محمدحسین کازرونی
برای تأییدپذیری کامل این بیشتر منابع این صفحه دربارهٔ افراد دیگر است! به منابع بیشتری نیاز است. |
محمدحسین کازرونی (درگذشتهٔ اردیبهشت ۱۳۱۱ خورشیدی/ ۳ محرم ۱۳۵۱ قمری در اصفهان) معروف به کاکا حسین یا کاکو حسین فرزند محمد جعفر از تجار اواخر دورهٔ قاجار و اوایل دورهٔ رضاشاه است.[۱]
| محمدحسین کازرونی | |
|---|---|
| درگذشت | اردیبهشت ۱۳۱۱، اصفهان |
| مدفن | تخت فولاد - سپس نجف |
| ملیت | ایرانی |
| پیشه | تاجر |
| دوران | اواخر قاجار - اوایل پهلوی |
| عنوان | کاکا حسین - کاکو حسین |
| فرزندان | میرزا محمدجعفر |
| والدین |
|
فعالیت‌ها ویرایش
شرکت مسعودیه ویرایش
به فاصلهٔ کوتاهی از نهضت تنباکو، و با توجه به تجربهٔ موفق این نهضت در اصفهان، وی با حمایت نورالله نجفی اصفهانی[۲] و با مشارکت تجار تنباکوی اصفهان در سال ۱۳۰۹ قمری شرکت مسعودیه را تأسیس کرد.[۳][۴] این شرکت با هدف حمایت از کشاورزان و تجار توتون و تنباکو که در آن عصر بسیار مورد اقبال عامه بود تأسیس گردید و تا سال ۱۳۳۶ قمری فعال بود.
شرکت اسلامیه ویرایش
به دنبال حمایت‌های نورالله نجفی اصفهانی[۵] و محمدتقی نجفی اصفهانی و رکن‌الملک[۶] در پنج‌شنبه ۲۶ شوال ۱۳۱۶ شرکت اسلامیه کار خود را آغاز کرد.[۷][۸] در جلسه‌ای که در منزل سلیمان‌خان رکن الملک برگزار شد؛ نورالله نجفی اصفهانی با خرید سهام شرکت، دیگران را ترغیب به خرید سهام کرد و محمدحسین کازرونی به‌عنوان رئیس کل شرکت اسلامیه و میرزا علی ادیب‌التجار به‌عنوان مدیرعامل انتخاب شدند.[۹][۱۰]
بازتاب‌ها ویرایش
این بیشتر منابع این صفحه دربارهٔ افراد دیگر است احتمالاً حاوی تحقیق دستاول است. |
تحریم کالاهای خارجی به دست نورالله نجفی و شرکت اسلامیهٔ اصفهان، به حدی برای خارجی‌ها گران تمام شد که دولت روسیه به وزیر امور خارجهٔ ایران، در مورد تحریم معاملات تجاری با شرکت‌های خارجی، توسط روحانیون اصفهان اعتراض کرد و چنین تقاضا نمود که در صورتی که نورالله نجفی در تحریم کالاهای خارجی مداومت نماید، او را از اصفهان تبعید کنند. در نامهٔ محرمانهٔ کاردار سفارت انگلستان در تهران به وزیر امور خارجهٔ وقت انگلستان نیز، به نقش نورالله نجفی و برادرش آقا نجفی، در تهیهٔ مقدمات تحریم کالاهای خارجی اشاره شده‌است.[۱۱][۱۲] جریده مشهور الهلال چاپ مصر گزارشی از شرکت اسلامیه ارائه می‌دهد و از نورالله نجفی اصفهانی به‌عنوان مؤسس یاد و از اهداف ضد بیگانه تجلیل می‌کند.[۱۳] یکی از روزنامه‌های انگلیس، گسترش این شرکت را سکته به منافع انگلیس در تمام منطقهٔ خلیج فارس می‌خواند.[۱۴] تأسیس این شرکت با حمایت علمای نجف همراه می‌شود به نحوی که میرزا محمدحسین نوری (محدث نوری)،[۱۵] محمدحسین صدر اصفهانی، شیخ طه عرب مقیم نجف، میرزا محمدهاشم چارسویی،[۱۶] میرزا حسین طبرسی،[۱۷] شخصاً به نورالله نجفی اصفهانی نامه نوشتند و از وی تشکر نمودند.
