سده ۱۵ (پیش از میلاد)

(سده شانزدهم پ.م. - سده پانزدهم پیش از میلاد مسیح - سده چهاردهم پ.م. - سده‌های دیگر)

قرن پانزدهم پیش از میلاد، قرنی بود که از ۱۵۰۰ پیش از میلاد تا ۱۴۰۱ پیش از میلاد ادامه یافت.

رخدادها

۱۵۰۴-۱۴۹۲ (پیش از میلاد)؛ پیروزی مصر باستان بر نوبه و سرزمینهای شرقی دریای مدیترانه
حدود ۱۵۰۰ سال پیش از میلاد - برخورد شهاب‌سنگی که دهانه کالی در استونی را تشکیل داد.
۱۵۰۰ پیش از میلاد: تلفیق تعدادی از ویژگی‌های فرهنگی از جمله سفال‌های بدون تزئین، تدفین‌های مگالیتیک و کشاورزی ارزن-لوبیا-برنج، نشانگر آغاز دوره سفالگری میومان در شبه جزیره کره است.^[۱]
۱۵۰۰-۱۴۰۰ (پیش از میلاد)؛ سرایش ریگ‌ودا
۱۵۰۰-۱۴۰۰ (پیش از میلاد)؛ جنگ ده پادشاه برپایه ریگ‌ودا
دهه ۱۴۹۰ (پیش از میلاد)؛ کرانائوس پادشاه افسانه‌ای آتن پس از ده سال پادشاهی به دست دامادش آمفیکتوئونِ تسالیایی-پسر دئوکالیون و پیرا - کنار گذارده شد.
۱۴۸۷ (پیش از میلاد)؛ آمفیکتوئون پادشاه آتن پس از ده سال پادشاهی درگذشت و اریکتونیوس یکم-نوه کرانائوس- به جانشینیش رسید.
حدود ۱۴۸۰ پیش از میلاد: ملکه حتشپسوت جای خود را به پسرخوانده و برادرزاده‌اش تحوتموس سوم داد. دوره بزرگترین گسترش مصر (آبشار چهارم نیل به فرات).^[۲]
۱۴۶۹ (پیش از میلاد)؛ در جنگ مگیدو مصر باستان بر کنعان پیروز شد.
دهه ۱۴۶۰ (پیش از میلاد)؛ کاسی‌ها بر بابل تاختند و دودمانی را بنیاد نهادند که ۵۷۶سال و نه‌ماه پایدار ماند.
۱۴۴۶ (پیش از میلاد)؛ برپایه برخی تاریخها، موسی سفر خروج یهودیان را از مصر رهبری نمود.
۱۴۳۷ (پیش از میلاد)؛ اریکتونیوس یکم پادشاه افسانه‌ای آتن پس از پنجاه سال فرمانروایی درگذشت و پسرش پاندیون یکم به جایش بر تخت نشست.
۱۴۳۰ پیش از میلاد - ۱۱۷۸ پیش از میلاد: آغاز امپراتوری هیتی‌ها.^[۳]
۱۴۲۰ (پیش از میلاد)؛ در تاریخی نزدیک به این سال کرت به دست موکنایی‌ها افتاد-آغاز دوره موکنایی
۱۴۰۰ (پیش از میلاد)؛ کاخ مینوس بر اثر آتش‌سوزی ویران شد.
دهه ۱۴۰۰ (پیش از میلاد)؛ چندین بازی صفحه‌ای مانند الکوئرک بر بام نیایشگاه قرنه در مصر باستان کنده‌کاری شد.
دهه ۱۴۰۰ (پیش از میلاد)؛ الفبای خطی آ به اوج گستردگی و پذیرش خود رسید.
دهه ۱۴۰۰ (پیش از میلاد)؛ شکوهمندی شهر کنعانی اوگاریت.
۱۴۰۰ پیش از میلاد: استفاده از کلاه ایمنی برنزی در کرت (کشف در کنوسوس).^[۴]
موکنایی‌ها بر یونان و مرزهای آناتولی چیره شدند.
شکوفایی فرهنگ گورتپه
قدیمی‌ترین آثار تمدن اولمک.^[۵]

چهره‌های برجسته

هتشپسوت فرعون زن دودمان هجدهم مصر(۱۴۹۸-۱۴۸۳ (پیش از میلاد))
توتمس سوم فرعون دودمان هجدهم(۱۴۷۹-۱۴۲۵ (پیش از میلاد))
آمنهوتپ دوم فرعون مصر(۱۴۲۷-۱۴۰۱ (پیش از میلاد))

منابع

↑ Bale, Martin T. (2008-01-24). "[FORAGERS AND FARMERS IN THE JAPANESE ISLANDS] The archaeology of early agriculture in the Korean Peninsula: an update on recent developments". Bulletin of the Indo-Pacific Prehistory Association. 21 (0). doi:10.7152/bippa.v21i0.11765. ISSN 1835-1794.
↑ «Amazon.com: A History of Ancient Egypt: 9780631193968: Grimal, Nicolas: Books». www.amazon.com (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۷-۱۳.
↑ «Old Hittite Kingdom and Hittite Empire (1600 BC - 1200 BC) – Ancient Civilizations». anciv.info. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۷-۱۳.
↑ Hencken, Hugh (1965). "ARCHEOLOGY: Early Greek Armour and Weapons from the End of the Bronze Age to 600 B.C. ANTHONY SNODGRASS". American Anthropologist (به انگلیسی). 67 (4): 1054–1055. doi:10.1525/aa.1965.67.4.02a00450. ISSN 1548-1433.
↑ Cheetham, David (2009-03). "Book Review Essay - The Olmecs: America's First Civilization by Richard A. Diehl. Thames & Hudson, London, 2004. 208 pp., 152 figures, bibliography, index. $39.95 (cloth) $22.50 (paper) - Olmec Archaeology and Early Mesoamerica by Christopher A. Pool. Cambridge University Press, Cambridge. 2007. 354 pp., 70 figures, 5 tables, bibliography, index. $75.00 (cloth) $29.99 (paper)". Latin American Antiquity. 20 (1): 260–263. doi:10.1017/s1045663500002601. ISSN 1045-6635. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); line feed character in |title= at position 21 (help)

