علی‌اکبر دلبری
علی‌اکبر دلبری (زادهٔ ۱۳۰۶ ه. ش) موسیقی‌دان، آهنگساز و رهبر ارکستر اهل ایران است. «مارش شهریار» که به «مارش پیروزی» در زمان جنگ ایران و عراق شهرت یافت، از جمله آثار او است.
| علی‌اکبر دلبری | |
|---|---|
| زاده | ۱۳۰۶ ه. ش (۹۶–۹۷ سال) |
| ژانر | موسیقی کلاسیکموسیقی نظامیموسیقی پاپ |
| ساز(ها) | ترومپت |
| سازهای اصلی | |
| ترومپت | |
| دانشگاه | کالج ندرهال لندن |
| علت سرشناسی | ساخت مارش |
| جایزه(ها) | نشان افتخار |
زندگی‌نامه ویرایش
علی‌اکبر دلبری در سال ۱۳۰۶ ه.ش متولد شد و در سال ۱۴۰۲ فوت نمود.[۱] در سال ۱۳۱۶، زمانی که ده‌ساله بود، وارد مدرسهٔ موسیقی ارتش شد.[۲] او درس‌های تخصصی موسیقی از جمله تئوری موسیقی و ساز ترومپت را در این مدرسه آموخت. وی از سن ۱۶ سالگی آهنگسازی موسیقی پاپ را تجربه کرد و نخستین قطعهٔ موسیقی پاپ خود را با نام «عشق نو»، برای حمید قنبری آهنگسازی کرد. علی‌اکبر دلبری از اوایل دههٔ ۱۳۳۰، رهبری ارکستر و آهنگسازی موسیقی نظامی را آغاز کرد. او ابتدا به سمت معاونت موسیقی ارتش و پس از آن به فرماندهی موسیقی ژاندارمری منصوب شد. در سال‌های ۱۳۳۲ و ۱۳۳۳، در جریان پیمان سنتو میان کشورهایی همچون ایران، پاکستان، ترکیه و انگلستان، ایران به منظور روابط نظامی با کشورهای هم‌پیمان، به قطعات مارش نیازمند بود. در این زمان علی‌اکبر دلبری ۱۱ مارش ساخت که همهٔ آن‌ها مورد تأیید قرار گرفت و به همین دلیل نشان افتخار به او اهدا شد. «مارش شهریار» که به «مارش پیروزی» در زمان جنگ ایران و عراق شهرت یافت، یکی از این قطعات بود که در طول ۸ سال جنگ، بدون اشاره به نام آهنگساز از صدا و سیمای ایران پخش می‌شد.[۳]
علی‌اکبر دلبری در مراسم رژهٔ جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران، رهبری ارکستر ژاندارمری را بر عهده داشت. وی هم‌زمان در مدارس تهران نیز به تدریس موسیقی مشغول بود و آموزش موسیقی در اردوهای دانش‌آموزی رامسر را نیز بر عهده داشت. او از میان دانش‌آموزان حاضر در اردوگاه رامسر، یک گروه موسیقی تشکیل داد و در سال ۱۳۵۱ با این ارکستر در المپیک مونیخ و پس از آن در کشورهای ایتالیا، فرانسه، آلمان، یوگسلاوی، ترکیه و بلغارستان، به اجرای برنامه پرداخت. علی‌اکبر دلبری پس از مدتی برای ادامهٔ تحصیلات موسیقی به انگلستان سفر کرد و پس از پایان تحصیل در کالج ندرهال لندن،[۴] به ایران بازگشت و به فعالیت‌های هنری خود ادامه داد. او به مدت ۶ سال در «انستیتو مربیان هنری» به تدریس پرداخت و در دانشسراهای ایران نیز به عنوان مدرس موسیقی فعالیت داشت.[۵]
بیشترین آثار موسیقی پاپ علی‌اکبر دلبری با صدای محمد نوری اجرا و ضبط شده‌اند او از دوستان و همکارن علی اصغر فرد ابرهیمی بود ودر رادیو باهم همکاری داشته اند و اثری نیز برای صدای ناهید سرفراز نوشته‌است. او همچنین با تئاتر دهقان به عنوان نوازنده همکاری داشت و در رادیو به اجرای برنامه می‌پرداخت. علی‌اکبر دلبری در سال‌های پس از انقلاب ۱۳۵۷ به انگلستان مهاجرت کرد. وی جدای از تدریس، کتاب‌هایی در زمینهٔ تئوری موسیقی، فراگیری ساز پیانو و سازهای بادی ترجمه، تألیف و منتشر کرده و در حیطهٔ شعر نیز فعالیت داشته‌است. کتاب شعرهای علی‌اکبر دلبری و همچنین کتاب زندگی‌نامه‌اش در دست چاپ قرار دارد.[۵]
آثار هنری ویرایش
از جمله آثار موسیقی علی‌اکبر دلبری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- «عشق نو» با خوانندگی حمید قنبری[۳]
- «مرغک وحشی» (موسیقی تئاتر) با خوانندگی محمد نوری[۳]
- «چراغ چشم تو» با خوانندگی محمد نوری[۳]
- «از شهر دیگر» با شعر حسن شاه‌زیدی و خوانندگی محمد نوری[۶]
- «پیک سعادت» با شعر حسن شاه‌زیدی و خوانندگی محمد نوری[۷]
- «امید فردا» با شعر علی‌اکبر خطیبی و خوانندگی محمد نوری[۸]
- «مارش شهریار» (مارش پیروزی، مارش حمله، مارش ۲۱ حمزه)[۹][۴][۲]
منابع ویرایش
- ↑ علیرضا میرعلینقی. «موسیقی ایرانی و اسناد تاریخی معاصر(۲) اسناد مدرسه موزیک: ۱۳۰۱–۱۳۰۳». گنجینه اسناد بهار و تابستان ۱۳۷۱، شمارهٔ ۵ و ۶ ISC، صفحهٔ ۱۱۷، به واسطهٔ نورمگز.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «قطعه‌ای گمنام اما آشنا به گوش ایرانیان». خبرگزاری مهر. ۴ فروردین ۱۳۹۹.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ «از مارش‌های نظامی تا آهنگسازی برای محمد نوری؛ علی‌اکبر دلبری». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۶ دی ۱۳۹۹.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ محمد سهیلی. «موسیقی در کوران حادثه». سند.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ «از مارش‌های نظامی تا آهنگسازی برای محمد نوری؛ علی‌اکبر دلبری-به عبارت دیگر». یوتیوب بی‌بی‌سی فارسی.
- ↑ «از شهر دیگر». ایران صدا.
- ↑ «پیک سعادت». ایران صدا.
- ↑ «امید فردا». تبیان.
- ↑ «مارش حمله». ایران صدا.