرتیا را به زنی گرفت، زنی که مورد تجاوز سکستوس تارکوئینیوس (پسرِ تارکوئینیوس متکبر) واقع شد، و این واقعه منجر به خیزش مردم و براندازی پادشاهی و تأسیس جمهوری روم در ۵۰۹ ق.م.شد. کولاتینوس به‌همراه لوکیوس یونیوس بروتوس نخستین کنسول این جمهوری شد.[۲۱] بنابراین، نخستین کنسولان جمهوری روم هر دو از نوادگان دماراتوس بودند.

خاندان مامیلیان ویرایش

تارکوئینیوس متکبر دامادی به‌نام اکتاویوس مامیلیوس داشت[۲۲] که در سومین و آخرین جنگ سلطنت‌طلبان برای بازگشت به تاج‌وتخت روم، یعنی نبرد دریاچه رگیلوس، رهبر سلطنت‌طلبان و هواخواهان تارکوئینیوس بود. این نبرد با شکست سلطنت‌طلبان به پایان رسید و سال بعد (۴۹۵ ق. م) تارکوئینیوس درگذشت و از تنها فرزند باقی‌مانده‌اش، تیتوس، نیز خبری نشد و برای همیشه خاندان تارکوئینیان محو شدند تا جمهوری روم تحکیم شود.[۲۳]

جستارهای وابسته ویرایش

یادداشت‌ها ویرایش

  1. به یونانی Βακχιάδαι (لاتین‌نویسی: Bacchiadae)
  2. Cypselus جبار کورینت از ۶۵۷ تا ۶۲۷ ق.م. بود.
  3. Egerius
  4. بر طبق افسانه‌ها، روم در ۷۵۳ ق.م. تأسیس شد و این حوادث در سدهٔ هفتم ق.م. روی دادند و روم در آن دوران هنوز دولت‌شهر کوچکی بود.
  5. Tarquinia
  6. به لاتین Superbus
  7. نبردی است که در همان نخستین سال خلع تارکوئینیان و تأسیس جمهوری در ۵۰۹ ق.م. میان قوای جمهوری روم به‌رهبری بروتوس و قوای سلطنت‌طلب به‌رهبری تارکوئینیوس متکبر ــ که حالا خلع شده بود و قصد بازپس‌گیری تاج‌وتختش را داشت ــ درگرفت و با پیروزی جمهوری‌خواهان به پایان رسید.
  8. Collatinus

پانویس ویرایش

  1. تیتوس لیویوس. از پیدایش روم. ج. یکم. صص. گفتار ۳۴.
  2. Dionysius of Halicarnassus. Roman Antiquities. ص. III, ۴۶-۴۷.
  3. Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology. ص. III, ۹۷۶, ۹۷۷.
  4. Benjamin Oliver Foster. "Titus Livius (Livy), The History of Rome". Perseus.tufts.edu (به انگلیسی). Retrieved 5 October 2023.
  5. تاکیتوس. سالنامه. ص. XI, ۱۴.
  6. سیسرون. در باب جمهور. ص. II, ۱۹.
  7. Dionysius of Halicarnassus. Roman Antiquities. ص. III, ۴۶.
  8. تیتوس لیویوس. از پیدایش روم. ج. اول. صص. گفتارهای ۳۴، ۳۵، ۳۹، ۴۲،۴۱ و ۴۶ تا ۴۸.
  9. تیتوس لیویوس. از پیدایش روم. ج. یکم. صص. گفتارهای ۵۶–۶۰.
  10. تیتوس لیویوس. از پیدایش روم. ج. دوم. صص. گفتارهای ۶، ۷، ۱۹، ۲۰.
  11. تیتوس لیویوس. از پیدایش روم. ج. یکم. صص. گفتار ۵۶.
  12. Suetonius. De Vita Caesarum, Divus Iulius. ص. ۸۲.
  13. Cassius Dio. Historia Romana. ص. XLIIII,۱۹.
  14. Appianus Alexandrinus. De Bellis Civilibus. ص. ۱۱۷, II.
  15. تیتوس لیویوس. از پیدایش روم. ج. یکم. صص. گفتار ۳۸.
  16. William Smith. Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology. ج. III جلد. ص. ("Tarquinius") ۹۷۶.
  17. "Egerius". Perseus.tufts.edu (به انگلیسی). Retrieved 5 October 2023.
  18. Dionysius of Halicarnassus. Roman Antiquities. ص. III, ۵۰.
  19. Enrico Olivetti. "Collatinus". Latin Dictionary Olivetti (به انگلیسی). Retrieved 5 October 2023.
  20. "Collatinus". Wiktionary (به انگلیسی). Retrieved 5 October 2023.
  21. تیتوس لیویوس. از پیدایش روم. ج. یکم. صص. گفتار ۵۷–۶۰.
  22. تیتوس لیویوس. از پیدایش روم. ج. یکم. صص. گفتار ۴۹.
  23. تیتوس لیویوس. از پیدایش روم. ج. دوم. صص. گفتارهای ۱۹–۲۱.

منابع ویرایش