محسن رنانی
محسن رنانی عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان با مرتبه استاد تمام[۱][۲] و از چهره‌های شاخص اقتصادی ایران است.[۳] رنانی در سال ۱۳۴۴ در رهنان به دنیا آمد. وی تا دیپلم را در اصفهان تحصیل کرد و سپس مدارج کارشناسی (۱۳۶۶)، کارشناسی ارشد (۱۳۶۸) و دکترای (۱۳۷۵) خود را در رشته اقتصاد از دانشگاه تهران اخذ کرد.[۴]
| محسن رنانی | |
|---|---|
 رنانی در ۱۳۹۷ | |
| زادهٔ | ۲۶ دی ۱۳۴۴ (۵۸ سال) ایران، اصفهان |
| ملیت | ایرانی |
| وبگاه | |
| نهاد | دانشگاه اصفهان |
| مکتب فکری | نهادگرا |
| استاد راهنما | محمدحسین تمدن جهرمی |
وی بیش از ۱۵ عنوان کتاب به‌طور مستقل یا مشترک تألیف و ترجمه و بیش از یکصد مقاله علمی به چاپ رسانده‌است. دو کتاب او به عنوان کتاب سال دانشگاهی برگزیده شده‌است.
معروفترین اثر او «بازار یا نابازار؟» است. کتاب دیگر او با نام «چرخه‌های افول اخلاق و اقتصاد» پس از دو سال انتظار برای مجوز چاپ، در بهار ۱۳۹۰ روانه بازار شد. این کتاب در زمان انتشار مورد استقبال قرار گرفت و در مطبوعات معرفی شد. آخرین کتاب او، که جلد اول آن در اردیبهشت ۱۳۹۲ به صورت دیجیتال از طریق تارنمای رسمی رنانی[۵] منتشر شد، کتاب «اقتصاد سیاسی مناقشه اتمی ایران: درآمدی بر عبور تمدنها» است. این کتاب، که رنانی نگارش آن را در سال ۱۳۸۴ آغاز و در مهرماه ۱۳۸۷ پنج نسخه از آن را برای مقامات ارشد کشور فرستاد، سیاست جاری ایران در مورد مناقشه اتمی را مورد نقد جدی قرار داده‌است. رنانی در این کتاب معتقد است تداوم مناقشه اتمی ایران و به نتیجه نرسیدن مذاکرات هسته‌ای با کشورهای غربی خواست کشورهای غربی به ویژه آمریکاست تا غرب بتواند از طریق بالا و پایین بردن تنش‌های حاصل از مناقشه، بازار جهانی نفت را مدیریت کند.
وی در مصاحبه با دوماهنامه چشم‌انداز ایران گفته در حوزه اقتصاد، دیدگاه‌های اقتصاد نهادگرای جدید را بیشتر می‌پسندد و معتقد است در آینده نه چندان دور این مکتب به نظریه مسلط در اقتصاد تبدیل خواهد شد. اما در حوزه سیاست با دیدگاه هایک موافق است و در حوزه نظریه اجتماعی نیز علاقه‌مند و مبلغ نظریه سرمایه اجتماعی است.[۶]
تحلیل‌ها ویرایش
محسن رنانی در مورد بحران‌های خاورمیانه و سیاست‌های جهانی تحلیل‌ها و بینش‌هایی اقتصاد محور دارد.[۷] وی در کتاب «اقتصاد سیاسی مناقشه اتمی ایران» مدعی شده که غرب به روش‌های مختلف و از جمله از طریق ایجاد تنش در خلیج فارس و به ویژه طولانی کردن مناقشه اتمی ایران می‌کوشد قیمت نفت را بالای صد دلار نگهدارد تا از این طریق ضمن کاهش تقاضای نفت، سرمایه‌گذاری در انرژیهای نو و نیز در نفت‌های نامتعارف را مقرون به صرفه کند. رنانی در این کتاب معتقد است پس از آن که در دوره‌ای نسبتاً بلند (بین هفت تا ده سال) قیمت نفت بالا بود و سرمایه‌گذاری در نفت‌های نامتعارف و نیز انرژیهای نو به اندازه کافی بالا رفت، قیمت نفت شروع به کاهش خواهد کرد و ممکن است تا سقف هزینه تولید (بین ۳۰ تا ۴۰ دلار) کاهش یابد. در نیمه دوم سال ۱۳۹۳ که قیمت‌های جهانی نفت از بالای صد دلار به حدود ۵۵ دلار سقوط کرد، بیش از ۹ سال از زمان شروع نگارش کتاب و شش سال از زمان ارسال آن برای مقامات ارشد ایران گذشته بود. به همین علت برخی تحلیل گران این تحولات را نشانه‌ای بر صحت پیش‌بینی‌های رنانی دانسته‌اند.[۸]
بینش‌ها و گرایش‌ها در اعتراضات ویرایش
اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران ویرایش
