نبرد پاوه نبردی است که در طی شورش ۱۳۵۹–۱۳۵۷ کُردها در ایران، از ۲۳ تا ۲۸ مرداد ۱۳۵۸ رخ داد. در این نبرد چند هزار تن از نیروهای کُرد احزاب کومله و دموکرات به شهر پاوه حمله کردند و کوشیدند تا آنجا را تصرف کنند. در مقابل، چند صد تن از نیروهای ژاندارمری، ارتش و سپاه پاسداران از شهر دفاع کردند و برای تقویت دفاع شهر، حدود هشتاد نفر از نیروهای سپاه تحت فرماندهی علی‌اصغر وصالی به مدافعان پیوستند.

نبرد پاوه
بخشی از شورش ۱۳۵۷ کردها در ایران
تاریخ۲۳ تا ۲۸ مرداد ۱۳۵۸
موقعیت
شهر پاوه
نتایج پیروزی جمهوری اسلامی و عقب‌نشینی احزاب کرد
طرف‌های درگیر
ارتش جمهوری اسلامی ایران
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
ژاندارمری ایران
کومله
حزب دموکرات کردستان ایران
فرماندهان و رهبران
ولی‌الله فلاحی
مصطفی چمران
علی اصغر وصالی

فؤاد مصطفی سلطانی

بیت‌الله میرزایی
قوا
حدود ۲۸۰ نفر نیروی سپاه، حدود بیست سرباز ژاندارمری، سی فروند هلی‌کوپتر کبرا و چند جت فانتوم حدود ۲۰۰۰ تن[۱]
تلفات و خسارات
بنا بر اولین اعلام رسمی هجده تا چهل تن از نیروهای سپاه کشته شدند[۱] بنا بر برآورد بعدی بیش از ۱۵۰ تن از نیروهای سپاه کشته یا زخمی شدند[۲] و چند تن از نیروهای ژاندارمری کشته شدند. یک جت با دو خلبان و یک فروند هلی کوپتر ترابری با تعدادی مجروح و خلبان سقوط کرد. حدود ۴۰۰ کشته[۱]

تا روز ۲۷ مرداد، برتری با احزاب کُرد بود و آنها توانستند کم و بیش همه شهر جز پاسگاه ژاندارمری و پادگان سپاه را تصرف کنند. پس از تلاش‌های ولی‌الله فلاحی، فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران و مصطفی چمران، نماینده دولت موقت، برای حفظ شهر، در نهایت با فرمان روح‌الله خمینی، رهبر جمهوری اسلامی، هِلی کوپترهای هوانیروز به فرماندهی احمد کشوری توانستند محاصره پاوِه را بشکنند و مناطق تصرف شده را بازپس بگیرند.

نبرد پاوه در سینما و تلویزیون ویرایش

فیلم چ ویرایش

فیلم چ به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا و محصول سال ۱۳۹۲ می‌باشد. این فیلم داستان دو روز از زندگی مصطفی چمران در خلال نبرد پاوه را به تصویر می‌کشد.

سریال سیمرغ ویرایش

مجموعه تلویزیونی سیمرغ، به کارگردانی حسین قاسمی جامی، محصول سال ۱۳۷۱ شبکهٔ ۱ سیمای جمهوری اسلامی ایران است. این سریال روایت‌گر زندگی دو تن از خلبانان هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران یعنی احمد کشوری و علی‌اکبر شیرودی است.[۳] در یکی از قسمت‌های این سریال مشارکت هوانیروز در نبرد پاوه روایت می‌شود.

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Khomeini, as Military Chief, Orders Kurdish Revolt Crushed, By Chris de KretserAugust 19, Washington Post, 1979
  2. «حماسه پاوه در سایه مجاهدت «دستمال سرخها»». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ مه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۵ مه ۲۰۱۸.
  3. «سیمرغ». آی‌فیلم. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ مه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۵ مه ۲۰۱۸.

پیوند به بیرون ویرایش