سدیم کلسیم ادتات
سدیم کلسیم ادتات(به انگلیسی: Sodium calcium edetate)، که با نامهای ادتات کلسیم دیسدیم، سدیم کلسیم EDTA و دیگر نامها نیز شناخته میشود، دارویی است که در وهله اول برای درمان مسمومیت با سرب،[۱] شامل مسمومیت کوتاه مدت و بلند مدت استفاده میشود.[۲] سدیم کلسیم ادتات در سال ۱۹۵۳ در ایالات متحده مورد استفاده پزشکی قرار گرفت.[۳]
دادههای بالینی | |
---|---|
نامهای تجاری | Calcium disodium versenate, others |
نامهای دیگر | edetate calcium disodium, sodium calcium edetate |
AHFS/Drugs.com | monograph |
روش مصرف دارو | IV, IM |
کد ATC | |
شناسهها | |
| |
شمارهٔ سیایاس | |
پابکم CID | |
دراگبنک | |
کماسپایدر | |
UNII | |
عدد ئی | E385 (antioxidants, ...) |
CompTox Dashboard (EPA) | |
ECHA InfoCard | 100.000.482 |
دادههای فیزیکی و شیمیایی | |
فرمول شیمیایی | C10H12CaN2Na2O8 |
جرم مولی | ۳۷۴٫۲۷۰ g·mol−1 |
مدل سه بعدی (جیمول) | |
| |
|
عامل کیلیتساز
ویرایشسدیم کلسیم اداتات در خانواده داروهای کیلیت کننده قرار دارد.[۴] این ماده یک نمک ادتات با دو اتم سدیم و یک کلسیم است.[۵] این ماده با اتصال به تعدادی از فلزات سنگین، آنها را تقریباً بی اثر کرده و به آنها اجازه میدهد به وسیله ادار از بدن خارج شوند.
ادتات دیسدیم فرمولاسیون متفاوتی است که اثرات یکسانی با این ماده ندارد.[۶]
استفاده پزشکی
ویرایشسدیم کلسیم اداتات عمدتاً برای درمان مسمومیت با سرب،[۷] و به عنوان جایگزینی برای سوکسیمر مورد استفاده قرار میگیرد.[۶] این دارو به صورت تزریق وریدی آهسته یا تزریق عضلانی تجویز میشود.[۸]
برای انسفالوپاتی سرب سدیم کلسیم ادتات بهطور معمول همراه دیمرکاپرول استفاده میشود.[۶] همچنین ممکن است برای درمان مسمومیت با پلوتونیوم نیز استفاده شود.[۹] اما به نظر نمی رسد برای درمان مسمومیت با تترااتیل سرب مفید باشد.
اثرات جانبی
ویرایشعوارض جانبی شایع شامل درد در محل تزریق است.[۶] سایر عوارض جانبی ممکن است شامل مشکلات کلیوی، اسهال، تب، دردهای عضلانی و افت فشار خون باشد.[۱۰] به احتمال زیاد، فواید این دارو در صورت لزوم در هنگام بارداری، بیشتر از خطرات آن است.
تاریخچه
ویرایشسدیم کلسیم ادتات در سال ۱۹۵۳ در ایالات متحده مورد استفاده پزشکی قرار گرفت.[۶] این دارو در فهرست داروهای ضروری سازمان بهداشت جهانی قرار دارد.[۱۱]
منابع
ویرایش- ↑ Stuart MC, Kouimtzi M, Hill SR, eds. (2009). WHO Model Formulary 2008. World Health Organization. pp. 59, 62, 65. hdl:10665/44053. ISBN 9789241547659.
- ↑ "Edetate Calcium Disodium". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 16 January 2017. Retrieved 8 January 2017.
- ↑ "Edetate Calcium Disodium". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 16 January 2017. Retrieved 8 January 2017.
- ↑ "Edetate Calcium Disodium". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 16 January 2017. Retrieved 8 January 2017.
- ↑ Kasture AV (2008). Pharmaceutical Chemistry (به انگلیسی). Vol. I. Pragati Books Pvt. Ltd. p. 16.11. ISBN 9788185790121. Archived from the original on 2017-01-16.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ ۶٫۴ "Edetate Calcium Disodium". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 16 January 2017. Retrieved 8 January 2017."Edetate Calcium Disodium". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 16 January 2017. Retrieved 8 January 2017.
- ↑ Stuart MC, Kouimtzi M, Hill SR, eds. (2009). WHO Model Formulary 2008. World Health Organization. pp. 59, 62, 65. hdl:10665/44053. ISBN 9789241547659.
- ↑ Stuart MC, Kouimtzi M, Hill SR, eds. (2009). WHO Model Formulary 2008. World Health Organization. pp. 59, 62, 65. hdl:10665/44053. ISBN 9789241547659.
- ↑ Flanagan R, Jones A, Maynard RL (2003). Antidotes: Principles and Clinical Applications (به انگلیسی). CRC Press. p. 47. ISBN 9780203485071. Archived from the original on 2017-01-16.
- ↑ Stuart MC, Kouimtzi M, Hill SR, eds. (2009). WHO Model Formulary 2008. World Health Organization. pp. 59, 62, 65. hdl:10665/44053. ISBN 9789241547659.
- ↑ World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva,CH: World Health Organization. 2019. hdl:10665/325771. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
پیوند به بیرون
ویرایش- "Sodium calcium edetate". Drug Information Portal. U.S. National Institutes of Health.