محسن رنانی معتقد است، معترضان اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران نسلی هستند که زاده و پرورده پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران هستند؛ این نسل پیامد تمام خطاهای سیاستی چهار دهه گذشته را با پوست و گوشت خود حس و تجربه کرده‌است.[۹] این نسل، زمینی و عقلانی می‌اندیشد؛ جهان مدرن را بهتر می‌فهمد؛ بسیار آگاه است؛ به خاطر گسترش ابزارهای اطلاعاتی و ارتباطی، قدرت اثرگذاری و کنترلش بر سیاست‌های نظام تدبیر و بر خطاهای آن شدیداً بالا رفته‌است؛ این نسل ابزارهای کاملاً عملی برای نافرمانی از قوانینی که با طبیعت او نمی‌خواند را در اختیار دارد؛ این نسل زندگی را عمیق‌تر درک می‌کند و زندگی را عمیقاً دوست دارد. نسل جدید بن‌بست نمی‌شناسد؛ نه بن‌بست فکری و نه بن‌بست عملی. نسل قبلی نسل بن‌بست بود، نسلی که چشمش به بزرگان بود تا با تدبیر آن‌ها، بن‌بست‌ها و گره‌ها را بگشایند. اما این نسل بن‌بست نمی‌شناسد. ویژگی دیگر این نسل، «رواداری» است. نسل گذشته انتظار داشت دوست یا همسفرش الزاماً فردی مثل خودشان باشد، یعنی همچون خودشان مذهبی یا چپگرا یا نوگرا باشد، ولی این نسل می‌تواند با هر کس با هر عقیده‌ای کار کند و کنار بیاید به شرط آنکه حقوق یکدیگر و قواعد بازی را رعایت کنند.[۹]
خیزش ۱۴۰۱ ایران ویرایش
محسن رنانی یادداشتی با عنوان «سقوط»، برای انتشار عمومی منتشر کرد «تا از یک‌سو خانواده کشتگان و جوانان آسیب‌دیده و معترضِ جنبش مهسا غمناک نباشند و بدانند که اعتراض‌شان چه دستاورد عظیمی داشته‌است … و از سوی‌دیگر اگر هنوز در درون نظام سیاسی هستند کسانی که از سطح هیجان و ترس روانشناختی عبور کرده‌اند و قدرت نگریستن عقلانی به تحولات را دارند، واقعیت را دقیق‌تر ببینند و به مراکز قدرت منتقل کنند؛ شاید هنوز فرصت بازگشت و همگرایی از دست نرفته باشد.»[۱۰]
رنانی نوشته‌است که سقوط هر سیستم اجتماعی دو بُعد دارد:
- «سقوطِ ذهنی» شامل دو مرحله «سقوط کارآمدی» و «سقوط شایستگی»
- «سقوط عینی» شامل دو مرحله «سقوط نمادها» و «سقوط ساختارها»
وی می‌گوید نظام سیاسی ایران، سه مرحله از سقوط را طی کرده و «اصلاح از بالا» جواب نمی‌دهد چون پیش‌شرط موفقیتِ آن، «باورپذیر» بودن نظام سیاسی است و نظام سیاسی، «باورپذیری» خود را در ذهن بخش بزرگی از جامعه از دست داده و تأکید می‌کند که جمهوری اسلامی در آستانه مرحله چهارم ایستاده‌است.[۱۱][۱۰]
آثار ویرایش
کتاب‌ها ویرایش
- عقلانیت نابه‌روال: نگاه اقتصادی نامتعارف به پدیده‌های متعارف، (ترجمه مشترک - ۱۳۹۳)
- اقتصاد سیاسی مناقشه اتمی ایران، درآمدی بر عبور تمدنها، (تألیف – ۱۳۸۷)
- چرخه‌های افول اخلاق و اقتصاد: سرمایه اجتماعی و توسعه در ایران
- بازار یا نابازار: بررسی موانع نهادی کارایی نظام اقتصادی بازار در اقتصاد ایران
- دولت صنفی، (ترجمه مشترک)
- مقدمه‌ای بر ماهیت، کارکرد و زوال اصناف، (ترجمه مشترک)
- سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی، (ترجمه مشترک)
- درک دموکراسی: رویکردی بر انتخاب عمومی، (ترجمه مشترک)
- راهنمای معلم برای دبیران اقتصاد، (تألیف مشترک)
- اقتصاد تولید کشاورزی، (ترجمه)
- اقتصاد کار و نیروی انسانی، (ترجمه)
- کتاب تست کلیات علم اقتصاد، (ترجمه)
- آواز پر سیاووش، (مجموعه شعر)
- مجموعه تست اقتصاد کلان، (تألیف مشترک)
- علم اقتصاد: پیشرفت، رکود یا انحطاط؟، (ترجمه)
