زندان قزلحصار
زندان قزلحصار بزرگترین زندان ایران و از بزرگترین زندان‌های خاورمیانه است که در سال ۱۳۴۳ خورشیدی در زمان حکومت پهلوی در محله کیان‌مهرواقع در مهرشهر کرج احداث گردید. این ندامتگاه دارای ۹ اندرزگاه، ۷ واحد ملاقات، ۱۴ واحد ستادی، شورای حل اختلاف، واحد طرح تکریم و حقوق شهروندی است. قزلحصار در واقع متشکل از دو ندامتگاه است که بخش جنوبی آن ندامتگاه قزلحصار و بخش شمالی آن ندامتگاه مرکزی کرج از ندامتگاه‌های استان البرز است. در برخی گزارش‌ها این زندان را بزرگترین زندان خاورمیانه نامیده‌اند.
این زندان در ابتدا برای نگهداری از ۵۰۰۰ زندانی برنامه‌ریزی شده‌است اما تا سال ۱۳۹۰ بیش از ۲۰۰۰۰ نفر در این زندان زندانی بودند و حدود ۱۳۰۰۰ نفر از آنها، جرائمی مرتبط به مواد مخدر داشته‌اند.[۱]
قزلحصار از نظر جغرافیایی در استان البرز و با توجه به سیاست‌های سازمان زندان‌ها از زندان‌های استان تهران است و در این مرکز متهمان و محکومان مراجع قضایی شهرستان‌ها و استان تهران نگهداری می‌گردند.[۲]
هر ساله در قزلحصار به تعدادی از زندانیان مرخصی داده می‌شود[۳] و تعدادی دیگر توسط سید علی خامنه‌ای مورد عفو عمومی قرار می‌گیرند. ضمناً تعدادی نیز اعدام می‌شوند.[۴]
در ۳۰ بهمن ۱۴۰۰ بخشی از سامانه‌های زندان قزلحصار کرج توسط گروه عدالت علی هک شد و اتهامات ۱۸۴۶ زندانی فاش شد.[۵]
زندانیان سیاسی
زندانیان سیاسی بسیاری در این زندان نگه داشته می‌شوند
واحدها ویرایش
- قرنطینه ویژه: تحت نظر حفاظت اطلاعات زندان قزلحصار(معروف به قرنطینه شیرازی به دلیل رییس بیرحم و مخوف سالها قبل که خودش بازنشسته شده اما اقوام دیگرش در جایجای مختلف زندان مشغول بکارند)
- واحد ۱: متهمین و محکومان حبس قطعی جرم سبک و سنگین دارای ۱۲ اندرزگاه (سالن) مختلف (بر اساس میزان حبس)
- واحد ۲: متهمین با قرار بالای پانصد میلیون تومان که حکم قطعی نگرفته‌اند، قرار بازداشتی‌ها و محکومان به اعدام، زندانیان قرار سنگین موادمخدر
- واحد ۳ :جایگزین زندان رجایی شهر ، جرایم غیر مواد مخدر ،کرج و حومه و شهریار، محکومان شرایط خاص (مانند شرارت)
- واحد ۴:و رای کاری (زندانیان مشغول به کار در کارخانه‌های منطقه قزلحصار) که اندک حقوقی دریافت میکنند.
- واحد ۵: محکومان رای باز، رای نیمه بازی که منزلشان در همان حوالی بوده و روی زمین‌های کشاورزی کار میکنند.
- واحد ۶: محکومین با حبسهای زیر 10 سال که بدون رای کار به صورت تحت نظری در محوطه کارهای خدماتی انجام می‌دهند از رانندگی مینی بوس داخل زندان تا باربری و تخلیه کامیون و نظافت و جابجایی وسایل سنگین
- واحد 7:محکومین با حبس های سبک و متوسط در سوله‌ها زندگی میکنند که به سبک زندان فشافویه با آرایش تخت‌ها اتاق درسته کرده‌اند و افراد را تفکیک کرده‌اند و همینطور این محکومین به صورت تحت نظری مشغول کارهای مونتاژ ، مثل ساخت دوچرخه می‌شوند.
وضعیت بهداشتی ویرایش
زندانیان سابق این زندان می‌گویند. عدم رسیدگی‌های پزشکی و رعایت مسائل بهداشتی، در این زندان، رایج است.[۶]
سید حسن قاضی‌زاده هاشمی (وزیر سابق بهداشت) در حاشیه بازدید از ندامتگاه قزل حصار در جمع خبرنگاران افزود: در مورد طرح تحول نظام سلامت برای همه افراد جامعه فکر شده، اما بسته ویژه‌ای برای زندانیان نداریم تا بخواهیم خدمات جداگانه‌ای به آنها ارائه دهیم. پزشکان در اینجا با وجود سختی کار با میزان دریافتی پایین حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان کار میکنند و متأسفانه اینجا تحت پوشش بیمه قرار ندارد. سازمان زندان‌ها از نظر رسیدگی، نهایت تلاش خود را انجام می‌دهد اما امکانات بسیار کم است و این زندان گنجایش این همه زندانی را ندارد. برای نیازهای بهداشتی، استراحت و حتی استحمام مددجویان و افرادی که در اینجا هستند باید فکری شود.[۷][۸][۹][۱۰]
به گفته ی چند زندانی : همه جا پر از ساس و شیش است طوری که برای ما عادی شده، هر روزخیلی عادی به هواخوری رفته و آنها و تخم هایشان را دانه دانه میترکانیم این قضیه در حدی است که ما به شوخی به هم میگوییم اینجا زیستگاه آنان است ما موجودات مهاجمی هستیم که به زیستگاه آنان حجوم آوردیم البته در اینجا کسی شپش را با نام شپش نمیشناسد و همه آنرا <<گِبِل>> مینامند (این مسئله تا حدی رایح است که خیلی ها فکر میکنند این ۲ باهم فرق دارند اما اینگونه نیست.