شرکت به جز تهران در نوزده شهر مهم ایران نمایندگی داشت. علاوه بر این در انگلستان، هندوستان، عثمانی و روسیه نیز نمایندگی‌هایی داشت.[۱۸] همچنین علمای بزرگ و مراجع تقلید آن زمان، یعنی سید اسماعیل صدر، مرتضی ریزی، میرزا حسین، میرزا خلیل، سید محمدکاظم طباطبایی یزدی، محمد غروی شربیانی، آخوند خراسانی، محمدحسن ممقانی، میرزا حسین نوری و فتح‌الله غروی اصفهانی، بر رسالهٔ شرکت اسلامیه تقریظ نوشتند و کمک به این شرکت را مساوی مبارزه با نیروی کفر دانستند.[۱۱]
عضو انجمن مدرسان علیه و ایتام ویرایش
مدرسه علیه و ایتام از اولین مدارس نوین و بزرگ‌ترین مدرسهٔ دوران مشروطه در اصفهان بود که توسط محمدحسین کازرونی و دیگر مردان آزادی‌خواه اصفهان در ۳۱ شهریور ۱۲۸۶ (۱۵ شعبان ۱۳۲۵) تأسیس شد.[۱۹][۲۰]
تأسیس بانک ملی ویرایش
پیشنهاد تأسیس بانک ملی در نامه‌ای با امضاء ۱۰۰ نفر از تجار و بزرگان ایران خطاب به مجلس شورای ملی نوشته شد. در میان افراد پیشنهاددهندهٔ تأسیس بانک ملی نام کازرونی و محمدابراهیم ملک التجار دیده می‌شود.[۲۱] در جریان تأسیس این مؤسسهٔ اقتصادی در اصفهان، مذاکرات در باغ کازرونی آغاز می‌شود. نورالله نجفی اصفهانی بزرگان و تجار اصفهان را ملزم به تعیین سهم می‌نماید و خود با فروش نیمی از اموال، بزرگ‌ترین سهام‌دار این بانک می‌شود.[۲۲]
انجمن تجار ویرایش
مجلس تجارت یا انجمن تجار اصفهان در ۱۶ محرم ۱۳۲۵ مصادف با ۱ مارس ۱۹۰۷ با حضور محمدحسین کازرونی و ۱۱ نفر از تجار بزرگ اصفهان تأسیس شد. این انجمن در باغ محمدحسین کازرونی تشکیل شد.[۲۳] در همین جلسه وی پیشنهاد تأسیس کارخانهٔ کاغذسازی را داد.
شرکت شرافت ویرایش
شرکت شرافت اولین بنگاه تولیدی پس از مشروطه است. شرکتی که مقصود آن ترویج امتعه وطن و رفع احتیاج از خارج و توسعهٔ دایرهٔ مکاسب و سایر مصالح عامه بود و نخستین جلسهٔ آن در خانهٔ سید حسن بنکدار برپا شد و مؤسسان این شرکت که نام کازرونی و نورالله نجفی در آن به چشم می‌خورد تأکید داشتند که در خانهٔ مذکور اسباب و اثاث و ظروف و سایر چیزها ساخت ایران باشد.[۲۴]
کم‌کم تولیدات این شرکت به اندازه‌ای رونق می‌گیرد که در جشن اولین سالگرد برقراری مشروطیت، مغازه‌ای با نام اخوت برای فروش منسوجات وطنی با حضور نجفی اصفهانی و کازرونی تأسیس می‌گردد.[۲۵] اولین کسی که از منسوجات وطنی استفاده می‌کند و به تبلیغ آن می‌پردازد، کازرونی است.[۲۶]
برپایی بزرگ‌ترین مجمع اقتصادی ویرایش
در این مجمع که با حضور دو هزار نفر از علما، تجار و بزرگان اصفهان در باغ وی در پنج‌شنبه ۱۰ ربیع‌الثانی ۱۳۲۵ برگزار شد، پس از سخنرانی نورالله نجفی اصفهانی، تمامی حضار قرآن مهر نموده و قسم یاد کردند که از البسه و پارچهٔ خارجی استفاده نکنند.[۲۷]
درگذشت ویرایش
محمدحسین کازرونی در شب ۳ محرم ۱۳۵۱ مصادف با اردیبهشت ۱۳۱۱ در اصفهان درگذشت و در تکیهٔ کازرونی در تخت فولاد دفن شد و بعد از ۱۲ سال بنا به وصیتش استخوان‌هایش به نجف منتقل شد و در یکی از حجره‌های صحن شریف دفن گردید.[۲۸]
پانویس ویرایش
- ↑ مصلح‌الدین مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، نشر گلدسته، چاپ اول، ۱۳۸۴، جلد دوم، ص ۷۸۹
- ↑ مصلح‌الدین مهدوی، تاریخ علمی و اجتماعی اصفهان در دو قرن اخیر، جلد ۲، صفحهٔ ۳۲
- ↑ محمدرضا عسکرانی، نقش مردم اصفهان در نهضت مشروطیت ایران، نشر بنفشه، ۱۳۸۴، صفحهٔ ۳۴
