سازمان تأمین اجتماعی

سازمان تأمین اجتماعی ایران یک سازمان بیمه گر اجتماعی عمومی غیردولتی است. این سازمان عمومی غیردولتی، وظیفهٔ پوشش اجباری بیمهٔ کارگران، حقوق‌بگیران و پوشش اختیاری صاحبان حرف و مشاغل آزاد را برعهده دارد. قدیمی‌ترین و بزرگترین سازمان تأمین اجتماعی و درمانی غیردولتی در کشور است که متعلق به بیمه شدگان می‌باشد.

سازمان تأمین اجتماعی
اطلاعات کلی سازمان
بنیادگذاری	۱۳۲۹
حوزهٔ قدرت	ایران
ستاد	تهران
عالی‌ترین مقامات سازمان	مصطفی سالاری سازمان تأمین اجتماعی
سازمان بالادست	وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
وبگاه
www.tamin.ir

ساختمان مرکزی سازمان تأمین اجتماعی در خیابان آزادی تهران

تشکیلات

ستاد مرکزی سازمان

به منظور یک تشکیلات هدایت کننده زیر مجموعه‌ها و شرکت‌های تحت پوشش خود با برنامه‌ریزی کلان، ایجاد هماهنگی، کنترل عملیات و در نهایت اعمال مدیریت بر مبنای هدف، جهت رسیدن به اهداف سازمان فعالیت می‌نماید. ستاد مرکزی سازمان دارای معاونت‌هایی تخصصی است که شامل موارد زیر می‌شود:

معاونت اقتصادی و برنامه‌ریزی

معاونت امور اقتصادی و برنامه‌ریزی در جهت پاسخگویی به نیازهای حیاتی سازمان در امور برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی، برای بخش‌های امور بیمه‌ای، درمان و شرکت‌ها، تلفیق برنامه‌ها و بودجه‌ها با یکدیگر، رسیدگی کارآمد به وضعیت شرکت‌های تحت پوشش سازمان، نظارت و ارزشیابی امور سرمایه‌گذاری‌های مستقیم و غیرمستقیم، طراحی و تدوین راهبردها و استراتژی‌های سرمایه‌گذاری، جمع‌آوری تمامی آمار و اطلاعات مربوط به ذخائر مادی و فیزیکی سازمان و همچنین راهبری سیستم‌های رایانه‌ای.

این معاونت بر اساس الزامات فوق با دارا بودن ۴ دفتر به شرح زیر به کار خود ادامه می‌دهد:

1. دفتر برنامه‌ریزی اقتصادی و اجتماعی
2. دفتر امور ذخائر و سرمایه‌گذاری
3. دفتر تلفیق برنامه و بودجه و امور شرکت‌ها
4. دفتر آمار و محاسبات اقتصادی و اجتماعی

معاونت بیمه ای

معاونت بیمه ای به منظور انجام امور مربوط به مطالبات حق بیمه از کارفرمایان، رسیدگی به امور سوابق بیمه‌ای، انجام خدمات و تعهدات بلند مدت و کوتاه مدت به بیمه‌شدگان تأسیس شده‌است. ۵ اداره کل تحت نظر این معاونت فعالیت می‌کنند:

1. اداره کل امور فنی مستمری‌ها
2. اداره کل امور فنی بیمه شدگان
3. اداره کل وصول حق بیمه
4. اداره کل نام‌نویسی و حساب‌های انفرادی
5. اداره کل امور کارگزاری‌های رسمی

معاونت اداری مالی

1. اداره کل آموزش و پژوهش
2. اداره کل بودجه و تشکیلات
3. اداره کل امور اداری
4. اداره کل امور مالی

ساختار سازمانی

ماده یک قانون تأمین اجتماعی می‌گوید:

به منظور اجرا و تعمیم و گسترش انواع بیمه‌های اجتماعی و استقرار نظام هماهنگ و متناسب با برنامه‌های تأمین اجتماعی، همچنین موضوع قانون تأمین اجتماعی و سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری از محل وجوه و ذخائر، سازمان مستقلی به نام «سازمان تأمین اجتماعی» وابسته به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی که در این قانون سازمان نامیده می‌شود، تشکیل می‌گردد. سازمان دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و اداری و امور آن منحصراً طبق اساسنامه‌ای که به تصویب هیئت وزیران می‌رسد اداره می‌شود.

