نبرد پاوه
در بیطرفی این مقاله اختلافنظر وجود دارد. |
نبرد پاوه، نبردی است که در طی شورش ۱۳۵۹–۱۳۵۷ کُردها در ایران، از ۲۳ تا ۲۸ مرداد ۱۳۵۸ رخ داد. در این نبرد چند هزار تن از نیروهای کُرد احزاب کومله و دموکرات به شهر پاوه حمله کرده و کوشیدند تا آنجا را تصرف کنند. در مقابل، چند صد تن از نیروهای ژاندارمری، ارتش و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از شهر دفاع کردند و برای تقویت دفاع شهر، حدود هشتاد نفر از نیروهای سپاه تحت فرماندهی علی‌اصغر وصالی به مدافعان پیوستند.
| نبرد پاوه | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| بخشی از شورش ۱۳۵۷ کردها در ایران | |||||||
| |||||||
| طرف‌های درگیر | |||||||
 ارتش جمهوری اسلامی ایران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ژاندارمری ایران |
 کومله حزب دموکرات کردستان ایران | ||||||
| فرماندهان و رهبران | |||||||
|
ولی‌الله فلاحی (مجروح) مصطفی چمران علی اصغر وصالی | بیت‌الله میرزایی | ||||||
| قوا | |||||||
| حدود ۲۸۰ نفر نیروی سپاه، حدود بیست سرباز ژاندارمری، سی فروند بالگرد کبرا و چند جت فانتوم | حدود ۲۰۰۰ تن[۱] | ||||||
| تلفات و خسارات | |||||||
| بنا بر اولین اعلام رسمی هجده تا چهل تن از نیروهای سپاه کشته شدند[۱] بنا بر برآورد بعدی بیش از ۱۵۰ تن از نیروهای سپاه کشته یا زخمی شدند[۲] و چند تن از نیروهای ژاندارمری کشته شدند. یک جت با دو خلبان و یک فروند هلیکوپتر ترابری با تعدادی مجروح و خلبان سقوط کرد. | حدود ۴۰۰ کشته[۱] | ||||||
تا روز ۲۸ مرداد، برتری با احزاب کُرد بود و آن‌ها توانستند کم و بیش همه شهر به جز پاسگاه ژاندارمری و پادگان سپاه را تصرف کنند. پس از تلاش‌های ولی‌الله فلاحی، فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران و مصطفی چمران نماینده دولت موقت، برای حفظ شهر و در ادامه با سرپیچی خلبان علی اکبر شیرودی از فرمان بنی صدر (مبنی بر اینکه هوانیروزو حق دخالت در این نبرد را ندارد) محاصره شکسته شد. شیرودی طی تماس تلفنی به سید احمد خمینی اطلاع داد که می‌خواهد به کمک نیروهای ایران در پاوه برود و به همراه دیگر خلبانان هوانیروز از جمله احمد کشوری به پرواز در‌آمدند و توانستند محاصره پاوِه را بشکنند و مناطق تصرف شده را بازپس بگیرند. طبق خاطرات مریم کاظم زاده، عکاس جنگ و همسر علی اصغر وصالی (فرمانده دستمال سرخ ها) که به همراه همسرش، ولی الله فلاحی و مصطفی چمران در پاوه محاصره شده بودند، وصالی بعد از شنیدن صدای هلیکوپتر که به کمکشان آمده بود، بلند فریاد زد: «اکبر آمد» و منظورش از اکبر، علی اکبر شیرودی بود.
نبرد پاوه در سینما و تلویزیون
ویرایشفیلم چ
ویرایشفیلم «چ» محصول سال ۱۳۹۲و به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا می‌باشد. این فیلم داستان دو روز از زندگی مصطفی چمران را در خلال نبرد پاوه به تصویر می‌کشد.
سریال سیمرغ
ویرایشمجموعه تلویزیونی سیمرغ، به کارگردانی حسین قاسمی جامی، محصول سال ۱۳۷۱ شبکهٔ ۱ سیمای جمهوری اسلامی ایران است. این سریال راوی زندگی دو تن از خلبانان هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران یعنی احمد کشوری و علی‌اکبر شیرودی است.[۳] در یکی از قسمت‌های این سریال مشارکت هوانیروز در نبرد پاوه روایت می‌شود.
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Khomeini, as Military Chief, Orders Kurdish Revolt Crushed, By Chris de KretserAugust 19, Washington Post, 1979
- ↑ «حماسه پاوه در سایه مجاهدت «دستمال سرخها»». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ مه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۵ مه ۲۰۱۸.
- ↑ «سیمرغ». آی‌فیلم. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ مه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۵ مه ۲۰۱۸.