محمد نوژه
محمد نوژه (زاده ۸ فروردین ۱۳۲۴ در تهران – درگذشته ۲۵ مرداد ۱۳۵۸ در پاوه - کرمانشاه) سرگرد خلبان اف-۴ فانتوم ۲ نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران بود. پایگاه سوم شکاری همدان به یاد او پایگاه هوایی نوژه نامگذاری شدهاست.[۲][۳][۴]
محمد نوژه | |
---|---|
![]() محمد نوژه در درجه ستوان یکمی سال ۱۳۵۱ | |
زاده | ۸ فروردین ۱۳۲۴ تهران |
درگذشته | ۲۵ مرداد ۱۳۵۸ (۳۴ سال) منطقه عملیاتی پاوه |
وفاداری | نیروهای مسلح ایران |
شاخه نظامی | ارتش شاهنشاهی ایران ارتش جمهوری اسلامی ایران |
درجه | سرگرد[۱] |
یگان | نیروی هوایی شاهنشاهی ایران نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران |
فرماندهی | گردان ۳۱ شکاری پایگاه هوایی نوژه |
عمده سرشناسی او فعالیت تأثیرگذار در فرماندهی گردان ۳۱ شکاری، شرکت در عملیات نبرد پاوه و نحوه درگذشت او است. همچنین کودتای نقاب که بعدها به نام کودتای نوژه معروف شد. عملیاتی که قرار بود از پایگاهی هوایی به نام وی یکسال پس از درگذشتش انجام شود که به شکست انجامید.[۵][۶]
فعالیتها و سابقه نظامی
ویرایشنوژه در تهران بهدنیا آمد. او پس از اخذ دیپلم ریاضی وارد دانشگاه افسری و سپس بهعنوان سهمیه نیروی هوایی شاهنشاهی ایران، به دانشکده خلبانی این نیرو منتقل گردید. او با درجه ستوان دومی به آمریکا اعزام شد و پس از طی دورههای تکمیلی پرواز و گذراندن دوره سامانه کنترل اسلحه و پرواز با هواپیماهای سسنا تی-۴۱ مسکالرو، تی-۶ تگزان، سسنا تی-۳۷ تویت و نورثروپ تی-۳۸ تالون به مدت ۵۵ هفته و دریافت نشان خلبانی در تاریخ ۲۰ مرداد ۱۳۵۱ به ایران بازگشت و همزمان به عنوان خلبان اف-۴ فانتوم ۲ نیروی هوایی شاهنشاهی ایران آغاز خدمت کرد. او همچنین افسر سامانههای کنترل اسلحه گردان ۱۰۱ شکاری، رئیس شعبه عملیات مشترک، معاونت عملیات پایگاه ششم شکاری بوشهر و در آخر فرماندهی گردان ۳۱ شکاری پایگاه سوم را بر عهده داشته است.[۴]
درگذشت
ویرایشطی شورش ۱۳۵۹–۱۳۵۷ کردها در ایران، او در ۲۵ مرداد ۱۳۵۸ در عملیاتی برای کمک به مصطفی چمران و به جهت پشتیبانی از بالگردهای هوانیروز ارتش و ستون اعزامی کرمانشاه، به همراه ستوانیکم خلبان سید عبدالله بشیری موسوی (کابین عقب) عازم پاوه در استان کرمانشاه میشود. پس از پایان موفق عملیات، در حین انجام گشتزنی هوایی در ارتفاع پائین، جنگنده وی مورد اصابت آتشبار مهاجمان مسلّح طرفدار حزب دموکرات کردستان و کومله و گروهی از عشایر قرار گرفت و از کنترل خارج شد. درحالی که دست راست نوژه در اثر اصابت گلوله به درون کابین قطع شده بود، هیچکدام از خلبانان فرصت اجکت را نیافتند و با برخورد هواپیما به یکی از قلل کوه شاهو در نزدیکی ارتفاعات شهر پاوه هر ۲ کشته شدند.[۷][۸]
منابع
ویرایش- ↑ «ترفیع درجه خلبانان شهید». اطلاعات (۱۵۹۳۳): ۱۲. ۲۹ مرداد ۱۳۵۸ – به واسطهٔ ویکیانبار.
- ↑ ««شهید نوژه» که بود؟». defapress.ir. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۴.
- ↑ «ظلمی ناخواسته در حق یک خلبان شهید + عکس». مشرق نیوز. ۲۰۱۳-۰۲-۱۰. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۵.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ «محمد نوژه». khakriz.roshd.ir. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۵.[پیوند مرده]
- ↑ «آشنایی با کودتای نوژه». همشهری آنلاین. ۲۰۱۳-۰۴-۱۵. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۵.
- ↑ «موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی». ir-psri.com. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۵.[پیوند مرده]
- ↑ «زندگینامه: محمد نوژه (۱۳۵۸–۱۳۲۴)». همشهری آنلاین. ۲۳ فروردین ۱۳۹۲. دریافتشده در ۹ فروردین ۱۳۹۳.
- ↑ «وقتی دست خلبان در کابین هواپیما قطع شد». ایسنا. ۲۰۱۸-۰۸-۲۵. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۵.