تعهدات و خدمات

تعهدات این سازمان برابر استانداردهای تعیین شده به وسیله سازمان بین‌المللی کار و سازمان بین‌المللی تأمین اجتماعی تنظیم شده‌است. مهم‌ترین تعهدات و خدمات این سازمان بدین شرح است:

• مستمری بازنشستگی
• مستمری از کار افتادگی
• مستمری بازماندگان
• مقرری بیمه بیکاری
• غرامت دستمزد ایام بیماری
• غرامت دستمزد ایام بارداری
• پرداخت هزینه وسایل کمک پزشکی
• کمک هزینه ازدواج
• کمک هزینه کفن و دفن

آمار و ارقام

جمعیت تحت پوشش این سازمان بیش از ۱۴ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر بیمه شده اصلی و بیش از ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر مستمری بگیر می‌باشد؛ که با در نظر گرفتن خانواده بیمه شدگان نزدیک به ۴۲ میلیون نفر می‌رسد.

منابع درآمد

طبق ماده ۲۸ قانون سازمان تأمین اجتماعی منابع درآمد سازمان بدین شرح است:

1. حق بیمه
2. درآمد حاصل از وجوه و ذخایر و اموال سازمان.
3. وجوه حاصل از خسارات و جریمه‌های نقدی مقرر در این قانون
4. کمک‌ها و هدایا

میزان حق بیمه از اول مهرماه تا پایان سال ۱۳۵۵ به میزان ۲۸٪ حقوق بود که ۷٪ آن به عهده بیمه شده و ۱۸٪ به عهده کارفرما و ۳٪ درصد به وسیله دولت تأمین می‌شد ولی طبق تبصره ۱ ماده ۲۸ این قانون حق بیمه سهم کارفرما به میزان ۲۰٪ افزایش یافت و با در نظر گرفتم سهم بیمه شده (۷٪) و دولت (۳٪) به ۳۰٪ مزد حقوق افزایش یافت. تبصره ۲ ماده ۲۸ قانون تأمین اجتماعی تصریح می‌کند دولت مکلف است حق بیمه سهم خود را به صورت یکجا در بودجه کل کشور تصویب و به سازمان پرداخت نماید.

سازمان‌های زیرمجموعه

• شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی (شستا)

شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی که به اختصار شستا نامیده می‌شود، در سال ۱۳۶۵ به منظور حفظ و ارتقاء ارزش ذخایر سازمان با سرمایه اولیه ۲۰ میلیارد ریال تأسیس شد و در سال‌های بعد در طی چند مرحله مبادرت به افزایش سرمایه گردید.

• بانک رفاه کارگران

در اجرای تبصره ۳۹ قانون بودجه سال ۱۳۳۸ کل کشور و نیز ماده ۳۸ قانون تأمین اجتماعی، بانک رفاه کارگران با هدف ارائه خدمات بانکی در سراسر کشور و در جهت تأمین مسکن کارگران و تسهیل امور بانکی داخلی و خارجی و همچنین در رشته‌های تولیدی و انجام معاملات غیرمنقول در خدمت اقتصاد کشور با سرمایه اولیه ۴۰۰ میلیون ریال از محل منابع سازمان تأمین اجتماعی تأسیس و در سال ۱۳۴۰ شروع به فعالیت نمود.

• مؤسسه خدمات بهداشتی، درمانی میلاد سلامت تهران

مؤسسه خدمات بهداشتی و درمانی میلاد سلامت تهران (بیمارستان هزار تخت خوابی میلاد) درابتدای سال۱۳۸۰ به منظور اداره بیمارستان هزار تخت خوابی میلاد با ساختار مدیریت مستقل تأسیس گردیده‌است و تأمین قسمتی از نیازهای درمانی تخصصی کشور به‌خصوص بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی را بعهده دارد.