- ↑ محمدعلی جمال‌زاده، گنج شایگان: اوضاع اقتصادی ایران، انتشارات کتاب تهران، ۱۳۶۲، چاپ دوم، صفحهٔ ۹۸
- ↑ عبدالمهدی رجایی، تاریخ مشروطیت اصفهان، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، چاپ اول ۱۳۸۵، صفحهٔ ۲۱۷
- ↑ مصلح‌الدین مهدوی، بیان سبل الهدایه فی ذکر اعقاب صاحب الهدایه (تاریخ علمی و اجتماعی اصفهان در دو قرن اخیر) این کتاب تحت عنوان زندگی‌نامهٔ العظمی آقا نجفی اصفهانی در سال ۱۳۹۰ تجدیدچاپ گردید. صفحهٔ ۱۰۵
- ↑ موسی نجفی، اندیشهٔ سیاسی و تاریخ نهضت آقا نورالله، تهران، مؤسسهٔ مطالعات تاریخ معاصر ایران، چاپ سوم، صفحهٔ ۴۷
- ↑ حسین محبوبی اردکانی، تاریخ مؤسسات تمدنی جدید ایران، صفحهٔ ۹۳
- ↑ مصلح‌الدین مهدوی، تاریخ علمی اجتماعی اصفهان در دو قرن اخیر، جلد ۲، صفحهٔ ۳۴
- ↑ ایرج افشار، قبالهٔ تاریخ، صفحهٔ ۳۰۰
- ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ داوود امینی، مجلهٔ گنجینهٔ اسناد، بررسی نقش آقا نورالله نجفی اصفهانی در انقلاب مشروطیت و رهبری مشروطه‌خواهان اصفهان، ۱۳۸۵، شمارهٔ ۶۲، ص ۲۶ تا ۵۴
- ↑ مصلح‌الدین مهدوی، تاریخ علمی اجتماعی اصفهان در دو قرن اخیر، جلد ۲، صفحهٔ ۲۸
- ↑ روزنامهٔ الهلال مصر، شمارهٔ ۸، ۱۰ جمادی‌الثانی ۱۳۱۷
- ↑ روزنامهٔ کامیرشل انگلستان، چاپ لندن به نقل از روزنامهٔ ثریا، شمارهٔ ۴۶
- ↑ روزنامهٔ ثریا، سال دوم، شمارهٔ ۱۴
- ↑ روزنامهٔ حبل‌المتین، سال هفتم، شمارهٔ سوم، صفحهٔ ۳۱
- ↑ موسی نجفی، اندیشهٔ سیاسی و تاریخ نهضت آقا نورالله نجفی اصفهانی، چاپ سوم ۱۳۸۴، صفحهٔ ۷۷
- ↑ محمدرضا عسکرانی، نقش مردم اصفهان در نهضت مشروطیت ایران، نشر نوشته ۱۳۸۴، صفحهٔ ۳۶
- ↑ روزنامهٔ انجمن مقدس ملی اصفهان، ش ۲۵ ص ۶ و ۷، سال اول ج ۱۳۲۵
- ↑ روزنامهٔ انجمن مقدس ملی اصفهان، سال اول، شمارهٔ ۳۹، ۲۰ شعبان ۱۳۲۵
- ↑ روزنامهٔ مجلس، سال اول، شمارهٔ ۱۰، ۲۵ شوال ۱۳۲۴
- ↑ روزنامهٔ انجمن مقدس ملی اصفهان، سال اول، شمارهٔ ۱۴، ۲ صفر ۱۳۲۵
- ↑ فریدون آدمیت و هما ناطق، افکار اجتماعی و سیاسی و اقتصادی در آثار منتشر نشدهٔ دوران قاجار، تهران انتشارات آگاه، چاپ اول ۱۳۶۵، صفحهٔ ۳۳۶
- ↑ روزنامهٔ جهاد اکبر، سال اول، شمارهٔ ۲۸، ۱۵ شعبان ۱۳۲۵
- ↑ روزنامهٔ جهاد اکبر، شمارهٔ ۲۵، ۱۵ شعبان ۱۳۲۵
- ↑ مجموعه مقالات همایش اصفهان مشروطهٔ اصیل ایرانی، به اهتمام محمدعلی چلونگر، چاپ اول ۱۳۸۵، صفحهٔ ۴۰۴
- ↑ روزنامهٔ جهاد اکبر، سال اول، شمارهٔ ۲۴، ۱۴ ربیع‌الثانی ۱۳۲۵
- ↑ مصلح‌الدین مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد، ناشر انجمن کتابخانه‌های عمومی اصفهان، چاپ اول ۱۳۷۰، اصفهان، صفحهٔ ۱۷۱
منابع ویرایش
- مجموعه مقالات همایش اصفهان، مشروطهٔ اصیل ایرانی، به اهتمام محمدعلی چلونگر، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، ۱۳۸۴
- موسی نجفی، اندیشهٔ سیاسی و تاریخ نهضت آقا نورالله نجفی اصفهانی، چاپ سوم، ۱۳۸۴
- عبدالمهدی رجایی، تاریخ مشروطیت اصفهان، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، ۱۳۸۵
- مصلح‌الدین مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، نشر گلدسته، چاپ اول، ۱۳۸۴، جلد دوم
- "KĀZERUNI FAMILY – Encyclopaedia Iranica". Encyclopædia Iranica (به انگلیسی). 1932-05-09. Retrieved 2017-04-03.
{{cite web}}: نگهداری یادکرد:تاریخ و سال (link)