مقالات (مجلات و همایش‌ها) ویرایش
- کودکی و توسعه در شب قدر
- توسعه با رقصِ ماهی در حوضِ نقاشی
- آینده ایران در دستانی لرزان
- کلاس توسعه یعنی کلاس نقاشی
- توسعه یعنی عدالت در «آموزش انسان محور»
- اسیدپاشی به چهره اقتصاد ایران
- اصلاح‌طلبی در گذار سوم
- دموکراسی یعنی تمرین دموکراسی
- توسعه یعنی شهری با تندیس شاطر رمضان
- اخلاق و اقتصاد: بال‌های توسعه
- سرمایه‌های نمادین گرانیگاه توسعه
- مهاجرت به بیرون برای دومین بهترین
- زیست انسانی در دنیای بحرانی
- فردوسی آفرینش‌گر سرمایه‌نمادین
- توسعه ملی در کمند سیاست (نگرشی سیستمی به نظریه امتناع توسعه)
- اقتصاد عید، چگونه عید را در زندگی خود تکثیر کنیم؟
- پیامدهای اخلاقی تورم
- گذار از گذار سوم: پیش‌شرط توسعه در ایران
- چهار نسل اقتصاددان و نقش آنان در تحولات اقتصاد معاصر ایران
مصاحبه‌ها ویرایش
- آسیب‌شناسی تجربه و گفتمان توسعه در ایران(میزگرد رنانی و مصباحی مقدم در مجله تصویری زاویه – شبکه چهار سیما)
- کلید اقتصاد ایران در دست سیاستمداران
- روحانی نباید پشت درهای بسته گفتگو کند
- تنها یک شوک ما را نجات می‌دهد
- گفته بودم خطر این سقوط را
- پیامدهای اقتصادی توافق اتمی ایران و غرب
- تحلیل بسته سیاستی خروج از رکود
- در آستانه دوره پایان نفت هستیم
- رنانی و فکوهی در میزگرد شرق برای بررسی کتاب «سرمایه در قرن بیست و یکم»
- آشتی ملی ، کلید خروج از تورم رکودی
- توصیه‌های قرانی در خصوص قرض الحسنه با آخرین یافته‌های علم اقتصاد تأیید می‌شود
سخنرانی‌ها ویرایش
منابع ویرایش
- ↑ میرزایی‌نیا، عباس؛ قیدرلو، بتول (۱۴۰۰). راهنمای جامع دانشگاه اصفهان (PDF). اصفهان: روابط عمومی دانشگاه اصفهان. ص. ۲۱۹.
- ↑ «پایگاه اطلاع‌رسانی اساتید: محسن رنانی». دانشگاه اصفهان.
- ↑ «اقتصاددانان به دولت هشدار دادند، کیهان به اقتصاددانان». صدای آمریکا. ۲۴ خرداد ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۱۴ ژوئن ۲۰۲۲.
- ↑ «زندگی‌نامه و سوابق علمی». renani.net. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ فوریه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۷.
- ↑ «کتاب ها». renani.net. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۷.
- ↑ بی‌ثباتی مستمر؛ اصلی‌ترین مانع توسعه، دوماهنامه چشم‌انداز ایران، شهریور و مهر 1389، شماره 63، صفحه 43
- ↑ «دکتر محسن رنانی». www.eghtesadonline.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۷.
- ↑ «اگر به پیش‌بینی نفتی رنانی اعتنا می‌کردند…». عصر ایران. ۱۳۹۳-۱۰-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۷.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ رنانی، محسن (۱۱ دی ۱۳۹۸). «محسن رنانی: آینده ایران بسیار تماشایی است». دارایان. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۷.
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ رنانی، محسن. «محسن رنانی: سقوط». دارایان. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۷.
- ↑ «محسن رنانی: جنبش مهسا یک مرحله از «چهار مرحله سقوط» را کامل کرد». صدای آمریکا. ۲۸ بهمن ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۷.
پیوند به بیرون ویرایش
| مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به محسن رنانی در ویکیگفتاورد موجود است. |
صفحه عمومی محسن رنانی در فیسبوک
صفحه دانشجویان محسن رنانی در فیسبوک