• مؤسسه حسابرسی تأمین اجتماعی

مؤسسه حسابرسی تأمین اجتماعی در سال ۱۳۷۲ به صورت یک مؤسسه غیر تجاری تأسیس گردید.

• شرکت گروه پزشکی حکمت

شرکت گروه پزشکی حکمت در سال ۱۳۷۱ تأسیس گردید و اداره بیمارستان صدر را بر عهده دارد.

• شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تأمین

شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تأمین (مجری طرح جامع اتوماسیون سازمان تأمین اجتماعی) دارای گواهینامه نظام مدیریت کیفیت (ISO-9001:2008) و اولین دارنده گواهینامه ISO 10002 در حوزه فناوری اطلاعات کشور دارای رتبه‌بندی ممتاز ماخوذه از شورای عالی انفورماتیک (طی سالیان متوالی) در سال ۱۳۷۰ با هدف حضور فعال در عرصه ICT و اجرای پروژه‌های مرتبط برای مجموعه‌های معظم دولتی و خصوصی تأسیس شد که ماحصل خدمات سنوات پیشین آن تدوین الگویی ملی در طراحی و پیاده‌سازی نظام اتوماسیون سازمان‌ها و موسسات بزرگ بوده‌است.

• شرکت سرمایه‌گذاری خانه‌سازی ایران

شرکت سرمایه‌گذاری خانه سازی ایران در سال ۱۳۴۷ به صورت سهامی خاص با سرمایه‌ای به مبلغ ۱۰۰ میلیون ریال و مالکیت سازمان تأمین اجتماعی تأسیس شد و در طی سال‌های بعد سرمایه شرکت افزایش یافت.

• شرکت رفاه گستر تأمین اجتماعی

شرکت رفاه گستر تأمین اجتماعی در سال ۱۳۷۶ با عنوان شرکت توسعه و تجهیز هتل‌های سازمان تأمین اجتماعی تأسیس و موضوع فعالیت آن، برنامه‌ریزی و هدایت امور سیاحتی، زیارتی و رفاهی برای کارکنان شاغل، بازنشسته و مستمری بگیران تأمین اجتماعی و اداره مراکز رفاهی سازمان می‌باشد.

• مؤسسه املاک و مستقلات تأمین اجتماعی

مؤسسه املاک و مستقلات تأمین اجتماعی به منظور انجام فعالیت‌های خدماتی در امور نگهداری املاک و ساختمان‌های متعلق به سازمان، با شخصیت حقوقی مستقل و استقلال مالی و اداری در سال ۱۳۷۳ تأسیس گردید.

• مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی

«مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی» به عنوان تنها مرکز پژوهشی سازمان تأمین اجتماعی در سال ۱۳۷۱ فعالیت خود را آغاز نمود. بیانیه مأموریت این مؤسسه ارائه انواع خدمات پژوهشی، آموزشی و مشاوره ای، همچنین اطلاع‌رسانی با هدف ارتقای دانش تأمین اجتماعی بوده و همواره با ارائه دیدگاه‌ها و راهکارهای علمی در راستای سیاست گذاری‌های مؤثر به منظور دستیابی سازمان به اهداف عالیه نظام تأمین اجتماعی کشور، کوشا بوده‌است.

مدیریت ارشد

رؤسای سازمان تأمین اجتماعی:

• احمد بختیاری (از ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۱)
• محسن خواجه‌نوری (از ۱۳۳۱ تا ۱۳۳۳)
• محمد مهران (از مرداد ۱۳۳۳ تا اسفند ۱۳۳۳)
• غلامرضا کیان (از اسفند ۱۳۳۳ تا اسفند ۱۳۳۵)
• عیسی آپتین (از ۱۳۳۵ تا تیر ۱۳۳۹)
• رضا سرداری (از تیر ۱۳۳۹ تا شهریور ۱۳۳۹)
• عطاالله خسروانی (از شهریور ۱۳۳۹ تا ۱۳۴۰)
• محمد زاوش (از ۱۳۴۰ تا ۱۳۴۸)
• جمشید فرمانفرمائیان (از فروردین ۱۳۴۸ تا مهر ۱۳۴۸)
• کورس آموزگار (از مهر ۱۳۴۸ تا ۱۳۴۹)
• منوچهر نیک‌پور (از ۱۳۴۹ تا ۱۳۵۲)
• فضل‌الله معتمدی (از ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۳)
• حیدرقلی عمرانی (از ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۵)
• محمدرضا نقابت (از ۱۳۵۵ تا ۱۳۵۷)
• حیدرقلی عمرانی (از اردیبهشت ۱۳۵۷ تا بهمن ۱۳۵۷)
• محمد زاوش (از بهمن ۱۳۵۷ تا آبان ۱۳۵۸)
• سیدمهدی اسدی خوانساری (از آبان ۱۳۵۸ تا شهریور ۱۳۵۹)
• محمد مقدسی (از شهریور ۱۳۵۹ تا مهر ۱۳۵۹)
• هاشم جعفری معیری (از مهر ۱۳۵۹ تا اسفند ۱۳۵۹)
• سیدابوالفضل غرضی موسوی خواجویی (از اسفند ۱۳۵۹ تا آذر ۱۳۷۰)
• محمدحسن طریقت منفرد (موقت)
• مهدی کرباسیان (از آذر ۱۳۷۰ تا مهر ۱۳۷۶)
• محمد ستاری‌فر (از مهر ۱۳۷۶ تا شهریور ۱۳۸۰)
• محمدحسین شریف‌زادگان (از شهریور ۱۳۸۰ تا مرداد ۱۳۸۳)
• غلامرضا سلیمانی (از مرداد ۱۳۸۳ تا آذر ۱۳۸۴)
• داوود مددی (از آبان ۱۳۸۴ تا تیر ۱۳۸۶)
• حسینعلی ضیایی (از تیر ۱۳۸۶ تا اسفند ۱۳۸۷)
• علی ذبیحی (از اسفند ۱۳۸۷ تا مرداد ۱۳۸۸)
• رحمت‌الله حافظی (از مرداد ۱۳۸۸ تا دی ۱۳۹۰)
• سیدمجید موسویان (از دی ۱۳۹۰ تا اسفند ۱۳۹۰) (سرپرست)
• سعید مرتضوی (از اسفند ۱۳۹۰ تا مرداد ۱۳۹۲)
• صمدالله فیروزی (از ۲۷ مرداد ۱۳۹۲ تا شهریور ۱۳۹۲) (سرپرست)
• سید محمدتقی نوربخش (از شهریور ۱۳۹۲ تا فوت در ۲۴ آبان ۱۳۹۷)
• انوشیروان محسنی بندپی (از ۲۷ آبان ۱۳۹۷ تا ۲۵ آذر ۱۳۹۷) (سرپرست)
• محمدحسن زدا (از ۳ دی تا تیر ۱۳۹۸) (سرپرست)
• مصطفی سالاری (از ۴ تیر ۱۳۹۸ تاکنون)

مقاله مربوط

برای سازمان تأمین اجتماعی ایالات متحده آمریکا، سازمان تأمین اجتماعی (آمریکا) را ببینید.

پیوند به بیرون

• وبگاه سازمان تأمین اجتماعی
• وبگاه سازمان بیمه سلامت ایران
• وبگاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
• وبگاه وزارت بهداشت،درمان وآموزش پزشکی
• وبگاه سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح
• اسناد تخلفات تأمین اجتماعی ناپدید شد!
• بدهی ۵۳ هزار میلیاردی دولت به تأمین اجتماعی/ ابهام در ارزش واقعی معادن گل گهر
• تحقیق و تفحص از تأمین اجتماعی برای هیچ! خبرگزاری فرارو
• «اموال سازمان تأمین اجتماعی بی‌صاحب نیست/ توجیهات عوام گرایانه وزارت بهداشت موتور پیش بردن طرح تحول سلامت». پایگاه اطلاع‌رسانی خانه پرستار. ۲۰۱۶-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۲-۲۸.نگهداری یادکرد:تاریخ و سال (رده)