قَتل یا کُشتن یا کُشتار یا مُرداندَن گونه‌ای آدم‌کشی است که در آن کشتن انسان بدون حکم قانونی روی داده باشد. در حقوق کیفری در اصل قتل به سه دستهٔ عمد و شبه‌عمد و غیرعمد تقسیم میشود. قتل می‌تواند انگیزه‌های مختلفی داشته باشد؛ از جمله قتل بر پایه احساس‌هایی مانند خشم، حسادت، انتقام، قتل ناموسی، قتل ایدئولوژیک، اختلاف نظر در تقسیم غنائم و … .[۱] جرم قتل بیش از سایر جرم‌ها سروصدا دارد و خبر آن بیشتر وقت‌ها منتشر می‌شود.[۲]

قتل در خانه اثری از جاکوب شیکاندر، ۱۸۹۰

پیشینه ویرایش

پیشینه قتل بسیار طولانی است و از ابتدای اجتماع انسان‌ها وجود داشته است. برپایه کتاب‌های مقدس دین‌های ابراهیمی، اولین قتل مربوط به دو برادر هابیل و قابیل است. قتل هابیل یکی از پسرهای آدم و حوا، توسط برادرش قابیل اولین قتل نام برده در تنخ است.

در قانون ویرایش

هم اکنون کشورهای مختلفی در جهان وجود دارند که هرکدام قانون‌های مختلفی برای کیفر مجرمی که قتل انجام داده وضع کرده‌اند.[۳]

در کشور ایران قتل به سه درجه تقسیم می‌شود:

  • مباشرت در قتل: شخصی که قتل انجام داده است.
  • مشارکت در قتل: شخصی که در صحنه جرم حضور داشته و قاتل را در قتل یاری رسانده است.
  • معاونت در قتل: شخصی که در صحنه جرم حضور نداشته اما کار قاتل را هموار ساخته است.

مهدورالدم ویرایش

مهدورالدم شخصی است که اگر کشته شود، خونش به هدر می‌رود. حال اگر قاتل شخصی را به قتل برساند که مهدورالدم باشد؛ قاتل قصاص نمی‌شود و دیه نمی‌پردازد و تنها مجبور به تحمل حبس تعزیری می‌شود.[۴]

آمار ویرایش

آمار ارتکاب جرم قتل توسط سازمان‌های مربوط ثبت می‌شود. کشورهای السالوادور و هندوراس بیشترین آمار ارتکاب قتل و کشورهای نروژ و سنگاپور کمترین آمار ارتکاب قتل را داشته‌اند. بیشتر کشورهایی که قانون‌هایی مانند بازپروری زندانی‌ها را در دستور کار خود قرار داده‌اند موفق شده‌اند تا زندانی‌ها را اصلاح کنند و به جامعه بازگردانند.[۵]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. «احکام و مجازات قتل عمد و غیرعمد در قانون چیست؟». فرارو. دریافت‌شده در ۴ آوریل ۲۰۲۰.
  2. خسروی، خسرو (آبان ۱۳۴۲). «جنایت در ایران». مسائل ایران (۱۳): ۳۰.
  3. سایت، مدیر (۲۰۲۱-۰۵-۰۹). «شرکت در جرم - آشنایی با مباشرت و معاونت و مشارکت در جرم». بهترین وکیل پایه یک دادگستری در اصفهان | وکیل در اصفهان. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۰۶.
  4. Naderi (۲۰۲۱-۰۶-۰۹). «مهدورالدم به چه معناست ؟». وکیل نادری - 09124230952. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۰۶.
  5. «بیش‌ترین و کمترین قتل در کدام کشورهاست؟». روزنامه ستاره صبح. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۰۶.