هک ویرایش
در ۱۸ بهمن ۱۴۰۰ گروه عدالت علی، بخشی از سامانه‌های زندان قزلحصار را هک و اتهامات آشنای ۱۸۴۶ زندانی مانند «اخلال در نظم»، «فعالیت تبلیغی علیه نظام»، «توهین» به دو رهبر جمهوری اسلامی در فضای مجازی و «اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت کشور» را افشا کرد.[۵]
شورش ویرایش
شامگاه سه‌شنبه ۲۴ اسفند ۱۳۸۹ مأموران زندان متوجه اغتشاش قاچاقچیان محکوم به حبس ابد و افراد اعدامی به سرکردگی فرزادشاهی (قاتل مشهور هرسین) در یکی از بندهای قزلحصار شدند. نگهبان‌ها با حضور در این بند زندان مشاهده کردند زندانیان از سلول خود بیرون آمده‌اند و شیشه و دیوارها را تخریب‌می‌کنند.
وقتی یکی از نگهبانان زنگ خطر را به صدا درآورد، آشوبگران به سوی او و همکارش حمله کردند و آن دو را به گروگان گرفتند. در همین موقع مأموران متوجه شدند تعدادی از افراد زندانی با نزدیک شدن به دیواری که منتهی به محوطه بیرونی زندان است، قصد فرار دارند و تعدادی نیز در حال تخریب شیشه سالن‌ها و آتش زدن محل هستند. مأموران برای جلوگیری از فرار زندانیان با آنها درگیر شدند. به گفتهٔ منابع نزدیک به حکومت جمهوری اسلامی در جریان این درگیری ۱۰ نفر در اثر جراحت و صدمات ناشی از آتش و دود کشته و ۱۵ نفر دیگر زخمی شدند.[۱۱][۱۲][۱۳] گفته می‌شود که این اعتراضات در مخالفت با اعدام چندین نفر از زندانیان دیگر آغاز شد و به گفتهٔ منابع مستقل، در این درگیری، ۱۵۰ زندانی به‌شدت زخمی و ده‌ها نفر از زندانیان کشته شدند. برخی خبرگزاری‌های داخل ایران، مجموع آسیب دیدگان و کشته شدگان را ۴۷ نفر عنوان کرده‌اند که با آمار منابع مستقل، تفاوت بسیار زیادی دارد.[۱۴]
اعدام‌های دسته‌جمعی ویرایش
در سال ۱۳۹۴ اعدام‌های دسته‌جمعی گسترده‌ای در این زندان اجرا شد. در فاصلهٔ ۶ اردیبهشت تا ۱۰ خرداد ۱۳۹۴ دست‌کم ۷۷ زندانی مرتبط با مواد مخدر به‌صورت گروهی در این زندان اعدام شدند.[۱۵]
جستارهای وابسته ویرایش
منابع ویرایش
- ↑ "Hrana - News Agency - Human Rights Activists News Agency". Hrana - News Agency (به انگلیسی). Retrieved 2019-06-21.
- ↑ اداره کل زندان‌ها. «زندان قزلحصار». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ آوریل ۲۰۱۵.
- ↑ ایسنا. «اعطای مرخصی به ۶۰۰ زندانی در زندان قزلحصار».
- ↑ ایرنا. «یکهزارو37 زندانی در ندامتگاه قزلحصار مورد عفو رهبری قرارگرفتند».
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ «هک» زندان قزلحصار توسط گروه «عدالت علی»؛ اتهامات ۱۸۴۶ زندانی فاش شد
- ↑ «ishr.org, Political prisoners moved to "horror jail"». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲ سپتامبر ۲۰۲۱.
- ↑ پایگاه اطلاع‌رسانی دولت. «بازدید وزیر بهداشت از زندان قزل حصار». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ مه ۲۰۱۵.
- ↑ ایسنا. «بازدید وزیر بهداشت از زندان قزل حصار».
- ↑ همشهری آنلاین. «وضعیت بهداشتی زندان قزلحصار مناسب نیست».
- ↑ تبیان. «انتقاد وزیربهداشت از وضعیت زندان قزلحصار».
- ↑ جام جم آنلاین. «فرار بزرگ از زندان قزلحصار ناکام ماند». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ مارس ۲۰۱۶.
- ↑ جام جم. «فرار زندانیان قزلحصار ناکام ماند». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ مارس ۲۰۱۶.
- ↑ خبرگزاری فارس. «شناسایی عوامل اصلی اغتشاش در زندان قزلحصار».
- ↑ "Hrana - News Agency - Human Rights Activists News Agency". Hrana - News Agency (به انگلیسی). Retrieved 2019-06-21.
- ↑ "Iran Human Rights | TV Episode: Voices and Video from Death Row: Ghezelhesar Mass-Executions |". iranhr.net. Retrieved 2019-06-21.
- کتابچه مستند لانه فساد - مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران دربارهٔ وضعیت داخلی و باندهای مافیایی در زندان اوین و زندان قزلحصار (استفاده با ذکر منبع بلامانع است)