دگزامتازون

دگزامتازون (به انگلیسی: Dexamethasone)

دگزامتازون

داده‌های بالینی
AHFS/Drugs.com	monograph
مدلاین پلاس	a682792
روش مصرف دارو	Oral, IV, IM, SC and IO
کد ATC	A01AC02 C05AA09 (WHO)‎, D07AB19 (WHO)‎, D10AA03 (WHO)‎, H02AB02 (WHO)‎, R01AD03 (WHO)‎, S01BA01 (WHO)‎, S02BA06 (WHO)‎, S03BA01 (WHO)‎
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی	℞ (Prescription only)
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی	۸۰–۹۰٪
پیوند پروتئینی	۷۰٪
متابولیسم	hepatic
نیمه‌عمر حذف	36-54 hours
دفع	renal
شناسه‌ها
نام آیوپاک (8S,9R,10S,11S,13S,14S,16R,17R)-9- Fluoro-11,17-dihydroxy-17-(2-hydroxyacetyl)-10,13,16- trimethyl-6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17- dodecahydro-3H-cyclopenta[a]phenanthren-3-one
شمارهٔ CAS	۵۰-۰۲-۲ Y
پاب‌کم CID	۵۷۴۳
دراگ‌بنک	DB01234 N
کم‌اسپایدر	۵۵۴۱ Y
UNII	7S5I7G3JQL
KEGG	D00292 Y
ChEBI	CHEBI:۴۱۸۷۹ Y
ChEMBL	ChEMBL۳۸۴۴۶۷ Y
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID3020384
ECHA InfoCard	100.000.004
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیایی	C22H29FO۵
جرم مولی	392.461 g/mol g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)	Interactive image
SMILES O=C(CO)[C@]3(O)[C@]2(C[C@H](O)[C@]4(F)[C@@]/1(\C(=C/C(=O)\C=C\1)CC[C@H]4[C@@H]2C[C@H]3C)C)C
InChI InChI=1S/C22H29FO5/c1-12-8-16-15-5-4-13-9-14(25)6-7-19(13,2)21(15,23)17(26)10-20(16,3)22(12,28)18(27)11-24/h6-7,9,12,15-17,24,26,28H,4-5,8,10-11H2,1-3H3/t12-,15+,16+,17+,19+,20+,21+,22+/m1/s1 Y Key:UREBDLICKHMUKA-CXSFZGCWSA-N Y
NY (what is this?)  (verify)

رده درمانی: کورتیکواستروئید.

اشکال دارویی: آمپول، قرص، قطره، شربت، پماد

عملکرد: کاهش التهاب، تضعیف سیستم ایمنی

مکانیسم اثر

در غلظت‌های بالای موضعی‌کورتیکواستروئیدها اثر مستقیم بر روی‌غشاء دارند. کورتیکواستروئیدها اگزودای سلولی و فیبرینی و انفیلتراسیون بافتی را کاهش می‌دهند. ممانعت از تشکیل کلاژن و بافت همبند، تأخیر درتولید مجدد سلول‌های اپی‌تلیال، کاهش‌تشکیل عروق جدید پس از التهاب و کاهش نفوذپذیری مویرگ‌های متورم از دیگر اثرات این دارو می‌باشد.

این دارو می‌تواند سبب کاهش پرولاکتین سرم و هورمون آزادکننده تیروتروپین شود. این مشکل بیشتر زمانی پیش می‌آید که آمپول گزامتازون به مفصل تزریق شده باشد.

موارد مصرف

درمان‌حالت‌های التهابی و آلرژیک، بیماریهای خود ایمنی

درمان‌حالت‌های التهابی و آلرژیک، بیماریهای خود ایمنی مانند لوپوس اریتماتو، آلرژی، پمفیگوس، آسم، کهیر، درمان روماتیسم مفصلی، نارسایی غده آدرنال و شوک آنافیلاکسی، التهاب چشم، پوست و مفاصل.

مصرف برای بیماران ام اس و ای ال اس

تجربه نشان می‌دهد مصرف این دارو در بیماران ام اس و ای ال اس مناسب و کاهنده درد است و پیشروی در کار نیست.

به عنوان داروی انرژی‌زا

از سال ۱۹۹۶ مصرف این دارو در ورزش قهرمانی، به عنوان داروی انرژی زا و دوپینگ ممنوع شده‌است.

درمان موارد وخیم کووید-۱۹

به گفتهٔ مقالهٔ چاپ شده در مجلهٔ Journal of Oncology Pharmacy Practice صحت این موضوع هنوز در دست بررسی است [۱]. اما نتایج به‌دست آمده، با وجود این‌که هنوز به داوری و بازنگری همه‌جانبه پژوهشگران دیگر نیاز دارد و جزئیات کامل آن منتشر نشده، آن‌قدر قابل اعتماد بوده‌اند که خدمات درمانی بریتانیا آن را به‌عنوان یک روش استاندارد برای موارد شدید ابتلا به کووید-۱۹ در نظر گرفته‌است

مصرف در دوران شیردهی

این دارو از طریق شیر مادر به کودک و نوزاد منتقل می‌شود. قبل از مصرف در دوران شیردهی، به پزشک خود اطلاع دهید.

در مورد عوارض مصرف دگزامتازون در دوران شیردهی بر روی نوزاد، اطلاعات جامع و دقیقی در دسترس نیست. مصرف دگزامتازون در دوران شیردهی ممکن است باعث کاهش شیر مادر شود. همچنین دگزامتازون از طریق شیرمادر وارد بدن نوزاد می‌شود. در هر صورت قبل از مصرف این دارو در زمان شیردهی حتماً باید با پزشک مشورت کنید.

جستارهای وابسته

• کورتیکواستروئید

منابع

• فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی، ۱۳۸۷