نویسندگان ویکی‌پدیای انگلیسی،‎ http://en.wikipedia.org/wiki/15th_century_BC،15th century BC ‏؛(نسخه۲۶ دسامبر ۲۰۰۶)

هزاره	سده
۹ پ‌م:	۹۰ پ‌م	۸۹ پ‌م	۸۸ پ‌م	۸۷ پ‌م	۸۶ پ‌م	۸۵ پ‌م	۸۴ پ‌م	۸۳ پ‌م	۸۲ پ‌م	۸۱ پ‌م
۸ پ‌م:	۸۰ پ‌م	۷۹ پ‌م	۷۸ پ‌م	۷۷ پ‌م	۷۶ پ‌م	۷۵ پ‌م	۷۴ پ‌م	۷۳ پ‌م	۷۲ پ‌م	۷۱ پ‌م
۷ پ‌م:	۷۰ پ‌م	۶۹ پ‌م	۶۸ پ‌م	۶۷ پ‌م	۶۶ پ‌م	۶۵ پ‌م	۶۴ پ‌م	۶۳ پ‌م	۶۲ پ‌م	۶۱ پ‌م
۶ پ‌م:	۶۰ پ‌م	۵۹ پ‌م	۵۸ پ‌م	۵۷ پ‌م	۵۶ پ‌م	۵۵ پ‌م	۵۴ پ‌م	۵۳ پ‌م	۵۲ پ‌م	۵۱ پ‌م
۵ پ‌م:	۵۰ پ‌م	۴۹ پ‌م	۴۸ پ‌م	۴۷ پ‌م	۴۶ پ‌م	۴۵ پ‌م	۴۴ پ‌م	۴۳ پ‌م	۴۲ پ‌م	۴۱ پ‌م
۴ پ‌م:	۴۰ پ‌م	۳۹ پ‌م	۳۸ پ‌م	۳۷ پ‌م	۳۶ پ‌م	۳۵ پ‌م	۳۴ پ‌م	۳۳ پ‌م	۳۲ پ‌م	۳۱ پ‌م
۳ پ‌م:	۳۰ پ‌م	۲۹ پ‌م	۲۸ پ‌م	۲۷ پ‌م	۲۶ پ‌م	۲۵ پ‌م	۲۴ پ‌م	۲۳ پ‌م	۲۲ پ‌م	۲۱ پ‌م
۲ پ‌م:	۲۰ پ‌م	۱۹ پ‌م	۱۸ پ‌م	۱۷ پ‌م	۱۶ پ‌م	۱۵ پ‌م	۱۴ پ‌م	۱۳ پ‌م	۱۲ پ‌م	۱۱ پ‌م
۱ پ‌م:	۱۰ پ‌م	۹ پ‌م	۸ پ‌م	۷ پ‌م	۶ پ‌م	۵ پ‌م	۴ پ‌م	۳ پ‌م	۲ پ‌م	۱ پ‌م
۱:	۱	۲	۳	۴	۵	۶	۷	۸	۹	۱۰
۲:	۱۱	۱۲	۱۳	۱۴	۱۵	۱۶	۱۷	۱۸	۱۹	۲۰
۳:	۲۱	۲۲	۲۳	۲۴	۲۵	۲۶	۲۷	۲۸	۲۹	۳۰
۴:	۳۱	۳۲	۳۳	۳۴	۳۵	۳۶	۳۷	۳۸	۳۹	۴۰

[1] Bale, Martin T. (2008-01-24). "[FORAGERS AND FARMERS IN THE JAPANESE ISLANDS] The archaeology of early agriculture in the Korean Peninsula: an update on recent developments". Bulletin of the Indo-Pacific Prehistory Association. 21 (0). doi:10.7152/bippa.v21i0.11765. ISSN 1835-1794.

[2] «Amazon.com: A History of Ancient Egypt: 9780631193968: Grimal, Nicolas: Books». www.amazon.com (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۷-۱۳.

[3] «Old Hittite Kingdom and Hittite Empire (1600 BC - 1200 BC) – Ancient Civilizations». anciv.info. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۷-۱۳.

[4] Hencken, Hugh (1965). "ARCHEOLOGY: Early Greek Armour and Weapons from the End of the Bronze Age to 600 B.C. ANTHONY SNODGRASS". American Anthropologist (به انگلیسی). 67 (4): 1054–1055. doi:10.1525/aa.1965.67.4.02a00450. ISSN 1548-1433.

[5] Cheetham, David (2009-03). "Book Review Essay - The Olmecs: America's First Civilization by Richard A. Diehl. Thames & Hudson, London, 2004. 208 pp., 152 figures, bibliography, index. $39.95 (cloth) $22.50 (paper) - Olmec Archaeology and Early Mesoamerica by Christopher A. Pool. Cambridge University Press, Cambridge. 2007. 354 pp., 70 figures, 5 tables, bibliography, index. $75.00 (cloth) $29.99 (paper)". Latin American Antiquity. 20 (1): 260–263. doi:10.1017/s1045663500002601. ISSN 1045-6635. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); line feed character in |title= at position 21 (help)

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]